ID.nl logo
Je smartphone als vakantie-laptop instellen doe je zo
© Reshift Digital
Huis

Je smartphone als vakantie-laptop instellen doe je zo

Op vakantie neem je je laptop niet mee, maar je wilt natuurlijk wel bereikbaar blijven en ervoor zorgen dat je alle gemakken van je laptop op je smartphone hebt. Toegang tot al je bestanden is belangrijk, je wilt je werk e-mails kunnen blijven lezen en op al je diensten kunnen inloggen. Hoe maak je van je smartphone een mini-workstation?

Je kunt tegenwoordig vrijwel alles wat je normaal gesproken op je laptop doet ook op je smartphone doen. Dat is handig, want dit betekent dat je niet je laptop mee hoeft te nemen op reis of tijdens een weekendje op de camping. Het is wel slim om even na te lopen wat je precies tijdens je vakantie wilt kunnen doen en wat je juist níet wilt doen. Internetbankieren en je creditcardlimiet kunnen verhogen? Ja, dat is handig vanaf je vakantieadres. In kunnen loggen op websites die je normaal alleen bezoekt op je laptop? Een goed idee. Je werk-mails checken? Soms handig, maar dan wellicht zonder push-notificatie.

01 E-mails filteren

Waarschijnlijk heb je je persoonlijke e-mail al geconfigureerd op je smartphone, maar als je een belangrijk werk-gerelateerd mailtje verwacht tijdens je vakantie, dan kan het handig zijn om toegang te hebben tot de e-mail van je werk. Als je zelf je werkmail mag configureren, dan voeg je gewoon een extra mailaccount toe in Android of iOS. Kan dit niet, dan kun je er altijd voor kiezen om de e-mails van je werk tijdelijk door te laten sturen naar je privé-mailadres.

Als je gebruik maakt van Gmail kun je zelfs een filter instellen om je werkmailtjes naar een aparte map in je Gmail-inbox te sturen. Zorg dat je werkmail wordt doorgestuurd naar je Gmail-adres en ga in je browser op je pc naar www.gmail.com. Log je in met je Google-account, klik rechtsboven op het tandwiel en kies voor Instellingen. Ga naar Filters en geblokkeerde adressen en klik op Nieuw filter maken. Achter Van geef je het e-mailadres op van je werk, klik vervolgens op Filter maken. Zet nu een vinkje voor Het label toepassen, klik op Nieuw label en bedenk een naam voor je doorgestuurd werk e-mail. Je kunt ook nog een vinkje voor Inbox overslaan (archiveren) zetten. Sluit af door op Filter maken te klikken. Als er nu een mail van je werk doorgestuurd wordt naar je Gmail-adres, dan zie je die niet in je inbox, maar als je in de Gmail-app op de drie streepjes tikt, dan zie je het label Werk als aparte map verschijnen. Je kunt deze truc natuurlijk ook toepassen voor mails van bepaalde mailadressen. Zo kun je mails van bepaalde collega’s in je vakantie filteren zodat ze je Gmail-inbox overslaan en in een speciale map terechtkomen. Wil je niet gestoord worden bij nieuwe e-mails, zet dan in de instellingen de push-notificaties van een app uit. In Android hou je je vinger op een app totdat de optie App-info verschijnt. Tik erop en zet de meldingen van de app uit. Op je iPhone ga je naar Instellingen / Berichtgeving.

©PXimport

02 Password manager

Als je van alle diensten gebruik wilt maken die je normaal gesproken op je laptop of desktop-pc gebruikt, dan is het slim om ervoor te zorgen dat je smartphone al je wachtwoorden weet. Zowel Android als iOS bieden je aan om wachtwoorden te delen met al je apparaten, maar dit is niet mogelijk met alle combinaties van apparaten. Zo kan iCloud je wachtwoorden opslaan op een Mac of pc en delen met je iPhone of iPad, maar als je een Android-smartphone gebruikt, is er geen mogelijkheid om deze wachtwoorden in te zien. Google heeft Smart Lock en kan je wachtwoorden wel delen met iOS-apparaten, maar de app die Google daarvoor beschikbaar stelt, is verre van stabiel. Bovendien moet je je afvragen of je Apple of Google vertrouwt met al je wachtwoorden, een specifieke wachtwoordenmanager is misschien een beter idee. Er zijn verschillende opties beschikbaar: LastPass, 1Password en Dashlane zijn drie van de bekendste. Het principe is bij alle managers hetzelfde, je installeert op al je apparaten een app van de dienst en creëert één master-wachtwoord. Als je een nieuw wachtwoord op een site opgeeft, dan wordt dit naar de wachtwoorden-database gekopieerd en hebben al je apparaten toegang tot dit wachtwoord. In Computer!Totaal schrijven we regelmatig over wachtwoordmanagers en hier kun je enkele daarvan vinden.

©PXimport

03 Documenten lezen

Elke smartphone kan tegenwoordig gewoon pdf- en Word-bestanden lezen, maar wat als je af en toe een Office-bestand wilt kunnen bewerken of een pdf-document moet ondertekenen? Voor Office-bestanden is het slim om de officiële apps van Microsoft te installeren, deze zijn gratis te gebruiken als je een Office 365-abonnement hebt. Voor elk Office-programma heeft Microsoft een speciale app. Wil je alleen Word- en Excel-documenten kunnen bewerken, dan download je Microsoft Word en Microsoft Excel uit de app-store. Log in met je Microsoft-accountgegevens en zorg er eventueel voor dat je de te bewerken bestanden opslaat in je OneDrive-account. Zo heb je onderweg gewoon toegang tot al je bestanden. Standaard kun je documenten meteen bewerken, je schakelt naar de Afdrukweergave door op de middelste knop te tikken. Je hebt natuurlijk niet alle opties van de desktopversie tot je beschikking, maar het is geen enkel probleem om teksten of cellen te bewerken, zinnen te markeren, andere kleuren te geven of om opmerkingen te lezen of toe te voegen. In het menu onderin tik je op Start om een ander menu te openen. Kies in Word bijvoorbeeld voor Controleren om een spellingscontrole uit te voeren of tik op Invoegen om afbeeldingen, tabellen en kopteksten toe te voegen. Je slaat een bestand op als normaal Office-document en collega’s kunnen verder werken op de desktopversie van Word, Excel of PowerPoint. Om een pdf-bestand te maken, tik je op de drie stipjes bovenin en kies je voor Afdrukken. Bovenin selecteer je bij Printer selecteren de optie Opslaan als pdf en druk je op de groene knop.

©PXimport

Pdf ondertekenen

Een pdf-bestand openen is geen probleem, maar als je even snel een document wilt ondertekenen, dan heb je hiervoor een aparte app nodig. Een handige app is Adobe Fill & Sign. Je slaat je handtekening digitaal op en ondertekent zo gemakkelijk elk document. Het is zelfs mogelijk om papieren bestanden in te scannen met de app en ze zo meteen te digitaliseren.

04 Data onderweg

Om optimaal van je smartphone gebruik te kunnen maken, moet je zorgen dat je onderweg online bent. Als je in de Europese Unie op vakantie bent, is dit geen enkel probleem, je Nederlandse databundel is dan gewoon geldig. Naast de 28 EU-landen kun je in dit specifieke geval ook in IJsland, Noorwegen en Liechtenstein gebruik maken van je Nederlandse bundel. Ga je buiten de EU op vakantie, dan is dit een ander verhaal. Zet niet zomaar je mobiele netwerk aan in landen als de Verenigde Staten, Singapore of Turkije, je bent zo een euro per megabyte kwijt aan roaming-kosten. Denk er ook aan dat sommige vakantielanden in Europa niet bij de EU horen. Roaming in landen als Zwitserland, Montenegro, Monaco, San Marino en Andorra kan daardoor duur worden. Check voordat je op vakantie gaat even bij je provider hoe dit zit. Sommige telecomaanbieders hebben speciale pakketten voor landen als Zwitserland, de VS of de ABC-eilanden. Vooral in overzeese gebieden is het lastig uit te vinden waar je volgens EU-regels kunt roamen. Zo kun je op het Franse Saint-Martin gewoon volgens EU-tarief internetten, maar het Nederlandse deel Sint-Maarten hoort niet bij de EU en hier moet je dus rekening houden met hoge datatarieven. Je kunt in sommige landen op locatie een simkaartje kopen zodat je tegen lokaal tarief kunt bellen, sms’en en internetten. In andere landen is het mogelijk om een mobiele router te huren voor een paar euro per dag. Zo’n mobiele router heeft een geïntegreerde simkaart en zet deze data om naar een wifisignaal zodat je op je smartphone kunt internetten.

©PXimport

05 Alles in de cloud

Om overal toegang te hebben tot je bestanden, is het slim om van tevoren te bedenken welke clouddienst je gebruikt. Uiteraard hoef je je niet tot één dienst te beperken, om geld te besparen kun je bijvoorbeeld je foto’s bij Google onderbrengen, je documenten op OneDrive opslaan en voor andere bestanden Dropbox gebruiken. De meeste diensten bieden een gratis versie aan voor een paar gigabyte, bij Dropbox heb je bijvoorbeeld 2 gigabyte tot je beschikking, OneDrive levert 6 gigabyte bij een Office 365-abonnement en Google biedt maar liefst 15 gigabyte die je kunt verdelen tussen al je Google-diensten als Gmail, Drive en Foto’s. Denk eraan dat je voor je op vakantie gaat even de desbetreffende app van de clouddienst op je smartphone installeert. Wil je meerdere clouddiensten met één app beheren, dan kun je kiezen voor een dienst als odrive. De dienst ondersteunt vrijwel allerlei cloudoplossingen en zo heb je op één plek al je Dropbox-, OneDrive- en Box-bestanden. Een grote speler die mist is iCloud, volgens odrive ligt dit aan het ontbreken van een open api van de kant van Apple. Diensten die wel ondersteund worden, zijn bijvoorbeeld Facebook en Instagram. Zo kun je al je bestanden van deze socialemedia-sites inzien in odrive. De dienst is gratis te gebruiken, maar als je met gevoelige bestanden werkt, is een premium-abonnement voor 99 dollar per jaar aan te raden. Deze versie biedt namelijk encryptie.

©PXimport

06 Lapdocks

Er is een aantal opties om je Android-toestel als echte laptop te gebruiken. Een veelbelovend product is de Superbook. Dit bestaat uit een display met een toetsenbord, waarbij je Android-toestel als computer wordt gebruikt. Dit wordt ook wel een lapdock genoemd. Op je Android-toestel moet je de app Sentio Desktop installeren, voorheen bekend als Andromium OS. De goedkoopste Superbook is slechts 139 dollar en heeft een interne batterij. Je Android-systeem wordt door middel van de Sentio-shell geoptimaliseerd voor een desktop-ervaring. Zo kun je gemakkelijk meerdere vensters naast elkaar weergeven en kun je bestanden openen, verplaatsen en hernoemen alsof je op een Windows-systeem aan het werk bent. De Superbook weegt nog geen kilo, je gooit hem dus zo in je koffer om mee te nemen op vakantie. Een alternatief is Mirabook, net als de Superbook bekend geworden door een Kickstarter-campagne. Zoals bij zoveel Kickstarter-projecten zijn levertijden echter een groot probleem, zowel Superbook als Mirabook hebben hier op dit moment last van. Van de Superbook laat de kwaliteit van de eerste batch ook nogal te wensen over.

©PXimport

Samsung DeX

Samsung bracht twee jaar geleden de DeX Pad uit, een dock waarmee je je Samsung Galaxy S8 kon omtoveren tot een desktop-apparaat via zogenaamde DeX-software, kort voor Desktop Experience. De DeX Pad wordt nog steeds verkocht, maar Samsung blijft ook aan de software verder sleutelen. De nieuwste Galaxy S10+ kan zonder DeX Pad via een speciale DeX-kabel aan een monitor met hdmi-aansluiting worden aangesloten. Dit werkt allermaal erg soepel en als je nog een draadloos toetsenbord aan je Samsung verbindt, dan heb je een bijna-desktop-ervaring met je nieuwste Samsung-smartphone.

©PXimport

07 Maak van je smartphone een echte pc

Om jezelf iets meer comfort te gunnen bij het werken op je smartphone is het slim om een extern toetsenbord op je toestel aan te sluiten. Dit is gelukkig erg simpel, de meeste bluetooth-toetsenborden hoef je alleen maar even te koppelen en klaar is kees. Wil je een toetsenbord met een kabel aansluiten op je Android-toestel, koop dan even een otg-kabel. Otg staat voor on-the-go en zorgt ervoor dat je externe apparatuur gemakkelijk op je Android-apparaat kunt aansluiten zonder drivers of software te installeren. De meeste recente smartphones kunnen hiermee overweg, voor oudere smartphones kan het zijn dat je een app nodig hebt om usb-otg te kunnen gebruiken. Een andere optie is om apparaten zoals toetsenborden en muizen draadloos via bluetooth aan je smartphone te hangen. Voor iPhone-gebruikers is dit de handigste manier, omdat usb-otg officieel niet door Apple wordt ondersteund. Er zijn wel aanbieders die otg-kabels leveren met lightning-connectoren, maar weet dat niet alle externe apparatuur op deze manier perfect met je iPhone samenwerkt. Voor de iPhone is het aan te raden om apparatuur via een lightning-kabel aan te sluiten of om van een bluetooth-verbinding gebruik te maken.

©PXimport

08 Netflix kijken

Op je vakantie moet je natuurlijk in eerste instantie relaxen. Om te kunnen genieten van je favoriete Netflix-series is het slim om afleveringen of films te downloaden voor offline gebruik. Achter vrijwel elke aflevering vind je een downloadknop. Tik erop en het item wordt naar je smartphone gedownload. Downloads zijn niet onbeperkt geldig bij Netflix overigens, na een paar weken vervallen de downloads en kun je ze nog één keer opnieuw downloaden. Daarna kun je de items alleen nog maar met internetverbinding kijken. Als je naar het buitenland gaat, zul je merken dat een aantal van je downloads niet meer actief is. Dit komt doordat elk land andere uitzendrechten heeft voor series en films van Netflix. Wil je weten of je favoriete serie ook in het buitenland te zien is, ga dan naar www.unogs.com. Geef bovenin je een titel van een serie of film op en kies eventueel een paar andere filters. Klik op Search uNoGS, selecteer de gewenste titel en je ziet een overzicht van alle landen waar de serie of film in de database staat.

©CIDimport

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!