In enkele jaren tijd is AI niet alleen doorgedrongen tot grote bedrijven, maar ook tot in de huiskamer, via pc en mobiele apparaten. ChatGPT van OpenAI is bij de meesten wel bekend, maar er zijn nog veel andere modellen, bots en tools. Probeer ze gerust eens uit!

Wie nog niet van AI (artificiële of kunstmatige intelligentie) heeft gehoord, komt waarschijnlijk van een andere planeet, maar als bezoeker van ID.nl is de kans groot dat je er al actief en creatief mee hebt gewerkt. In dit artikel hebben we een aantal voornamelijk gratis diensten en tools verzameld. Elk maken ze op hun eigen manier slim gebruik van AI. Het mooiste: je kunt er zelf direct mee aan de slag!

Zoekmachines

Google is bezig met het uitrollen van ‘AI overviews’ in zijn zoekmachine. Dit zijn korte samenvattingen gemaakt door Gemini (voorheen Bard), gebaseerd op zoekresultaten. OpenAI werkt naar verluidt aan een eigen AI-gebaseerde zoekmachine. In afwachting van de beschikbaarheid van deze technologieën, kun je al een behoorlijke integratie van AI en zoekmachines zien bij Microsoft Copilot en start-up Perplexity.

Beide diensten geven, naast een antwoord op je vraag, ook een link naar de bronnen waarop de AI het antwoord baseert. Wanneer je je bij Perplexity aanmeldt, kun je je zoekgeschiedenis laten bijhouden en krijg je beperkte toegang tot de krachtigere Pro-versie, die complexere vragen aankan.

Je kunt ook een browserextensie als ChatGPT for Google installeren. Deze toont naast de gewone zoekresultaten van je zoekmachine ook AI-antwoorden, waarbij je kunt kiezen tussen GTP-3.5 Turbo, Claude 3 Sonnet, Gemini 1.5 Flash en GPT-4(o). Voor het gebruik van GPT4o heb je een betaald account nodig. Ook kun je het alleen gebruiken via een API-sleutel, in te stellen via het tandwielpictogram in de rubriek AI-modellen.

DuckDuckGo

DuckDuckGo is een zoekmachine die privacy hoog in het vaandel heeft staan. Onlangs werd er een functie aan toegevoegd waardoor je anoniem kunt chatten met diverse AI-bots. Niet jouw ip-adres, maar dat van de ontwikkelaar wordt hiervoor gebruikt. Je data worden niet dus gebruikt om LLM’s te trainen. LLM betekent Large Language Model en is een AI-type dat getraind wordt door hem enorme hoeveelheden tekst te voeren zodat het de menselijke taal gaat begrijpen en kan genereren.

DuckDuckGo is gratis, maar er is een (onduidelijke) daglimiet op het aantal gesprekken, blijkbaar vooral als je via een VPN-verbinding of mobiel netwerk surft. Ga naar www.duckduckgo.com/aichat, klik op Aan de slag en kies een van de vier beschikbare LLM’s: GPT-3.5 Turbo, Claude 3 Haiku, of een van de opensource-modellen Llama 3 70B of Mixtral 8x7B. Al deze modellen zijn geschikt voor algemene doeleinden en zijn opgesomd in volgorde van dalende moderatie. Minder moderatie betekent minder controle en beperkingen en meer risico op ongepaste of onnauwkeurige output, maar ook meer vrijheid en verantwoordelijkheid voor de gebruiker.

De vier modellen hebben een identieke chatinterface. Tijdens een chat kun je via het knopje linksboven op elk moment naar een ander model overschakelen. Klik op het icoontje van een vuurtje om je gesprek direct te wissen.

OpenAI

Een van de modellen in DuckDuckGo en ChatGPT for Google is GPT-3.5 Turbo. Dit is niet het recentste model, want in mei 2024 heeft OpenAI GPT-4o uitgebracht. De letter o staat voor omni en verwijst naar het multimodale karakter. Dit houdt in dat je tekst, audio, afbeeldingen en video kunt combineren en dat er ook multimediale output gegenereerd kan worden. Er wordt hier voortdurend aan gesleuteld en niet alle mogelijkheden werken al even goed.

Je kunt het in je browser uitproberen via https://chatgpt.com. Via het sterretje onder een gestelde vraag kun je kiezen voor het model: GPT-4o of GPT-3.5. In de gratis versie is het aantal prompts dat je kunt stellen met GPT-4o flink beperkt, maar je kunt dus gemakkelijk het oudere model GPT-3.5 selecteren. Wil je niet dat je chats in je geschiedenis worden opgenomen en voor trainingsdoeleinden worden gebruikt, kies dan voor Tijdelijke chat. Wil je sowieso vermijden dat je chats als trainingsdata worden gebruikt, klik dan op je accountpictogram, ga naar Instellingen, open Gegevensbeheer en schakel Het model verbeteren voor iedereen uit. Bij Algemeen kun je via Alles verwijderen ook je chatgeschiedenis verwijderen.

Via het paperclip-pictogram kun je bestanden uploaden, zoals documenten of mediabestanden, ook vanuit Google Drive en OneDrive. Zo kun je bijvoorbeeld een video uploaden en hiervan een beschrijving vragen.

In de ChatGPT-app op je smartphone kun je via het koptelefoon-pictogram live conversaties met de AI-bot voeren. GPT-4o begrijpt beter gesproken (Nederlandse) tekst en kan ook meer nuances leggen in de respons.

GPT’s

Sinds kort kun je met een gratis account bij ChatGPT gebruikmaken van custom GPT’s. Dit zijn taalmodellen die zijn geconfigureerd voor specifieke taken en wensen van de maker. Je eigen GPT’s creëren is helaas niet mogelijk binnen de gratis versie, maar je kunt wel uit een uitgebreide GPT-bibliotheek putten. Klik links op GPT’s onderzoeken en open een rubriek als Topkeuzes, Schrijven, Educatie of Programmeren of tik zelf een zoekterm in. Klik op Meer zien voor nog meer GPT’s. Klik je op een GPT, dan zie je onder meer het aantal reeds gevoerde chats met de GPT, wat een indicatie voor de populariteit – en mogelijk ook de kwaliteit – is. Een van de populairste GPT’s is Researchgpt, die 200 miljoen academische documenten kan doorzoeken.

Je kunt ook gebruikmaken van de bibliotheek op www.gptshunter.com, met vele duizenden GPT’s. Selecteer een GPT en klik vervolgens op Use <GPT-naam> on ChatGPT. Als je bij ChatGPT bent aangemeld, kun je de GPT meteen gebruiken.

Het is ook mogelijk de algemene respons van ChatGPT bij te sturen: klik rechtsboven op je accountpictogram en kies ChatGPT aanpassen. Je kunt nu meer informatie over jezelf kwijt en aangeven hoe je wilt dat ChatGPT reageert. Zorg dat Inschakelen voor nieuwe chats is ingeschakeld en bevestig met Opslaan. ChatGPT zal nu met deze input rekening houden.

Wil je wel een persoonlijke chatbot creëren, lees dan dit artikel: Zo ga je aan de slag met je persoonlijke chatbot

Anthropic (Claude)

Het Franse bedrijf Anthropic is ongetwijfeld minder bekend dan OpenAI, maar met Claude hebben ze wel een krachtige LLM en chatbot ontworpen die focust op veilige en ethische communicatie. De AI-chatbot Claude is beschikbaar in Europa via www.claude.ai en als iOS-app.

Na aanmelding kun je direct je prompt invoeren en ook documenten en afbeeldingen uploaden (maximaal vijf; 10 MB elk) en de chatbot daarover bevragen. Voor toegang tot het nieuwste en krachtigste taalmodel, Claude 3 Opus, dat krachtiger zou zijn dan GPT-4, is een betaald Pro-abonnement vereist.

Gemini

Google heeft in diverse Europese landen, waaronder Nederland en België, de opvolger van zijn AI-chatbot Bard, genaamd Gemini, beschikbaar gesteld via de Google Play Store voor Android 10 of hoger. Let op, wanneer je Gemini installeert, wordt het standaard je digitale assistent, tenzij je dit zelf wijzigt. Sommige functies van de oude Google Assistent, zoals het instellen van een alarm of versturen van berichten, kunnen door Gemini worden overgenomen. Met ‘Hey, Google’ kun je de oude assistent nog oproepen, als je dat zo instelt.

Gemini werkt het best in het Engels, maar je kunt extra talen, waaronder Nederlands, toevoegen. Je kunt je prompt typen of inspreken en afbeeldingen toevoegen. Dankzij extensies kan Gemini ook werken met Google-diensten als Flights, Hotels, Maps, Workspace, YouTube en YouTube Music. Een ingesproken commando als ‘Speel “We Will Rock You” van Queen’ volstaat om dit muzieknummer te horen.

Inmiddels is Google ook al volop bezig aan een krachtige opvolger van de Gemini-assistent: Project Astra. Op deze site kun je al een testversie aan het werk zien.

Met de Pixel-smartphoneserie zet Google ook sterk in op AI bij het maken en bewerken van foto’s. Enkele krachtige functies zijn inmiddels beschikbaar in de app Google Foto’s, ook op andere smartphones. Met de Magische gum (open een foto, kies Bewerken / Tools / Wissen) kun je objecten onmerkbaar in de achtergrond laten opgaan, via Camouflage een minder opvallende kleur geven, en met de magische editor kun je objecten verplaatsen.

Afbeeldingen

Google is niet de enige met handige AI-functies voor het optimaliseren of creatief bewerken van foto’s. Voor het opschalen van plaatjes met een lage resolutie, kun je terecht bij het gratis Upscayl.

Wil je Upscayl weleens proberen? Grote foto's met hoge resolutie: zo krijg je dat voor elkaar!

Ook Microsoft heeft allerlei experimenten samengebracht, in de webapplicatie Designer (Microsoft-account vereist), gebaseerd op AI-beeldgenerator Dall-E. Hier kun je beelden laten genereren op basis van (Engelstalige) tekstprompts, waarbij je telkens vier varianten te zien krijgt. Je kunt effecten kiezen als Greetings Cards, Sticker Creator, Restyle image of Collage Creator, en bewerkingen als Generative erase of Remove background.

AI maakt het natuurlijk ook makkelijker om nepfoto’s, met bedrieglijke manipulaties, te genereren. Om dit tegen te gaan, worden tools ontwikkeld die hiertegen bescherming moeten bieden. Een ervan is Glaze (gratis beschikbaar voor Windows en macOS), dat specifieke interferentiepatronen aan je foto toevoegt. Deze zijn onzichtbaar voor het menselijk oog, maar AI-diffusiemodellen raken erdoor in de war.

Er bestaan trouwens ook tools die in proberen te schatten hoe groot de kans is dat een afbeelding (of tekst) door AI is gegenereerd. Je kunt dit uitproberen bij bijvoorbeeld Illuminarty.

Audio

AI wordt steeds meer ingezet voor creatieve audio- en stembewerkingen. Elevenlabs biedt na aanmelding diverse experimenten aan, grotendeels met een gratis proefversie. Je kunt hier een Nederlandstalige tekst invoeren die vervolgens in een stem naar keuze wordt voorgelezen. Bij Speech to speech kun je een eigen stemopname uploaden en deze in een totaal andere stem beluisteren. Een nieuwe functie is Sound Effects: hiermee genereer je geluidseffecten op basis van je beschrijving. In de rubriek Voices kun je levensechte stemmen klonen, inclusief die van jezelf.

Bij Revocalize zijn er wat minder beperkingen in de gratis versie. Je uploadt een uitgebreide audio-opname en na een aardig lange wachttijd kun je de stemkloon gebruiken om te spreken, te rappen of te zingen.

Een vergelijkbare dienst is Lalals. Deze heeft recent de AI Music Composer geïntroduceerd. Hiermee kun je muziek laten genereren op basis van een omschrijving en een eventuele songtekst. Ook leuk is Musicfy, waar je je geüploade stem het geluid kunt laten aannemen van een geselecteerde beroemdheid.

Video

Ook de ontwikkelingen van AI op het gebied van video maken indrukwekkende stappen, maar de technologie bevindt zich nog in een relatief vroeg stadium vergeleken met AI voor tekst, afbeeldingen en geluid. Video is veel complexer en vergt enorme hoeveelheden data en rekenkracht. Ook zijn de technische uitdagingen op het vlak van object- en spraakherkenning en emotie-analyse heel groot.

Wel zijn er al heel wat projecten beschikbaar, zoals Pictory, D-ID en Runway. Bij Runway kun je een foto uploaden en deze op basis van enkele instructies naar een videobeeld laten omzetten. Als de tool een gezicht detecteert, kun je ook tekst toevoegen en deze met lipsynchronisatie laten uitspreken. Je kunt het gratis uitproberen tot ongeveer 100 seconden aan video.

Er wordt ook gewerkt aan projecten die op basis van een beschrijving een volledige video genereren. OpenAI’s Sora is inmiddels redelijk bekend, maar ook Veo van Google, Kling en Luma Dream Machine zijn videogeneratoren. Luma Dream Machine is vooralsnog voor iedereen gratis uit te proberen, zij het voor heel korte video’s. Je kunt deze als mp4 downloaden (met een klein watermerk). De kans is wel groot dat je prompt in een wachtrij terechtkomt, maar de eigenlijke videogeneratie gebeurt wel snel.

Een smartphonehoesje is meer dan een accessoire. Het beschermt je telefoon tegen schade en maakt het gebruik makkelijker. Door de enorme variatie in modellen, materialen en extra functies kan het lastig zijn om een keuze te maken. In dit artikel lees je waar je op moet letten bij het kiezen van een hoesje en welke mogelijkheden je allemaal hebt.

Lees ook: Waarom dat hoesje om je telefoon toch echt handig is

Het type hoesje dat je kiest, hangt af van hoe je je telefoon gebruikt en tot in hoeverre je je toestel wilt beschermen. Een bumperhoesje is een beschermrand die om de zijkanten van je smartphone zit, terwijl de voor- en achterkant vrij blijven. Dit type hoesje beschermt de randen van je toestel tegen stoten en vallen, maar biedt minder bescherming voor het scherm en de achterkant. Een backcover beschermt alleen de achterkant en zijkanten van je telefoon, maar zorgt er wel voor dat je het slanke ontwerp van je toestel blijft zien. Is dat voor jou minder belangrijk en wil je juist zoveel mogelijk bescherming? Dan is een bookcase of wallet case een goede keuze. Dit type hoesje omsluit je hele telefoon en biedt vaak ruimte voor pasjes of geld. Als je zowel de voor- als achterkant wilt beschermen, kun je ook een flipcase overwegen, die verticaal opent. Een insteekhoesje, ook wel pouch genoemd, is een beschermhoes waarin je je smartphone schuift wanneer je deze niet gebruikt. Een opbergzakje zeg maar. In de dagelijkse praktijk zul je deze niet snel gebruiken, maar als je bijvoorbeeld op vakantie gaat, of je telefoon meeneemt in je tas tussen andere spullen, dan kan het handig zijn. Je weet namelijk zeker dat je telefoon in een puch goed beschermd is tegen vuil en krassen.

Van siliconen tot leer

Het materiaal van een hoesje bepaalt niet alleen de uitstraling, maar ook hoe goed het beschermt. Siliconen en TPU zijn flexibel en schokabsorberend. Daarnaast zijn ze een beetje stroef, waardoor ze minder snel uit je handen of van de bank kunnen glijden. Wel is het zo dat met name siliconen wat sneller stof aantrekken. Wanneer je je telefoon vooral meeneemt in je broekzak of tas, is dit materiaal dus misschien net wat minder praktisch. Hard kunststof is stevig en lichtgewicht, maar kan barsten of scheuren bij een flinke klap of val. Leer, of het nu echt of kunstleer is, straalt luxe uit en biedt goede bescherming. Echt leer wordt mooier na verloop van tijd. Kunstleer niet, maar dit hoef je wel weer minder te onderhouden dan echt leer. Voor maximale stevigheid kun je kiezen voor aluminium of roestvrij staal, hoewel dit je telefoon zwaarder kan maken en minder flexibel is.

©picsmart

Hardcase versus softcase

Telefoonhoesjes zijn grofweg onder te verdelen in twee varianten: hardcover en softcover, elk met hun eigen kenmerken. Hardcover hoesjes staan bekend om hun stevige constructie, die uitstekende bescherming biedt tegen zware schokken en vallen. Ze behouden hun vorm goed, maar zijn vaak duurder, minder flexibel en voelen minder comfortabel aan in je hand.

Softcover hoesjes zijn lichter, flexibeler en vaak goedkoper. Ze liggen prettig in de hand en passen gemakkelijk in een broekzak of tas. Het zachte materiaal biedt goede schokdemping, maar kan sneller beschadigd raken en slijten. Ook kunnen softcovers na verloop van tijd verkleuren.

Speciale hoesjes voor specifieke situaties

Naast standaardmodellen zijn er ook speciale hoesjes die extra bescherming bieden. Waterdichte hoesjes zijn ideaal als je je telefoon wilt beschermen tegen vocht, stof en zand, bijvoorbeeld tijdens het sporten of op het strand. Veel van deze hoesjes hebben een IP-certificering, zoals IP67 of IP68, wat aangeeft hoe goed ze bestand zijn tegen water en stof. Shockproof hoesjes zijn ontworpen om vallen en stoten op te vangen, met schokabsorberende materialen en verstevigde hoeken. Rugged cases combineren water-, stof- en schokbescherming en zijn geschikt voor extreme omstandigheden, zoals op de bouwplaats of tijdens outdooractiviteiten.

Extra functies

Veel hoesjes hebben handige extra's. Het meest bekend zijn hoesjes met ruimte voor je bank- of creditcards. Er zijn ook modellen waarin je bankbiljetten kwijt kunt. Andere hoesjes hebben bijvoorbeeld geïntegreerde standaards waardoor je je telefoon makkelijk kunt neerzetten; ideaal om filmpjes te kijken of voor online vergaderingen. Ook heel handig zijn hoesjes met een ingebouwde powerbank. Met zo'n battery case weet je zeker dat je een hele dag door kunt met je smartphone. Heb je een iPhone, dan is een MagSafe-compatibel hoesje misschien handig.

©YALCIN SONAT

Waar let je op bij de aankoop?

Bij het kiezen van een hoesje is de pasvorm belangrijk. Zorg dat het hoesje naadloos aansluit op jouw telefoon. Let ook op extra bescherming voor het scherm en de camera, zoals verhoogde randen. Houd rekening met de dikte en het gewicht van het hoesje, vooral als je een slank ontwerp belangrijk vindt. Controleer daarnaast of alle functies van je telefoon, zoals de knoppen en poorten, makkelijk toegankelijk zijn.

Conclusie

Het kiezen van een smartphonehoesje is meer dan een kwestie van smaak. Denk goed na over hoe en waar je je telefoon gebruikt. Zoek je maximale bescherming tegen vallen of juist een bescheiden hoesje zodat het design van je smartphone zo goed mogelijk zichtbaar blijft? Zijn extra's, zoals ruimte voor pasjes, belangrijk voor je? Heb je een voorkeur voor een bepaald materiaal? Het aanbod van smartphonehoesjes is enorm. Door voor jezelf goed te weten wat je precies wilt, maak je het jezelf een stuk gemakkelijker!

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

De UEFA-competities vallen deels onder de evenementenlijst, wat betekent dat deze wedstrijden voor minimaal 75% van de Nederlandse huishoudens gratis en zonder drempels toegankelijk moeten zijn. Het Commissariaat voor de Media beschouwt verplichte registratie, waarbij persoonsgegevens als naam, e-mailadres postcode, huisnummer en mobiele telefoonnummer gedeeld moeten worden, als een te hoge drempel. Hierover ontving het meldingen van kijkers die het aanmaken van een account als een obstakel ervaarden. Ook belangenorganisaties spraken hun zorgen uit, met name over de toegankelijkheid voor digitaal minder vaardige mensen, zoals ouderen. Na onderzoek heeft het Commissariaat laten weten dat de verplichte registratie niet voldeed aan de regels uit de Mediawet.

Dat betekent dus dat je vanaf 21 januari, wanneer het UEFA-voetbalseizoen wordt hervat, wedstrijden van Nederlandse clubs kunt streamen via Ziggo Go zonder eerst een account aan te maken. De wedstrijden zijn nu direct toegankelijk via de app op je smart-tv, laptop, tablet en smartphone. Registreren blijft wel mogelijk voor wie wedstrijden buiten Nederland wil streamen.

Voetbalfans die via Ziggo Sport Free de wedstrijden van Nederlandse clubs streamen, kunnen nu ook genieten van meer voetbalcontent. Het populaire Ziggo Sport Highlights-programma, waarin alle wedstrijden van een avond worden samengevat, is voortaan ook via streaming beschikbaar.

Het UEFA-voetbalseizoen gaat op 21 januari verder met onder andere de Champions League-wedstrijd Rode Ster Belgrado-PSV (21.00 uur). Op 22 januari speelt Feyenoord thuis tegenBayern München (21.00 uur). Beide wedstrijden zijn live te zien via Ziggo Sport Free, Ziggo Sport (kanaal 14) en Ziggo Sport Totaal.

Lees ook: Je Android-tablet of smartphone koppelen aan je tv