Windows 10 S is een nieuwe versie van Windows 10, naast de bestaande Windows 10 Home- en Pro-versies. Windows 10 S moet veiliger en energiezuiniger zijn, maar daar betaal je qua functionaliteit een hoge prijs voor. Of dat de moeite waard is lees je in deze review.

Windows 10 S doet me erg denken aan Windows RT, dat tegelijkertijd met Windows 8 verscheen en destijds (2012) draaide op de eerste Surface-tablet. Windows RT was een Windowsversie die ontwikkeld was om op ARM-processoren te draaien, die doorgaans te vinden zijn in smartphones en tablets. Deze processoren mogen dan wel een stuk energiezuiniger zijn, ze zijn echter niet in staat traditionele Windowsprogramma’s te draaien. Windows RT kon daarom alleen apps uit de lege schappen van de nieuwe Store installeren. Windows RT flopte uiteindelijk erger dan Windows 8.

Windows 10 S heeft veel gelijkenissen met Windows RT - en Windows 10 natuurlijk. Ook in deze Windowsversie is het niet mogelijk om je vertrouwde programma’s (Win32) buiten de Store om te installeren. Wederom ben je afhankelijk van apps uit de Store. Zo kan Windows energiezuiniger te werk, mede dankzij het feit dat Win32-programma’s zich als achtergrondproces een stuk dieper in het systeem kunnen nestelen, in tegenstelling tot apps. Eveneens is het zo voor malware een stuk lastiger om Windowssystemen te infecteren.

Verschil is er ook. Windows 10 S is niet gebonden aan ARM-processoren, en kan daardoor geüpgraded worden naar een andere Windows 10-versie, waarbij je wel weer gewoon buiten de Store om programma’s mag installeren. Ook heeft de Store enkele jaren de tijd gehad om te rijpen. Maar is de tijd wel rijp voor zo’n Windowsversie?

Wens of gebruikersbehoefte?

Tijdens het testen vroeg ik me echter al heel snel af wat het bestaansrecht is van Windows 10 S. Het concept van deze Windowsversie lijkt meer de wens van Microsoft om mensen te binden aan de eigen diensten en applicatiewinkel, niet zozeer de behoefte van de gebruiker. Deze wens is praktisch toegedekt met een sluier van de enige voordelen: veiligheid en energiezuinigheid.

Want Microsoft-diensten, daar ben je met Windows 10 S wel aan gebonden. Al deze diensten zijn gewoon aanwezig, zoals je van Windows 10 gewend bent. OneDrive, OneNote, Skype, et cetera. Maak je gebruik van Office, dan kun je (sinds kort, gelukkig) het Office 365-pakket uit de Store plukken. Heb je al je eieren in het Microsoft-mandje liggen en installeer je weinig toepassingen? Dan biedt Windows 10 S veel voordelen.

Verchroomd

Je moet Windows 10 S eigenlijk ook meer beschouwen als Microsoft’s versie van Chrome OS. Het besturingssysteem van Google, dat op vele (voornamelijk goedkope) Chromebooks draait. Vooral in het onderwijs hebben deze Chromebooks een plekje veroverd. Bij Chrome OS wordt je in een warm bedje van Google-diensten gelegd, updates gaan automatisch en installaties zijn alleen mogelijk vanuit een gecureerde winkel, wat de snelheid en veiligheid weer ten goede komt. In grote lijnen vergelijkbaar met Windows 10 S dus.

Maar toch voelt het alsof je met een gemankeerde machine werkt. Dat komt vooral omdat je juist gewend bent aan de vrijheid als je met Windows werkt en een enorm aanbod van software. De pijn de beperkingen wordt op Chrome OS nog enigszins opgevangen door een goede browser met uitgebreid extensie-aanbod. Dat is precies het pijnpunt van Windows 10 S: de browser en applicatiewinkel zijn absoluut nog niet klaar voor een besturingssysteem dat er afhankelijk van is.

©PXimport

©PXimport

Gewenning

Windows is zoveel beter of productiever dankzij de programma’s van anderen. Programma’s die je 99 van de 100 keer niet als app in de Store terugvindt. Voor mij persoonlijk gaat dat nog een trapje verder: Windows 10 is voor mij pas werkbaar na de installatie van Chrome en Classicshell, omdat de Edge tekortschiet als browser en de tegeltjes van het startmenu me een doorn in het oog zijn. Maar het is wel het enorme aanbod van tools van derden die Windows nodig heeft, door de installatiemogelijkheid weg te snijden voelt het een beetje alsof je met een Zwitsers zakmes werkt waar alleen de kurkentrekker nog op zit.

Het aanbod in de Store schiet nog altijd zeer heftig tekort voor Windows om hierop te leunen. Dat het applicatie-aanbod wel goed gaat komen, hoor ik al jaren. Maar het geloof hierin is bij mij echter verwelkt. Google-toepassingen? Vergeet het maar. Ook kon ik geen fatsoenlijke vervangers vinden voor andere programma’s die ik dagelijks gebruik, zoals Paint.net, Irfanview, Classicshell, Steam (en z’n games), WhatsApp en zoveel meer. Gelukkig heeft Microsoft er wel voor weten te zorgen dat Office beschikbaar is voor Windows 10 S. Maar tot mijn grote frustratie alleen het hele pakket, waaronder dus ook Acces, Publisher, OneNote... Terwijl ik eigenlijk alleen Word, Excel en Outlook gebruik.

Overigens is het mogelijk om gratis apps uit de Store te halen zonder dat je daarvoor hoeft in te loggen met een Microsoft-account. Dat is erg prettig en logisch eigenlijk, waarom kunnen de applicatiewinkels van Android en iOS dit niet gewoon?

Wanneer je hardware aansluit worden de drivers hier gelukkig ook (automatisch) gewoon voor geïnstalleerd. Mits de hardware wel geschikt is voor Windows 10 natuurlijk.

©PXimport

Browsergemis

Ook is de browser van Windows 10 (Edge) nog lang niet klaar voor de taak als standaardbrowser. Ik mis synchronisatie met m’n andere apparaten, een uitgebreid extensie-aanbod en het is functioneel tamelijk beperkt. En zo snel en zuinig als Microsoft claimt (vergeleken met andere browsers in Windows 10) ervaar ik Edge gewoonweg niet.

Een ander nadeel van Windows 10 komen we ook weer tegen: bloatware. Daarbij heb ik het niet over de Microsoft-diensten, die kun je verwachten op een besturingssyteem van Microsoft. Maar bloatware als Candy Crush, March of Empires en Royal Revolt zijn gewoonweg vervuiling op een besturingssysteem waar je als gebruiker nota bene al geld voor hebt betaald. De ingebouwde reclame in de Windows Spotlight valt hier ook onder. Gebruikers betalen op deze manier gewoonweg dubbel.

©PXimport

Doelgroep

Tot nu toe een behoorlijk kritisch verhaal van iemand voor wie Windows 10 S niet werkbaar is. Maar het besturingssysteem is niet de miskleun die doet vermoeden na het lezen van bovenstaande woorden. Wie graag alles uit z’n machine haalt, zal hetzelfde ervaren als ik. Maar voor mensen die niet zo technisch zijn (en daardoor vaak hun Windowssysteem besmetten met malware), werknemers die beperkte toegangsrechten van systeembeheer hebben en studenten die een snel en zuinig apparaat nodig hebben voor Office is Windows 10 S een prima keuze. Er kan immers door de beperkte installatierechten weinig misgaan.

Conclusie

Wie jarenlang met Windows werkt zal erg moeten wennen aan Windows 10 S. Je mist gewoonweg de vrijheid om allerlei handige programma’s te installeren. Maar er is zeker een doelgroep voor, dat heeft Chrome OS al bewezen, want eigenlijk kun je het daar beter mee vergelijken, in plaats van een volwaardige Windowsversie. Toch denk ik dat de tijd nog niet rijp is voor Windows 10 S. Er wordt teveel verantwoordelijkheid gelegd bij een veel te beperkte browser en een applicatiewinkel die ernstig tekort schiet.

©CIDimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.