RAW-foto's op iPhone of iPad maken? Dat kan met de app Camera+ heel eenvoudig. Deze kun je later optimaal aanpassen in de al dan niet mobiele versie van Lightroom of een andere RAW-bewerker. Recent is ook een bijzondere functie toegevoegd, waarmee foto’s met wel heel weinig kwaliteitsverlies opgeblazen kunnen worden tot meer dan 40 megapixel resolutie. Laten we kijken naar de mogelijkheden.

Camera+ is dé app die je moet hebben als je serieus aan ’t fotograferen wilt slaan met je iPhone of desnoods iPad. Hij draait al jaren mee en stond (en staat) bekend om de mogelijk om foto’s in RAW-formaat te schieten. Het is daarvoor zaak even de instellingen van de app te doorlopen. 

Tik onderin het scherm (na starten van de app…) op de knop met de de drie punt-lijntjes (.-) te tikken. Tik in het geopende menu eerst op Save & Quality. Zorg dat onder Format de optie HEIF is gekozen, met als Quality Normal of High. Vervolgens dien je – een stukje lager - de schakelaar achter Save combined HEIF and RAW DNG uit te zetten. Daarmee wordt straks bij het fotograferen zowel een HEIF als een RAW (DNG) bestand bewaard. Zet je de schakelaar aan, dan worden de RAW en HEIF in één bestand gecombineerd. 

Dat kan met het HEIF-formaat, maar wellicht kan niet iedere RAW-editor daar lekker mee overweg. Extra voordeel van apart bewaren is dat je direct een deelbare foto (mail, social media) in HEIF-formaat hebt, terwijl je later nog eens kunt gaan stoeien met de RAW-bewerking.

©PXimport

Fotograferen in RAW

Om daadwerkelijk in RAW-formaat te fotograferen, tik je ergens buiten het instellingspaneel (of in geval van de iPhone op de cameraknop). Je bent nu weer terug in de ‘zoeker’. Tik hier op de gele knop waarin standaard AUTO staat. Op de iPad vind je die rechtsonder in beeld, op de iPhone middenboven. Maak je nu een foto met de ontspanknop, dan worden zowel de HEIF-versie als een RAW-versie in het universele DNG-bestandsformaat bewaard. 

Die foto’s worden eerst op de interne filmrol van de app bewaard. Om de filmrol te openen, tik je op de knop met de bloem onderin beeld. Tik vervolgens op de foto en daarna op RAW adjust. Zie je die optie niet, dan heb je op het HEIF-exemplaar getikt en moet je de ándere bewaarde foto hebben. In het paneel dat daarop opent kun je je foto helemaal tweaken met een scala aan opties. 

Voordeel van RAW – feitelijk een soort van ‘digitaal negatief’ is, dat er geen gegevens verloren zijn gegaan door compressie. Wat betekent dat je onder- of overbelichte delen vaak nog heel veel informatie bevatten. In jpg is het al gauw puur zwart en puur wit. Door licht en donker in RAW-bestanden te balanceren, ontstaan veelal veel mooiere foto’s. 

Het is weinig zinvol hier een complete cursus RAW-fotobewerking te geven. Het mooist doe je dat trouwens – wat ons betreft – met Lightroom op een wat groter scherm. Lees meer in het artikel over RAW-foto’s bewerken in Lightroom voor iOS en iPadOS.

Exporteren in RAW

Om je RAW-foto simpelweg te exporteren naar de Filmrol van je iPad of iPhone, tik je op de interne filmrol van Camera+ (verstopt achter de bloemknop) op de te exporteren foto en dan Deel. Je kunt de foto vervolgens op de iOS/iPadOS-fimrol bewaren of in een map.

 Van daaruit kun je de zaak overhevelen naar bijvoorbeeld een NAS of een gedeelde map op een pc of Mac. Of gebruik iTunes om te syncen. Daarna kan de overgehevelde foto geopend worden in bijvoorbeeld dat genoemde Lightroom op de pc.

©PXimport

Slim vergroten met neural engine

Je kunt nog veel meer met Camera+. Veel van de opties ken je ongetwijfeld van een spiegelreflex of systeemcamera. Ook de ‘onvermijdelijke’ filters zijn beschikbaar. Wil je ’t onderste uit de kan halen wat iPhone (en iPad)-fotografie betreft, dan is dit de app die je moet hebben. Maar we beloofden het al: Camera+ kan nog iets bijzonders. En dat is ‘extreem’ uitvergroten naar een resolutie van meer dan 40 megapixels. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de neural engine die verwerkt is in de meer recente versies van iPhones en iPads. 

Die neural engine is eigenlijk een soort AI-accelerator die allerlei zaken mogelijk maakt rondom kunstmatige intelligentie, machine learning enzovoort. Maar dan heel snel en dus zonder tientallen minuten wachttijd. In veel gevallen zijn de resultaten van deze ‘AI’-vergrotingen verbazingwekkend goed zijn. Details en scherpte blijven behouden, bijvoorbeeld. 

Wel een gouden tip vooraf: gebruik geen digitaal gezoomde foto’s. Daarop is namelijk al een meer rudimentaire vorm van digitale vergroting toegepast, wat beduidend minder goede resultaten oplevert als je ze nog verder opblaast met Camera+-vergroter. Fotografeer gewoon, en blaas later op waarna je een uitsnede van het gewenste deel van je foto maakt.

Eerder gemaakte foto's importeren

©PXimport

Het is verder goed om te weten dat je ook eerder met de gewone camera-app van je iPhone of iPad gemaakte foto’s kunt importeren. En wat je óók moet weten is dat deze truc alléén werkt bij foto’s opgeslagen in HEIF-formaat! In ons voorbeeld gaan we een eerder gemaakte foto importeren van de fimrol. Tik daarvoor in Camera+ eerst weer op de bloemknop. 

Daarna nógmaals op die knop, waarna al je foto’s op de standaard filmrol van je apparaat getoond worden. Tik op een foto en vervolgens op Edit. Tik in de preview op de uitsnede-knop en dan op de knop ULTRARES. Zie je die knop niet? Dan is de betreffende foto niet in HEIF-formaat opgeslagen! 

Misschien geïmporteerd vanaf een compact-, spiegelreflex of systeemcamera? Of je hebt niet ingesteld dat je iPhone foto’s bewaard in HEIF-formaat, zie tip verderop. Zie je de knop wel, tik er dan op. Wacht een paar seconden en je foto is een keer of vier digitaal vergroot.

Zoom in zie het resultaat. Vaak is dat veel beter dan met welke andere vergrotingsmethode ook. Met name details blijven behouden. Ideaal als je bijvoorbeeld eens een foto van een insect of een bloemetje maakt. Wel zie je – bij heel ver inzoomen – het typische effect van ‘computational photography’. Ofwel: het lijkt van dichtbij wat meer op een geschilderd beeld. Maar dat is het geval bij nagenoeg elke moderne smartphone-foto. Tenzij je in RAW fotografeert. Maar dan kun je deze AI-vergrotingsmethode weer niet gebruiken.

©PXimport

Tot slot

Camera+ biedt de mogelijkheid om ‘rechtstreeks’ in ULTRARES te fotograferen. Raden we je af, want dan is er niet echt een weg terug meer als het resultaat niet bevalt. Verder geldt dat je een ULTRARES-foto kunt exporteren naar de filmrol van je apparaat. Tik daarvoor op Done. Om te voorkomen dat je originele foto door de vergrote versie wordt overschreven tik je ’t best op Weiger, waarna je de foto alsnog apart kunt exporteren als een nieuw exemplaar.

Om tenslotte je iPhone of iPad standaard gemaakte foto’s in HEIF-formaat te laten opslaan, start je de app Instellingen. Tik daarin op Camera en dan op Bestandsstructuren. Kies voor High Efficiency en klaar. Inmiddels ondersteunt vrijwel iedere fotobewerker dit formaat. 

Het levert een stuk kleinere bestanden op dan ’t aloude JPG, in betere kwaliteit. Bovendien is er meer achteraf meer mogelijk aan bewerking en correctie. Gewoon aanzetten en aan laten staan voor zover je dat niet al gedaan had.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een dashcam is handig om in het geval van een ongeval of andere gebeurtenissen de opnames terug te kunnen kijken. Wij vonden vijf dashcamsystemen voor een mooi prijsje.

Een dashcam legt videobeelden vast die kunnen dienen als bewijsmateriaal bij een ongeluk of verkeersconflict. Daarnaast kan een dashcam ook leuke of bijzondere momenten onderweg vastleggen, zoals mooie landschappen. Of een dashcam toegestaan is in het verkeer, verschilt per land. Wil je er eentje gebruiken tijdens je vakantie in het buitenland, controleer dan wat wel en niet mag, bijvoorbeeld via de website van de ANWB.

AZDome M63 Pro

De AZDome M63 Pro is een dashcam die beelden in 4K-kwaliteit opneemt. Daardoor zijn details, zoals kentekens, goed zichtbaar. De camera heeft GPS, zodat je ook achteraf kunt zien waar je gereden hebt. Je bevestigt hem met een zuignap op de voorruit en sluit hem aan op de sigarettenaansteker. Via wifi kun je beelden eenvoudig bekijken op je telefoon. De camera heeft een scherm van 3 inch en een parkeerstand, zodat hij ook opnames maakt als je auto stilstaat. Er zit standaard een geheugenkaart van 64 GB bij.

70mai A800S Smart Dashcam 4K

De 70mai A800S is een betaalbare dashcam die opneemt in 4K. Dat betekent dat de beelden scherp zijn, ook bij hoge snelheid. Hij heeft GPS om je route en snelheid vast te leggen, en wifi om beelden naar je telefoon te sturen. De lens heeft een groothoek, zodat je ook ziet wat er naast je gebeurt. Ook 's avonds of in tunnels zijn de beelden nog goed zichtbaar. De camera kan waarschuwen voor mogelijke gevaren via een rijhulpsysteem, maar die meldingen zijn niet altijd even precies.

Mio MiVue 935W 4K UHD

De Mio MiVue 935W is een dashcam van een bekend merk die opneemt in 4K-kwaliteit. Dat zorgt ervoor dat kentekens en verkeerssituaties goed zichtbaar zijn. De camera doet het ook goed bij weinig licht, dankzij een lichtgevoelige sensor. Hij heeft GPS om snelheid en locatie bij te houden, en geeft onderweg waarschuwingen voor flitspalen en trajectcontroles. De beelden kun je via wifi overzetten naar je telefoon. De dashcam heeft een vrij klein scherm, maar dat is meestal genoeg voor het bekijken van opnames.

Mio MiVue 955W

Deze andere Mio is een stevige dashcam die videobeelden vastlegt in 4K-kwaliteit en is voorzien van ingebouwde GPS om snelheid en locatie te registreren. Dankzij wifi kun je opnames draadloos overzetten naar je smartphone. De G-sensor herkent plotselinge bewegingen, zoals een botsing, en zorgt ervoor dat deze beelden niet worden overschreven. De dashcam heeft een scherm van 2,7 inch waarmee je eenvoudig kunt terugkijken. Zodra je de auto start, begint de camera automatisch met opnemen.

Nordväl DC102-4K 2CH

De Nordväl DC102-4K wordt geleverd met twee camera’s: één voor en één achter. De camera voorin filmt in 4K, en de achtercamera in Full HD. Zo krijg je een goed overzicht van wat er om je auto gebeurt. De dashcam heeft GPS om locatie en snelheid bij te houden en een G-sensor die bewegingen registreert, bijvoorbeeld bij een botsing. Via wifi kun je beelden direct bekijken of opslaan op je telefoon. Je krijgt er een geheugenkaart van 64 GB bij, zodat je meteen aan de slag kunt.

Het topmodel van Philips, de 65OLED950, is uitgerust met het beste oledpaneel, waarbij Philips met de P5 Dual AI-engine probeert de maximale prestaties te behalen. Daarnaast biedt dit toestel diverse speciale functies voor gamers, viervoudige Ambilight en Google TV. Maakt hij daarmee kans op een plek aan de absolute top?

Design

We zien een ultradun oledscherm, geen spoor van een kader, alleen een fijne metalen rand die overvloeit in de metalen rug ter versteviging van het scherm. Verder een zwarte kunststof behuizing voor elektronica, Ambilight-leds en aansluitingen. Het design van de Philips 65OLED950 oogt nogal sober, maar wel herkenbaar. Helaas zit er geen draaivoet onder dit topmodel, maar alleen twee slanke staafvoetjes aan het uiteinde. Het scherm staat daarmee erg laag op het tv-meubel; wie een soundbar in gedachte heeft, moet daar dus rekening mee houden.

©Philips

Aansluitingen

Philips heeft niet extra uitgepakt als het aankomt op de aansluitingen. Dat betekent vier HDMI-poorten, maar slechts twee die 48 Gbit/s bandbreedte leveren voor high-end gaming in 4K120. Voor een topmodel vinden we dat aan de magere kant, zeker omdat Philips met een aantal features nogal uitgesproken op gamers mikt. Bovendien zit op een van de 4K120-compatibele poorten de ARC/eARC-functie, waardoor gamers met een soundbar nog maar één HDMI 2.1-poort overhouden.

De OLED950 ondersteunt ALLM en VRR, zowel via AMD FreeSync als NVIDIA G-Sync. De input-lag moet concurrenten van LG en Samsung helaas laten voorgaan, maar met 15,3 ms (4K60) en 7,8 ms (2K120) heb je eigenlijk niets te klagen: dat zijn prima cijfers. De tv heeft een enkelvoudige tv-tuner. Sluit externe usb-opslag aan via een van de twee usb-poorten en je kunt live televisie opnemen en/of pauzeren. Verder zijn een optisch-digitale audio-uitgang en een hoofdtelefoonaansluiting aanwezig.

©Eric Beeckmans

Vierzijdige Ambilight

Vorig jaar kreeg het OLED-topmodel Ambilight Plus, een nieuwe versie met 2D-effect. Die optie is verhuisd naar het top miniLED-model (MLED950). Deze OLED950 kreeg er een vierzijdige, klassieke Ambilight voor terug. Over de jaren zijn er talrijke opties bij Ambilight gekomen, waardoor het niet alleen erg veelzijdig, maar ook zeer gemakkelijk en uitgebreid te personaliseren is.

Deze vierzijdige versie is vooral leuk aan de muur. Maar geen nood, staat de tv op een meubel dan kun je de onderste zijde eventueel dimmen of zelfs volledig uitschakelen. Je kunt instellen hoe Ambilight moet reageren als je erg donkere content bekijkt, en via de lichtsensor kan Ambilight zijn helderheid aanpassen op basis van het omgevingslicht. Daarnaast heb je ruime opties om de dynamiek en stijl aan te passen. Voor gamers is er zelfs een specifieke, zeer reactieve modus. Je kunt Ambilight ook gebruiken als Lounge-licht, als wekker of als zachte sfeer om bij te gaan slapen. Al die zaken zitten in de Ambilight Suite-app.

©Philips

Beeldverwerking

Welke content je ook bekijkt, een minimale beeldverwerking is bijna altijd vereist. De Dual P5 AI Engine kwijt zich uitstekend van die taken. Live 1080i-inhoud deinterlacet hij prima, zodat gekartelde randen goed vermeden worden. Ruisonderdrukking en upscaling brengen elk beeld in goede kwaliteit naar 4K. Wie bij het upscalen een beetje extra scherpte wenst, activeert 'textuurverbetering' of zet de scherpte iets hoger.

De processor is zo slim dat hij binnen een beeld de scherpte op verschillende manieren kan aanpassen, afhankelijk van wat er in beeld staat. Zo vermijdt hij te weinig, maar ook te veel scherpte te gebruiken. Wie nog 576p aanlevert, bijvoorbeeld via een oude dvd-speler, moet wel opletten: daar gaat de textuurverbetering toch wat te enthousiast te werk, waardoor het allemaal wat kunstmatig oogt.

Compressieruis (blokvorming) en kleurstroken in zachte gradiënten werkt de processor goed weg, zelfs zonder detail te maskeren. Alleen de moeilijkste gevallen blijven weerstand bieden. Wil je de rijke kleuren van HDR ook in SDR zien? Dan kan je Gamut Optimization gebruiken. Die feature maakt kleuren van SDR-beelden intenser, maar vermijdt huidskleuren overmatig te boosten. We zagen in de test toch een licht effect op huidstinten, maar dat bleef goed binnen de grenzen van wat we oké vinden.

Een motionstijl selecteren is een persoonlijke keuze, maar Philips levert erg goede motion interpolatie die filmbeelden enorm vloeiend kan maken. Wil je toch liever het origineel, met wat cinematische judder, maar wil je voor sport wel vloeiende beelden, activeer dan AI Sports Optimization. Voor films blijft dan jouw geselecteerde motionstijl actief (bijvoorbeeld 'Echt Cinematisch'), terwijl voor sport wel meer motion interpolation wordt gebruikt om een vloeiende weergave te garanderen.

Vergeet zeker de lichtsensor niet te activeren (Ambient Intelligence). Die kan helderheid, donkere details en HDR-weergave optimaliseren op basis van het omgevingslicht. De kleurtemperatuur houden we liever zelf onder controle, dus die optie laten we uitgeschakeld.

©Eric Beeckmans

Speciaal voor gamers

De krachtige P5 Dual AI Engine zet Philips ook in om gamers iets extra's te bieden. Via de Game Bar zie je niet alleen nuttige info, waaronder een fps-indicator (frames per second), je kunt ook behoorlijk ingrijpen op de weergave. Voor shooters is het handig dat je schaduwen beter kunt uitlichten; dat maakt het voor tegenstanders lastiger om zich te verstoppen.

De Edge Enhancer gaat nog een stap verder. Daarmee accentueer je de randen van alle objecten in het spel. En met de kleurfilter kun je bepaalde kleuren wegfilteren. Misschien vind je dat valsspelen, maar die opties kunnen het spel ook toegankelijker maken. Nog zoiets is de optie om de minimap te selecteren, uit te vergroten en een willekeurige plek op het scherm te geven.

De Game Bar biedt je tien profielen, zodat je de instellingen voor een aantal games kunt bewaren en met één klik weer kunt oproepen. Sterker nog, voor een select aantal populaire games kan de AI zelf detecteren wanneer je het opstart en het corresponderende profiel selecteren.

Record piekhelderheid

Philips gebruikt de WOLED-panelen van LG Display, en koos voor de OLED950 het gloednieuwe META3-oledpaneel. Dat paneel zagen we al in de LG G5, dus we verwachten een indrukwekkende piekhelderheid. En Philips stelt niet teleur: het 10%-venster gemeten in de bijzonder accuraat gekalibreerde Filmmaker Mode HDR toont 2204 nits, terwijl je op het volledig witte scherm nog steeds 376 nits mag verwachten. Het kleurbereik blijft nipt onder de 100% P3 – een fantastisch resultaat.

Dat zijn uitstekende waarden die nauw aansluiten bij die van de LG G5 en deze Philips meteen aan de top plaatsen. Uiteraard kun je in de HDR Kristalhelder-modus iets meer halen, maar ook in Filmmaker Mode heeft de OLED950 nog wat extra te bieden. Met de Peak Light Boost geactiveerd analyseert de AI-processor het beeld en kan hij in spurtjes van 15 seconden de piekhelderheid nog iets boosten, tot net geen 4000 nits op het 2%-venster. Dat is ronduit indrukwekkend, ook al zal de tv dat zelden nodig hebben.

De SDR Filmmaker Mode bleek bijzonder goed gekalibreerd: alle afwijkingen vielen ruim binnen de grens van wat als niet-zichtbare afwijkingen wordt geclassiciceerd. Er is voldoende schaduwnuance, maar in sommige donkere beelden zagen we nog wat hinderlijke blokvorming of strookvorming. Het anti-kleurstrookfilter weet dat gelukkig vrij goed weg te poetsen, maar het blijft een punt waar Philips aan moet werken.

©Philips

Troeven uitspelen

In de HDR Filmmaker Mode kan de OLED950 echt zijn troeven ten volle uitspelen. De kalibratie is bijzonder goed, zodat beelden de intentie perfect weergeven. Kleuren zijn zelfs in heel heldere tinten nog duidelijk, en de processor bewaakt de weergave van witnuances met AI-Adaptive tonemapping. Ook hier zien we echter een lichte neiging tot strookvorming in heel donkere beelden.

Veruit een van onze favoriete features is de Specular Highlights-instelling. Die geeft de helderheid van kleine fonkelende lichtaccenten zoals juwelen, sterren of kleine reflecties een extra zetje. Dat geeft het beeld nog meer dimensie en voegt een vleugje realisme toe.

Stevige audiokwaliteit

Opvallend: er is geen Bowers & Wilkins-logo te bespeuren dit jaar. Philips keert terug naar een eigen oplossing. De luidsprekers zitten onderaan achter het scherm en zijn zodoende naar onderen gericht. Achterop in de rug zit een stevige woofermodule verwerkt. De opstelling is goed voor 70 watt audiovermogen en ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X.

Echte hoogte-effecten zijn uiteraard nauwelijks te bespeuren; downfiring luidsprekers zijn daar niet ideaal voor. Maar de OLED950 levert wel stevig wat volume, met een goede sterke baslijn en een gebalanceerde klank. Alleen bij heel hoge volumes laat de woofer ook het chassis wat trillen. De audiopresets geven je voldoende keuze om muziek of film wat extra punch te geven, of je kunt vertrouwen op de AI-preset om dat voor jou te doen, al vonden we dat resultaat vaak wat te scherp.

Google TV voor al je entertainment

Philips is voor het grootste deel van de line-up overgeschakeld op Titan OS, maar deze OLED950 gebruikt nog steeds Google TV. De krachtige chipset garandeert een vlotte ervaring, en dankzij een uitgebreid app-aanbod, content-aanbevelingen per categorie, Google Cast en AirPlay2 is deze tv helemaal klaar voor modern gebruiksgemak. Voor meer detail verwijzen we je naar het artikel over Google TV.

©Dean Wu | Philips

Philips vernieuwde vorig jaar de afstandsbediening en die versie blijft behouden. Het is een slank design met ingebouwde oplaadbare batterij (via usb-c) en lage profieltoetsen met een zuivere, lichte aanslag. De kanteltoetsen voor volume en kanaal voelen eerst wat onhandig aan, maar wennen snel. De toetsen zijn verlicht, en Philips gebruikt dat om op handige wijze een numeriek toetsenbord te verbergen. Druk op de 123-toets (tussen volume en kanaal) en op de plaats van de D-pad lichten de cijfertoetsen op.

Conclusie

Voor het 2025-topmodel week Philips af van zijn gebruikelijke strategie. Geen opvallend design meer, geen Bowers & Wilkins-audio. Er is volop ingezet op beeldkwaliteit, en dat is Philips uitstekend gelukt. Alleen bij sommige donkere beelden kan wat strook- of blokvorming zichtbaar blijven. Maar met een record-piekhelderheid, prachtig contrast, ruim kleurbereik, knappe beeldverwerking en een slimme lichtsensor levert de 65OLED950 bijzonder mooie beelden.

Gamers krijgen een uitgebreide set features en lage input-lag. De eigen audio-oplossing levert krachtige klanken, en Google TV, met Google Cast en AirPlay 2, zorgt voor een moderne smart tv-omgeving. Om het af te maken is de OLED950 uitgerust met vierzijdige Ambilight die je helemaal naar smaak kunt instellen.