Onlangs is de nieuwe versie van Microsoft Office uitgekomen. Office 16 is een gratis update voor Office 365-gebruikers, maar ook los aan te schaffen. In dit artikel lopen we de nieuwe functies door, zodat je ze meteen kunt toepassen of juist kunt beoordelen of de functies de moeite waard zijn.

Tip 1: 365 upgraden

De upgrade naar Office 2016 is het makkelijkste voor iedereen met een Office 365-abonnement. Heb je geen haast, dan kun je wachten tot Office zelf meldt dat er een upgrade naar 2016 beschikbaar is en die dan installeren. Wil je nu met Office 2016 aan de slag maar heb je nog 2013, ga dan naar office.com en log in met je Microsoft-account. Klik op Mijn account > Installeren. Voor een standaardinstallatie, klik je op Installeren. Wil je aangepaste opties, een andere taal dan Nederlands of de 64bit-versie van Office, klik dan op Taal en installatieopties > Aanvullende opties.

©PXimport

Je kunt zelf kijken of er updates zijn via de website van Microsoft.

Tip 2: Andere versies

Heb je geen abonnement op Office maar een gewone licentie, dan moet je betaald upgraden voor de nieuwe versie: alleen voor Office 365-gebruikers is de upgrade binnen de abonnementsperiode gratis. Een nieuwe licentie van Office 2016 kun je in de winkel kopen of online. Office 2011 voor de Mac kun je niet upgraden naar 2016. Het is wel mogelijk de twee versies naast elkaar te installeren of eerst de oude Office voor de Mac te verwijderen.

©PXimport

Office 2016 is ook te verkrijgen zonder Office 365 Abonnement.

Tip 3: Wat wil je doen?

Office 2016 lijkt heel veel op zijn voorganger en de veranderingen zijn ook bescheiden. Gelukkig zijn er wel veranderingen, en die zitten vooral in de meest gebruikte onderdelen: Word, Excel en PowerPoint. Zo'n nieuwe functie is 'Geef aan wat u wilt doen'. Hiermee kun je functies in Office opsporen. Klik op Geef aan wat u wilt doen rechtsboven in het lint in elk van de Office-programma's en typ wat je wilt doen. Je hoeft geen moeilijke termen te gebruiken, gebruik gewone mensentaal en Office zal het begrijpen. Je kunt deze zoekfunctie ook altijd starten via Alt+Q.

Tip 4: Slim opzoeken

Informatie nodig over een onderwerp in een tekst? Selecteer eerst in Word, PowerPoint of Outlook het woord of begrip waarover je meer informatie wilt opzoeken. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Slim opzoeken of klik in het lint op Controleren > Slim opzoeken. De eerste keer lees je de privacy-informatie en klik je op Ik snap het. Daarna opent in de rechterkantlijn het Inzichten-paneel met informatie over het geselecteerde onderwerp. De zoekfunctie hierachter is Bing, de zoekmachine van Microsoft. Deze is als het gaat om het zoeken van websites nog lang niet van het niveau van Google, maar voor het opzoeken van begrippen volstaat het.[i]

©PXimport

Zo kun je snel meer informatie vinden over een woord of begrip in een tekst.

Tip 5: Office-kleur

Het is geen echte functie, maar wordt desondanks veel toegepast: het Office-thema. In één keer alle Office-programma's een andere kleurstelling geven. Vooral het donkere thema is populair, zo weten we, maar dat is niet het thema waar Office standaard mee start. Je kunt het thema aanpassen via Bestand > Opties > Office-thema. Er is keuze uit drie thema's: Kleurrijk, Donkergrijs en Wit. Selecteer het thema van jouw keuze en klik op OK. Het is een Office-thema, het geldt dus voor alle onderdelen van Microsoft Office, ongeacht vanuit welk programma je de kleuraanpassing uitvoert.

©PXimport

Als je een Office-thema instelt, geldt deze voor alle onderdelen van Microsoft Office.

Tip 6: Eenvoudig delen

Documenten op OneDrive kun je nu eenvoudig delen met andere Office-gebruikers. Open het document en klik op Delen. Typ bij Personen uitnodigen de naam van de persoon met wie je het document wilt delen of zoek ze op in de contacten door op het pictogram van het telefoonboek te klikken. Standaard kan iedereen een gedeeld document bewerken, maar verander je Kan bewerken in Kan bekijken, dan kunnen de anderen het alleen nog inzien. Klik daarna op Delen. In het Delen-venster zie je de personen met wie je het document hebt gedeeld. Zij ontvangen een mailbericht met een koppeling naar het document om het samenwerken te starten.

Tip 7: Samenwerken

Met Word en PowerPoint kun je een document niet alleen makkelijk delen maar kun je het ook gelijktijdig samen bewerken. Om te zien welke personen een document gelijktijdig bewerken, klik je op Delen. Onder de streep zie je de personen die het document kunnen bekijken of bewerken. Bewerkt iemand het document op dat moment ook echt, dan staat zijn naam boven de streep met in rode letters eronder 'bewerken'. Dit hoeft jou niet te weerhouden ook wijzigingen aan te brengen! PowerPoint houdt alle wijzigingen en bij en synchroniseert ze zodra je het document opslaat. Open het en je hebt weer de nieuwste versie.

©PXimport

Je kunt in Office 2016 met meerdere mensen in één document werken.

Tip 8: Realtime typen

Samenwerken gaat met Word nog weer beter dan met PowerPoint. Word kan namelijk de wijzigingen die iemand anders aanbrengt in een gedeeld document, direct weergeven in jouw geopende document. Je ziet dan echt wat iemand anders aanpast en kunt het bijvoorbeeld via Skype direct bespreken. Dit realtime typen schakel je in door op Delen te klikken en dan bij Wijzigingen automatisch delen te kiezen voor Altijd. Kies je voor Nooit dan worden wijzigingen alleen zichtbaar na het opnieuw openen van een document, kies voor Vragen als je elke keer dat je het document opent wilt beslissen of je de wijzigingen live wilt zien of pas later.

Tip 9: Wijzigingen zien

Heb je het realtime typen ingeschakeld dan zie je hoe het document door alle auteurs, onder je handen wordt gewijzigd en geüpdatet. Van elke deelnemer zie je de cursor, in een eigen kleur. De wijzigingen die ze doen, zie je telkens in het document toegevoegd of verwijderd. Een onderdeel van een document dat een ander aan het wijzigen is, wordt door Word vergrendeld tot die persoon in een ander onderdeel gaat werken of zijn document opslaat. En hetzelfde geldt omgekeerd: wijzigingen die jij aanbrengt zijn vergrendeld tot jij jouw versie van het document opslaat of Word dit automatisch doet.

©PXimport

Je ziet in het document precies waar anderen mee bezig zijn.

Tip 10: Bestandsgeschiedenis

Werk je samen aan een document, dan wil je altijd terug kunnen naar een eerdere versie. Helaas doen de Office-programma's dit nog niet erg goed. Alleen wanneer je de bedrijfsversie van OneDrive of SharePoint Online gebruikt, kun je dit vanuit het Office-programma zelf doen. Via Bestand > Geschiedenis kun je dan de versie selecteren en herstellen. Gebruik je Office privé, dan moet je hiervoor naar de online apps. Ga naar Office.com, log in en start Word Online of een van de andere online Office-programma's. Klik op de drie puntjes rechtsboven, kies Vorige versies. Selecteer de versie en klik op Herstellen of Downloaden.

©PXimport

Je kunt heel eenvoudig terug naar eerdere versies van het document.

Tip 11: Bijlagen

De snelste manier om een bijlage zoals een document te versturen, was vanuit Word of Excel; niet vanuit Outlook. En dat is raar natuurlijk. Vaak begin je een mailtje in Outlook en bedenk je dan pas dat er een bijlage bij moet. In Outlook 2016 is dit opgelost. Start Outlook en start een nieuw mailbericht. Klik nu op Bericht > Bestand. Opende je in vorige versies dan het zoekscherm, nu zie je een lijst met alle laatste bestanden die je hebt bewerkt. Heel vaak zal hier het document tussen staan dat je wilt versturen. Klik erop en het is als bijlage toegevoegd.

©PXimport

Direct delen vanuit Word, Excel of PowerPoint is sneller dan via Outlook.

Tip 12: Nieuwe grafieken

Een grafiek is vaak een goed alternatief voor een tabel en het helpt de gegevens die je presenteert te doorgronden. De mogelijkheden om grafieken in een document, een spreadsheet of een presentatie op te nemen waren al niet kinderachtig, maar zijn in Office 2016 nog verder verbeterd. Er zijn enkele mooie nieuwe grafiektypen bijgekomen, de Boomstructuur, Waterval, Pareto, Histogram, Box en Whisker en de Zonnestraal. Een grafiek invoegen gaat via Invoegen > Grafiek. In Excel selecteer je eerst de gegevens en selecteer je dan het type grafiek, in Word en PowerPoint gaat het precies andersom.

Tip 13: Prognoses

Excel is handig voor het maken van analyses met bestaande gegevens, maar het kan ook steeds beter uit de voeten als voorspeller. De nieuwe Excel 2016 kan op basis van historische gegevens een prognose opstellen. Selecteer eerst de gegevens, minimaal een kolom moet daarbij jaartallen of een andere herkende tijdseenheid bevatten. Klik dan op Gegevens > Voorspellingsblad. Excel maakt razendsnel de analyse en laat een preview zien. Klik op Opties voor zaken als het begin en einde van de prognose, de betrouwbaarheidsinterval en nog meer. Met de knoppen rechtsboven kun je nog wisselen tussen een Lijndiagram of een Kolomdiagram. Is alles naar wens, klik dan op Maken.

©PXimport

Excel kan steeds beter uit de voeten als voorspeller.

Tip 14: Geografische gegevens

Gebruik je Excel in combinatie met geografische gegevens zoals gegevens per land of regio, dan kun je deze gegevens in Excel 2016 analyseren en vervolgens laten zien op een echte kaart. Dit onderdeel dat eerder in bèta was en bekend was onder de naam Power Map, is nu als 3D Map standaard aanwezig in Excel. Selecteer eerst de gegevens waarbij een deel duidelijk herkenbaar moet zijn als regio's zoals provincies of landen. Klik dan op Invoegen > 3D Map. 3D Map is een invoegtoepassing, het draait in een eigen venster. Het product van een 3D Map heet een 3D Maps-rondleiding en deze wordt in het Excel-bestand opgeslagen.

©PXimport

In Excel 2016 kun je geografische gegevens daadwerkelijk op een kaart weergeven.

Tip 15: Export als film

Een veelbelovende optie van 3D-Maps is de mogelijkheid om de analyse als video te bewaren. De analyses kunnen geëxporteerd worden in verschillende formaten en resoluties voor smartphones, tablets en grote monitoren. Om een video te maken klik je in 3D Maps op Video maken. Selecteer de gewenste kwaliteit en voeg eventueel via Soundtrackopties muziek toe. De muziek moet in mp3-formaat worden toegevoegd, de film wordt als mp4 geëxporteerd. Enige oefening is gewenst, maar het resultaat kan erg mooi zijn.

©PXimport

De geografische gegevens op de kaart kunnen als video geëxporteerd worden.

Tip 16: Formules schrijven

Wiskundige formules invoeren in een document of spreadsheet kan heel lastig zijn. Er zijn al flinke verbeteringen gemaakt en Office 2016 voegt een nieuwe mogelijkheid toe. Via Invoegen > Symbolen > Vergelijking kun je het onderdeel Inktvergelijking openen. In het gele vak schrijf je nu de wiskundige formule en de inktvergelijker zet deze om in geldige symbolen. Dit werkt het makkelijkste met een interactieve tablet of een aanraakgevoelig apparaat zoals een tablet met een stylus, maar het kan ook op de pc met de muis. Je kunt correcties doorvoeren met Wissen en Selecteren en corrigeren. Als de formule klopt, klik je op Invoegen.

©PXimport

Je kunt lastige formules beter uitschrijven dan typen.

Tip 17: Schermopname

Via Invoegen > Schermopname kun je al vanuit elk Office-programma een schermafdruk invoegen in een document. In PowerPoint 2016 kun je nu een echte filmopname van het scherm maken, inclusief geluid. Start PowerPoint en open een nieuwe presentatie. Klik op Invoegen > Schermopname maken. Selecteer dan met de muis het deel van het computerscherm dat je wilt opnemen. Geluid opnemen staat standaard aan, met een klik op Audio kun je het uitschakelen. Als je de muiscursor niet in de opname wilt, zet je die uit via het knopje Aanwijzer opnemen. Klik op Opnemen om de opname te starten. Stoppen doe je via Windows-toets+Shift+Q.

©PXimport

Ook je scherm opnemen kan direct vanuit de Office-apps.

Office op alle apparaten

Windows is allang niet meer het enige besturingssysteem waarop je met Office aan de slag kunt. Zolang je de bestanden opslaat op OneDrive, kun je ze openen en bewerken op elke pc, Mac, smartphone of tablet. Gebruik je een tablet of smartphone, dan zijn er voor iOS en Android echte apps voor Word, Excel, PowerPoint en OneNote. Gebruikers van Windows Phone kunnen aan de slag met Microsoft Office Mobile. Daarnaast kunnen alle gebruikers, zelfs die met een Linux-pc, de Office-documenten bewerken via de browser met behulp van de Office Online-apps.

Tip 18: Conflicten oplossen

Een functie die ook in Word en Excel niet zou misstaan, is in PowerPoint ineens wel aanwezig. Werk je met meerdere tegelijk aan een presentatie en treden daarbij conflicten op, dan maakt PowerPoint deze conflicten nu heel direct zichtbaar. Zodra een van de personen die de presentatie bewerkt zijn resultaat wil opslaan en het conflicteert met de wijzigingen van anderen, toont PowerPoint naast elkaar de beide versies en geeft de keuze voor een van hen. Selecteer Mijn wijzigingen of Wijzigingen van anderen als de juiste versie en klik op Gereed. Bij meerdere conflicten klik je op Volgende om eerst de andere conflicten op te lossen.

©PXimport

PowerPoint laat conflicten, die ontstaan doordat meerdere mensen aan één presentatie werken, direct zien.

Tip 19: Nieuwe sjablonen

De vernieuwing in Access, het databaseprogramma in Microsoft Office, is zeer beperkt. Eigenlijk hebben alleen enkele sjablonen voor lokale databases een 'make-over' gekregen, deze zien er nu weer eigentijds uit. Waarom de keuze op de sjablonen voor Activa, Contactpersonen, Taken, Studenten en Acties is gevallen, is onbekend, het hadden vermoedelijk evengoed enkele andere kunnen zijn. Ben je een Access-gebruiker en heb je geen Office 365, dan zouden wij niet naar Office 2016 upgraden.

©PXimport

De nieuwe sjablonen zorgen ervoor dat alles er weer eigentijds uitziet.

Tip 20: De laatste Office

De belangrijkste verandering in Office 2016 is helemaal onzichtbaar. Het is dezelfde stap die Microsoft ook met Windows maakt: van een enorme release eens in de drie à vier jaar, naar een continue levering van nieuwe functies. Het Office-team heeft het op zijn weblog over maandelijkse updates. Anders dan het Windows-team heeft het die belofte de eerste maand ook vervuld. Zo is de macro-editor in Office voor Mac 2016 flink uitgebreid, kun je vanaf november direct vanuit elke online Office-app Skypen. Er is ook nu al een Chrome-extensie uitgebracht om nog gemakkelijker met Chrome Office Online te kunnen gebruiken.

©PXimport

Chrome Office Online brengt Microsoft Office naar je browser.

Office voor de Mac

Al eerder dan de Windows-gebruikers, kon iedereen met een Mac kennismaken met de nieuwe Office. Office voor Mac 2016 bevat bovendien (in elk geval op het oog) meer veranderingen dan Office voor Windows. Office voor Mac 2016 brengt bijvoorbeeld voor het eerst OneNote naar de Mac en ook is er voor het eerst een echt Windows-gelijke versie van Outlook. Ook bij Office voor Mac speelt OneDrive een grote rol: net als bij Windows is het ook hier de ideale plek om documenten te bewaren als je ze later gemakkelijk op andere apparaten wilt kunnen openen of delen met anderen.

Als je op zoek bent naar een nieuwe geur, kom je vast de termen parfum, eau de parfum (EDP) en eau de toilette (EDT) tegen. Maar wat betekenen ze precies en wat zijn de verschillen? Hier leggen we het uit.

Lees ook: Föhn, krultang of multistyler: wanneer gebruik je wat?

De belangrijkste factor die deze drie categorieën onderscheidt, is de concentratie van geurstoffen, ook wel parfumolie genoemd, in de alcoholbasis. Hoe hoger de concentratie, hoe krachtiger de geur en hoe langer deze blijft hangen.

Parfum bevat van deze drie de hoogste concentratie geurstoffen, meestal tussen de 20 procent en 30 procent. Dit zorgt voor een intense geur die urenlang, soms zelfs de hele dag, blijft hangen.

Eau de parfum (EDP) heeft een geurconcentratie van 15 procent tot 20 procent. Eau de parfum blijft doorgaans 6 tot 8 uur goed te ruiken, waardoor het geschikt is voor dagelijks gebruik of speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT) bevat 5 procent tot 15 procent geurstoffen en heeft daardoor een lichtere en frissere geur. Het blijft 3 tot 5 uur aanwezig. Door de lichte samenstelling is EDT ideaal voor overdag of voor de lente en zomer, omdat je dan niet een té zware geur wilt dragen.

Hoe en waar gebruik je parfum, eau de parfum en eau de toilette?

Wanneer je (nog) niet precies weet wat je moet hebben, kun je ook kijken naar waar en wanneer je van plan bent om de geur te dragen. Parfum is, vanwege de intensiteit vooral geschikt voor om ’s avonds te gebruiken of bijvoorbeeld voor feestjes. Een paar druppeltjes op de huid is vaak voldoende om urenlang heerlijk te ruiken. Eau de parfum is veelzijdig en kan zowel overdag als ‘s avonds worden gedragen. Het biedt een goede balans tussen geursterkte en draagbaarheid. Eau de toilette is ideaal voor dagelijks gebruik, vooral op het werk of tijdens casual activiteiten. De lichtere geur is minder overweldigend en gemakkelijk op te frissen gedurende de dag.

Prijsverschil

Hogere concentraties geurstoffen betekenen doorgaans hogere prijzen. Parfum wordt vaak in kleinere flesjes verkocht, omdat een kleine hoeveelheid al voldoende is. Eau de parfum en eau de toilette zit meestal in grotere flacons, omdat je hiervan doorgaans per keer meer gebruikt.

Sony zet volledig in op miniled voor het topmodel, een plaats die tot vorig jaar nog voorbehouden was voor een qd-qledmodel. De Bravia 9 (K-65XR90) belooft tophelderheid en uitstekend contrast dankzij een hoog aantal dimming zones. De beeldkwaliteit moet die van een studiomonitor benaderen, maar Is dat ook zo?

We beginnen meteen maar positief: we hebben zelden een mooier afgewerkte tv gezien dan deze Sony. Ondanks de miniled-achtergrondverlichting is hij nauwelijks vijf centimeter dik. Een kader is er uiteraard niet, maar rondom kreeg de tv een mooie donkerzilveren rand die het profiel mooi accentueert.

De vlakke rug heeft een vierkantmotief en er zijn inzetstukken bijgeleverd, zodat je alle aansluitingen kunt wegwerken voor een perfect vlakke afwerking. De metalen donkerzilveren voeten kun je op vier posities monteren, aan de uiteinden of meer naar het midden, telkens in een hoge of lage positie. Een echt stijlicoon in de woonkamer, maar wel eentje met het nodige gewicht. Want met 32,4 kilo (zonder voet) is dit een van de zwaarste 65inch-modellen die we tot nu toe hebben bekeken.

📺Lees ook: Kieskeurig.nl's grote tv-test: dit zijn de 15 beste televisies van 2024

Aansluitingen

Ondanks zijn topmodel-status moet ook deze Sony het toch stellen met vier HMDI-poorten, waarvan slechts twee HDMI 2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible). Op een topmodel verwachten we eigenlijk vier HDMI 2.1-poorten. De tv ondersteunt geen 144Hz verversingsfrequentie, terwijl concurrenten dat wel doen, maar het is geen groot gemis. De meerwaarde is beperkt en dan nog alleen voor pc-gamers. De input-lag scoort geen topresultaat, maar blijft wel goed, we meten 19,7ms in 4K60 en 10,7ms in 2K120.

❔Lees zeker ook: Wat is Dolby Atmos, DTS:X en surroundgeluid?

©Eric Beeckmans | ID.nl

De resterende aansluitingen zijn twee usb-poorten, een dubbele tv-tuner met één CI+-slot, en een optische digitale audio-uitgang die gedeeld wordt met de S-Center speakeraansluiting. Met S-center kun je de tv als centerkanaal gebruiken met een externe Sony audio-oplossing. Live tv opnemen is ook mogelijk, daarvoor sluit je eenvoudig externe usb-opslag aan. Tot slot is de televisie ook voorzien van bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting. 

Beeldverwerking en softwareproblemen

We hadden tijdens het testen wat problemen met de televisie. Een keer herkende hij onze HDMI-beeldsignalen niet, een andere keer leek hij vast te zitten in bepaalde beeldinstellingen, waardoor we een overmatig aangescherpt beeld te zien kregen. In beide gevallen waren de problemen opgelost door de televisie te herstarten.

Sony moet dus absoluut nog werken aan de stabiliteit van de software. Los van die problemen levert de XR-processor zeer goede beeldverwerking. De upscaling is prima, met de opmerking dat Reality Creation iets krachtiger te werk gaat dan vroeger, zodat we het vaak uitschakelden om overmatig aangescherpt detail te vermijden. Vooral in dvd-content kon dat een probleem zijn. De ruisonderdrukking levert erg goed werk.

©Sony

De Bravia 9 beschikt nog steeds over de instelling Soepele Gradatie, waarmee je kleurovergangen vloeiend kunt maken zonder hinderlijke strepen. Die instelling was op de Bravia 8 verdwenen. De bewegingsscherpte is goed, maar er gaat duidelijk wat detail verloren in snel bewegende beelden.

Je kunt in MotionFlow de voor die techniek gebruikte helderheidsfunctie aanpassen om dat te verbeteren, maar daardoor krijg je dan een zichtbare dubbele rand rond bewegende voorwerpen en dat is juist veel storender. In de hoogste stand flikkert het beeld bovendien.

Met MotionFlow kun je er ook voor zorgen dat snelle camerabewegingen vloeiend weergegeven worden. We merkten wel dat de aarzelingen en beeldfouten die op de Bravia 8 verdwenen waren, hier wel nog zichtbaar waren.

Prachtig contrast, indrukwekkende helderheid

De Sony XR90 heeft een ambitieus doel, hij moet de prestaties van Sony's nieuwste masteringmonitor benaderen. Die monitor, de BVM-HX3110, wordt gebruikt in filmstudio's en kan een piekhelderheid van 4.000 nits halen. De XR90 kreeg daarvoor een nieuwe miniled-achtergrondverlichting met een hoog aantal zones, op ons 65inch-model waren dat er 54×28 (1512). Daarmee plaatst Sony zich naast de Hisense 65U8NQ (1600 zones) en de TCL 65C855 (1344 zones).

Het lcd-paneel is uitgerust met een anti-reflectiefilm en kijkhoekfilm, en inderdaad is de kijkhoek is bijzonder breed. Zelfs vanuit een stevige hoek bekeken blijven het contrast en kleur goed bewaard. Enkel intense HDR-contrasten kunnen vaag de zones zichtbaar maken. Die lagen storen het contrast wel een beetje, want zonder lokale dimming komen we maar op ongeveer 2.600:1. Niet slecht, maar voor een modern lcd-paneel is het eerder matig.

Met de lokale dimming geactiveerd schiet dat echter naar 19.240:1 of zelfs naar oled-niveaus op eenvoudigere testpatronen. De dimming reageert snel en correct, en Sony vindt een uitstekende balans tussen heldere accenten intens weergeven en diepzwart bewaren. De uniformiteit is top in donkere beelden, maar in heldere beelden hadden we een heel vage donkere vlek centraal in beeld, dat gaf soms wat dirty screen-effect.

©Sony

En ja, deze Sony haalt naast uitstekend contrast ook een record helderheid. Op het 10%-venster meten we in de Professional HDR-beeldmodus een piekhelderheid van 3258 nits, en zelfs op het volledig wit beeld haalde de tv nog 848 nits. Doe er een kleurbereik van 93% P3 bij en de kaarten liggen perfect voor top HDR-beelden. En die levert de XR90 absoluut.

Zowel in Dolby Vision als HDR10 toont deze Sony hoe tastbaar een beeld kan worden met een uitzonderlijk dynamisch bereik. Hij bewaart nagenoeg alle witdetail en levert zelfs in heel heldere delen van het beeld nog duidelijke kleuren. Een echt plezier om naar te kijken. De Professional-beeldmodus is bovendien uitstekend gekalibreerd. In HDR maakt hij de middentinten weliswaar iets te helder, maar dat vergeven we graag. In donkere beelden behoudt hij heel veel zwartdetail, zodat je elke nuance kunt zien.

Geluid

Het zou echt jammer zijn als dit prachtige beeld niet vergezeld zou worden door dito geluid. We zijn dan ook erg blij dat ook de audioprestaties prima zijn. Het Acoustic Multi-Audio+-systeem is een 2.2.2-kanaalsopstelling van 70 watt.

Het systeem bestaat uit twee voorwaarts gerichte luidsprekers, ondersteund door twee woofermodules, twee tweeters in het frame links en rechts op halve hoogte en (nieuw dit jaar) twee beam-tweeters bovenaan achteraan. Die opstelling maakt het mogelijk om geluid te positioneren in het scherm, en de beam-tweeters verbeteren de surround en hoogteplaatsing van geluid.

©Eric Beeckmans | ID.nl

We haalden flink wat volume uit die opstelling, met een erg goede basondersteuning. De bas zakte wat in als je het volume heel hoog zet, maar de vervorming blijft goed onder controle. Muziek klinkt dan ook erg goed op deze tv. En ja, ook surround klinkt naar tevredenheid, de beam-tweeters dragen wezenlijk bij aan de onderdompeling in het geluid. De verbeterde Voice Zoom-functie maakt het mogelijk om dialogen netjes te boosten zonder ook de rest van de soundtrack luider te maken. Een goede soundbar is uiteraard nog steeds beter, maar is voor deze televisie absoluut niet vereist.

Google TV

Net zoals de Bravia 8 gebruikt de Bravia 9 de Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quadcore ARM Cortex-A73 CPU, 6GB RAM en de Mali-G57 GPU. De gebruikerservaring in Google TV is vlot. Het blijft bovendien een van onze favoriete smart tv-systemen. Dat heeft alles te maken met het bijzonder ruime app-aanbod, waar je zowel alle internationale als lokale streamingdiensten vindt.

Maar ook de aanwezigheid van Google Cast en Apple Airplay 2 is een fijne bijkomstigheid. Daarnaast biedt het platform heel uitgebreide aanbevelingen, niet per dienst maar per categorie en dat leidt tot een beter aanbod. Meer detail vind je in het artikel over Google TV. Sony heeft nog een extraatje voor je in petto, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core) is een exclusieve streamingdienst waarmee je films kunt huren of kopen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. Van de klassieke versie zijn we geen fan, van de moderne des te meer. Die afstandsbediening gebruikt een oplaadbare batterij (op te laden via usb-c), en een eenvoudige maar erg goede lay-out met verlichte toetsen. De toetsaanslag is aangenaam en precies. De instellingen-toets bovenaan rechts brengt je naar het snelmenu voor onder andere beeld- en geluidpresets, en de menu-toets daaronder zet extra functies zoals het on-screen-toetsenbord op het scherm.

Conclusie

Sony heeft voor de Bravia 9 hoge verwachtingen gecreëerd en deze ook kunnen waarmaken. Ondanks wat kleine softwareproblemen zijn we vooral erg onder de indruk van de Sony K-65XR90. De nieuwe miniled-achtergrondverlichting levert niet alleen record-piekhelderheid, maar slaagt er dankzij een hoog aantal dimming zones en uitstekende aansturing ook in om prachtig contrast te tonen. Die combinatie maakt dat de tv uitzonderlijk goed presteert, zowel in donkere als heldere kijkomgeving. Samen met excellente kleurweergave garandeert dat een uitzonderlijke kijkervaring, zowel in SDR als HDR. Het mooie design, de prima audio en Google TV zijn kersen op de taart. Voor dit staaltje technologie betaal je vooralsnog een erg hoge prijs.