Een vijver met waterlelies, kwakende kikkers en af en toe een libelle staat op de wishlist van veel mensen. Goed nieuws: zo’n vijver hoeft ook helemaal niet groot te zijn en is nog een natuurlijke klimaatbuffer ook. Nog meer goed nieuws: je kunt de vijver prima zelf aanleggen. Maar hoe doe je dat, een vijver aanleggen? Wat komt er allemaal bij kijken?

Waar kun je de vijver het beste maken?

Waarschijnlijk heb je al een goed idee over waar de vijver moet komen. Probeer hem in elk geval deels in de zon aan te leggen. Dat is goed voor de planten en de vissen.

Er zit geen minimale of maximale afmeting aan een vijver, maar er is wel wat onderhoud. Hoe groter, hoe meer werk. Je kunt zelfs al een minivijver in een speciekuip maken. Deze graaf je in, je zet er planten in en maakt verdiepingen met stenen. Vullen met water en planten en klaar is je vijvertje. Leuk ook om met kinderen te maken!

Wanneer kun je het beste een vijver aanleggen?

Een vijver kun je het beste in het voorjaar aanleggen, maar het najaar kan ook. De zomer is het minst geschikt, omdat er dan teveel zon is en het water opwarmt. De jonge waterplanten zijn nog niet gewend en filteren het water niet voldoende, waardoor je hoogstwaarschijnlijk veel algen krijgt.

Vijver met vijverfolie of vijverbak

Je kunt een kant-en-klare vijverbak kopen, of zelf een vorm kiezen en je vijver met vijverfolie maken.

Met een voorgevormde kunststof vijverbak ben je lekker snel klaar. Je hoeft geen rekening te houden met vormen en maten, want die heeft de bak standaard. Ook zijn ze stevig en gaan ze lang mee. Maar een vijverbak is vaak wel wat duurder. Bovendien moet je het doen met de vorm die de fabrikant voor jou heeft bedacht.

Met vijverfolie ben je de baas over je eigen ontwerp. Jij bepaalt de vorm, de diepte en de grootte van je vijver. Zo krijg je een unieke vijver die precies past bij je tuin. Denk wel goed na over het ontwerp. Het is handig om hoogteverschillen en niet te rechte wanden te maken. Zo geef je de beplanting meer mogelijkheden om te groeien. Vijverfolie is iets gevoeliger dan een kunststof bak, vooral bij hoge temperaturen.

©irklig - stock.adobe.com

Wat heb je nodig om een vijver aan te leggen

Om je vijver aan te leggen, heb je enkele basis onderdelen en gereedschap nodig:

• Vijverfolie of kunststof vijvervorm. Die zorgt ervoor dat het water niet weglekt. Je kunt kiezen uit verschillende materialen, zoals PVC of rubber.
• Gereedschap. Je hebt verschillende gereedschappen nodig, zoals een schep of graafmachine, een waterpas en een meetlint. Een kruiwagen is ook handig om grond af te voeren.
• Zand om tussen de folie en de ondergrond te leggen.
• Vijverpomp. Niet iedere vijver heeft een pomp, maar een vijverpomp werkt als filter en zorgt ervoor dat het water in beweging blijft, wat de groei van planten en vissen helpt.
• Planten. Dit zijn natuurlijke filters en zorgen voor zuurstof in het water. Kies planten die geschikt zijn voor een vijver en let erop dat je niet te veel planten in je vijver zet.
• Vissen. Natuurlijk erg leuk, gezellige visjes in de vijver. Doe er alleen niet te veel vissen in, want dan gaat de waterkwaliteit achteruit.
• Eventueel materiaal voor de randafwerking.
• Water. Natuurlijk heb je water nodig om je vijver te vullen. Opgevangen regenwater is geschikt en goed voor het milieu.

©Andrea - stock.adobe.com

Wat doet een vijverpomp?

Een vijverpomp brengt lucht in je vijver. Het apparaat pompt water uit de vijver en leidt het door een filter, waarbij het vuil en afval verwijdert. Het water dat terug in de vijver gepompt wordt, is zuiver en rijk aan zuurstof.

Het belangrijkste voordeel van een vijverpomp is dat het een gezonde leefomgeving creëert voor de vissen, andere waterdieren en planten in de vijver. Het houdt het water in beweging, wat bijdraagt aan de zuurstofvoorziening en de groei van planten in en rond de vijver. Bovendien voorkomt een vijverpomp dat water stilstaat en onaangename geuren en algenproblemen ontstaan.

Een vijverpomp is niet per se nodig, want planten kunnen het water ook filteren. Voor vijvers met vissen is het meestal wél aangeraden. Met een pomp is het water meestal schoner en doen de planten het ook beter.

Hoe leg je zelf een vijver aan in de tuin - een stappenplan

Met dit stappenplan maak je zelf een vijver in je tuin, die binnen de kortste keren vol leven zit.

1: Bepaal de grootte en diepte van je vijver. Als je vissen in je vijver wilt hebben, zorg er dan voor dat de diepte minstens 80 cm is. Als je manden met waterplanten in je vijver wilt plaatsen, zorg op die plek voor een diepte van minstens 40 cm. Wil je de randen van je vijver afwerken met moerasplanten, ga dan voor een diepte van ten minste 20 cm. Bedenk vooraf wat voor vorm je vijver wordt. Maak bij voorkeur verschillende dieptes met schuin aflopende randen. Zo kun je een variatie aan planten neerzetten en kunnen diertjes die er in vallen ook uit de vijver klimmen.
2: Graaf de vijver uit. Je kunt een schep gebruiken voor het graven. Als de vijver groot wordt, kun je ook een kleine graafmachine huren.
3: Leg direct na het graven een beschermlaag op de bodem van de vijver om te voorkomen dat er wortels van struiken, bomen of later waterplanten in de vijver groeien. Dat veroorzaakt lekkage. Gebruik hiervoor worteldoek met daarop zand, bijvoorbeeld speelzand. Het zand helpt ook tegen lekkage, maar is ook voor het wegvoeren van grondwater als dat nodig is.
4: Breng nu de vijverfolie aan. Begin met het aanbrengen van de vijverfolie in het diepste deel van de vijver en werk vanaf daar omhoog. Het is belangrijk om zoveel mogelijk plooien uit de vijverfolie te halen, maar een paar rimpels zijn niet erg. De druk van het water werkt die straks grotendeels weg. Leg het folie ook niet te strak, vanwege die waterdruk. Zorg ervoor dat je genoeg vijverfolie hebt en dat het folie ruim over de rand van de vijver gaat. Dit knip je pas later af. Werk je in de vijver, trek dan je schoenen uit.
5: Plaats de randafwerking. Nadat de vijverfolie is aangebracht, is het tijd om de randen af te werken. Je kunt verschillende soorten materialen gebruiken om de randen af te werken, zoals stenen, kiezelstenen of hout. Je kunt deze stap ook na het vullen doen, om het totaalplaatje beter te zien.
6: Vul de vijver. Nadat de randafwerking is geplaatst, kun je de vijver vullen met water. Gebruik je leidingwater, kies dan voor een tuinsproeier. Hiermee verdampt chloor dat in het water zit grotendeels.
7: Voeg planten en vissen toe. Als de vijver eenmaal gevuld is met water, kun je planten en vissen toevoegen. Let er wel op dat je alleen vissen in de vijver plaatst als deze diep genoeg is, anders kunnen de vissen in de winter doodvriezen. Als je de vijver in het voorjaar aanlegt, plaats je de planten zo snel mogelijk. Maak je de vijver in het najaar, dan kun je tot het voorjaar wachten. Wacht dan voor de zekerheid ook met vissen. Zet de waterplanten bij voorkeur in plantmanden, om te voorkomen dat ze gaan woekeren.

©marcinmaslowski - stock.adobe.com

Kun je ook zwemmen in de vijver?

Om te kunnen zwemmen in je vijver, zul je een speciale zwemvijver aan moeten leggen. Die is vaak groter en heeft alleen waterplanten op bepaalde plekken. Zo blijft er genoeg ruimte over om te kunnen zwemmen. In een vijver die met vijverfolie is gemaakt moet je sowieso heel voorzichtig doen, om lekkage tegen te gaan.

Een ‘gewone’ vijver is dus niet echt geschikt om te zwemmen. Heb je geen vijverpomp, dan is het helemaal afgeraden omdat er in de zomer misschien wat blauwalg kan ontstaan.

Een lange werkdag achter het scherm eindigt vaak met vermoeide ogen en een stijve nek. macOS biedt gelukkig talloze verborgen opties waarmee je het beeld, de tekst en zelfs de cursor precies op jouw voorkeuren afstemt. Door deze slim te combineren, verbeter je de leesbaarheid van de tekst op je scherm. Je hebt zelfs geen extra software nodig om binnen een paar minuten meer fijner met macOS te werken.

Omdat een te hoge resolutie voor piepkleine letters zorgt en een te lage voor kartelige pictogrammen, begin je met het vinden van de juiste balans - en die is voor iedereen anders. Open Systeeminstellingen via het Apple-logo linksboven of de losse app, kies Beeldschermen en probeer de verschillende opties die je ziet even uit. Elke optie geeft een andere pixelverhouding weer: de uiterst linkse vergroot, de uiterst rechtse verkleint.

Gebruik je een externe monitor? Dan kun je per scherm een andere schaal kiezen, zodat het ingebouwde Retina-scherm loepzuiver blijft terwijl de 4K-monitor comfortabel grote elementen toont. Bij Geavanceerd vind je overigens nog wat instellingen over hoe je muis omgaat met meerdere schermen. Experimenteer een paar minuten en geef je ogen even de tijd om aan een nieuwe instelling te wennen.

Tekstvergroting in apps

Als de systeemschaal goed staat, maar je in Safari of Mail nog steeds moeite hebt de letters te lezen, kun je ook alleen de tekst vergroten. Start Safari, open een pagina en druk op Cmd+Plusteken (Cmd++) tot de letters prettig groot zijn. Klik vervolgens in de menubalk op Safari en kies Instellingen / Websites en vervolgens Zoomniveau aan de linkerkant. Kies nu voor elke openstaande website het standaard-zoomniveau.

Mail werkt vergelijkbaar: open Mail, kies Instellingen / Lettertype en kleur en klik op Selecteer om het font groter te maken.

Omdat Finder in macOS Ventura is samengevoegd met Voorvertoning, krijg je ook daar consistente resultaten; open een map, druk op Cmd+J en stel onder in het menu bij Tekstgrootte een grotere tekstgrootte in. Door per app te werken, voorkom je het rare effect dat randmenu’s reusachtig worden terwijl artikelkolommen nog onleesbaar klein blijven.

Hoog contrast en kleurfilters

Tekst wordt pas echt leesbaar wanneer het contrast tussen letters en achtergrond groot genoeg is. Ga naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en schakel Verhoog contrast in. MacOS verhoogt dan onmiddellijk het onderscheid tussen wit en zwart, maar behoudt subtiele schaduwen, zodat pictogrammen herkenbaar blijven. Als je liever de kleuren aanpast in plaats van het licht-donkerverschil, activeer dan Keer kleuren om of zet helemaal onderaan de slider bij Kleurfilters aan, open het menu Filtertype en selecteer Protanopie, Deuteranopie of Tritanopie voor specifieke kleurenblindheid. Klik op het uitklapmenu Intensiteit en versleep de schuif tot je zonder moeite rode koppen van blauwe links onderscheidt. De instellingen gelden voor je hele systeem, zodat games, pdf-lezers en zelfs virtuele machinevensters profiteren.

Retina, pixels en puntdichtheid uitgelegd

Bij het afstemmen van leesbaarheid stuit je vaak op termen als Retina en ppi (pixels per inch). Een klassiek lcd-scherm toont tekst met relatief weinig pixels per letter, terwijl een Retina-display het aantal pixels per element verdubbelt of verdrievoudigt, zodat individuele pixels bij normaal gebruik niet meer zichtbaar zijn. MacOS beschrijft resolutie daarom in punten: een punt is de logische eenheid waarop het besturingssysteem interface-elementen tekent. Op een 27inch-iMac wordt één punt bijvoorbeeld gerenderd door twee-bij-twee fysieke pixels, terwijl een niet-Retina externe monitor nog steeds een-bij-een werkt. Wanneer je in Beeldschermen een schaaloptie kiest, rendert macOS de interface op een alternatieve interne resolutie die vervolgens wordt geschaald naar de fysieke pixels, waarbij slimme anti-aliasing wordt toegepast om de scherpte te behouden. Het verklaart ook waarom sommige resoluties in de lijst er wazig uitzien: het zijn tussenwaarden waarbij de pixelverhouding niet gelijk is aan die van het scherm. Kies dus altijd een schaal die tot een exact veelvoud leidt, bijvoorbeeld 1920 × 1080 op een 4K-scherm (dat heeft exact viermaal zoveel pixels). 

Donkere modus, Night Shift en True Tone

De donkere modus vermindert lichtschittering en is daarom onmisbaar bij comfortabel werken in schemerige omgevingen. Open Systeeminstellingen / Weergave en kies bij Weergave voor Donker of Automatisch. Bij die laatste koppelt macOS de omschakeling aan het dag-nachtritme. Ga vervolgens terug naar de instellingen voor Beeldschermen, klik onderaan op Night Shift en zet het dropdown-menu bij Schema op Zonsondergang tot zonsopgang. Het systeem past nu ‘s avonds de kleurtemperatuur warm aan, waardoor blauw licht wordt gefilterd.

Gebruik de schuif Kleurtemperatuur om het effect subtiel te houden; te veel oranje of blauw maakt bijvoorbeeld foto-editing onmogelijk. True Tone is ten slotte de sensorfunctie die witpunten gelijkstelt aan het omgevingslicht. Zet deze optie op dezelfde pagina aan en kijk hoe het scherm minder fel oplicht wanneer een wolk voor de zon schuift.

Vergeet niet dat een externe monitor soms eigen logica heeft voor de kleurtemperatuur; zet in dat geval de fabrieksinstelling op neutraal en laat macOS de rest doen. Door de drie technologieën samen te laten werken, blijft tekst op elk moment van de dag helder maar vriendelijk voor de ogen.

Zoomen, vergroting en Hover Text

 Voor wie regelmatig kleine cijfers in spreadsheets moet controleren, is de ingebouwde zoomfunctie een absolute zegen. Navigeer naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Zoomen en selecteer Schermzoom. Kies bij Stijl de optie Beeld-in-beeld, zodat alleen het vergrootglasvenster inzoomt en de rest van het bureaublad overzichtelijk blijft. Stel met de schuiven Maximale vergroting en Minimale vergroting onder Geavanceerd een comfortabele factor in en bevestig met OK. Vervolgens druk je tijdens het werken op Option+Command+= om in te zoomen en op Option+Command+- om weer uit te zoomen. Loop ook zeker nog even door de rest van de instellingen in het Geavanceerd-scherm.

Je kunt er bijvoorbeeld instellen dat de zoomfactor wordt gereset bij het opnieuw opstarten van je Mac, dat kleuren in het beeld-in-beeld-venster worden omgedraaid voor een beter contrast, of dat het schermpje op een vaste plaats blijft staan, ongeacht de bewegingen van je muis. Je kunt zelfs trackpadgebaren instellen om de cursor te verplaatsen als je ingezoomd bent.

Toegankelijkheid voor iedereen

Toegankelijkheid klinkt misschien als iets dat vooral bedoeld is voor mensen met een visuele of motorische beperking, maar in werkelijkheid profiteert vrijwel iedereen van deze functies. Heb je weleens moeite gehad met het lezen van kleine tekst op een Retina-scherm, of gemerkt dat je ogen vermoeid raken na een paar uur achter je laptop? Dan ben je niet de enige. Situaties zoals fel zonlicht, contrastarme websites of gewoon een lange werkdag kunnen het leescomfort flink beïnvloeden. Toegankelijkheidsinstellingen zoals grotere lettertypes, hogere contrasten, kleurfilters of zelfs schermlezeropties zoals VoiceOver kunnen dan ineens verrassend handig zijn.

Deze functies helpen je niet alleen om beter te lezen, maar zorgen er ook voor dat je productiever en met minder inspanning werkt. Door toegankelijkheid te zien als een vorm van personalisatie, wordt duidelijk dat het niet alleen gaat om toegang in de letterlijke zin, maar ook om comfort, rust en controle over je digitale omgeving.

Muisinstellingen

Een verloren cursor zoeken kost tijd en frustreert, vooral op grote schermen. Open daarom Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en vergroot de aanwijzer met de slider Aanwijzergrootte. Houd het voorbeeldvenster in de gaten totdat de aanwijzer opvalt. Zet vervolgens Schud de muisaanwijzer om deze te vinden aan; een snelle zigzagbeweging vergroot de aanwijspijl tijdelijk, zodat je ‘m makkelijk kunt vinden. Wie contrastrijke muiskleuren wil, kiest bij Contourkleur aanwijzer bijvoorbeeld een fluorescerend groen en bij Vulkleur aanwijzer diepzwart. De combinatie versnelt navigatie in complexe grafische of codeprojecten aanzienlijk.

Spraak, VoiceOver en Live Captions 

Als lezen vermoeiend is, kan luisteren uitkomst bieden. Activeer Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Live spraak. Je ziet nu een schermpje boven in beeld waarin je tekst kunt typen of plakken. Met de Afspeelknop kun je de systeemstem het stuk tekst uit laten spreken. Voor volledige schermnavigatie schakel je onder Toegankelijkheid / VoiceOver de gelijknamige functie in. De snelle rondleiding legt de belangrijkste toetscombinaties uit; onthoud vooral Ctrl+Option+PijltjeRechts om naar de volgende regel te springen.

In videoconferenties kan verminderde gehoorcapaciteit een probleem vormen. Zet dan onder Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Horen de optie Ondertiteling aan. MacOS plaatst automatisch ondertiteling onder elk FaceTime-venster en in vele apps van derden, zolang de taal op Nederlands staat. Let op: niet elke Mac ondersteunt deze functie.

Comfortabeler kijken zit in de details

Met enkele kleine aanpassingen verander je het beeldscherm in een productievere werkomgeving. Door eerst resolutie en tekstgrootte goed te zetten, kun je letters makkelijker lezen. Contrast- en kleurfilters brengen duidelijkheid, terwijl de donkere modus met Night Shift de lichtbelasting verlaagt. Zoom en een opvallende cursor houden details zichtbaar, zelfs bij complexe projecten. VoiceOver en Live Captions geven je ogen rust door teksten te laten uitspreken.  

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!