Het programma Foto's in macOS Catalina is stevig onder handen genomen door Apple. Voor heel veel gebruikers is het nu eigenlijk nog de enige fotobewerker die ze nodig hebben!

Lang niet iedereen is een professionele fotograaf. Wat het overgrote deel van de 'casual' fotografen vooral wil, is dat hun plaatjes er gewoon aantrekkelijk uitzien. Bijvoorbeeld om ze te delen op de onvermijdelijke social media. Of gewoon om ze lekker ouderwets af te drukken. Nu geldt inmiddels dat de meeste compact camera's en ook de camera's uit de betere smartphones prima plaatjes afleveren zonder dat jij er verder nog iets voor hoeft te doen. Maar ja, zaken als een horizon rechthouden is toch iets waar je zelf op moet letten. Ook kunnen kleuren soms best wat levendiger, of zit er toch net wat te veel ruis in een avondopname. Allemaal zaken die je met Foto's aan kunt pakken. Het lijkt qua mogelijkheden verrassend veel op dat wat dure en uitgebreide fotobewerkers te bieden hebben. Maar laat je daardoor vooral niet afschrikken, het werkt simpel! En anders is er altijd nog een knop om alles automatisch te laten optimaliseren. Verder geldt overigens dat Foto's in de nieuwste versie qua organisatie op de schop is gegaan. Het lijkt nu precies op de iOS-versie, met albums, dag-, maand- en jaaroverzichten en meer moois. Daar concentreren we ons in dit artikel even niet op, al was het maar omdat dit onderdeel nagenoeg voor zichzelf spreekt. Wij gaan ons even richten op 'hardcore' foto's aanpassen. Daarvoor is het allereerst zaak om wat foto's in Foto's te krijgen, mocht dat nog niet het geval zijn. Dat kan bijvoorbeeld door simpelweg wat foto's uit een map naar het venster van Foto's te slepen. Heb je eenmaal wat foto's overgeheveld, dan kan de pret beginnen.

Optimaliseren

Steeds meer compact camera's beschikken over een stevige zoom, gecombineerd met een een optische beeldstabilisatie. Mooi, maar bij wat minder omgevingslicht moet je de gevoeligheid (ISO-waarde) toch wat opschroeven om een scherp beeld te krijgen. Als voorbeeld openen we hier een close-up van de welbekende maan. Weliswaar (later) op de dag gemaakt, is hier toch al duidelijk ruis te ontwaren. Ook is het geheel wat 'bleekjes'. Daar is best wat aan te doen. Open een foto door er simpelweg op te dubbelklikken in het overzicht. Klik vervolgens op de knop Bewerk rechtsboven in het venster van Foto's. Laten we om te beginnen onze wat bleke dagmaan wat meer body te geven. Het handigst gaat dat via Curven, klik op het driehoekje voor deze optie. Pak de lijn met de muis beet en beweeg de muis terwijl je de muisknop ingedrukt houdt. Je ziet nu het beeld veranderen. Het is een kwestie van op je gevoel sturen. Je kunt de curve op meerdere punten 'knikken', zodat je het geheel mooi uit kunt balanceren.

©PXimport

Kleur

Onze maan ziet er alweer iets gezonder uit. Wat ons betreft mag er best iets meer kleur bij, dat doe je door in het paneel rechts gebruik te maken van de regelaar onder Kleur. Meer naar rechts levert vollere kleuren op, meer naar links blekere kleuren. Blijft over die vervelende ruis. Daarvoor maak je gebruik van de regelaar onder Onderdruk ruis. In dit meer extreme voorbeeld schuif je de regelaar Hoeveelheid een flink eind naar rechts. De ruis wordt nu een heel stuk minder! In de meeste gevallen zul je de regelaar niet zo heel veel naar rechts hoeven te zetten om ruis nagenoeg onzichtbaar te maken. Wel geldt dat ruisonderdrukking tot een minder scherp beeld leidt. Om dat weer deels tegen te gaan is er de regelaar intensiteit onder Scherper. Met de regelaar Randen zorg je voor scherpere randen, wat juist na ruisonderdrukking goed van pas kan komen. Wel geldt dat de ruis ook weer iets meer terugkeert bij verscherpen. Kortom: een kwestie van een beetje spelen met zowel ruisonderdrukking als verscherping.

©PXimport

Objecten verwijderen

Foto's beschikt over talloze mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan Retoucheer. Deze is bedoeld voor het verwijderen van vlekken en andere oneffenheden. Je pept er oude gevlekte foto's mee op, maar je verwijdert er net zo makkelijk (jeugd)puistjes en andere oneffenheden mee. Of maankraters. Net wat je wilt. Het werkt wel heel simpel. Klik op het kwastje voor de schuifregelaar Grootte onder Retoucheer. Pas eventueel de grootte van het gereedschap - in de vorm van een cirkel - naar wens aan met de regelaar. Klik vervolgens op alle onderdelen die je wilt verwijderen. Foto's is slim genoeg om zelf een vervangende textuur te verzinnen. Vaak gaat dat verbazingwekkend goed! Ben je tevreden met je bijgewerkte foto, klik dan op de knop Gereed rechtsboven in het Foto's-venster. Leuke bonus: als je ooit in de toekomst weer terug wilt naar de originele foto, dan open je de bewerkte foto weer om vervolgens op Bewerk te klikken. Klik dan in het paneel rechts helemaal onderaan op Stel aanpassingen opnieuw in en je foto is weer terug bij af.

©PXimport

Goed om te weten

Foto's beschikt zoals gezegd over heel veel opties. Wil je een horizon rechtzetten, dan klik je in de bewerkingsmodus midden boven op Snij bij. Bedenk verder dat alle foto's in Foto's in een eigen database van dit programma bewaard worden. Wil je foto's buiten de tool gebruiken, dan moet je ze exporteren. Dat kan door een of meer foto's in het overzicht te selecteren. Klik na het maken van de selectie in de menubalk onder Archief en Exporteer op Exporteer xxx foto('s), waarbij xxx staat voor het aantal geselecteerde foto's. Kies het bestandsformaat, bijvoorbeeld jpg. Om specifieke instellingen per bestandsformaat te regelen, klik je op het naar beneden gerichte pijltje achter het bestandsformaat. Klik op Exporteer, kies een map en klik nogmaals op Exporteer. Je foto is nu ook buiten Foto's beschikbaar.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!