Beter goed gejat dan slecht bedacht? Toch kan plagiaat je opbreken, al was het alleen maar omdat het altijd je geloofwaardigheid aantast en bij alle partijen teleurstelling achterlaat. Gelukkig zijn er ondertussen voldoende online en offline tools om je eigen werk en dat van anderen te controleren op de inbreuk van privacyrechten.

Bewust of onbewust

1 Maximaal 1.000 woorden

Aan gratis online plagiaatcheckers is geen gebrek. Wel zijn ze allemaal beperkt in het tekstvolume dat je kunt laten checken. Plagiarism Checker van Small SEO Tools is beperkt tot 1.000 woorden per keer. Een tekst kun je in het tekstvak plakken, je kunt het document uploaden van je harde schijf, Dropbox of Google Drive, of je kunt een url van de webpagina die je tegen het licht wil houden invoeren. Enkele seconden later zie je hoeveel procent van de tekst verdacht lijkt. Zo’n passage verschijnt in het rood met een link. Als je daarop klikt, kom je erachter dat deze tool Google gebruikt om de verdachte zinnen te detecteren in andere webbronnen.

www.smallseotools.com/plagiarism-checker

©PXimport

2 Veel haperende tools

Met de gratis plagiaatcheckers ondervinden we vaak moeilijkheden. Soms werkt het script van de documenten-uploader niet, of vindt de tool geen gelijkenis wanneer we het bestand uploaden, maar als we de tekst gewoon plakken wel. Neem bijvoorbeeld Dupli Checker, een service die op het web wordt getipt als goede gratis checker. Deze dienst vond geen enkele gelijkenis wanneer we een Nederlandse tekst lieten controleren. Plakten we het Engelse equivalent daarvan, dan detecteerde hij 78% plagiaat, terwijl we de tekst eigenlijk volledig gekopieerd hadden van een bekende website.

www.duplichecker.com

©PXimport

03 Percentage plagiaat

Plagiarism Detector deed het bij ons dan weer veel beter en werkte ook met Nederlandse tekst. Ook hier kun je maximaal 1.000 woorden per keer laten nakijken. Het resultaat bevat een percentage dat uniek is en dus ook hoeveel plagiaat deze tool signaleert. Bij Plagiarism Detector werkt de tool om uploads te controleren wel, zolang het txt-, Word- of pdf-document de maximumlengte maar niet overschrijdt.

www.plagiarismdetector.net

©PXimport

04 Bronvermelding

Een goede plagiaatchecker vergelijkt de opgevoerde tekst met teksten uit een database. Hoe groter deze gegevensbank, hoe meer kans dat er gelijkenissen worden gevonden. Geavanceerde plagiaatcheckers slaan bovendien ook alarm wanneer er synoniemen werden gebruikt of wanneer een zin nauwelijks is veranderd. Maar wanneer iemand een tekst citeert met bronvermelding, zal zo’n checker dit wel markeren als plagiaat, terwijl het dat uiteraard niet is. De checkers zien tenslotte niet of er melding gemaakt is van de bron.

©PXimport

05 Tien pagina’s per maand

Copyleaks valt op door zijn variabele prijzen. De dienst werkt op basis van credits en maandelijks mag je tien pagina’s of 2.500 woorden gratis laten nakijken. Door vrienden uit te nodigen, verdien je twintig credits per persoon, tot een maximum van vijf vrienden. Heb je een account aangemaakt, dan zie je in het dashboard hoeveel credits je nog over hebt. Copyleaks werkt ook met de iOS- en Android-app. Bovendien kun je twee documenten naast elkaar leggen en een vergelijkingstest uitvoeren. Om sneller te werken, kun je de plagiaatchecker ook als add-on in Microsoft Word of Google Docs installeren.

www.copyleaks.com

©PXimport

06 Controle vanuit Word

De add-on van Copyleaks voor Microsoft Word, is een echte uitkomst. Op de website van Copyleaks navigeer je in het menu naar Tools. Na de installatie van de add-on zie je in het lint bij het tabblad Verwijzingen de knop Scan. Als je hierop klikt, opent zich aan de rechterkant een balk zodat je bij Copyleaks kunt inloggen. Enkele seconden later krijg je daar een minirapport te zien. Via de knop Launch Report opent een webpagina met een gedetailleerd verslag. Mocht je de add-on beu zijn, klik er dan met de rechtermuisknop op en kies voor Invoegtoepassing verwijderen.

www.copyleaks.com

©PXimport

07 Speciaal voor studenten

Scribbr noemt zich de marktleider voor studenten die hun werk willen laten nakijken voordat ze dit inleveren. De dienst ondersteunt alle Europese talen. De plagiaatchecker vindt zinnen en paragrafen die exact hetzelfde zijn en achterhaalt ook passages waar de zinsstructuur maar marginaal is gewijzigd, of waar synoniemen of extra woorden zijn toegevoegd. Scribbr vergelijkt de tekst met 60 miljard internetpagina’s en 30 miljoen wetenschappelijke werken. De online tool probeert de literatuurlijst te negeren, omdat deze natuurlijk valse meldingen geeft. Helaas is deze dienst niet gratis, je betaalt tussen de 14,95 euro en 34,95 euro, afhankelijk van de grootte van je document.

www.scribbr.nl/plagiaat-checker

©PXimport

08 Streng

We testen Scribbr met een paper van een filosofiestudent. Ben je ingelogd bij Scribbr, dan kun je het document of laten nakijken door een redacteur van vlees en bloed op stijl, taal en structuur of je kiest voor de online plagiaatcheck. Nadat je het pdf-, doc- of docx-document hebt geüpload, zie je hoeveel de check je zal kosten. Het rapport geeft aan dat onze tekst een vergelijkbaarheid van 20% haalt. Aan de rechterkant kun je aflezen met welke bron de gemarkeerde tekst wordt vergeleken. We merken dat Scribbr erg streng is. Van de vier meldingen is geen enkele melding echt plagiaat. Je kunt iedere melding apart uitschakelen met de knop Bron uitsluiten.

www.scribbr.nl/plagiaat-checker

©PXimport

09 Systematisch

Veel universiteiten en hogescholen gebruiken TurnItIn om alle proeven, werkstukken en papers systematisch te screenen. Als er plagiaat is vastgesteld, oordeelt een commissie over de aard en de omvang van het plagiaat. TurnItIn heeft zelfs een manier om papers in bulk te uploaden. Het rapport toont ook fragmenten die het gevonden heeft op internetpagina’s, in Google Books en in andere papers die opgeslagen zijn in de database. TurnItIn doet beroep op iThenticate, een professionele plagiaatdetectietechnologie voor wetenschappelijke uitgevers en onderzoeksinstellingen.

www.turnitin.com/nl

©PXimport

10 Omgekeerd afbeeldingen zoeken

Enkele jaren geleden werd de Belgische kunstschilder Luc Tuymans veroordeeld omdat hij een schilderij had gemaakt die te veel leek op een persfoto. De rechtszaak draaide om de vraag in hoeverre de ene kunstvorm plagiaat kan zijn van de andere. De uitspraak was dat alleen de fotograaf het recht heeft om te publiceren en zijn foto te verveelvoudigen. Met behulp van TinEye kun je zelf op zoek gaan of iemand jouw foto of afbeelding heeft gejat. Upload je foto en kijk of hij nog ergens anders op internet wordt gebruikt. Deze Canadese zoekmachine herkent zelfs overeenkomsten in foto’s die anders zijn uitgesneden.

www.tineye.com

©PXimport

11 Google Afbeeldingen

Ook Google heeft het gemakkelijker gemaakt om misbruik van beeldmateriaal op te sporen. Het onderdeel in de zoekmachine dat je gebruikt om afbeeldingen te vinden, kun je namelijk ook inzetten om naar illegale kopieën van jouw foto te zoeken. Ga naar Google Afbeeldingen en klik op het camera-icoontje. Daarna gebruik je het tabblad Afbeeldings-URL-plakken of Een afbeelding uploaden. Je kunt ook gewoon de foto naar het zoekvak slepen. Het resultaat is een lijst met websites waarop die foto of een daarop lijkende foto staat.

www.google.nl

©PXimport

12 Onzichtbaar watermerk

Voor amateur- en professionele fotografen bestaan er diensten die hun foto’s beschermen tegen misbruik. Signili voegt zowel een onzichtbaar watermerk aan je foto’s toe als dat het een zoekmachine is die volgt waar je gemarkeerde foto’s worden gepubliceerd. In de gratis versie mag je twintig watermerken per drie maanden aanbrengen. Is dat onvoldoende, dan stijgt de prijs naar 9,99 euro voor het toevoegen van vijftig watermerken aan je foto’s. De foto’s met watermerk worden op je harde schijf en op de Signili-servers opgeslagen zodat je werk getraceerd kan worden. Je kunt Signili gebruiken als webapplicatie, desktop-app en als plug-in voor Lightroom.

www.signili.de

©PXimport

13 Content ID

Om te vermijden dat iemand oneigenlijk gebruikmaakt van bepaalde content, maakt YouTube gebruik van Content ID. Hiermee vergelijkt YouTube voortdurend nieuw geüploade video’s met een database aan bestanden die al online staan. Wanneer dit systeem een overeenkomst detecteert tussen geluids- en/of videobestanden, ontvangt de mogelijke plagiaatpleger een zogenaamde Content ID-claim. De overtreder kan vervolgens het filmpje weghalen, de muziek dempen, het nummer vervangen of de content wegknippen met de YouTube Editor.

www.youtube.com

©PXimport

14 Aanvechten

Het Content ID-systeem is echter niet waterdicht. De afgelopen twee jaar zijn er veel gevallen bekend van claims waarvoor het auteursrecht al lang verlopen was en maakte een oplichter zelfs misbruik van Content ID door valse claims te versturen. Stel dat je een melding ontvangt dat je auteursrechten schendt omdat je audio in een filmpje hebt gebruikt wat niet van jou is. Je kunt zo’n claim dan betwisten. Klik op het auteursrechtbericht en klik vervolgens op de knop Een geschil indienen. Daarna kun je aanvoeren waarom je de claim betwist, bijvoorbeeld: “Ik heb een licentie of toestemming van de juiste houder van de rechten om dit materiaal te gebruiken.”

www.youtube.com

©PXimport

15 Korte muziekfragmenten

Bepaalde platenlabels en artiesten dienen om het minste of geringste een copyrightclaim in. Daarom heeft YouTube laatst een aanpassing in de regels aangebracht om ‘agressief handmatig claimen’ tegen te gaan. YouTube merkte namelijk dat er de laatste maanden veel copyrightclaims binnenkwamen voor korte muziekfragmenten die op de achtergrond afspeelden. Denk bijvoorbeeld aan een filmpje waarbij een auto voorbijrijdt waaruit muziek klinkt. Voortaan kunnen platenlabels geen inkomsten meer verdienen aan dergelijke korte muziekfragmenten. Trouwens, in Creator Studio van YouTube vind je in de sectie Maken een uitgebreide selectie aan audio die je vrij mag gebruiken.

www.youtube.com

©PXimport

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.