In navolging van de 13 inch MacBook Pro heeft Apple onlangs ook de 15inch-uitvoering vernieuwd. Wij hebben de instapuitvoering voor je getest en gekeken wat Apple vernieuwd heeft.

Qua behuizing heeft Apple niets veranderd ten opzichte van de vorige uitvoering die op zijn beurt weinig verschilt van de eerste MacBook Pro met Retina-scherm uit 2012. Echt erg is dat niet, de MacBook Pro is een heel fraaie notebook. Wel is de nieuwe uitvoering 20 gram zwaarder, vermoedelijk door de iets grotere accu. Ook binnenin is weinig veranderd. In tegenstelling tot de 13inch-variant is Apple niet overgestapt op Intels Broadwell-processors en is de 15inch-uitvoering nog steeds gebaseerd op Haswell-processors. Lees ook: Apple iMac met Retina 5K-display - Bijna zo goed als zijn voorganger

©PXimport

De behuizing is exact hetzelfde als bij zijn voorganger.

Zelfde processor

Ons testexemplaar is de instapuitvoering met een 2,2GHz-processor en een SSD van 256 GB. Die processor is precies dezelfde Intel Core i7-4770HQ uit Intels Haswell-generatie die ook in de 2014-uitvoering zat, qua processorkracht win je dus niets met de nieuwe uitvoering. Vermoedelijk slaat Apple op de 15inch-uitvoering Broadwell over en zal de volgende uitvoering op de nog te verschijnen Skylake-architectuur gebaseerd zijn. Ook de standaardhoeveelheid RAM is met 16 GB hetzelfde en dit is direct het maximum. Naast de door ons geteste uitvoering is er ook een duurder model met een snellere processor, extra AMD Radeon R9 M370X grafische kaart en een grote SSD. Beide varianten kun je configureren met een snellere processor en een grotere SSD. Apple heeft de capaciteit van de accu licht verhoogt van 95 naar 99,Wh. Je kunt in de praktijk zo'n 8,5 uur werktijd uit de accu persen, ruim genoeg om een werkdag te overleven.

©PXimport

Het Retina-scherm heeft een goede inkijkhoek.

Retina-scherm

Aan het scherm heeft Apple niets gewijzigd en je krijgt hetzelfde 15 inch Retina-scherm. Het scherm gebruikt een IPS-paneel met een goede kleurweergave en prima inkijkhoeken met een resolutie van 2880 x 1800 pixels. Apple gebruikt de hoge resolutie niet om meer op het beeld te tonen, maar om het beeld scherper te maken. Standaard past er net zoveel informatie op het scherm als op een normaal scherm met een resolutie van 1440 x 900 pixels, maar heb je als voordele dat de interface en teksten haarscherp zijn. Je kunt ook kiezen voor werkruimtes van 1680 x 1050 of 1920 x 1200 pixels. Het scherm wordt aangestuurd door de in de processor ingebouwde Intel Iris Pro 5200 die krachtig genoeg is om er soepel mee te werken.

Supersnelle SSD

Waar Apple wel duidelijk verbetering laat zien, is de snelheid van de SSD. Nog steeds gebruikt Apple een PCI-E-SSD, maar die is nu via de snellere PCI-E 3.0-standaard verbonden. Apple belooft snelheden tot 2 GB/s en daar komt de SSD zeker bij in de buurt. In de benchmark Blackmagic Disk Speed Test haalt de SSD een leessnelheid van 1853 MB/s en een schrijfsnelheid van 1175 MB/s. Hiermee is het één van de snelste SSD's op de markt, maar in de praktijk zul je geen verschil merken met de SSD uit de vorige generatie MacBook Pro.

©PXimport

Je ziet het niet, maar ook de 15inch-uitvoering heeft nu een Force Touch-touchpad.

Force Touch

De grootste verandering ten opzichte van de vorige uitvoering zit hem in de touchpad, dat is nu net als in de 13inch-uitvoering van de MacBook Pro en de normale MacBook een Force Touch-exemplaar. Op het eerste gezicht zie je geen verschil: het is nog steeds een glazen multitouch-touchpad. In tegenstelling tot bij de vorige generatie zit er echter geen fysieke knop meer onder en kun je de touchpad dus niet indrukken. Toch lijkt het wel alsof de touchpad klikt door wat Apple Force Touch noemt. Deze technologie laat de touchpad trillen waardoor een klik gesimuleerd wordt. Deze simulatie is erg overtuigend en zeker op de instelling zwaar voel ik weinig verschil met een echte fysieke touchpad. Een voordeel is dat je nu ook aan de bovenkant kunt drukken omdat er geen scharnier meer in verwerkt zit. Force Touch voegt extra mogelijkheden toe doordat je naast de normale klik ook kunt doordrukken. Gebruik je deze extra klik op bijvoorbeeld een woord, dan opent er een pop-up-scherm waarin je meer informatie krijgt. Het toetsenbord dat Apple gebruikt heeft een fijne toetsaanslag en is voorzien van toetsverlichting waarvan je de helderheid zelf kunt instellen.

Conclusie

De 2015-variant van de MacBook Pro 15 inch is vooral veel van hetzelfde en voegt weinig toe aan de vorige variant van de MacBook Pro. Ook met het gebrek aan vernieuwing blijft de MacBook Pro natuurlijk een fantastische laptop met een erg goed scherm. De SSD is wel flink sneller, maar daar zul je in de praktijk niets van merken. De enige verandering waar je in de praktijk wél wat aan hebt, is de Force Touch-touchpad. Functioneel is dat vooralsnog een kleine verandering, maar de 'coolness-factor' is hoog en Force Touch zal in het nog te verschijnen OS X El Capitan meer gebruikt gaan worden.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.