We worden constant afgeleid en gebombardeerd door informatie en notificaties. Geen wonder dat we ons steeds gestrester voelen. Even een moment tot rust komen is heel gezond, absoluut niet zweverig en dankzij onze computers makkelijk om te doen, helemaal met deze apps en software voor mindfulness en meditatie.

Tip 01: Headspace

Headspace is een inmiddels zeer populaire app, die meditatie ontdoet van alle mystiek. Het geeft je een heel praktische begeleiding bij een aantal ontspanningsoefeningen. Bij het openen van de applicatie krijg je een vrolijke animatie te zien over hoe je een routine opbouwt, op welke plek je het best kunt mediteren en wat je ongeveer kunt verwachten. De daadwerkelijke meditatiesessies bestaan uit (Engelstalige) gesproken teksten, die jou stap voor stap helpen ontspannen door bewust te ademen en je aandacht te focussen. Je kunt gratis tien sessies van tien minuten volgen. Een maandabonnement (9,95 euro per maand) geeft toegang tot veel meer meditaties, waaronder ter bestrijding van vliegangst en slapeloosheid. Headspace is beschikbaar voor iOS, Android en pc.

Tip 02: Buddhify

De app Buddhify (Android en iOS) is ontworpen om je tijdens dagelijkse gebeurtenissen of gevoelens te helpen ontspannen. Het scherm toont een gekleurd rad, waarop je de balk aanraakt die beschrijft wat voor jou op dit moment het meest van toepassing is. Bijvoorbeeld ‘Feeling stressed’, ‘Can’t sleep’ of ‘Work break’. Vervolgens stelt de app een aantal meditaties voor, met verschillende tijdsduren. Zo kun je snel een oefening zoeken die het beste bij je behoefte past. Vervolgens start een gesproken begeleiding, die je in het Engels door je meditatie praat. Het prettige van deze app is dat je voor 4,99 euro alle meditaties in één keer aanschaft, en dus niet meteen tegen in-app-aankopen aankijkt. Dit is een plezierige uitzondering tussen de meeste andere mindfulness-apps.

©PXimport

Tip 03: Ademhaling

Heb je een Apple Watch met daarop WatchOS 3.0 (beschikbaar sinds september 2016) dan heb je ook de app Ademhaling (Breathe). Deze app laat jou één ding doen: gedurende een of meer minuten tot jezelf komen door middel van je ademhaling. Eens per dag helpt de Watch je herinneren dat je even moet ‘ademen’. Het horloge geeft door middel van zachte tikjes op je pols aan hoelang je moet doen over het in- of uitademen, waardoor je als vanzelf alle andere gedachten even buitensluit. De resultaten van die sessies vind je terug in de Gezondheidsapp op je iPhone in het onderdeel Mindfulness.

Hoe gezond is meditatie?

©PXimport

Tip 04: Mindfulness

©PXimport

De app Mindfulness is een van de betere Nederlandstalige apps. De app voor iOS en Android biedt voor 1,99 euro een reeks ontspanningsoefeningen, in lengte variërend van drie tot dertig minuten. Ook zit een ‘bodyscan’ in het pakket: een oefening waarbij je je aandacht afwisselend op verschillende lichaamsdelen richt, om je bewust te worden van je lijf en de daarin aanwezige spanning. Deze app biedt naast dit standaard-aanbod ook toegang tot een reeks in-app-aankopen, waarbij je kunt winkelen op onderwerp of op meditatiebegeleider. Als je iemands stem dus prettig vindt, kun je dus vaak meerdere sessies van dezelfde persoon aanschaffen. Losse sessies kosten 0,99 euro.

Tip 05: Guided Meditation VR

Met de komst van vr-headsets zoals HTC Vive en Oculus Rift, is ook een nieuwe categorie vr-ervaringen ontstaan: virtual-reality-meditatie. Het is op zich een logische toepassing, omdat vr de gebruiker afsluit van de buitenwereld en zowel op het blikveld als het gehoor kan inspelen. De gratis app Guided Meditation VR is beschikbaar voor HTC Vive maar werkt ook op Oculus Rift. Een speciale app is daarnaast beschikbaar voor Gear VR, de mobiele headset van Samsung. Via (opnieuw Engelstalige) stembegeleiding word je meegenomen naar een wereld van ontspanning. Je kunt kiezen uit diverse omgevingen, zoals een bergtop of een bos. Het enige nadeel aan vr-meditatie is dat de huidige headsets nog te zwaar en oncomfortabel zijn om te vergeten dat je ze draagt. Maar voor wie daar geen problemen mee heeft, is dit in elk geval een erg leuke manier om je peperdure apparatuur ook voor je welzijn in te zetten.

Tip 06: Calm

Calm biedt dezelfde ademhalingsoefening die we ook al beschreven bij tip 03, namelijk het gecontroleerd in- en uitademen in het ritme dat de app aangeeft. Calm (beschikbaar voor Android, iOS en pc) biedt in de gratis versie bovendien een aantal basismeditaties om in een week te leren mediteren. Als je toegang wilt tot de geavanceerdere oefeningen, moet je een abonnement nemen, wat 12,99 dollar (ca. 12 euro) per maand kost. Of dat de ontspanning bevordert, weten we niet. Goedkopere abonnementen zijn mogelijk, maar dan zit je er ook langer aan vast. Als je er bijvoorbeeld een jaar gebruik van wilt maken ben je 4,99 dollar (ca. 4,65 euro) per maand kwijt. De basisoefeningen zijn wel de moeite van het proberen waard.

©PXimport

Tip 07: Mindfulcentrum

Aangezien de basis van mindfulness bestaat uit een geleide meditatie, is het niet vreemd dat dit soort gesproken oefeningen ook als mp3-bestanden beschikbaar zijn. Diverse sites bieden oefeningen aan, gratis of tegen betaling. Op www.mindfulcentrum.nl kun je een aantal gratis Nederlandstalige sessies afspelen, waarmee je achter je computer de oefeningen kunt doen. De oefeningen doen niet onder voor de betaalde sessies die we in sommige apps tegenkwamen en de stem van meditatiebegeleidster Suzan Oostvogels is prettig om naar te luisteren. De site werkt ook op mobiele browsers, wat het makkelijk maakt om de langere oefeningen bijvoorbeeld op bed te luisteren.

©PXimport

Wat is Mindfulness?

Tip 08: Mindful Clock

In de Boeddhistische traditie van Thich Nhat Hanh is het gebruikelijk dat je bij het horen van een bel even stopt met waar je mee bezig bent en je dan minstens drie diepe ademhalingen op jezelf concentreert. De gratis Windows-app Mindful Clock laat je op regelmatige intervallen (bijvoorbeeld elk uur) een bel horen, waarop je even een meditatiemoment inlast. Je kunt zelf de intervalduur kiezen en indien gewenst het geluid van de bel door iets anders vervangen. Ook is er een eenvoudige meditatietimer. Het is heel minimalistisch, maar prima om jezelf er even aan te herinneren dat je niet de hele dag alleen maar naar je scherm moet staren.

©PXimport

Het antwoord op alles?

Tip 09: Take a break!

Uiteindelijk hebben alle apps en programma’s uit deze lijst hetzelfde doel: dat jij even uit je dagelijkse beslommeringen stapt voor een moment van zelfbezinning. Oftewel: om even pauze te nemen. De app Take a break! (gratis voor Android en iOS) doet niet meer dan dat: je een moment pauze geven in de drukke dag, waarbij je kunt kiezen uit twee meditaties. De Work Break duurt zeven minuten en stress relief kalmeert je in dertien minuten. Je kunt kiezen uit ontspannende achtergrondgeluiden zoals regen of de zee die je hoort terwijl de stem je helpt ontspannen. Het is een van de meest minimale apps uit het overzicht en een goede manier om je ‘koffiepauze’ eens anders te besteden dan met een gesprek over voetbal. De app belooft een ontspannener leven en betere slaap. De onderste regel van het scherm toont overigens advertenties, en helaas zijn die niet met een in-app-aanschaf weg te kopen. Hierdoor komt het scherm soms ironische genoeg wat druk en onrustig over.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.