RAW-foto's op iPhone of iPad maken? Dat kan met de app Camera+ heel eenvoudig. Deze kun je later optimaal aanpassen in de al dan niet mobiele versie van Lightroom of een andere RAW-bewerker. Recent is ook een bijzondere functie toegevoegd, waarmee foto’s met wel heel weinig kwaliteitsverlies opgeblazen kunnen worden tot meer dan 40 megapixel resolutie. Laten we kijken naar de mogelijkheden.

Camera+ is dé app die je moet hebben als je serieus aan ’t fotograferen wilt slaan met je iPhone of desnoods iPad. Hij draait al jaren mee en stond (en staat) bekend om de mogelijk om foto’s in RAW-formaat te schieten. Het is daarvoor zaak even de instellingen van de app te doorlopen. 

Tik onderin het scherm (na starten van de app…) op de knop met de de drie punt-lijntjes (.-) te tikken. Tik in het geopende menu eerst op Save & Quality. Zorg dat onder Format de optie HEIF is gekozen, met als Quality Normal of High. Vervolgens dien je – een stukje lager - de schakelaar achter Save combined HEIF and RAW DNG uit te zetten. Daarmee wordt straks bij het fotograferen zowel een HEIF als een RAW (DNG) bestand bewaard. Zet je de schakelaar aan, dan worden de RAW en HEIF in één bestand gecombineerd. 

Dat kan met het HEIF-formaat, maar wellicht kan niet iedere RAW-editor daar lekker mee overweg. Extra voordeel van apart bewaren is dat je direct een deelbare foto (mail, social media) in HEIF-formaat hebt, terwijl je later nog eens kunt gaan stoeien met de RAW-bewerking.

©PXimport

Fotograferen in RAW

Om daadwerkelijk in RAW-formaat te fotograferen, tik je ergens buiten het instellingspaneel (of in geval van de iPhone op de cameraknop). Je bent nu weer terug in de ‘zoeker’. Tik hier op de gele knop waarin standaard AUTO staat. Op de iPad vind je die rechtsonder in beeld, op de iPhone middenboven. Maak je nu een foto met de ontspanknop, dan worden zowel de HEIF-versie als een RAW-versie in het universele DNG-bestandsformaat bewaard. 

Die foto’s worden eerst op de interne filmrol van de app bewaard. Om de filmrol te openen, tik je op de knop met de bloem onderin beeld. Tik vervolgens op de foto en daarna op RAW adjust. Zie je die optie niet, dan heb je op het HEIF-exemplaar getikt en moet je de ándere bewaarde foto hebben. In het paneel dat daarop opent kun je je foto helemaal tweaken met een scala aan opties. 

Voordeel van RAW – feitelijk een soort van ‘digitaal negatief’ is, dat er geen gegevens verloren zijn gegaan door compressie. Wat betekent dat je onder- of overbelichte delen vaak nog heel veel informatie bevatten. In jpg is het al gauw puur zwart en puur wit. Door licht en donker in RAW-bestanden te balanceren, ontstaan veelal veel mooiere foto’s. 

Het is weinig zinvol hier een complete cursus RAW-fotobewerking te geven. Het mooist doe je dat trouwens – wat ons betreft – met Lightroom op een wat groter scherm. Lees meer in het artikel over RAW-foto’s bewerken in Lightroom voor iOS en iPadOS.

Exporteren in RAW

Om je RAW-foto simpelweg te exporteren naar de Filmrol van je iPad of iPhone, tik je op de interne filmrol van Camera+ (verstopt achter de bloemknop) op de te exporteren foto en dan Deel. Je kunt de foto vervolgens op de iOS/iPadOS-fimrol bewaren of in een map.

 Van daaruit kun je de zaak overhevelen naar bijvoorbeeld een NAS of een gedeelde map op een pc of Mac. Of gebruik iTunes om te syncen. Daarna kan de overgehevelde foto geopend worden in bijvoorbeeld dat genoemde Lightroom op de pc.

©PXimport

Slim vergroten met neural engine

Je kunt nog veel meer met Camera+. Veel van de opties ken je ongetwijfeld van een spiegelreflex of systeemcamera. Ook de ‘onvermijdelijke’ filters zijn beschikbaar. Wil je ’t onderste uit de kan halen wat iPhone (en iPad)-fotografie betreft, dan is dit de app die je moet hebben. Maar we beloofden het al: Camera+ kan nog iets bijzonders. En dat is ‘extreem’ uitvergroten naar een resolutie van meer dan 40 megapixels. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de neural engine die verwerkt is in de meer recente versies van iPhones en iPads. 

Die neural engine is eigenlijk een soort AI-accelerator die allerlei zaken mogelijk maakt rondom kunstmatige intelligentie, machine learning enzovoort. Maar dan heel snel en dus zonder tientallen minuten wachttijd. In veel gevallen zijn de resultaten van deze ‘AI’-vergrotingen verbazingwekkend goed zijn. Details en scherpte blijven behouden, bijvoorbeeld. 

Wel een gouden tip vooraf: gebruik geen digitaal gezoomde foto’s. Daarop is namelijk al een meer rudimentaire vorm van digitale vergroting toegepast, wat beduidend minder goede resultaten oplevert als je ze nog verder opblaast met Camera+-vergroter. Fotografeer gewoon, en blaas later op waarna je een uitsnede van het gewenste deel van je foto maakt.

Eerder gemaakte foto's importeren

©PXimport

Het is verder goed om te weten dat je ook eerder met de gewone camera-app van je iPhone of iPad gemaakte foto’s kunt importeren. En wat je óók moet weten is dat deze truc alléén werkt bij foto’s opgeslagen in HEIF-formaat! In ons voorbeeld gaan we een eerder gemaakte foto importeren van de fimrol. Tik daarvoor in Camera+ eerst weer op de bloemknop. 

Daarna nógmaals op die knop, waarna al je foto’s op de standaard filmrol van je apparaat getoond worden. Tik op een foto en vervolgens op Edit. Tik in de preview op de uitsnede-knop en dan op de knop ULTRARES. Zie je die knop niet? Dan is de betreffende foto niet in HEIF-formaat opgeslagen! 

Misschien geïmporteerd vanaf een compact-, spiegelreflex of systeemcamera? Of je hebt niet ingesteld dat je iPhone foto’s bewaard in HEIF-formaat, zie tip verderop. Zie je de knop wel, tik er dan op. Wacht een paar seconden en je foto is een keer of vier digitaal vergroot.

Zoom in zie het resultaat. Vaak is dat veel beter dan met welke andere vergrotingsmethode ook. Met name details blijven behouden. Ideaal als je bijvoorbeeld eens een foto van een insect of een bloemetje maakt. Wel zie je – bij heel ver inzoomen – het typische effect van ‘computational photography’. Ofwel: het lijkt van dichtbij wat meer op een geschilderd beeld. Maar dat is het geval bij nagenoeg elke moderne smartphone-foto. Tenzij je in RAW fotografeert. Maar dan kun je deze AI-vergrotingsmethode weer niet gebruiken.

©PXimport

Tot slot

Camera+ biedt de mogelijkheid om ‘rechtstreeks’ in ULTRARES te fotograferen. Raden we je af, want dan is er niet echt een weg terug meer als het resultaat niet bevalt. Verder geldt dat je een ULTRARES-foto kunt exporteren naar de filmrol van je apparaat. Tik daarvoor op Done. Om te voorkomen dat je originele foto door de vergrote versie wordt overschreven tik je ’t best op Weiger, waarna je de foto alsnog apart kunt exporteren als een nieuw exemplaar.

Om tenslotte je iPhone of iPad standaard gemaakte foto’s in HEIF-formaat te laten opslaan, start je de app Instellingen. Tik daarin op Camera en dan op Bestandsstructuren. Kies voor High Efficiency en klaar. Inmiddels ondersteunt vrijwel iedere fotobewerker dit formaat. 

Het levert een stuk kleinere bestanden op dan ’t aloude JPG, in betere kwaliteit. Bovendien is er meer achteraf meer mogelijk aan bewerking en correctie. Gewoon aanzetten en aan laten staan voor zover je dat niet al gedaan had.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.