ID.nl logo
Consoles gaan de strijd aan
© Reshift Digital
Huis

Consoles gaan de strijd aan

Het zijn spannende tijden voor de drie deelnemers aan de zogeheten 'console wars'. Sony, Microsoft en Nintendo dingen allemaal mee naar een prominente plek in de huiskamer, want spelletjes spelen doen we allang al niet meer op een zolderkamertje. Als het aan de drie hardwareproducenten ligt, wordt hun spelcomputer het middelpunt van de huiskamer.

Het zijn spannende tijden voor de drie deelnemers aan de zogeheten 'console wars'. Sony, Microsoft en Nintendo dingen allemaal mee naar een prominente plek in de huiskamer, want spelletjes spelen doen we allang al niet meer op een zolderkamertje. Als het aan de drie hardwareproducenten ligt, wordt hun spelcomputer het middelpunt van de huiskamer. Toch verschillen de drie de machines beduidend van elkaar. En niet alleen in uiterlijk en prijs, ook in mogelijkheden varen de drie consoles een verschillende koers.

Wii: ontwerp

©CIDimport

Wii-info

Een Wii-pakket bestaat uit een Wii-console,een Wii-mote en een Wii-Nunchuk.Het spel Wii Sports wordt meegeleverd. Totale kosten: 249 euro. Wii-website.Het kleine, slanke apparaat is mooi afgewerkt en glimt ons tegemoet. De console kent een sleuf die overweg kan met Wii-games maar ook met spellen voor de GameCube, de voorloper van de Wii.

Wii: techniek en mogelijkheden

Terwijl Xbox 360 en PlayStation 3 elkaar in de haren vliegen over de vraag wie de mooiste, hoge-definitiebeelden op het scherm tovert, gaat de Wii zijn eigen weg. Nintendo doet niet mee aan de grafische wedloop en heeft een heel ander doel voor ogen. Het Japanse bedrijf wil naast bestaande vooral ook veel nieuwe spelers aan boord krijgen door het spelen van games makkelijker en toegankelijker te maken. Belangrijk zijn hierbij de twee controllers. Er is een langwerpige basiscontroller, de Wii-mote, die sprekend lijkt op een tv-afstandsbediening, en er is de zogeheten Nunchukcontroller. Voor de meeste Wii-games is de basiscontroller genoeg. Het apparaat is draadloos en kent sensors die de bewegingen van de speler en de controller registreren.
De nieuwe besturing komt het beste tot uiting in het spel Wii Sports dat gratis (!) bij de Wii geleverd wordt. Neem het onderdeel Wii Tennis. Het idee is eenvoudig: gewoon de afstandsbediening gebruiken alsof u een tennisracket in uw handen hebt en de ene backhand na de andere forehand slaan. Het mannetje op het scherm loopt zelf naar het net en de bal dus u hoeft alleen maar te slaan. Het is even wennen om in het luchtledige, zo voor de televisie, te meppen, maar spelen met Wii wordt al snel iets waar u niet meer over nadenkt.
Naast tennis telt Wii Sports ook sporten als golf, boksen en bowlen. Die laatste sport is ook heel vermakelijk. U wijst met de Wii-mote op het scherm, haalt deze naar achteren en doet vervolgens net alsof u op een bowlingbaan bent. Met een goed gemikte worp kegelt u alle bowlingpins omver!

Wii: High Definition?

De resolutie van de Wii-games blijft steken op 480p maar dat betekent niet dat de spellen er niet mooi uitzien. Toch moeten de Nintendo-spellen het niet hebben van flitsende graphics maar van innovatieve gameplay.

Wii: online

De Wii heeft zijn online mogelijkheden onderverdeeld in kanalen. Naast online spelen tegen anderen zijn er een online weerkanaal, een nieuwskanaal en een Miikanaal. Een Mii is een zelf samen te stellen alter ego van de speler. Uw Mii kunt u verhuizen naar machines van andere spelers zodat er een soort mini-Mii gemeenschap ontstaat. Daarnaast zijn er diverse Virtual Console spellen beschikbaar. Dit zijn klassieke Nintendospellen van alle voorgaande platformen maar ook oude klassiekers van andere ontwikkelaars.

Wii: de games

Vooralsnog vieren mini-games hoogtij op de Wii maar Nintendo vergeet ook zijn trouwe achterban niet. Zo is het avonturenspel Zelda: Twilight Princess de best verkochte titel tijdens de lancering van de Wii. Voor dit spel hebt u de Wii-mote en de zogenoemde Nunchuk nodig die u aan elkaar klikt. Met beide controllers kunt u zwaardvechten tijdens schermutselingen en hengelen naar vis in een bootje. Naast diverse partygames zal de Wii dus ook genoeg 'traditionele' avonturenspellen kennen.

Xbox 360: ontwerp

©CIDimport

Xbox 360-info

Een Xbox 360 inclusief harde schijf en een draadloze controller kost 399 euro. Xbox-website.Het hippe design is een verademing in vergelijking met de logge afmetingen van voorganger Xbox. De Xbox 360 is dun in het midden en loopt naar boven en onder breder uit. Nadeel is wel dat de ventilator van de Xbox 360 behoorlijk wat toeren maakt tijdens het spelen.

Xbox 360: techniek en mogelijkheden

De Xbox 360 telt drie 3,2 GHz PowerPC cpu's. Het systeemgeheugen bedraagt 256 MB, in tegenstelling tot de 64 MB van de vorige Xbox. Erg handig is de portable harde schijf van 20 Gigabyte. U kunt deze los maken van de Xbox 360 en meenemen naar anderen om gegevens uit te wisselen. Al blijven games de basis van de Xbox 360, het is een compleet multimedia-apparaat. Hij leest dvd'tjes en cd'tjes en via de usb-poort(en) zijn digitale fototoestellen en mp3-spelers aan te sluiten.

Xbox 360: online

Inmiddels zijn er meer dan vijf miljoen mensen geabonneerd op Xbox Live, de online dienst die 50 euro per jaar kost. Er is ook een gratis variant maar die is redelijk beperkt in zijn mogelijkheden. Naast online gamen kan men zelf competities opzetten, chatten en videoboodschappen versturen. Voorts is het mogelijk om demo's, trailers, extra game-content, nieuwe missies, arcadegames, speelfilms en complete spellen te downloaden. Sommige content is gratis, voor andere dient u te betalen.

Xbox 360: high definition?

De Xbox 360 is HD Ready en games kunnen in een resolutie van 720p of 1080i getoond worden. 720p staat voor een resolutie van 1280 x 720, progressief, en 1080i betekent een resolutie van 1920 x 1080, geïnterlinieerd waarbij progressief in de regel de mooiste beelden geeft. De spellen zien er dan ook fenomenaal uit, tenminste als u een HD Ready-televisie hebt. Er gaan geruchten dat Microsoft bezig is met een HD-upgrade zodat spellen uiteindelijk in Full HD, 1080p, kunnen draaien. Binnenkort komt Microsoft met een externe hd-dvd-speler (199 euro), waarmee u via uw Xbox 360 hd-dvd-films kunt bekijken.

Xbox 360: de games

Voor de Xbox 360 zijn hoofdzakelijk games voor volwassenen beschikbaar, waaronder Microsofts eigen vlaggenschip Gears of War. Veel actiespellen en flitsende race- en sporttitels dus. Daarnaast zijn er ook kindvriendelijke games als LEGO Star Wars en Viva Pinata beschikbaar. De populariteit van de laagdrempelige Xbox Live Arcade games geeft tegelijkertijd aan dat de doelgroep wel degelijk aan het verbreden is.

PlayStation 3: ontwerp

De machine kent een sexy design. Bovendien is de PlayStation 3 muisstil en heeft het apparaat geen extern voedingsblok. De PlayStation 3 kent een stofvrije sleuf, net als de Wii overigens, in plaats van een traditionele cd/dvd-lader.

PlayStation 3: techniek en mogelijkheden

©CIDimport

PlayStation 3-info

De PlayStation 3 met 60 GB-harde schijf en een draadloze controller kost 599 euro. De nieuwe spelcomputer van Sony verschijnt 23 maart in Nederland. PlayStation-website.Volgens de Japanse gigant kan de PlayStation 3 wel 216 gflops aan (Giga Floating Point-berekeningen) in vergelijking met de 6 gflops van de PS 2. Het technische verhaal hierachter zullen we u besparen, maar een kind ziet dat het een enorme sprong voorwaarts is als een machine 36 keer sneller is dan haar voorganger (216:6). De PlayStation 3 heeft net als de Xbox 256 MB systeemgeheugen, is een complete multimediamachine en is helemaal klaar voor de toekomst met een Blu-ray speler, wifi-ondersteuning, bluetooth en ingebouwde memorycard-readers.

PlayStation 3: online

Op het moment van schrijven was de winkelversie van Sony's machine nog niet voor handen (wij speelden met een zogeheten debug-versie), dus alle online mogelijkheden zijn niet optimaal getest. Online gaming op de PlayStation 3 is gratis. Net als bij Xbox Live kan de gamer demo's downloaden en additionele content aanschaffen, zoals bijvoorbeeld nieuwe liedjes voor de karaokehitserie SingStar (tegen betaling, dat wel). Ook wil Sony dit najaar de virtuele wereld PlayStation Home lanceren, een ontmoetingsplaats voor bezitters van een PlayStation 3.

PlayStation 3: high definition?

De PlayStation 3 kan de hoogst mogelijke resolutie weergeven; 1080p. Niet alle spellen die uitkomen tijdens de lancering ondersteunen deze standaard (de meeste komen niet verder dan 720p) maar de verwachting is dat nieuwe games steeds vaker wel met 1080p overweg kunnen. Het apparaat heeft bovendien een hdmi-uitgang; een componentuitgang waarmee het hd-beeld nog beter kan worden weergegeven. Audio- en videosignalen worden in ongecomprimeerde digitale vorm samen door een kabel gezonden en er treedt geen kwaliteitsverlies meer op. Een groot pluspunt is voorts de aanwezige Blu-ray-speler, die de mogelijkheid geeft films in Full HD te tonen. Moet u natuurlijk wel een tv hebben die Full HD kan weergeven en dergelijke televisies zijn op dit moment bepaald niet goedkoop.

PlayStation 3: de games

Ook de PlayStation 3 kent veel games voor volwassenen. Bij de lancering van de console zal Sony ongetwijfeld de fans van de PlayStation 2 proberen aan te spreken met spellen vol grafisch geweld, scheurende auto's en stoere actie. Maar de afgelopen tijd heeft Sony ook geprobeerd zijn afzetmarkt te vergroten met 'mainstream' titels als SingStar, EyeToy en de quizgame Buzz! PlayStation 3-versies van deze series zijn reeds in de maak. Bovendien heeft Sony een aantal sterke eigen titels in huis, net als Microsoft overigens, en zijn er grote groepen spelers die per se een PlayStation 3 aanschaffen voor nieuwe delen die op stapel staan van Metal Gear Solid, Gran Turismo en Killzone.

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.