Het programma Foto's in macOS Catalina is stevig onder handen genomen door Apple. Voor heel veel gebruikers is het nu eigenlijk nog de enige fotobewerker die ze nodig hebben!

Lang niet iedereen is een professionele fotograaf. Wat het overgrote deel van de 'casual' fotografen vooral wil, is dat hun plaatjes er gewoon aantrekkelijk uitzien. Bijvoorbeeld om ze te delen op de onvermijdelijke social media. Of gewoon om ze lekker ouderwets af te drukken. Nu geldt inmiddels dat de meeste compact camera's en ook de camera's uit de betere smartphones prima plaatjes afleveren zonder dat jij er verder nog iets voor hoeft te doen. Maar ja, zaken als een horizon rechthouden is toch iets waar je zelf op moet letten. Ook kunnen kleuren soms best wat levendiger, of zit er toch net wat te veel ruis in een avondopname. Allemaal zaken die je met Foto's aan kunt pakken. Het lijkt qua mogelijkheden verrassend veel op dat wat dure en uitgebreide fotobewerkers te bieden hebben. Maar laat je daardoor vooral niet afschrikken, het werkt simpel! En anders is er altijd nog een knop om alles automatisch te laten optimaliseren. Verder geldt overigens dat Foto's in de nieuwste versie qua organisatie op de schop is gegaan. Het lijkt nu precies op de iOS-versie, met albums, dag-, maand- en jaaroverzichten en meer moois. Daar concentreren we ons in dit artikel even niet op, al was het maar omdat dit onderdeel nagenoeg voor zichzelf spreekt. Wij gaan ons even richten op 'hardcore' foto's aanpassen. Daarvoor is het allereerst zaak om wat foto's in Foto's te krijgen, mocht dat nog niet het geval zijn. Dat kan bijvoorbeeld door simpelweg wat foto's uit een map naar het venster van Foto's te slepen. Heb je eenmaal wat foto's overgeheveld, dan kan de pret beginnen.

Optimaliseren

Steeds meer compact camera's beschikken over een stevige zoom, gecombineerd met een een optische beeldstabilisatie. Mooi, maar bij wat minder omgevingslicht moet je de gevoeligheid (ISO-waarde) toch wat opschroeven om een scherp beeld te krijgen. Als voorbeeld openen we hier een close-up van de welbekende maan. Weliswaar (later) op de dag gemaakt, is hier toch al duidelijk ruis te ontwaren. Ook is het geheel wat 'bleekjes'. Daar is best wat aan te doen. Open een foto door er simpelweg op te dubbelklikken in het overzicht. Klik vervolgens op de knop Bewerk rechtsboven in het venster van Foto's. Laten we om te beginnen onze wat bleke dagmaan wat meer body te geven. Het handigst gaat dat via Curven, klik op het driehoekje voor deze optie. Pak de lijn met de muis beet en beweeg de muis terwijl je de muisknop ingedrukt houdt. Je ziet nu het beeld veranderen. Het is een kwestie van op je gevoel sturen. Je kunt de curve op meerdere punten 'knikken', zodat je het geheel mooi uit kunt balanceren.

©PXimport

Kleur

Onze maan ziet er alweer iets gezonder uit. Wat ons betreft mag er best iets meer kleur bij, dat doe je door in het paneel rechts gebruik te maken van de regelaar onder Kleur. Meer naar rechts levert vollere kleuren op, meer naar links blekere kleuren. Blijft over die vervelende ruis. Daarvoor maak je gebruik van de regelaar onder Onderdruk ruis. In dit meer extreme voorbeeld schuif je de regelaar Hoeveelheid een flink eind naar rechts. De ruis wordt nu een heel stuk minder! In de meeste gevallen zul je de regelaar niet zo heel veel naar rechts hoeven te zetten om ruis nagenoeg onzichtbaar te maken. Wel geldt dat ruisonderdrukking tot een minder scherp beeld leidt. Om dat weer deels tegen te gaan is er de regelaar intensiteit onder Scherper. Met de regelaar Randen zorg je voor scherpere randen, wat juist na ruisonderdrukking goed van pas kan komen. Wel geldt dat de ruis ook weer iets meer terugkeert bij verscherpen. Kortom: een kwestie van een beetje spelen met zowel ruisonderdrukking als verscherping.

©PXimport

Objecten verwijderen

Foto's beschikt over talloze mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan Retoucheer. Deze is bedoeld voor het verwijderen van vlekken en andere oneffenheden. Je pept er oude gevlekte foto's mee op, maar je verwijdert er net zo makkelijk (jeugd)puistjes en andere oneffenheden mee. Of maankraters. Net wat je wilt. Het werkt wel heel simpel. Klik op het kwastje voor de schuifregelaar Grootte onder Retoucheer. Pas eventueel de grootte van het gereedschap - in de vorm van een cirkel - naar wens aan met de regelaar. Klik vervolgens op alle onderdelen die je wilt verwijderen. Foto's is slim genoeg om zelf een vervangende textuur te verzinnen. Vaak gaat dat verbazingwekkend goed! Ben je tevreden met je bijgewerkte foto, klik dan op de knop Gereed rechtsboven in het Foto's-venster. Leuke bonus: als je ooit in de toekomst weer terug wilt naar de originele foto, dan open je de bewerkte foto weer om vervolgens op Bewerk te klikken. Klik dan in het paneel rechts helemaal onderaan op Stel aanpassingen opnieuw in en je foto is weer terug bij af.

©PXimport

Goed om te weten

Foto's beschikt zoals gezegd over heel veel opties. Wil je een horizon rechtzetten, dan klik je in de bewerkingsmodus midden boven op Snij bij. Bedenk verder dat alle foto's in Foto's in een eigen database van dit programma bewaard worden. Wil je foto's buiten de tool gebruiken, dan moet je ze exporteren. Dat kan door een of meer foto's in het overzicht te selecteren. Klik na het maken van de selectie in de menubalk onder Archief en Exporteer op Exporteer xxx foto('s), waarbij xxx staat voor het aantal geselecteerde foto's. Kies het bestandsformaat, bijvoorbeeld jpg. Om specifieke instellingen per bestandsformaat te regelen, klik je op het naar beneden gerichte pijltje achter het bestandsformaat. Klik op Exporteer, kies een map en klik nogmaals op Exporteer. Je foto is nu ook buiten Foto's beschikbaar.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!