Zwart-wit-fotografie is en blijft een populaire bezigheid. Niet geheel verwonderlijk, want het kan tot artistieke resultaten leiden. Zeker in combinatie met een uitgekiende app als Carbon voor iOS en iPadOS. Wil je ermee een foto naar zwart-wit overzetten, dan ga je als volgt te werkt daarmee.

Om te beginnen is het even opletten als je de app Carbon wilt downloaden. In de app store vind je er namelijk twee met dezelfde naam, maar van verschillende makers. Het is Carbon van Enrique Garcia die je moet hebben. De andere is weliswaar ook aardig, maar daar zit je vast aan een duur jaarlijks en verplicht abonnement. Laat maar dus, wat ons betreft. De Carbon waar wij mee aan het werk gaan kost maar €2,99 en biedt voor dat bedrag heel veel mogelijkheden.

Oorspronkelijk alleen in iOS-uitvoering verkrijgbaar, is Carbon er sinds kort ook voor de iPad. En op het grotere scherm daarvan komt het eigenlijk allemaal veel beter tot z’n recht. Heb je dus een iPhone én een iPad, dan adviseren we je te fotograferen met de telefoon en dan later de om te zetten foto’s via AirDrop even over te hevelen naar de tablet. Start dan Carbon en tik op de filmrol-knop (die met het gestileerde berglandschap) om foto’s van de filmtol te importeren in de eigen bibliotheek van de app. 

Selecteer een of meer foto’s en tik dan op Import. Wacht (wellicht) even tot alles is overgeheveld en tik dan op een van de foto’s die je om wilt zetten naar zwart-wit.

Werken met presets

Je ziet nu de foto, vooralsnog in kleur. Om snel resultaat te bereiken tik je in de knoppenbalk rechts op Presets. Verdeeld over diverse categorieën zie je nu voorinstellingen inclusief een preview. Door bijvoorbeeld een preset te kiezen die een foto omzet naar een ‘zwaardere’ versie van zwart-wit, creëer je – afhankelijk van het onderwerp - al snel een wat drukkende sfeer. 

De Classic-presets zijn altijd goed bruikbaar. Let bijvoorbeeld op de lucht, afhankelijk van de preset benadruk je die of juist niet. Bedenk dus wat je wilt uitstralen met je foto.

©PXimport

Vergeet zeker ook niet dat je de preset-categorieën door kunt schuiven; na NOIR zijn er nog drie: TRENDY en EMULATION. Met deze laatste (verdeeld over twee groepen verdeeld) zijn films te emuleren, wat natuurlijk zonder meer een fijne feature is voor de puristen. Hoe dan ook: meer dan genoeg opties om stevig mee te experimenteren. 

Gelukkig blijkt Carbon bovendien niet een app die slechts wat filtertjes loslaat op een foto en het daarbij laat. Nee, je krijgt veel meer mogelijkheden om te tweaken! Na het toepassen van een preset is er nog de knoppenbalk rechts, die heel wat meer opties dan ‘alleen’ de filters bevat. Zo kun je spelen met contrasten, kleurversterking (feitelijk kleurenfilters) in de optie B&W, terwijl je met de opties onder Effect een foto veel harder en scherper kunt maken (of juist minder). 

De knop Overlays maakt het mogelijk lagen met specifieke effecten toe te voegen aan een foto. Bedenk daarbij wel dat je dan echt stevig gaat knutselen aan een foto en onder de streep een veelal behoorlijk overdreven effect krijgt. Heel soms kan dat voor een specifieke toepassing zonder meer aardig zijn, maar niet áltijd.

Wellicht denkt de gemiddelde Instagrammer daar anders over, maar je kunt beter iets subtieler en vooral met kennis van zaken omzetten naar een goede zwart-wit-foto.

©PXimport

Exporteren

Ben je tevreden met een creatie, dan is het tijd om op de exporteerknop te tikken. Je kunt een foto lokaal bewaren op de filmrol, waarbij gelukkig geldt dat als bestandsformaat dan PNG gebruikt wordt. Het betekent dat er geen vervelende lossy (her)compressie plaatsvindt.

Daardoor kun je een afbeelding moeiteloos verder gebruiken in een andere fotobewerker of desnoods een layout-programma of tekstverwerker zonder dat er ook maar een bitje aan gegevens verloren gaat. Ook exporteren naar de welhaast onvermijdelijke Instagram Stories is mogelijk.

Ook kleur

In principe zit je zeker niet alleen aan zwart-wit vast in Carbon. Om te beginnen zijn er presets waars sowieso kleuren of kleurtinten door achterblijven. Gecombineerd met bijvoorbeeld een kleuren-overlay zijn daar ook weer alleraardigste effecten mee mogelijk, al blijft de nadruk van de app op zwart-wit als basis liggen. 

We zien bijvoorbeeld ook dat de overlay’s – hoewel de preview anders doet vermoeden – niet echt in de weer gaat met kleurkanalen. Geen drama, maar wel iets om in het achterhoofd te houden.

©PXimport

Profielen opslaan

Heb je een effect bereikt met flink wat tweaks en instellingen dat je later nog eens wilt gebruiken (bijvoorbeeld om een consistente set foto’s voor in een document, expo of boek te gebruiken), dan kun je deze set opslaan als een Profiel (onderste knop van de knoppenbalk rechts). Tik op die knop en dan in het geopende paneel op de plus-knop. Geef je profiel een logische naam en je kunt het voortaan met een enkele tik razendsnel toepassen. 

Pas daarmee trouwens wel een beetje op, met name als er een overlay in een profiel zit. In de realiteit zit natuurlijk nooit elke spikkel en elk krasje op dezelfde plek in een foto. Dat is wel wat er gebeurt als je een profiel toepast. Wellicht is het beter om een profiel zónder overlay te bewaren, dan kun je altijd nog een overlay toevoegen. Maar dan liefst wel een andere dan die je elders al gebruikt hebt.

©PXimport

Veelzijdig en krachtig

Met Carbon zet je een verbazingwekkend veelzijdig en krachtig stukje gereedschap op je iPhone of iPad, waarmee je heel creatief aan de slag kunt. Overdrijf niet te veel. Of overdrijf juist heel veel zodat het kunstzinnig wordt. Maar in het laatste geval is het lijntje tussen ‘mooi’ en ‘total fail’ veelal heel dun. Wat niet wegneemt dat je vooral lekker moet experimenteren. Wellicht opent zich een heel nieuw aspect aan fotografie voor je. En dat is natuurlijk altijd leuk!

Tot slot: tijdens het exporteren zagen we op een iPad Pro hier iets geks gebeuren, waarbij een soort van blokkerig ‘overbelichtingseffect’ optreedt. Omdat er verder geen export-instellingen zijn, is daar niets aan te doen. Gezien het feit dat de app actief wordt onderhouden, zal dat euvel wel opgelost worden. Bedenk immers dat we hier de eerste iPad-versie bespreken.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.