Onlangs is de nieuwe versie van Microsoft Office uitgekomen. Office 16 is een gratis update voor Office 365-gebruikers, maar ook los aan te schaffen. In dit artikel lopen we de nieuwe functies door, zodat je ze meteen kunt toepassen of juist kunt beoordelen of de functies de moeite waard zijn.

Tip 1: 365 upgraden

De upgrade naar Office 2016 is het makkelijkste voor iedereen met een Office 365-abonnement. Heb je geen haast, dan kun je wachten tot Office zelf meldt dat er een upgrade naar 2016 beschikbaar is en die dan installeren. Wil je nu met Office 2016 aan de slag maar heb je nog 2013, ga dan naar office.com en log in met je Microsoft-account. Klik op Mijn account > Installeren. Voor een standaardinstallatie, klik je op Installeren. Wil je aangepaste opties, een andere taal dan Nederlands of de 64bit-versie van Office, klik dan op Taal en installatieopties > Aanvullende opties.

©PXimport

Je kunt zelf kijken of er updates zijn via de website van Microsoft.

Tip 2: Andere versies

Heb je geen abonnement op Office maar een gewone licentie, dan moet je betaald upgraden voor de nieuwe versie: alleen voor Office 365-gebruikers is de upgrade binnen de abonnementsperiode gratis. Een nieuwe licentie van Office 2016 kun je in de winkel kopen of online. Office 2011 voor de Mac kun je niet upgraden naar 2016. Het is wel mogelijk de twee versies naast elkaar te installeren of eerst de oude Office voor de Mac te verwijderen.

©PXimport

Office 2016 is ook te verkrijgen zonder Office 365 Abonnement.

Tip 3: Wat wil je doen?

Office 2016 lijkt heel veel op zijn voorganger en de veranderingen zijn ook bescheiden. Gelukkig zijn er wel veranderingen, en die zitten vooral in de meest gebruikte onderdelen: Word, Excel en PowerPoint. Zo'n nieuwe functie is 'Geef aan wat u wilt doen'. Hiermee kun je functies in Office opsporen. Klik op Geef aan wat u wilt doen rechtsboven in het lint in elk van de Office-programma's en typ wat je wilt doen. Je hoeft geen moeilijke termen te gebruiken, gebruik gewone mensentaal en Office zal het begrijpen. Je kunt deze zoekfunctie ook altijd starten via Alt+Q.

Tip 4: Slim opzoeken

Informatie nodig over een onderwerp in een tekst? Selecteer eerst in Word, PowerPoint of Outlook het woord of begrip waarover je meer informatie wilt opzoeken. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Slim opzoeken of klik in het lint op Controleren > Slim opzoeken. De eerste keer lees je de privacy-informatie en klik je op Ik snap het. Daarna opent in de rechterkantlijn het Inzichten-paneel met informatie over het geselecteerde onderwerp. De zoekfunctie hierachter is Bing, de zoekmachine van Microsoft. Deze is als het gaat om het zoeken van websites nog lang niet van het niveau van Google, maar voor het opzoeken van begrippen volstaat het.[i]

©PXimport

Zo kun je snel meer informatie vinden over een woord of begrip in een tekst.

Tip 5: Office-kleur

Het is geen echte functie, maar wordt desondanks veel toegepast: het Office-thema. In één keer alle Office-programma's een andere kleurstelling geven. Vooral het donkere thema is populair, zo weten we, maar dat is niet het thema waar Office standaard mee start. Je kunt het thema aanpassen via Bestand > Opties > Office-thema. Er is keuze uit drie thema's: Kleurrijk, Donkergrijs en Wit. Selecteer het thema van jouw keuze en klik op OK. Het is een Office-thema, het geldt dus voor alle onderdelen van Microsoft Office, ongeacht vanuit welk programma je de kleuraanpassing uitvoert.

©PXimport

Als je een Office-thema instelt, geldt deze voor alle onderdelen van Microsoft Office.

Tip 6: Eenvoudig delen

Documenten op OneDrive kun je nu eenvoudig delen met andere Office-gebruikers. Open het document en klik op Delen. Typ bij Personen uitnodigen de naam van de persoon met wie je het document wilt delen of zoek ze op in de contacten door op het pictogram van het telefoonboek te klikken. Standaard kan iedereen een gedeeld document bewerken, maar verander je Kan bewerken in Kan bekijken, dan kunnen de anderen het alleen nog inzien. Klik daarna op Delen. In het Delen-venster zie je de personen met wie je het document hebt gedeeld. Zij ontvangen een mailbericht met een koppeling naar het document om het samenwerken te starten.

Tip 7: Samenwerken

Met Word en PowerPoint kun je een document niet alleen makkelijk delen maar kun je het ook gelijktijdig samen bewerken. Om te zien welke personen een document gelijktijdig bewerken, klik je op Delen. Onder de streep zie je de personen die het document kunnen bekijken of bewerken. Bewerkt iemand het document op dat moment ook echt, dan staat zijn naam boven de streep met in rode letters eronder 'bewerken'. Dit hoeft jou niet te weerhouden ook wijzigingen aan te brengen! PowerPoint houdt alle wijzigingen en bij en synchroniseert ze zodra je het document opslaat. Open het en je hebt weer de nieuwste versie.

©PXimport

Je kunt in Office 2016 met meerdere mensen in één document werken.

Tip 8: Realtime typen

Samenwerken gaat met Word nog weer beter dan met PowerPoint. Word kan namelijk de wijzigingen die iemand anders aanbrengt in een gedeeld document, direct weergeven in jouw geopende document. Je ziet dan echt wat iemand anders aanpast en kunt het bijvoorbeeld via Skype direct bespreken. Dit realtime typen schakel je in door op Delen te klikken en dan bij Wijzigingen automatisch delen te kiezen voor Altijd. Kies je voor Nooit dan worden wijzigingen alleen zichtbaar na het opnieuw openen van een document, kies voor Vragen als je elke keer dat je het document opent wilt beslissen of je de wijzigingen live wilt zien of pas later.

Tip 9: Wijzigingen zien

Heb je het realtime typen ingeschakeld dan zie je hoe het document door alle auteurs, onder je handen wordt gewijzigd en geüpdatet. Van elke deelnemer zie je de cursor, in een eigen kleur. De wijzigingen die ze doen, zie je telkens in het document toegevoegd of verwijderd. Een onderdeel van een document dat een ander aan het wijzigen is, wordt door Word vergrendeld tot die persoon in een ander onderdeel gaat werken of zijn document opslaat. En hetzelfde geldt omgekeerd: wijzigingen die jij aanbrengt zijn vergrendeld tot jij jouw versie van het document opslaat of Word dit automatisch doet.

©PXimport

Je ziet in het document precies waar anderen mee bezig zijn.

Tip 10: Bestandsgeschiedenis

Werk je samen aan een document, dan wil je altijd terug kunnen naar een eerdere versie. Helaas doen de Office-programma's dit nog niet erg goed. Alleen wanneer je de bedrijfsversie van OneDrive of SharePoint Online gebruikt, kun je dit vanuit het Office-programma zelf doen. Via Bestand > Geschiedenis kun je dan de versie selecteren en herstellen. Gebruik je Office privé, dan moet je hiervoor naar de online apps. Ga naar Office.com, log in en start Word Online of een van de andere online Office-programma's. Klik op de drie puntjes rechtsboven, kies Vorige versies. Selecteer de versie en klik op Herstellen of Downloaden.

©PXimport

Je kunt heel eenvoudig terug naar eerdere versies van het document.

Tip 11: Bijlagen

De snelste manier om een bijlage zoals een document te versturen, was vanuit Word of Excel; niet vanuit Outlook. En dat is raar natuurlijk. Vaak begin je een mailtje in Outlook en bedenk je dan pas dat er een bijlage bij moet. In Outlook 2016 is dit opgelost. Start Outlook en start een nieuw mailbericht. Klik nu op Bericht > Bestand. Opende je in vorige versies dan het zoekscherm, nu zie je een lijst met alle laatste bestanden die je hebt bewerkt. Heel vaak zal hier het document tussen staan dat je wilt versturen. Klik erop en het is als bijlage toegevoegd.

©PXimport

Direct delen vanuit Word, Excel of PowerPoint is sneller dan via Outlook.

Tip 12: Nieuwe grafieken

Een grafiek is vaak een goed alternatief voor een tabel en het helpt de gegevens die je presenteert te doorgronden. De mogelijkheden om grafieken in een document, een spreadsheet of een presentatie op te nemen waren al niet kinderachtig, maar zijn in Office 2016 nog verder verbeterd. Er zijn enkele mooie nieuwe grafiektypen bijgekomen, de Boomstructuur, Waterval, Pareto, Histogram, Box en Whisker en de Zonnestraal. Een grafiek invoegen gaat via Invoegen > Grafiek. In Excel selecteer je eerst de gegevens en selecteer je dan het type grafiek, in Word en PowerPoint gaat het precies andersom.

Tip 13: Prognoses

Excel is handig voor het maken van analyses met bestaande gegevens, maar het kan ook steeds beter uit de voeten als voorspeller. De nieuwe Excel 2016 kan op basis van historische gegevens een prognose opstellen. Selecteer eerst de gegevens, minimaal een kolom moet daarbij jaartallen of een andere herkende tijdseenheid bevatten. Klik dan op Gegevens > Voorspellingsblad. Excel maakt razendsnel de analyse en laat een preview zien. Klik op Opties voor zaken als het begin en einde van de prognose, de betrouwbaarheidsinterval en nog meer. Met de knoppen rechtsboven kun je nog wisselen tussen een Lijndiagram of een Kolomdiagram. Is alles naar wens, klik dan op Maken.

©PXimport

Excel kan steeds beter uit de voeten als voorspeller.

Tip 14: Geografische gegevens

Gebruik je Excel in combinatie met geografische gegevens zoals gegevens per land of regio, dan kun je deze gegevens in Excel 2016 analyseren en vervolgens laten zien op een echte kaart. Dit onderdeel dat eerder in bèta was en bekend was onder de naam Power Map, is nu als 3D Map standaard aanwezig in Excel. Selecteer eerst de gegevens waarbij een deel duidelijk herkenbaar moet zijn als regio's zoals provincies of landen. Klik dan op Invoegen > 3D Map. 3D Map is een invoegtoepassing, het draait in een eigen venster. Het product van een 3D Map heet een 3D Maps-rondleiding en deze wordt in het Excel-bestand opgeslagen.

©PXimport

In Excel 2016 kun je geografische gegevens daadwerkelijk op een kaart weergeven.

Tip 15: Export als film

Een veelbelovende optie van 3D-Maps is de mogelijkheid om de analyse als video te bewaren. De analyses kunnen geëxporteerd worden in verschillende formaten en resoluties voor smartphones, tablets en grote monitoren. Om een video te maken klik je in 3D Maps op Video maken. Selecteer de gewenste kwaliteit en voeg eventueel via Soundtrackopties muziek toe. De muziek moet in mp3-formaat worden toegevoegd, de film wordt als mp4 geëxporteerd. Enige oefening is gewenst, maar het resultaat kan erg mooi zijn.

©PXimport

De geografische gegevens op de kaart kunnen als video geëxporteerd worden.

Tip 16: Formules schrijven

Wiskundige formules invoeren in een document of spreadsheet kan heel lastig zijn. Er zijn al flinke verbeteringen gemaakt en Office 2016 voegt een nieuwe mogelijkheid toe. Via Invoegen > Symbolen > Vergelijking kun je het onderdeel Inktvergelijking openen. In het gele vak schrijf je nu de wiskundige formule en de inktvergelijker zet deze om in geldige symbolen. Dit werkt het makkelijkste met een interactieve tablet of een aanraakgevoelig apparaat zoals een tablet met een stylus, maar het kan ook op de pc met de muis. Je kunt correcties doorvoeren met Wissen en Selecteren en corrigeren. Als de formule klopt, klik je op Invoegen.

©PXimport

Je kunt lastige formules beter uitschrijven dan typen.

Tip 17: Schermopname

Via Invoegen > Schermopname kun je al vanuit elk Office-programma een schermafdruk invoegen in een document. In PowerPoint 2016 kun je nu een echte filmopname van het scherm maken, inclusief geluid. Start PowerPoint en open een nieuwe presentatie. Klik op Invoegen > Schermopname maken. Selecteer dan met de muis het deel van het computerscherm dat je wilt opnemen. Geluid opnemen staat standaard aan, met een klik op Audio kun je het uitschakelen. Als je de muiscursor niet in de opname wilt, zet je die uit via het knopje Aanwijzer opnemen. Klik op Opnemen om de opname te starten. Stoppen doe je via Windows-toets+Shift+Q.

©PXimport

Ook je scherm opnemen kan direct vanuit de Office-apps.

Office op alle apparaten

Windows is allang niet meer het enige besturingssysteem waarop je met Office aan de slag kunt. Zolang je de bestanden opslaat op OneDrive, kun je ze openen en bewerken op elke pc, Mac, smartphone of tablet. Gebruik je een tablet of smartphone, dan zijn er voor iOS en Android echte apps voor Word, Excel, PowerPoint en OneNote. Gebruikers van Windows Phone kunnen aan de slag met Microsoft Office Mobile. Daarnaast kunnen alle gebruikers, zelfs die met een Linux-pc, de Office-documenten bewerken via de browser met behulp van de Office Online-apps.

Tip 18: Conflicten oplossen

Een functie die ook in Word en Excel niet zou misstaan, is in PowerPoint ineens wel aanwezig. Werk je met meerdere tegelijk aan een presentatie en treden daarbij conflicten op, dan maakt PowerPoint deze conflicten nu heel direct zichtbaar. Zodra een van de personen die de presentatie bewerkt zijn resultaat wil opslaan en het conflicteert met de wijzigingen van anderen, toont PowerPoint naast elkaar de beide versies en geeft de keuze voor een van hen. Selecteer Mijn wijzigingen of Wijzigingen van anderen als de juiste versie en klik op Gereed. Bij meerdere conflicten klik je op Volgende om eerst de andere conflicten op te lossen.

©PXimport

PowerPoint laat conflicten, die ontstaan doordat meerdere mensen aan één presentatie werken, direct zien.

Tip 19: Nieuwe sjablonen

De vernieuwing in Access, het databaseprogramma in Microsoft Office, is zeer beperkt. Eigenlijk hebben alleen enkele sjablonen voor lokale databases een 'make-over' gekregen, deze zien er nu weer eigentijds uit. Waarom de keuze op de sjablonen voor Activa, Contactpersonen, Taken, Studenten en Acties is gevallen, is onbekend, het hadden vermoedelijk evengoed enkele andere kunnen zijn. Ben je een Access-gebruiker en heb je geen Office 365, dan zouden wij niet naar Office 2016 upgraden.

©PXimport

De nieuwe sjablonen zorgen ervoor dat alles er weer eigentijds uitziet.

Tip 20: De laatste Office

De belangrijkste verandering in Office 2016 is helemaal onzichtbaar. Het is dezelfde stap die Microsoft ook met Windows maakt: van een enorme release eens in de drie à vier jaar, naar een continue levering van nieuwe functies. Het Office-team heeft het op zijn weblog over maandelijkse updates. Anders dan het Windows-team heeft het die belofte de eerste maand ook vervuld. Zo is de macro-editor in Office voor Mac 2016 flink uitgebreid, kun je vanaf november direct vanuit elke online Office-app Skypen. Er is ook nu al een Chrome-extensie uitgebracht om nog gemakkelijker met Chrome Office Online te kunnen gebruiken.

©PXimport

Chrome Office Online brengt Microsoft Office naar je browser.

Office voor de Mac

Al eerder dan de Windows-gebruikers, kon iedereen met een Mac kennismaken met de nieuwe Office. Office voor Mac 2016 bevat bovendien (in elk geval op het oog) meer veranderingen dan Office voor Windows. Office voor Mac 2016 brengt bijvoorbeeld voor het eerst OneNote naar de Mac en ook is er voor het eerst een echt Windows-gelijke versie van Outlook. Ook bij Office voor Mac speelt OneDrive een grote rol: net als bij Windows is het ook hier de ideale plek om documenten te bewaren als je ze later gemakkelijk op andere apparaten wilt kunnen openen of delen met anderen.

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!