Voor sommigen onder ons lopen de spanningen in deze al even spannende tijden soms net wat te ver op. Om je weer een beetje relaxed te krijgen zetten we een paar ontspannende apps voor je op een rijtje.

Er zijn voldoende apps in de app store van je apparaat te vinden die speciaal gemaakt zijn voor ontspanning. Maar er is ook heel veel moois te vinden dat daar wat ons betreft ook prima voor inzetbaar is. En wellicht meteen ook nog wat andere nuttige functies aan boord heeft.

Frax

 Neem nou bijvoorbeeld de app Frax voor iOS/iPadOS. Je maakt hier in een handomdraai (en in real-time) hires fractals mee. Tegelijkertijd is het ook een ontspannend iets, want je kunt vrijelijk bewegen over en in- en uitzoomen op een fractal. Via het menu is een hele serie aan fractalsettings beschikbaar die elk een heel eigen eindresultaat opleveren. On-device kun je al flink hoge resoluties laten berekenen, via credits kun je dat ook laten doen in nóg hogere resoluties op een externe server. Al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat dat eigenlijk alleen nodig is als je je fractal op voetbalveldformaat af wilt drukken. Maar goed: het kán.

©PXimport

Opmerking

XScreensaver

Screensavers en grafische demo’s zijn wat ons betreft altijd goed voor een beetje relaxen. In de app XScreensaver vind je een grote collectie aan historische en meer recente grafische kunststukjes. Feitelijk is XScreensaver hetzelfde programma dat standaard met Linux- en Unix-systemen wordt meegeleverd en daar als beheerder en leverancier van screensavers dient. In het geval van iOS heeft een screensaver natuurlijk weinig zin. Maar deze app maakt het mogelijk om al het moois wel lekker achteroverhangend te bekijken. Er is keuze uit een enorme lijst aan grafische hoogstandjes, veel ervan bovendien in 3D. Speel desnoods een muziekje op de achtergrond via je streaming-app en je kunt je even helemaal losmaken van de wereld.

©PXimport

Screensavers uit de oude én nieuwe doos

Nagenoeg geheel platform-onafhankelijk is de site https://alteredqualia.com. Enige vereiste hier om de vele grafische demo’s te bekijken is een up-to-date webbrowser. Daarna gaat het los: je kunt allerlei mooie kunststukjes zien. Gebaseerd op WebGL draait het netjes in elke zichzelf respecterende browser. Het overgrote deel zal het op de meeste systemen moeiteloos doen. Een enkele keer gaat er iets mis, in dat geval is of de demo niet helemaal bij de tijd gehouden, of is je browser dat (nog) niet. In ieder geval voer voor flink wat kijkplezier zonder dat je er ook maar een bit aan software voor hoeft te installeren. Ook (stiekem) bruikbaar op de werk-pc dus. Mits deze voorzien is van een grafische kaart met wat 3D-mogelijkheden aan boord.

©PXimport

Heel veel kijkplezier in je browser

We blijven nog even bij browsergebaseerd vertier, gewoon omdat iedereen onafhankelijk van het besturingssysteem mee kan doen. De site http://www.wab.com/ biedt een scala aan gehercodeerde demo’s voor oude en zeer bekende homecomputers. Denk aan de Amiga of C64, bijvoorbeeld. Enig minpuntje is dat op niet alle mobiele browsers ook het bijbehorende geluid geproduceerd wordt. Wil je dat wel, dan moet je een bezoekje aan de genoemde site brengen via je pc of Mac-browser. In ieder geval is al het moois daar goed voor een flink tijdje kijk- en luisterplezier. En tegelijkertijd duik je in de geschiedenis, wat wellicht zelfs nog wat nostalgische gevoelens uit betere tijden oproept.

©PXimport

Generatieve muziek (en graphics)

Een specifieke categorie apps vind je onder de noemer generatief. Met name generatieve muziek levert een eindeloze stroom aan muziek en graphics op, beiden gebaseerd op AI en – als het een beetje meezit – input van een componist van naam en faam. Een van de bekendste van dit soort apps is ongetwijfeld EōN van Jean-Michel Jarre (voor iOS en iPadOS). Heel veel woorden gaan we er hier niet aan vuil maken, want er is al een artikel dat zich focust op deze tak van sport, inclusief deze app. Maar desondanks nog altijd de moeite waard om te installeren.

©PXimport

Natuurgeluiden

Wildfulness is een van de vele apps die rustgevende geluiden produceert die je moet helpen te ontspannen. Dat we precies deze eruit pikken heeft een simpele reden. Veel makers van rustgevende apps (of apps die dat in ieder geval pretenderen te doen…) zijn gedurende de Covid-lockdowns erg populair geworden. En dus verschenen dollar/euro-tekentjes in de ogen van steeds meer ontwikkelaars. Daarbij werd massaal het abonnementsmodel omarmd, waarbij de kosten soms snel de pan uitrijzen, tot meerdere tientjes per jaar. Daar krijg je uiteindelijk weer heel andere vormen van stress van. Deze app is er gewoon eentje uit de categorie eenmalige aankoop. Let wel op dat dat ook op ’t moment dat je dit artikel leest nog altijd zo is (wat natuurlijk geldt voor alle hier gepresenteerde apps) om teleurstellingen en vervelende verrassingen te voorkomen.

 Na installatie heb je dan iets dat op verzoek rustgevende natuurgeluiden produceert. Veeg naar rechts over het scherm om het hoofdmenu op te roepen, waarna je uit diverse geluiden kunt kiezen. Verder is het mogelijk om geluid op de achtergrond te laten klinken, dus wanneer je bijvoorbeeld aan het thuiswerken bent op je iPad. Dat werkt ietwat onlogisch: tik tijdens een afspelende geluidssessie op het scherm en stel een timer in. Eenmaal geregeld speelt het geluid gedurende de ingestelde tijd lustig door. Zo kun jij op je drukke stadsbalkon toch nog het gevoel hebben op een alpenweide te zitten. Gebruik van een hoofdtelefoon aanbevelenswaardig in dat geval.

©PXimport

Demo’s van weleer, in veelvoud

Tot slot nog een berg vertier voor alle platforms; de hiernavolgende software draait in een in-browser emulator. Niks installeren dus en het werkt zowel op een (rappe) tablet/smartphone als Mac of pc. Waarbij geldt dat de beste ervaring – inclusief geluid – verkregen wordt op die laatstgenoemde systemen. 

Eerst een stukje achtergrond. Je hebt vast wel eens gehoord van The Internet Archive. Dit is een project waar alles wat digitaal te bewaren is, bewaard wordt. En toegankelijk gemaakt is voor iedereen met een browser en een internetaansluiting. Zie het dus maar als een gigantische digitale bibliotheek of – zo je wilt – museum. Een van de onderdelen van het Archive is software.

 Je vindt hier juweeltjes aan oude en alweer bijna vergeten software, goed voor uren, dagen en maanden plezier. Wil je een snelle kick, dan zijn er de demo’s voor homecomputers en later ook pc’s. Gouden tijden voor dit genre software – waarbij makers vaak ‘onmogelijke’ dingen uithaalden met standaard computers – waren de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw.

Via deze link hebben we een zoekopdracht voorbereid voor je, die je rechtstreeks naar een schier oneindige stroom demo’s leidt. Je kunt die dingen downloaden en installeren op een oud systeem. Maar veel handiger is gewoon op de ‘aan/uit-knop’ in beeld klikken, waarna de demo in een in de browser draaiende emulator start. Geen risico’s ook op antieke virussen of andere spannende bugs. Gewoon achterover hangen en relaxen, wat wil een mens nog meer? 

Niets staat je trouwens in de weg om ook alle andere categorieën aan oude software eens door te lopen (klik op de diskette boven in de menubalk van de site). Zo start je gewoon in je browser Windows 3.1, of speel je een MS-DOS (of iets voor een nog veel exotischer platform) game uit de oude doos. De vlammetjes bovenaan dit artikel zijn trouwens afkomstig uit een jaren ’80 MS-DOS-demo.

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!

Denk jij erover na om van zorgverzekering te wisselen? Dat moet je nu in actie komen! Wil je niet alleen een lagere premie, maar ook nog eens een cashback? Stap dan over via CashbackXL. Je bespaart dan namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Je hebt dus nog een paar dagen de tijd. Redenen genoeg om dat te doen: veel mensen vinden de premie bij hun huidige verzekeraar te hoog, of ze houden hun aanvullende verzekeringen eens goed tegen het licht en besluiten dat het wel wat minder kan. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.