Blaas je oude Mac nieuw leven in met een externe SSD
Mijn medio 2011 Mac mini was traag geworden. Heel erg traag. De mini draaide op Mavericks en na een aantal dagen zonder opnieuw op te starten werd hij zo traag dat er een gedwongen of handmatige reboot nodig was.
Het duurde een aantal minuten om op te starten en apps te laden en vervolgens zo'n 20 minuten - of langer - voordat het apparaat volledig responsief werd. Dit ondanks 16GB aan RAM. Mijn MacBook Air (eind 2011) met slechts 4GB start binnen enkele minuten volledig op. Wat was er aan de hand? Lees ook: Een tweede leven voor je oude iPhone.
Ik moest en zou erachter komen, omdat ik steeds meer tijd aan het verspillen was en constant moest zitten wachten.
Geen druk, eerlijk waar
Het opnieuw opstarten zorgde er vaak voor dat er 20 tot 40GB aan ruimte op de 500GB interne harde schijf van de mini vrijkwam. Maar de Mac ging na een herstart helemaal niet sneller draaien.
Ik heb WhatSize gebruikt om bijna 90GB aan onnodige bestanden vrij te maken, wat enigszins leek te helpen. De vertraging had duidelijk iets te maken met tijdelijke bestanden en beschikbare schijfruimte.
©PXimport
Met WhatSize kon ik snel 90GB aan bestanden opsporen en verwijderen die ik niet nodig had. Dat hielp, maar het probleem was nog niet helemaal opgelost.
Met Activity Monitor en in de Terminal met het commando top kon ik zien dat ik vaak tegen de grenzen van het fysieke geheugen aanzat, maar de Mac leek wat het geheugen betreft niet onder druk te staan, wat voor een heleboel schijfactiviteit zou zorgen. Tijdens de trage periode na het opnieuw opstarten, waarin het apparaat niet of nauwelijks bruikbaar is, was noch het geheugen noch de opslagruimte een probleem.
In Mavericks is geheugencompressie toegevoegd, een manier om het fysiek geïnstalleerde RAM te maximaliseren, wat mijn MacBook Air nieuw leven heeft ingeblazen. Maar dat was het probleem niet. En Swap, waarbij harde schijfruimte gebruikt wordt om inactieve elementen van het geheugen op te slaan, zorgde volgens de Activity Monitor ook niet voor problemen.
En ik had geen gemakkelijke weg naar de meest voor de hand liggende oplossing: het installeren van een SSD, een solid-state drive die vele malen sneller zou kunnen zijn dan de 5400rpm harde schijf die in de mini zit. De mini modellen van de afgelopen jaren hebben een harde schijf die opgesloten zit. iFixit noemt het verwisselen "gemiddeld lastig", hoewel het 20 stappen in beide richtingen heeft. Ik vind het meestal niet eng om een Mac uit elkaar te halen, maar hier waren gewoon te veel dingen die mis konden gaan.
©PXimport
Als je de Mac mini eenmaal opengebroken hebt, ben je nog altijd 19 stappen verwijderd van het verwisselen van de harde schijf. Niet zo eenvoudig als het inpluggen van een externe SSD.
Maar het is natuurlijk mogelijk om een SSD in een externe behuizing te gebruiken. Ik heb deze route gekozen en op die manier de vertragingen verholpen.
De vele keuzemogelijkheden voor een externe SSD
Ik wilde nog geen nieuwe Mac kopen en de kosten liefst onder de €300 houden, terwijl ik meteen iets zou kopen wat ik later ook met een nieuwe computer of als draagbare opslag zou kunnen gebruiken. Een vergelijkbare Mac mini met dezelfde hoeveelheid opslag en geheugen zou op zijn minst €650 gaan kosten - en dan zonder een op bestelling gemaakte Fusiondrive (HDD/SSD-combinatie), maar met een reguliere harde schijf. (Apple biedt geen SSD-optie.)
Mijn model Mac mini heeft vier USB 2.0-poorten, één FireWire 800-poort en Thunderbolt. Een SSD die via Thunderbolt gekoppeld is lijkt overdreven en ik gebruikte al één scherm met de ingebouwde HDMI-poort en een ander scherm via DisplayPort met de Thunderbolt-verbinding. Dus als ik een Thunderbolt-drive zou kopen, zou deze minimaal twee poorten moeten hebben om doorvoer te ondersteunen en ik kon er binnen mijn budget geen vinden.
©PXimport
De SSD die ik heb uitgekozen heeft FireWire 800 voor een verbinding met mijn Mac mini die snel genoeg is, plus USB 3.0 zodat ik hem kan gebruiken met de volgende Mac die ik koop.
USB 2.0 is te traag en USB 3.0 had mijn Mac mini niet. Het was dus eenvoudig om voor FireWire 800 te kiezen, wat een ruwe snelheid van 800 megabits per seconde levert (Mbps). De schijf die ik gekocht heb is de OWC Mercury Elite Pro mini 480GB, die FireWire 800 plus USB 2.0/3.0 bevat, waardoor ik hem later ook nog met een nieuwe Mac die USB 3.0 heeft kan gebruiken. Ik heb er zo'n €265 voor betaald, inclusief USB 3.0 en FireWire 800-kabels. (Als je slechts één enkele interface nodig hebt, zijn er goedkopere opties met dezelfde opslagcapaciteit.)
Toen de drive arriveerde, moest ik wat FireWire-kabels omwisselen, omdat ik al een andere OWC-drive ingeplugd had voor back-ups. Ik gebruik CrashPlan voor incrementele back-ups en archivering en SuperDuper voor nachtelijke kloon-updates, maar voor mijn migratie heb ik Carbon Copy Cloner gebruikt omdat dit programma een speciale functie heeft.
Ik ben als volgt te werk gegaan:
1. De externe SSD initialiseren. Om OS X Recovery en andere geavanceerde functies te gebruiken, moet je het GUID Partition Table-formaat gebruiken.
2. Met Carbon Copy Cloner heb ik mijn actieve opstartschijf in de Mac mini naar de externe SSD gekopieerd. Tijdens dit onderdeel van het proces moest ik blijven doorwerken, maar gelukkig werd het systeem niet al te veel vertraagd. Er werd ongeveer 40GB per uur gekopieerd, wat redelijk traag is, maar dat is best logisch.
3. Omdat ik tijdens het maken van de kloon mijn computer aan het gebruiken was, weet ik dat ik wat gewijzigde data gemist heb. Zowel SuperDuper als CCC hebben een incrementele kloonoperatie waarbij alleen gewijzigde bestanden gekopieerd worden. Nadat de eerste kloonsessie voltooid was, heb ik alle actieve programma's afgesloten en een aantal diensten uitgeschakeld en het proces opnieuw gestart. Deze keer duurde het slechts 40 minuten.
4. Ik heb de Recovery HD-functie van CCC gebruikt, waarmee ik de herstelpartitie op een bestaande schijf kan kopiëren en deze vervolgens op een nieuwe partitie kan herstellen nadat er een opstartbaar systeem geïnstalleerd is.
5. Ik heb het opstartvolume een andere naam gegeven en de externe SSD precies dezelfde naam gegeven als de oorspronkelijke opstartschijf. Onder Startup Disk heb ik de SSD als het opstartvolume gekozen en vervolgens de computer opnieuw opgestart.
©PXimport
Carbon Copy Cloner kan dezelfde Recovery-partitie aanmaken als die op de interne schijf van mijn Mac staat.
Nadat de computer opnieuw was opgestart, moest ik een aantal diensten opnieuw linken, zoals bijvoorbeeld Dropbox, dat op slimme wijze verschillen in de setup van een computer opmerkt om zich ervan te verzekeren dat niet iemand je systeem gehijackt heeft. Ik moest ook de CrashPlan-back-up opnieuw instellen, door een back-up van een andere computer te accepteren, een techniek die het programma voor een nieuwe machine of een nieuwe opstartidentiteit gebruikt. Verder werkte alles zonder gedoe.
Het verschil is opzienbarend
Ik zag meteen een enorm verschil, alsof ik een hele nieuwe computer had in plaats van alleen een nieuwe opstartschijf. De FireWire 800 was duidelijk snel genoeg om het verschil te maken voor het soort lezen en schrijven dat er werd uitgevoerd. Toen ik voor de eerste keer opnieuw opstartte duurde dit ongeveer zes minuten, maar OS X was duidelijk bezig met opschonen en caching. Daarna duurde het zo'n twee tot drie minuten om opnieuw op te starten.
Het vreemdste wat ik na een paar dagen ontdekt heb is dat er minder geheugen gebruikt wordt. Het maximum ligt iets boven de 11GB, terwijl het eerst 15GB of meer was. Dit is onverklaarbaar en contra-intuïtief. Waarom zou snellere opslag resulteren in meer ongebruikt RAM?
Nadat ik zeker wist dat ik een schone back-up van mijn opstartschijf had, heb ik SuperDuper zo aangepast dat de SSD naar de interne schijf van de Mac mini geback-upt wordt. Mocht de SSD of de behuizing falen, dan zou ik zonder problemen vanaf de interne schijf kunnen opstarten - maar dan zou ik wel weer met een oude, trage computer zitten totdat de SSD gerepareerd is.
Wanneer ik er klaar voor ben om mijn Mac te upgraden, naar een iMac met Retina 5K of een volgende generatie mini, heb ik een draagbare oplossing: ik kan een Mac met een goedkopere harde schijf of Fusiondrive aanschaffen en deze aankoop via USB 3.0 koppelen om met een zo snel mogelijk systeem te beginnen.
