Windows 10 S - Al je eitjes in het Microsoft-mandje
Windows 10 S is een nieuwe versie van Windows 10, naast de bestaande Windows 10 Home- en Pro-versies. Windows 10 S moet veiliger en energiezuiniger zijn, maar daar betaal je qua functionaliteit een hoge prijs voor. Of dat de moeite waard is lees je in deze review.
Windows 10 S doet me erg denken aan Windows RT, dat tegelijkertijd met Windows 8 verscheen en destijds (2012) draaide op de eerste Surface-tablet. Windows RT was een Windowsversie die ontwikkeld was om op ARM-processoren te draaien, die doorgaans te vinden zijn in smartphones en tablets. Deze processoren mogen dan wel een stuk energiezuiniger zijn, ze zijn echter niet in staat traditionele Windowsprogramma’s te draaien. Windows RT kon daarom alleen apps uit de lege schappen van de nieuwe Store installeren. Windows RT flopte uiteindelijk erger dan Windows 8.
Windows 10 S heeft veel gelijkenissen met Windows RT - en Windows 10 natuurlijk. Ook in deze Windowsversie is het niet mogelijk om je vertrouwde programma’s (Win32) buiten de Store om te installeren. Wederom ben je afhankelijk van apps uit de Store. Zo kan Windows energiezuiniger te werk, mede dankzij het feit dat Win32-programma’s zich als achtergrondproces een stuk dieper in het systeem kunnen nestelen, in tegenstelling tot apps. Eveneens is het zo voor malware een stuk lastiger om Windowssystemen te infecteren.
Verschil is er ook. Windows 10 S is niet gebonden aan ARM-processoren, en kan daardoor geüpgraded worden naar een andere Windows 10-versie, waarbij je wel weer gewoon buiten de Store om programma’s mag installeren. Ook heeft de Store enkele jaren de tijd gehad om te rijpen. Maar is de tijd wel rijp voor zo’n Windowsversie?
Wens of gebruikersbehoefte?
Tijdens het testen vroeg ik me echter al heel snel af wat het bestaansrecht is van Windows 10 S. Het concept van deze Windowsversie lijkt meer de wens van Microsoft om mensen te binden aan de eigen diensten en applicatiewinkel, niet zozeer de behoefte van de gebruiker. Deze wens is praktisch toegedekt met een sluier van de enige voordelen: veiligheid en energiezuinigheid.
Want Microsoft-diensten, daar ben je met Windows 10 S wel aan gebonden. Al deze diensten zijn gewoon aanwezig, zoals je van Windows 10 gewend bent. OneDrive, OneNote, Skype, et cetera. Maak je gebruik van Office, dan kun je (sinds kort, gelukkig) het Office 365-pakket uit de Store plukken. Heb je al je eieren in het Microsoft-mandje liggen en installeer je weinig toepassingen? Dan biedt Windows 10 S veel voordelen.
Je moet Windows 10 S eigenlijk ook meer beschouwen als Microsoft’s versie van Chrome OS.
-
Verchroomd
Je moet Windows 10 S eigenlijk ook meer beschouwen als Microsoft’s versie van Chrome OS. Het besturingssysteem van Google, dat op vele (voornamelijk goedkope) Chromebooks draait. Vooral in het onderwijs hebben deze Chromebooks een plekje veroverd. Bij Chrome OS wordt je in een warm bedje van Google-diensten gelegd, updates gaan automatisch en installaties zijn alleen mogelijk vanuit een gecureerde winkel, wat de snelheid en veiligheid weer ten goede komt. In grote lijnen vergelijkbaar met Windows 10 S dus.
Maar toch voelt het alsof je met een gemankeerde machine werkt. Dat komt vooral omdat je juist gewend bent aan de vrijheid als je met Windows werkt en een enorm aanbod van software. De pijn de beperkingen wordt op Chrome OS nog enigszins opgevangen door een goede browser met uitgebreid extensie-aanbod. Dat is precies het pijnpunt van Windows 10 S: de browser en applicatiewinkel zijn absoluut nog niet klaar voor een besturingssysteem dat er afhankelijk van is.
©PXimport
©PXimport
Gewenning
Windows is zoveel beter of productiever dankzij de programma’s van anderen. Programma’s die je 99 van de 100 keer niet als app in de Store terugvindt. Voor mij persoonlijk gaat dat nog een trapje verder: Windows 10 is voor mij pas werkbaar na de installatie van Chrome en Classicshell, omdat de Edge tekortschiet als browser en de tegeltjes van het startmenu me een doorn in het oog zijn. Maar het is wel het enorme aanbod van tools van derden die Windows nodig heeft, door de installatiemogelijkheid weg te snijden voelt het een beetje alsof je met een Zwitsers zakmes werkt waar alleen de kurkentrekker nog op zit.
Het voelt een beetje alsof je met een Zwitsers zakmes werkt waar alleen de kurkentrekker nog op zit.
-
Het aanbod in de Store schiet nog altijd zeer heftig tekort voor Windows om hierop te leunen. Dat het applicatie-aanbod wel goed gaat komen, hoor ik al jaren. Maar het geloof hierin is bij mij echter verwelkt. Google-toepassingen? Vergeet het maar. Ook kon ik geen fatsoenlijke vervangers vinden voor andere programma’s die ik dagelijks gebruik, zoals Paint.net, Irfanview, Classicshell, Steam (en z’n games), WhatsApp en zoveel meer. Gelukkig heeft Microsoft er wel voor weten te zorgen dat Office beschikbaar is voor Windows 10 S. Maar tot mijn grote frustratie alleen het hele pakket, waaronder dus ook Acces, Publisher, OneNote... Terwijl ik eigenlijk alleen Word, Excel en Outlook gebruik.
Overigens is het mogelijk om gratis apps uit de Store te halen zonder dat je daarvoor hoeft in te loggen met een Microsoft-account. Dat is erg prettig en logisch eigenlijk, waarom kunnen de applicatiewinkels van Android en iOS dit niet gewoon?
Wanneer je hardware aansluit worden de drivers hier gelukkig ook (automatisch) gewoon voor geïnstalleerd. Mits de hardware wel geschikt is voor Windows 10 natuurlijk.
©PXimport
Browsergemis
Ook is de browser van Windows 10 (Edge) nog lang niet klaar voor de taak als standaardbrowser. Ik mis synchronisatie met m’n andere apparaten, een uitgebreid extensie-aanbod en het is functioneel tamelijk beperkt. En zo snel en zuinig als Microsoft claimt (vergeleken met andere browsers in Windows 10) ervaar ik Edge gewoonweg niet.
Een ander nadeel van Windows 10 komen we ook weer tegen: bloatware. Daarbij heb ik het niet over de Microsoft-diensten, die kun je verwachten op een besturingssyteem van Microsoft. Maar bloatware als Candy Crush, March of Empires en Royal Revolt zijn gewoonweg vervuiling op een besturingssysteem waar je als gebruiker nota bene al geld voor hebt betaald. De ingebouwde reclame in de Windows Spotlight valt hier ook onder. Gebruikers betalen op deze manier gewoonweg dubbel.
©PXimport
Doelgroep
Tot nu toe een behoorlijk kritisch verhaal van iemand voor wie Windows 10 S niet werkbaar is. Maar het besturingssysteem is niet de miskleun die doet vermoeden na het lezen van bovenstaande woorden. Wie graag alles uit z’n machine haalt, zal hetzelfde ervaren als ik. Maar voor mensen die niet zo technisch zijn (en daardoor vaak hun Windowssysteem besmetten met malware), werknemers die beperkte toegangsrechten van systeembeheer hebben en studenten die een snel en zuinig apparaat nodig hebben voor Office is Windows 10 S een prima keuze. Er kan immers door de beperkte installatierechten weinig misgaan.
Conclusie
Wie jarenlang met Windows werkt zal erg moeten wennen aan Windows 10 S. Je mist gewoonweg de vrijheid om allerlei handige programma’s te installeren. Maar er is zeker een doelgroep voor, dat heeft Chrome OS al bewezen, want eigenlijk kun je het daar beter mee vergelijken, in plaats van een volwaardige Windowsversie. Toch denk ik dat de tijd nog niet rijp is voor Windows 10 S. Er wordt teveel verantwoordelijkheid gelegd bij een veel te beperkte browser en een applicatiewinkel die ernstig tekort schiet.
Upgrade Heb je een systeem (gekocht) waar Windows 10 S op staat? Dan kun je deze upgraden naar een volwaardige Windowsversie. Hier is geen volledige herinstallatie voor nodig, dus je verliest geen gegevens. Tot 2018 kan dit gratis. Daarna moet je de knip trekken: 79 euro.
©CIDimport
**Prijs:** Nog niet bekend **Taal:** Nederlands **Website** [www.microsoft.com](https://www.microsoft.com/nl-nl/windows/windows-10-s)
- Zuinig
- Veiliger
- Office
- Edge
- Store-aanbod ondermaats
- Bloatware