Het zijn spannende tijden voor de drie deelnemers aan de zogeheten 'console wars'. Sony, Microsoft en Nintendo dingen allemaal mee naar een prominente plek in de huiskamer, want spelletjes spelen doen we allang al niet meer op een zolderkamertje. Als het aan de drie hardwareproducenten ligt, wordt hun spelcomputer het middelpunt van de huiskamer.

Het zijn spannende tijden voor de drie deelnemers aan de zogeheten 'console wars'. Sony, Microsoft en Nintendo dingen allemaal mee naar een prominente plek in de huiskamer, want spelletjes spelen doen we allang al niet meer op een zolderkamertje. Als het aan de drie hardwareproducenten ligt, wordt hun spelcomputer het middelpunt van de huiskamer. Toch verschillen de drie de machines beduidend van elkaar. En niet alleen in uiterlijk en prijs, ook in mogelijkheden varen de drie consoles een verschillende koers.

Wii: ontwerp

©CIDimport

Wii-info

Een Wii-pakket bestaat uit een Wii-console,een Wii-mote en een Wii-Nunchuk.Het spel Wii Sports wordt meegeleverd. Totale kosten: 249 euro. Wii-website.Het kleine, slanke apparaat is mooi afgewerkt en glimt ons tegemoet. De console kent een sleuf die overweg kan met Wii-games maar ook met spellen voor de GameCube, de voorloper van de Wii.

Wii: techniek en mogelijkheden

Terwijl Xbox 360 en PlayStation 3 elkaar in de haren vliegen over de vraag wie de mooiste, hoge-definitiebeelden op het scherm tovert, gaat de Wii zijn eigen weg. Nintendo doet niet mee aan de grafische wedloop en heeft een heel ander doel voor ogen. Het Japanse bedrijf wil naast bestaande vooral ook veel nieuwe spelers aan boord krijgen door het spelen van games makkelijker en toegankelijker te maken. Belangrijk zijn hierbij de twee controllers. Er is een langwerpige basiscontroller, de Wii-mote, die sprekend lijkt op een tv-afstandsbediening, en er is de zogeheten Nunchukcontroller. Voor de meeste Wii-games is de basiscontroller genoeg. Het apparaat is draadloos en kent sensors die de bewegingen van de speler en de controller registreren.
De nieuwe besturing komt het beste tot uiting in het spel Wii Sports dat gratis (!) bij de Wii geleverd wordt. Neem het onderdeel Wii Tennis. Het idee is eenvoudig: gewoon de afstandsbediening gebruiken alsof u een tennisracket in uw handen hebt en de ene backhand na de andere forehand slaan. Het mannetje op het scherm loopt zelf naar het net en de bal dus u hoeft alleen maar te slaan. Het is even wennen om in het luchtledige, zo voor de televisie, te meppen, maar spelen met Wii wordt al snel iets waar u niet meer over nadenkt.
Naast tennis telt Wii Sports ook sporten als golf, boksen en bowlen. Die laatste sport is ook heel vermakelijk. U wijst met de Wii-mote op het scherm, haalt deze naar achteren en doet vervolgens net alsof u op een bowlingbaan bent. Met een goed gemikte worp kegelt u alle bowlingpins omver!

Wii: High Definition?

De resolutie van de Wii-games blijft steken op 480p maar dat betekent niet dat de spellen er niet mooi uitzien. Toch moeten de Nintendo-spellen het niet hebben van flitsende graphics maar van innovatieve gameplay.

Wii: online

De Wii heeft zijn online mogelijkheden onderverdeeld in kanalen. Naast online spelen tegen anderen zijn er een online weerkanaal, een nieuwskanaal en een Miikanaal. Een Mii is een zelf samen te stellen alter ego van de speler. Uw Mii kunt u verhuizen naar machines van andere spelers zodat er een soort mini-Mii gemeenschap ontstaat. Daarnaast zijn er diverse Virtual Console spellen beschikbaar. Dit zijn klassieke Nintendospellen van alle voorgaande platformen maar ook oude klassiekers van andere ontwikkelaars.

Wii: de games

Vooralsnog vieren mini-games hoogtij op de Wii maar Nintendo vergeet ook zijn trouwe achterban niet. Zo is het avonturenspel Zelda: Twilight Princess de best verkochte titel tijdens de lancering van de Wii. Voor dit spel hebt u de Wii-mote en de zogenoemde Nunchuk nodig die u aan elkaar klikt. Met beide controllers kunt u zwaardvechten tijdens schermutselingen en hengelen naar vis in een bootje. Naast diverse partygames zal de Wii dus ook genoeg 'traditionele' avonturenspellen kennen.

Xbox 360: ontwerp

©CIDimport

Xbox 360-info

Een Xbox 360 inclusief harde schijf en een draadloze controller kost 399 euro. Xbox-website.Het hippe design is een verademing in vergelijking met de logge afmetingen van voorganger Xbox. De Xbox 360 is dun in het midden en loopt naar boven en onder breder uit. Nadeel is wel dat de ventilator van de Xbox 360 behoorlijk wat toeren maakt tijdens het spelen.

Xbox 360: techniek en mogelijkheden

De Xbox 360 telt drie 3,2 GHz PowerPC cpu's. Het systeemgeheugen bedraagt 256 MB, in tegenstelling tot de 64 MB van de vorige Xbox. Erg handig is de portable harde schijf van 20 Gigabyte. U kunt deze los maken van de Xbox 360 en meenemen naar anderen om gegevens uit te wisselen. Al blijven games de basis van de Xbox 360, het is een compleet multimedia-apparaat. Hij leest dvd'tjes en cd'tjes en via de usb-poort(en) zijn digitale fototoestellen en mp3-spelers aan te sluiten.

Xbox 360: online

Inmiddels zijn er meer dan vijf miljoen mensen geabonneerd op Xbox Live, de online dienst die 50 euro per jaar kost. Er is ook een gratis variant maar die is redelijk beperkt in zijn mogelijkheden. Naast online gamen kan men zelf competities opzetten, chatten en videoboodschappen versturen. Voorts is het mogelijk om demo's, trailers, extra game-content, nieuwe missies, arcadegames, speelfilms en complete spellen te downloaden. Sommige content is gratis, voor andere dient u te betalen.

Xbox 360: high definition?

De Xbox 360 is HD Ready en games kunnen in een resolutie van 720p of 1080i getoond worden. 720p staat voor een resolutie van 1280 x 720, progressief, en 1080i betekent een resolutie van 1920 x 1080, geïnterlinieerd waarbij progressief in de regel de mooiste beelden geeft. De spellen zien er dan ook fenomenaal uit, tenminste als u een HD Ready-televisie hebt. Er gaan geruchten dat Microsoft bezig is met een HD-upgrade zodat spellen uiteindelijk in Full HD, 1080p, kunnen draaien. Binnenkort komt Microsoft met een externe hd-dvd-speler (199 euro), waarmee u via uw Xbox 360 hd-dvd-films kunt bekijken.

Xbox 360: de games

Voor de Xbox 360 zijn hoofdzakelijk games voor volwassenen beschikbaar, waaronder Microsofts eigen vlaggenschip Gears of War. Veel actiespellen en flitsende race- en sporttitels dus. Daarnaast zijn er ook kindvriendelijke games als LEGO Star Wars en Viva Pinata beschikbaar. De populariteit van de laagdrempelige Xbox Live Arcade games geeft tegelijkertijd aan dat de doelgroep wel degelijk aan het verbreden is.

PlayStation 3: ontwerp

De machine kent een sexy design. Bovendien is de PlayStation 3 muisstil en heeft het apparaat geen extern voedingsblok. De PlayStation 3 kent een stofvrije sleuf, net als de Wii overigens, in plaats van een traditionele cd/dvd-lader.

PlayStation 3: techniek en mogelijkheden

©CIDimport

PlayStation 3-info

De PlayStation 3 met 60 GB-harde schijf en een draadloze controller kost 599 euro. De nieuwe spelcomputer van Sony verschijnt 23 maart in Nederland. PlayStation-website.Volgens de Japanse gigant kan de PlayStation 3 wel 216 gflops aan (Giga Floating Point-berekeningen) in vergelijking met de 6 gflops van de PS 2. Het technische verhaal hierachter zullen we u besparen, maar een kind ziet dat het een enorme sprong voorwaarts is als een machine 36 keer sneller is dan haar voorganger (216:6). De PlayStation 3 heeft net als de Xbox 256 MB systeemgeheugen, is een complete multimediamachine en is helemaal klaar voor de toekomst met een Blu-ray speler, wifi-ondersteuning, bluetooth en ingebouwde memorycard-readers.

PlayStation 3: online

Op het moment van schrijven was de winkelversie van Sony's machine nog niet voor handen (wij speelden met een zogeheten debug-versie), dus alle online mogelijkheden zijn niet optimaal getest. Online gaming op de PlayStation 3 is gratis. Net als bij Xbox Live kan de gamer demo's downloaden en additionele content aanschaffen, zoals bijvoorbeeld nieuwe liedjes voor de karaokehitserie SingStar (tegen betaling, dat wel). Ook wil Sony dit najaar de virtuele wereld PlayStation Home lanceren, een ontmoetingsplaats voor bezitters van een PlayStation 3.

PlayStation 3: high definition?

De PlayStation 3 kan de hoogst mogelijke resolutie weergeven; 1080p. Niet alle spellen die uitkomen tijdens de lancering ondersteunen deze standaard (de meeste komen niet verder dan 720p) maar de verwachting is dat nieuwe games steeds vaker wel met 1080p overweg kunnen. Het apparaat heeft bovendien een hdmi-uitgang; een componentuitgang waarmee het hd-beeld nog beter kan worden weergegeven. Audio- en videosignalen worden in ongecomprimeerde digitale vorm samen door een kabel gezonden en er treedt geen kwaliteitsverlies meer op. Een groot pluspunt is voorts de aanwezige Blu-ray-speler, die de mogelijkheid geeft films in Full HD te tonen. Moet u natuurlijk wel een tv hebben die Full HD kan weergeven en dergelijke televisies zijn op dit moment bepaald niet goedkoop.

PlayStation 3: de games

Ook de PlayStation 3 kent veel games voor volwassenen. Bij de lancering van de console zal Sony ongetwijfeld de fans van de PlayStation 2 proberen aan te spreken met spellen vol grafisch geweld, scheurende auto's en stoere actie. Maar de afgelopen tijd heeft Sony ook geprobeerd zijn afzetmarkt te vergroten met 'mainstream' titels als SingStar, EyeToy en de quizgame Buzz! PlayStation 3-versies van deze series zijn reeds in de maak. Bovendien heeft Sony een aantal sterke eigen titels in huis, net als Microsoft overigens, en zijn er grote groepen spelers die per se een PlayStation 3 aanschaffen voor nieuwe delen die op stapel staan van Metal Gear Solid, Gran Turismo en Killzone.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.