Zwart-wit-fotografie is en blijft een populaire bezigheid. Niet geheel verwonderlijk, want het kan tot artistieke resultaten leiden. Zeker in combinatie met een uitgekiende app als Carbon voor iOS en iPadOS. Wil je ermee een foto naar zwart-wit overzetten, dan ga je als volgt te werkt daarmee.

Om te beginnen is het even opletten als je de app Carbon wilt downloaden. In de app store vind je er namelijk twee met dezelfde naam, maar van verschillende makers. Het is Carbon van Enrique Garcia die je moet hebben. De andere is weliswaar ook aardig, maar daar zit je vast aan een duur jaarlijks en verplicht abonnement. Laat maar dus, wat ons betreft. De Carbon waar wij mee aan het werk gaan kost maar €2,99 en biedt voor dat bedrag heel veel mogelijkheden.

Oorspronkelijk alleen in iOS-uitvoering verkrijgbaar, is Carbon er sinds kort ook voor de iPad. En op het grotere scherm daarvan komt het eigenlijk allemaal veel beter tot z’n recht. Heb je dus een iPhone én een iPad, dan adviseren we je te fotograferen met de telefoon en dan later de om te zetten foto’s via AirDrop even over te hevelen naar de tablet. Start dan Carbon en tik op de filmrol-knop (die met het gestileerde berglandschap) om foto’s van de filmtol te importeren in de eigen bibliotheek van de app. 

Selecteer een of meer foto’s en tik dan op Import. Wacht (wellicht) even tot alles is overgeheveld en tik dan op een van de foto’s die je om wilt zetten naar zwart-wit.

Werken met presets

Je ziet nu de foto, vooralsnog in kleur. Om snel resultaat te bereiken tik je in de knoppenbalk rechts op Presets. Verdeeld over diverse categorieën zie je nu voorinstellingen inclusief een preview. Door bijvoorbeeld een preset te kiezen die een foto omzet naar een ‘zwaardere’ versie van zwart-wit, creëer je – afhankelijk van het onderwerp - al snel een wat drukkende sfeer. 

De Classic-presets zijn altijd goed bruikbaar. Let bijvoorbeeld op de lucht, afhankelijk van de preset benadruk je die of juist niet. Bedenk dus wat je wilt uitstralen met je foto.

©PXimport

Vergeet zeker ook niet dat je de preset-categorieën door kunt schuiven; na NOIR zijn er nog drie: TRENDY en EMULATION. Met deze laatste (verdeeld over twee groepen verdeeld) zijn films te emuleren, wat natuurlijk zonder meer een fijne feature is voor de puristen. Hoe dan ook: meer dan genoeg opties om stevig mee te experimenteren. 

Gelukkig blijkt Carbon bovendien niet een app die slechts wat filtertjes loslaat op een foto en het daarbij laat. Nee, je krijgt veel meer mogelijkheden om te tweaken! Na het toepassen van een preset is er nog de knoppenbalk rechts, die heel wat meer opties dan ‘alleen’ de filters bevat. Zo kun je spelen met contrasten, kleurversterking (feitelijk kleurenfilters) in de optie B&W, terwijl je met de opties onder Effect een foto veel harder en scherper kunt maken (of juist minder). 

De knop Overlays maakt het mogelijk lagen met specifieke effecten toe te voegen aan een foto. Bedenk daarbij wel dat je dan echt stevig gaat knutselen aan een foto en onder de streep een veelal behoorlijk overdreven effect krijgt. Heel soms kan dat voor een specifieke toepassing zonder meer aardig zijn, maar niet áltijd.

Wellicht denkt de gemiddelde Instagrammer daar anders over, maar je kunt beter iets subtieler en vooral met kennis van zaken omzetten naar een goede zwart-wit-foto.

©PXimport

Exporteren

Ben je tevreden met een creatie, dan is het tijd om op de exporteerknop te tikken. Je kunt een foto lokaal bewaren op de filmrol, waarbij gelukkig geldt dat als bestandsformaat dan PNG gebruikt wordt. Het betekent dat er geen vervelende lossy (her)compressie plaatsvindt.

Daardoor kun je een afbeelding moeiteloos verder gebruiken in een andere fotobewerker of desnoods een layout-programma of tekstverwerker zonder dat er ook maar een bitje aan gegevens verloren gaat. Ook exporteren naar de welhaast onvermijdelijke Instagram Stories is mogelijk.

Ook kleur

In principe zit je zeker niet alleen aan zwart-wit vast in Carbon. Om te beginnen zijn er presets waars sowieso kleuren of kleurtinten door achterblijven. Gecombineerd met bijvoorbeeld een kleuren-overlay zijn daar ook weer alleraardigste effecten mee mogelijk, al blijft de nadruk van de app op zwart-wit als basis liggen. 

We zien bijvoorbeeld ook dat de overlay’s – hoewel de preview anders doet vermoeden – niet echt in de weer gaat met kleurkanalen. Geen drama, maar wel iets om in het achterhoofd te houden.

©PXimport

Profielen opslaan

Heb je een effect bereikt met flink wat tweaks en instellingen dat je later nog eens wilt gebruiken (bijvoorbeeld om een consistente set foto’s voor in een document, expo of boek te gebruiken), dan kun je deze set opslaan als een Profiel (onderste knop van de knoppenbalk rechts). Tik op die knop en dan in het geopende paneel op de plus-knop. Geef je profiel een logische naam en je kunt het voortaan met een enkele tik razendsnel toepassen. 

Pas daarmee trouwens wel een beetje op, met name als er een overlay in een profiel zit. In de realiteit zit natuurlijk nooit elke spikkel en elk krasje op dezelfde plek in een foto. Dat is wel wat er gebeurt als je een profiel toepast. Wellicht is het beter om een profiel zónder overlay te bewaren, dan kun je altijd nog een overlay toevoegen. Maar dan liefst wel een andere dan die je elders al gebruikt hebt.

©PXimport

Veelzijdig en krachtig

Met Carbon zet je een verbazingwekkend veelzijdig en krachtig stukje gereedschap op je iPhone of iPad, waarmee je heel creatief aan de slag kunt. Overdrijf niet te veel. Of overdrijf juist heel veel zodat het kunstzinnig wordt. Maar in het laatste geval is het lijntje tussen ‘mooi’ en ‘total fail’ veelal heel dun. Wat niet wegneemt dat je vooral lekker moet experimenteren. Wellicht opent zich een heel nieuw aspect aan fotografie voor je. En dat is natuurlijk altijd leuk!

Tot slot: tijdens het exporteren zagen we op een iPad Pro hier iets geks gebeuren, waarbij een soort van blokkerig ‘overbelichtingseffect’ optreedt. Omdat er verder geen export-instellingen zijn, is daar niets aan te doen. Gezien het feit dat de app actief wordt onderhouden, zal dat euvel wel opgelost worden. Bedenk immers dat we hier de eerste iPad-versie bespreken.

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?

Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

• Je hebt direct een oogstbare plant

• Je ziet meteen of de plant gezond is

• Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

• Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

• Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

• Leuk om te doen in de lente

• Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

2. Tijm

3. Munt

4. Bieslook

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

Rupsen:

Vogels:

©APISIT Wilaijit

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.