We worden constant afgeleid en gebombardeerd door informatie en notificaties. Geen wonder dat we ons steeds gestrester voelen. Even een moment tot rust komen is heel gezond, absoluut niet zweverig en dankzij onze computers makkelijk om te doen, helemaal met deze apps en software voor mindfulness en meditatie.

Tip 01: Headspace

Headspace is een inmiddels zeer populaire app, die meditatie ontdoet van alle mystiek. Het geeft je een heel praktische begeleiding bij een aantal ontspanningsoefeningen. Bij het openen van de applicatie krijg je een vrolijke animatie te zien over hoe je een routine opbouwt, op welke plek je het best kunt mediteren en wat je ongeveer kunt verwachten. De daadwerkelijke meditatiesessies bestaan uit (Engelstalige) gesproken teksten, die jou stap voor stap helpen ontspannen door bewust te ademen en je aandacht te focussen. Je kunt gratis tien sessies van tien minuten volgen. Een maandabonnement (9,95 euro per maand) geeft toegang tot veel meer meditaties, waaronder ter bestrijding van vliegangst en slapeloosheid. Headspace is beschikbaar voor iOS, Android en pc.

Tip 02: Buddhify

De app Buddhify (Android en iOS) is ontworpen om je tijdens dagelijkse gebeurtenissen of gevoelens te helpen ontspannen. Het scherm toont een gekleurd rad, waarop je de balk aanraakt die beschrijft wat voor jou op dit moment het meest van toepassing is. Bijvoorbeeld ‘Feeling stressed’, ‘Can’t sleep’ of ‘Work break’. Vervolgens stelt de app een aantal meditaties voor, met verschillende tijdsduren. Zo kun je snel een oefening zoeken die het beste bij je behoefte past. Vervolgens start een gesproken begeleiding, die je in het Engels door je meditatie praat. Het prettige van deze app is dat je voor 4,99 euro alle meditaties in één keer aanschaft, en dus niet meteen tegen in-app-aankopen aankijkt. Dit is een plezierige uitzondering tussen de meeste andere mindfulness-apps.

©PXimport

Tip 03: Ademhaling

Heb je een Apple Watch met daarop WatchOS 3.0 (beschikbaar sinds september 2016) dan heb je ook de app Ademhaling (Breathe). Deze app laat jou één ding doen: gedurende een of meer minuten tot jezelf komen door middel van je ademhaling. Eens per dag helpt de Watch je herinneren dat je even moet ‘ademen’. Het horloge geeft door middel van zachte tikjes op je pols aan hoelang je moet doen over het in- of uitademen, waardoor je als vanzelf alle andere gedachten even buitensluit. De resultaten van die sessies vind je terug in de Gezondheidsapp op je iPhone in het onderdeel Mindfulness.

Hoe gezond is meditatie?

©PXimport

Tip 04: Mindfulness

©PXimport

De app Mindfulness is een van de betere Nederlandstalige apps. De app voor iOS en Android biedt voor 1,99 euro een reeks ontspanningsoefeningen, in lengte variërend van drie tot dertig minuten. Ook zit een ‘bodyscan’ in het pakket: een oefening waarbij je je aandacht afwisselend op verschillende lichaamsdelen richt, om je bewust te worden van je lijf en de daarin aanwezige spanning. Deze app biedt naast dit standaard-aanbod ook toegang tot een reeks in-app-aankopen, waarbij je kunt winkelen op onderwerp of op meditatiebegeleider. Als je iemands stem dus prettig vindt, kun je dus vaak meerdere sessies van dezelfde persoon aanschaffen. Losse sessies kosten 0,99 euro.

Tip 05: Guided Meditation VR

Met de komst van vr-headsets zoals HTC Vive en Oculus Rift, is ook een nieuwe categorie vr-ervaringen ontstaan: virtual-reality-meditatie. Het is op zich een logische toepassing, omdat vr de gebruiker afsluit van de buitenwereld en zowel op het blikveld als het gehoor kan inspelen. De gratis app Guided Meditation VR is beschikbaar voor HTC Vive maar werkt ook op Oculus Rift. Een speciale app is daarnaast beschikbaar voor Gear VR, de mobiele headset van Samsung. Via (opnieuw Engelstalige) stembegeleiding word je meegenomen naar een wereld van ontspanning. Je kunt kiezen uit diverse omgevingen, zoals een bergtop of een bos. Het enige nadeel aan vr-meditatie is dat de huidige headsets nog te zwaar en oncomfortabel zijn om te vergeten dat je ze draagt. Maar voor wie daar geen problemen mee heeft, is dit in elk geval een erg leuke manier om je peperdure apparatuur ook voor je welzijn in te zetten.

Tip 06: Calm

Calm biedt dezelfde ademhalingsoefening die we ook al beschreven bij tip 03, namelijk het gecontroleerd in- en uitademen in het ritme dat de app aangeeft. Calm (beschikbaar voor Android, iOS en pc) biedt in de gratis versie bovendien een aantal basismeditaties om in een week te leren mediteren. Als je toegang wilt tot de geavanceerdere oefeningen, moet je een abonnement nemen, wat 12,99 dollar (ca. 12 euro) per maand kost. Of dat de ontspanning bevordert, weten we niet. Goedkopere abonnementen zijn mogelijk, maar dan zit je er ook langer aan vast. Als je er bijvoorbeeld een jaar gebruik van wilt maken ben je 4,99 dollar (ca. 4,65 euro) per maand kwijt. De basisoefeningen zijn wel de moeite van het proberen waard.

©PXimport

Tip 07: Mindfulcentrum

Aangezien de basis van mindfulness bestaat uit een geleide meditatie, is het niet vreemd dat dit soort gesproken oefeningen ook als mp3-bestanden beschikbaar zijn. Diverse sites bieden oefeningen aan, gratis of tegen betaling. Op www.mindfulcentrum.nl kun je een aantal gratis Nederlandstalige sessies afspelen, waarmee je achter je computer de oefeningen kunt doen. De oefeningen doen niet onder voor de betaalde sessies die we in sommige apps tegenkwamen en de stem van meditatiebegeleidster Suzan Oostvogels is prettig om naar te luisteren. De site werkt ook op mobiele browsers, wat het makkelijk maakt om de langere oefeningen bijvoorbeeld op bed te luisteren.

©PXimport

Wat is Mindfulness?

Tip 08: Mindful Clock

In de Boeddhistische traditie van Thich Nhat Hanh is het gebruikelijk dat je bij het horen van een bel even stopt met waar je mee bezig bent en je dan minstens drie diepe ademhalingen op jezelf concentreert. De gratis Windows-app Mindful Clock laat je op regelmatige intervallen (bijvoorbeeld elk uur) een bel horen, waarop je even een meditatiemoment inlast. Je kunt zelf de intervalduur kiezen en indien gewenst het geluid van de bel door iets anders vervangen. Ook is er een eenvoudige meditatietimer. Het is heel minimalistisch, maar prima om jezelf er even aan te herinneren dat je niet de hele dag alleen maar naar je scherm moet staren.

©PXimport

Het antwoord op alles?

Tip 09: Take a break!

Uiteindelijk hebben alle apps en programma’s uit deze lijst hetzelfde doel: dat jij even uit je dagelijkse beslommeringen stapt voor een moment van zelfbezinning. Oftewel: om even pauze te nemen. De app Take a break! (gratis voor Android en iOS) doet niet meer dan dat: je een moment pauze geven in de drukke dag, waarbij je kunt kiezen uit twee meditaties. De Work Break duurt zeven minuten en stress relief kalmeert je in dertien minuten. Je kunt kiezen uit ontspannende achtergrondgeluiden zoals regen of de zee die je hoort terwijl de stem je helpt ontspannen. Het is een van de meest minimale apps uit het overzicht en een goede manier om je ‘koffiepauze’ eens anders te besteden dan met een gesprek over voetbal. De app belooft een ontspannener leven en betere slaap. De onderste regel van het scherm toont overigens advertenties, en helaas zijn die niet met een in-app-aanschaf weg te kopen. Hierdoor komt het scherm soms ironische genoeg wat druk en onrustig over.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.