ID.nl logo
Windows 10 S - Al je eitjes in het Microsoft-mandje
© PXimport
Huis

Windows 10 S - Al je eitjes in het Microsoft-mandje

Windows 10 S is een nieuwe versie van Windows 10, naast de bestaande Windows 10 Home- en Pro-versies. Windows 10 S moet veiliger en energiezuiniger zijn, maar daar betaal je qua functionaliteit een hoge prijs voor. Of dat de moeite waard is lees je in deze review.

Windows 10 S doet me erg denken aan Windows RT, dat tegelijkertijd met Windows 8 verscheen en destijds (2012) draaide op de eerste Surface-tablet. Windows RT was een Windowsversie die ontwikkeld was om op ARM-processoren te draaien, die doorgaans te vinden zijn in smartphones en tablets. Deze processoren mogen dan wel een stuk energiezuiniger zijn, ze zijn echter niet in staat traditionele Windowsprogramma’s te draaien. Windows RT kon daarom alleen apps uit de lege schappen van de nieuwe Store installeren. Windows RT flopte uiteindelijk erger dan Windows 8.

Windows 10 S heeft veel gelijkenissen met Windows RT - en Windows 10 natuurlijk. Ook in deze Windowsversie is het niet mogelijk om je vertrouwde programma’s (Win32) buiten de Store om te installeren. Wederom ben je afhankelijk van apps uit de Store. Zo kan Windows energiezuiniger te werk, mede dankzij het feit dat Win32-programma’s zich als achtergrondproces een stuk dieper in het systeem kunnen nestelen, in tegenstelling tot apps. Eveneens is het zo voor malware een stuk lastiger om Windowssystemen te infecteren.

Verschil is er ook. Windows 10 S is niet gebonden aan ARM-processoren, en kan daardoor geüpgraded worden naar een andere Windows 10-versie, waarbij je wel weer gewoon buiten de Store om programma’s mag installeren. Ook heeft de Store enkele jaren de tijd gehad om te rijpen. Maar is de tijd wel rijp voor zo’n Windowsversie?

Wens of gebruikersbehoefte?

Tijdens het testen vroeg ik me echter al heel snel af wat het bestaansrecht is van Windows 10 S. Het concept van deze Windowsversie lijkt meer de wens van Microsoft om mensen te binden aan de eigen diensten en applicatiewinkel, niet zozeer de behoefte van de gebruiker. Deze wens is praktisch toegedekt met een sluier van de enige voordelen: veiligheid en energiezuinigheid.

Want Microsoft-diensten, daar ben je met Windows 10 S wel aan gebonden. Al deze diensten zijn gewoon aanwezig, zoals je van Windows 10 gewend bent. OneDrive, OneNote, Skype, et cetera. Maak je gebruik van Office, dan kun je (sinds kort, gelukkig) het Office 365-pakket uit de Store plukken. Heb je al je eieren in het Microsoft-mandje liggen en installeer je weinig toepassingen? Dan biedt Windows 10 S veel voordelen.

Je moet Windows 10 S eigenlijk ook meer beschouwen als Microsoft’s versie van Chrome OS.

-

Verchroomd

Je moet Windows 10 S eigenlijk ook meer beschouwen als Microsoft’s versie van Chrome OS. Het besturingssysteem van Google, dat op vele (voornamelijk goedkope) Chromebooks draait. Vooral in het onderwijs hebben deze Chromebooks een plekje veroverd. Bij Chrome OS wordt je in een warm bedje van Google-diensten gelegd, updates gaan automatisch en installaties zijn alleen mogelijk vanuit een gecureerde winkel, wat de snelheid en veiligheid weer ten goede komt. In grote lijnen vergelijkbaar met Windows 10 S dus.

Maar toch voelt het alsof je met een gemankeerde machine werkt. Dat komt vooral omdat je juist gewend bent aan de vrijheid als je met Windows werkt en een enorm aanbod van software. De pijn de beperkingen wordt op Chrome OS nog enigszins opgevangen door een goede browser met uitgebreid extensie-aanbod. Dat is precies het pijnpunt van Windows 10 S: de browser en applicatiewinkel zijn absoluut nog niet klaar voor een besturingssysteem dat er afhankelijk van is.

©PXimport

©PXimport

Gewenning

Windows is zoveel beter of productiever dankzij de programma’s van anderen. Programma’s die je 99 van de 100 keer niet als app in de Store terugvindt. Voor mij persoonlijk gaat dat nog een trapje verder: Windows 10 is voor mij pas werkbaar na de installatie van Chrome en Classicshell, omdat de Edge tekortschiet als browser en de tegeltjes van het startmenu me een doorn in het oog zijn. Maar het is wel het enorme aanbod van tools van derden die Windows nodig heeft, door de installatiemogelijkheid weg te snijden voelt het een beetje alsof je met een Zwitsers zakmes werkt waar alleen de kurkentrekker nog op zit.

Het voelt een beetje alsof je met een Zwitsers zakmes werkt waar alleen de kurkentrekker nog op zit.

-

Het aanbod in de Store schiet nog altijd zeer heftig tekort voor Windows om hierop te leunen. Dat het applicatie-aanbod wel goed gaat komen, hoor ik al jaren. Maar het geloof hierin is bij mij echter verwelkt. Google-toepassingen? Vergeet het maar. Ook kon ik geen fatsoenlijke vervangers vinden voor andere programma’s die ik dagelijks gebruik, zoals Paint.net, Irfanview, Classicshell, Steam (en z’n games), WhatsApp en zoveel meer. Gelukkig heeft Microsoft er wel voor weten te zorgen dat Office beschikbaar is voor Windows 10 S. Maar tot mijn grote frustratie alleen het hele pakket, waaronder dus ook Acces, Publisher, OneNote... Terwijl ik eigenlijk alleen Word, Excel en Outlook gebruik.

Overigens is het mogelijk om gratis apps uit de Store te halen zonder dat je daarvoor hoeft in te loggen met een Microsoft-account. Dat is erg prettig en logisch eigenlijk, waarom kunnen de applicatiewinkels van Android en iOS dit niet gewoon?

Wanneer je hardware aansluit worden de drivers hier gelukkig ook (automatisch) gewoon voor geïnstalleerd. Mits de hardware wel geschikt is voor Windows 10 natuurlijk.

©PXimport

Browsergemis

Ook is de browser van Windows 10 (Edge) nog lang niet klaar voor de taak als standaardbrowser. Ik mis synchronisatie met m’n andere apparaten, een uitgebreid extensie-aanbod en het is functioneel tamelijk beperkt. En zo snel en zuinig als Microsoft claimt (vergeleken met andere browsers in Windows 10) ervaar ik Edge gewoonweg niet.

Een ander nadeel van Windows 10 komen we ook weer tegen: bloatware. Daarbij heb ik het niet over de Microsoft-diensten, die kun je verwachten op een besturingssyteem van Microsoft. Maar bloatware als Candy Crush, March of Empires en Royal Revolt zijn gewoonweg vervuiling op een besturingssysteem waar je als gebruiker nota bene al geld voor hebt betaald. De ingebouwde reclame in de Windows Spotlight valt hier ook onder. Gebruikers betalen op deze manier gewoonweg dubbel.

©PXimport

Doelgroep

Tot nu toe een behoorlijk kritisch verhaal van iemand voor wie Windows 10 S niet werkbaar is. Maar het besturingssysteem is niet de miskleun die doet vermoeden na het lezen van bovenstaande woorden. Wie graag alles uit z’n machine haalt, zal hetzelfde ervaren als ik. Maar voor mensen die niet zo technisch zijn (en daardoor vaak hun Windowssysteem besmetten met malware), werknemers die beperkte toegangsrechten van systeembeheer hebben en studenten die een snel en zuinig apparaat nodig hebben voor Office is Windows 10 S een prima keuze. Er kan immers door de beperkte installatierechten weinig misgaan.

Conclusie

Wie jarenlang met Windows werkt zal erg moeten wennen aan Windows 10 S. Je mist gewoonweg de vrijheid om allerlei handige programma’s te installeren. Maar er is zeker een doelgroep voor, dat heeft Chrome OS al bewezen, want eigenlijk kun je het daar beter mee vergelijken, in plaats van een volwaardige Windowsversie. Toch denk ik dat de tijd nog niet rijp is voor Windows 10 S. Er wordt teveel verantwoordelijkheid gelegd bij een veel te beperkte browser en een applicatiewinkel die ernstig tekort schiet.

Upgrade Heb je een systeem (gekocht) waar Windows 10 S op staat? Dan kun je deze upgraden naar een volwaardige Windowsversie. Hier is geen volledige herinstallatie voor nodig, dus je verliest geen gegevens. Tot 2018 kan dit gratis. Daarna moet je de knip trekken: 79 euro.

©CIDimport

Ondermaats
Conclusie

**Prijs:** Nog niet bekend **Taal:** Nederlands **Website** [www.microsoft.com](https://www.microsoft.com/nl-nl/windows/windows-10-s)

Plus- en minpunten
  • Zuinig
  • Veiliger
  • Office
  • Edge
  • Store-aanbod ondermaats
  • Bloatware
▼ Volgende artikel
Volledig nieuwe iPhone 17 Pro en Pro Max zetten in op kracht en creativiteit
© Apple
Huis

Volledig nieuwe iPhone 17 Pro en Pro Max zetten in op kracht en creativiteit

Apple heeft de iPhone 17 Pro en iPhone 17 Pro Max aangekondigd, met een nieuw aluminium ontwerp, de krachtige A19 Pro-chip en verbeterde camera's met 8x optische zoom. Beide modellen krijgen grotere batterijen en ondersteunen nieuwe videofuncties zoals ProRes RAW en genlock. De toestellen zijn vanaf 19 september verkrijgbaar in drie kleuren, met pre-orders vanaf 12 september.

Aluminium unibody en betere warmteafvoer

De iPhone 17 Pro-serie maakt gebruik van een nieuwe behuizing van aluminium uit de 7000-serie. Deze constructie is niet alleen vederlicht, maar ook thermisch geleidend. Apple heeft een zogenaamde dampkamer geïntegreerd in het ontwerp, gevuld met gedeïoniseerd water dat warmte beter verspreidt vanuit de A19 Pro-chip. Dit moet langdurig hogere prestaties mogelijk maken, bijvoorbeeld bij gamen of videobewerking, zonder dat het toestel oververhit raakt. Het plateau op de achterkant creëert extra interne ruimte, waardoor de batterijcapaciteit is toegenomen.

Er zijn twee varianten: de iPhone 17 Pro met een 6,3-inch scherm en de Pro Max met een 6,9-inch scherm. Beide modellen hebben een Super Retina XDR-display met ProMotion tot 120 Hz en een piekhelderheid van 3000 nits, wat zorgt voor betere leesbaarheid buitenshuis. Nieuw is dat niet alleen de voorkant, maar ook de achterkant is beschermd met Ceramic Shield. Dit moet krassen en breuken beter tegengaan dan het glas van eerdere generaties. Prijzen beginnen vanaf 1329 euro voor de Pro en 1479 euro voor de Pro Max.

©Apple

Krachtiger A19 Pro-chip

De A19 Pro-chip vormt het hart van de nieuwe Pro-modellen. Deze processor heeft een 6-core CPU en een vernieuwde 6-core GPU met ingebouwde Neural Accelerators. Volgens Apple levert dit tot 40 procent betere prestaties bij langdurig gebruik in vergelijking met de vorige generatie. De chip is ontworpen voor zware toepassingen, zoals het draaien van lokale AI-modellen, grafisch intensieve games en professionele videobewerking. Daarnaast is de nieuwe N1-chip toegevoegd voor wifi 7 en bluetooth 6, en een snellere, energiezuinige C1X-modem voor mobiel internet.

Camera's bieden nu nog meer zoom

De iPhone 17 Pro en Pro Max beschikken over drie 48 megapixel Fusion-camera’s: een hoofdcamera, een ultragroothoek en een nieuwe telelens. Samen moeten ze het effect bieden van acht verschillende lenzen. De telelens gebruikt een tetraprismasysteem en maakt optische zoom mogelijk tot 8x, de langste zoomafstand die tot nu toe op een iPhone beschikbaar is. Ook digitale zoom is uitgebreid tot 40x. Aan de voorkant bevindt zich een vernieuwde 18 megapixel Center Stage-camera, die automatisch het kader aanpast bij groepsfoto’s en ook in videovergaderingen de gebruiker in beeld houdt.

De Pro-modellen richten zich sterk op videomakers. Naast bestaande functies zoals Dolby Vision en 4K120-opnamen, krijgen ze ondersteuning voor ProRes RAW, Apple Log 2 en genlock. Vooral genlock is opvallend: deze techniek synchroniseert meerdere camera’s tijdens opnames, iets dat normaal alleen in professionele filmstudio’s wordt toegepast. Hiermee wil Apple de iPhone ook aantrekkelijker maken voor producties die met meerdere camera’s werken.

©Apple

Batterij, opladen en eSIM

Door de efficiëntere chip en grotere accu belooft Apple dat de iPhone 17 Pro Max de langste batterijduur ooit op een iPhone heeft. Beide modellen kunnen bovendien in 20 minuten tot de helft worden opgeladen met een 40W usb-c-oplader. In een aantal landen verschijnen de toestellen alleen nog in eSIM-variant, wat extra ruimte oplevert voor de batterij en twee uur langere videoweergave mogelijk maakt.

▼ Volgende artikel
Apple Watch line-up uitgebreid met Series 11, Ultra 3 en SE 3
© Apple
Gezond leven

Apple Watch line-up uitgebreid met Series 11, Ultra 3 en SE 3

Apple heeft drie nieuwe Apple Watches gepresenteerd: de Series 11, de Ultra 3 en de SE 3. De Series 11 is het belangrijkste model met meldingen bij hoge bloeddruk, een slaapscore, een krasbestendiger scherm en een batterijduur tot 24 uur. De Ultra 3 richt zich op sport en avontuur met een extra groot scherm, lange batterijduur en satellietfuncties voor noodgevallen, terwijl de SE 3 een voordeliger instapmodel is met een Always-On display en vernieuwde gezondheidsfuncties.

Gezondheid centraal

De Series 11 introduceert meldingen die kunnen wijzen op chronische hoge bloeddruk. Op basis van de optische hartslagsensor analyseert het horloge hoe de bloedvaten reageren bij elke hartslag. Wanneer er langere tijd patronen worden herkend die duiden op hypertensie, krijgt de gebruiker een waarschuwing om dit verder te controleren met een bloeddrukmeter of arts.

Ook de nieuwe slaapscore helpt beter begrijpen hoe de nacht verloopt. Factoren zoals slaapduur, slaapstadia en regelmaat worden samengebracht in één overzichtelijke score. Die verschijnt in de Slaap-app op de Watch en kan ook via de Gezondheid-app op iPhone worden gevolgd.

©Apple

Duurzamer ontwerp en langere batterijduur

De Series 11 heeft een platter en lichter ontwerp dat prettig draagt, zowel overdag als 's nachts. De aluminium varianten zijn voorzien van Ion-X-glas dat dankzij een nieuwe keramische coating twee keer beter bestand is tegen krassen. De titanium modellen behouden het saffierkristal, dat nog kras- en stootvaster is.

De batterij houdt het tot 24 uur vol. Opladen gaat snel: vijftien minuten aan de lader levert al tot acht uur gebruik op. Voor bellen, berichten en streaming zonder iPhone ondersteunt de Watch nu 5G. De antenne is opnieuw ontworpen en zorgt voor een stabielere verbinding, ook in gebieden met zwak bereik.

Training en motivatie

Met watchOS 26 krijgen gebruikers toegang tot Workout Buddy. Deze functie analyseert prestaties tijdens trainingen en geeft via Apple Intelligence persoonlijke aanwijzingen. Het vernieuwde Workoutscherm maakt het eenvoudiger om eigen trainingen samen te stellen en meer statistieken bij te houden, zoals tempo, hartslagzones en afgelegde routes.

Daarnaast zijn er nieuwe wijzerplaten, het pols-flick gebaar om meldingen snel te sluiten en slimme suggesties in berichten, bijvoorbeeld voor een Check In of een betaalverzoek.

©Apple

De andere modellen

Naast de Series 11 introduceert Apple de Watch SE 3. Dit instapmodel krijgt voor het eerst een Always-On display, snelladen en uitgebreide gezondheidsfuncties zoals slaapscore en meldingen bij slaapapneu.

Voor sporters en avonturiers is er de Watch Ultra 3. Deze variant heeft het grootste scherm tot nu toe, een batterijduur tot 42 uur en ingebouwde satellietcommunicatie. Die functie is vooral bedoeld voor noodgevallen: gebruikers kunnen zonder mobiel bereik een SOS-bericht sturen naar hulpdiensten of hun locatie delen met contactpersonen. In minder dringende situaties is het ook mogelijk korte tekstberichten of emoji te versturen, maar satelliet vervangt geen gps-navigatie of mobiel internet. Net als eerdere Ultra-modellen is de gps wel extra nauwkeurig voor hardlopers, fietsers en wandelaars.

Slide
Slide

Prijs en beschikbaarheid

De Apple Watch Series 11 verschijnt in 42 en 46 millimeter. Er zijn aluminium uitvoeringen in gitzwart, spacegrijs, roségoud en zilver, en titanium modellen in naturel, goud en leisteen. De prijzen lopen uiteen van 449 euro (42 mm, aluminium, sportband) tot 1149 euro (46 mm, titanium, roestvrijstalen schakelarmband). De SE 3 kost vanaf 269 euro, de Ultra 3 vanaf 899 euro. Alle modellen zijn vanaf 19 september verkrijgbaar.