AI heeft op veel manieren invloed op onze wereld en ons dagelijks leven. Chatbots brengen kunstmatige intelligentie zelfs direct in onze huiskamers. ChatGPT is gratis te gebruiken, maar de betaalde Plus-versie biedt enkele aantrekkelijke extra’s. In dit artikel richten we ons op de mogelijkheden van persona’s, alias GPT’s, en plug-ins.

Het veelbesproken ChatGPT is ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf OpenAI dat wordt geleid door Sam Altman. Het programma ontvangt aanzienlijke steun van Microsoft dat de technologie ook inzet in de eigen AI-projecten, zoals Copilot en Bing Chat. Om ChatGPT te gebruiken, ga je naar https://chat.openai.com. Hier klik je op Sign up en meld je je aan met je e-mailadres of je Google-, Microsoft- of Apple-account. Na verificatie, onder meer via je mobiele telefoonnummer, kom je in het chatvenster waar je je eerste ‘prompt’ (vraag of verzoek) invoert. Houd er rekening mee dat de chatbot vooral getraind is met Engelstalige data, maar gesprekken in het Nederlands zijn zeker mogelijk. Er is inmiddels ook een officiële mobiele app van ChatGPT beschikbaar, zowel voor Android als iOS.

Lees ook: Dit kun je met de Windows 11 Copilot

ChatGPT Plus

ChatGPT is inderdaad gratis, maar er zijn goede redenen om de betaalde Plus-versie te overwegen. Deze kost 20 dollar per maand en kun je maandelijks opzeggen. In tegenstelling tot de gratis versie zijn de servers van de Plus-versie bijna nooit overbelast. Daarnaast kun je in de Plus-versie kiezen voor het taalmodel GPT-4, dat uitgebreider en krachtiger is dan GPT-3.5. Ook wordt de Nederlandse taal daarmee merkbaar beter ondersteund. Antwoorden worden wel iets trager gegenereerd.

Met de Plus-versie krijg je ook toegang tot de nieuwste versie van de beeldgenerator Dall-E (momenteel versie 3). Daarmee kun je eenvoudig in je prompt beschrijven welk type afbeelding je wilt. De tijdsbegrenzer van opgedane kennis (knowledge cutoff) van de gratis versie ligt op januari 2022. De Plus-versie heeft al data tot april 2023 verwerkt en kan via Bing zelfs actuele webinformatie ophalen. Bovendien kan de Plus-versie geavanceerde data-analysetechnieken toepassen op je ingevoerde data. Je kunt ook eigen documenten, zoals docx en pdf, uploaden en ChatGPT over bevragen.

Tot slot kan ChatGPT Plus werken met zogeheten Generative Pre-trained Transformers (GPT’s) en met talrijke plug-ins. We diepen beide mogelijkheden verder uit, met de focus op GPT’s. Om te upgraden naar ChatGPT Plus klik je in de gratis versie van ChatGPT linksonder op Upgrade. Selecteer vervolgens Plus en volg de verdere (betaal)instructies. Het is niet helemaal uitgesloten dat je tijdelijk op een wachtlijst belandt.

Wat is een GPT?

We beginnen met GPT’s. Je kunt deze beschouwen als virtuele persoonlijkheden of als beroepen, vergelijkbaar met de assistenten of persona’s bij Forefront. Daar kies je uit meer dan tientallen varianten, zoals Marketing Manager, Napoleon Bonaparte en Oprah Winfrey. Deze chatbots zijn geïnstrueerd om de geselecteerde persona te simuleren en antwoorden te genereren die kenmerkend zijn voor dat virtuele personage.

Bij ChatGPT Plus gaat het dus om GPT’s, zeg maar specifieke, aangepaste versies van ChatGPT. Je kunt direct experimenteren met door OpenAI ontwikkelde GPT’s. Ga naar https://chat.openai.com/gpts/discovery, scrol naar Made by OpenAI, klik op Load More en kies een GPT, bijvoorbeeld Santa, Tech Support Advisor of Sous Chef. Het wordt helemaal interessant wanneer je je eigen GPT’s maakt, voorzien van de nodige instructies of zelfs programmeerscripts.

Een GPT maken

De makkelijkste en snelste manier om zo’n GPT samen te stellen, is met behulp van een wizard. Ga naar https://chat.openai.com/gpts/editor of klik in het ChatGPT-venster op Explore en vervolgens op Create a GPT. Open het tabblad Create voor de wizard en vul bij Message GPT Builder een duidelijke taakomschrijving voor de GPT in.

Stel, je bent nog onervaren op het vlak van Python. Je wilt hiervoor hulp van ChatGPT op het niveau en in een stijl die op jou zijn toegespitst. Dan geef je dat aan. Na je omschrijving gaat GPT Builder meteen aan de slag en even later stelt hij een aangepaste naam voor je GPT voor. Je kunt gerust zelf een andere naam voorstellen.

In een volgende stap genereert ChatGPT al een passende profielafbeelding die je desgewenst nog kunt bijsturen. Je kunt onder andere nog aangeven met welke Python-topics en -vragen je vooral denkt te worstelen en welke interactiestijl je wilt. Denk aan uitgebreid en stap-voor-stap met voorbeelden en commentaarregels. Via prompts kun je gerust nog een en ander bijsturen aan de GPT.

Je GPT testen

Controleer of alles in orde is en bewaar je GPT met de knop Save, rechtsboven. Er zijn drie opties: Only me, Anyone with a link en Public. Deze laatste wordt vooral interessant zodra OpenAI een eigen store lanceert, mogelijk al tegen de tijd dat je dit leest. Bevestig je keuze met Confirm. Als het goed is, verschijnt je GPT vervolgens in het linkerdeelvenster.

Je kunt je GPT direct testen en desgewenst aanpassen. Ga naar https://chat.openai.com/gpts/discovery en klik op het potlood-icoon bij de GPT. Op het tabblad Create pas je je GPT met prompts aan, terwijl je op Configure als het ware achter de schermen kunt sleutelen aan een naam, omschrijving, (Engelstalige) instructies en voorbeeldprompts.

Je vindt hier ook drie extra onderdelen. Zo tref je bij Knowledge de knop Upload files aan. Daarmee kun je de GPT uit eigen documenten laten leren. Bij Capabilities stel je in of je GPT toegang moet hebben tot het web (via Bing), beelden moet kunnen genereren (via Dall-E) en/of code moet kunnen uitvoeren. Het onderdeel Actions komt hieronder uitvoerig aan bod, in combinatie met geautomatiseerde taken op basis van de dienst Zapier. Leg je wijzigingen vast met de knop Update.

Je GPT configureren

Op het tabblad Create leidt een dialoog je naar een geschikte GPT, maar het gaat sneller via Configure. We illustreren dit met een voorbeeld. We creëren een GPT die in een tekst, bijvoorbeeld een e-mail, eerst op zoek gaat naar een mogelijke kalendergebeurtenis. Daarna wordt deze automatisch in je Google Agenda gezet.

Voer een passende Name en Description in. Bij Instructions noteer je bijvoorbeeld:

Zodra er tekst wordt ingevoerd: 1) geef een korte samenvatting van de tekst 2) detecteer of er een gebeurtenis of taak is vermeld 3) indien niet, meld alleen "Geen agendapunten!" 4) indien wel, schrijf de gebeurtenis als volgt uit.:

- Titel: [titel hier]

- Datum: [datum hier]

- Tijdstip: [tijdstip of duur hier]

- Details: [andere agendagegevens hier]

Klik vervolgens op de cirkel met het plusteken en selecteer Use DALL·E voor een geschikt GPT-profielicoon. Dit kan even duren. Test (het eerste deel van) je GPT door een (verzonnen) tekst in het rechterdeelvenster in te voeren. Als het goed is, worden je instructies goed uitgevoerd.

Zapier

We zijn er natuurlijk nog niet, want we moeten nog een koppeling tussen onze GPT en Google Agenda realiseren. Daarbij zetten we Zapier in. Dit vereist enige voorbereiding. Klik onderaan het tabblad Configure op Create new action en gebruik de knop Import from URL.

Ga via deze link naar de site en scrol naar Get started. Kopieer de url in de zwarte balk met Ctrl+C en plak deze met Ctrl+V op het tabblad Configure, links van de knop Import. Zodra je op Import hebt geklikt, wordt de benodigde tekst aan het venster Schema toegevoegd en komt een aantal acties beschikbaar.

Koppelen aan Google Agenda

Je GPT kan nu samenwerken met de Zapier-acties (ook wel zaps genoemd). Je moet nu nog specificeren welke actie je wilt en hoe de GPT hierop moet reageren. Hiervoor maak je eerst een gratis account aan op www.zapier.com. Na je aanmelding ga je naar deze pagina. Hier geef je desgevraagd met Allow toestemming aan OpenAI om AI-acties via je Zapier-account te doen.

Klik daarna op Add a new action. Je hebt de keuze uit een breed scala aan acties van diverse diensten, waarmee je uiteenlopende acties automatiseert en aan ChatGPT koppelt. Er wordt gezegd dat er in Zapier meer dan zesduizend apps met zo’n dertigduizend acties beschikbaar zijn.

Wij tikken alvast Google Calendar in het zoekveld in, waarmee een uitklapmenu verschijnt. Selecteer hier Google Calendar: Quick Add Event. Klik op Connect a new Google Calendar account en ga akkoord met Yes, Continue to Google Calendar. Log nu in met je Google Account en sta Zapier toe om je agenda te beheren.

We zijn weer terug in het venster. Vernieuw de pagina met Refresh en kies het juiste Google-account. Gebruik het pijlknopje bij Calendar om Set a Specific value for this field te selecteren en kies de agenda die je wilt gebruiken. Klik op Show all options onderaan en voer een Action Name in, zoals Creëer agendapunt uit tekst. Bevestig met Enable action, zodat de actie aan je lijst wordt toegevoegd.

GPT koppelen met Zapier

Je moet nu vanuit je GPT wel nog naar de specifieke Zapier-actie linken via deze pagina. Scrol naar Instructions Template for AI Actions en kopieer de tekst tot en met REQUIRED_ACTIONS: naar het klembord. Ga vervolgens naar het tabblad Configure van je GPT en plak de tekst onder de instructies die je al hebt ingevoerd. Onder de gekopieerde instructies (die eindigen met REQUIRED_ACTIONS:) voeg je de volgende twee regels toe.

Action:

Confirmation Link:

Geef dit vervolgens de naam en de link van je specifieke Google Calendar-actie. Deze vind je via deze link. Klik hier op de toegevoegde actie, kopieer de bijbehorende url (zoiets als https://actions.zapier.com/gpt/action/<lange_codestring>/) en plak deze achter Confirmation Link: in je GPT-Instructions. Ga terug naar de webpagina, klik op Show all Options, kopieer je Action Name en plak deze achter Action: in je GPT-Instructions. Sla je GPT op met Save, rechtsboven, kies bij voorkeur Only me en bevestig met Confirm.

Test je GPT door een tekst met een agendapunt in te voeren. GPT zou nu Sign in with actions.zapier.com moeten tonen. Klik hierop, geef toestemming met Allow en de authenticatie wordt goedgekeurd. De actie wordt na je bevestiging met Confirm uitgevoerd en GPT voegt het agendapunt aan je Google Agenda toe.

Plug-ins (store)

We toonden je hoe je op een vrij handmatige manier een koppeling legt tussen Zapier en ChatGPT. Er is ook een alternatieve methode. ChatGPT Plus ondersteunt namelijk plug-ins en Zapier is een van de vele diensten en apps met een beschikbare ChatGPT-plug-in. We laten je eerst zien hoe je zo’n plug-in selecteert en toevoegt aan je ChatGPT Plus-account.

Klik op je accountnaam linksonder, ga naar Settings & Beta, en activeer Plugins bij Beta features. Nu kun je bij het pijlknopje linksboven, waar je tussen GPT-3.5 en GPT-4 schakelt, ook Plugins kiezen. Klik op No plugins installed en scrol tot bij Plugin store. Na bevestiging met OK krijg je toegang tot talrijke plug-ins. Wij telden er iets meer dan duizend. Er zijn categorieën als Popular en New, en er is gelukkig ook een handige zoekfunctie. Zoek je bijvoorbeeld naar Zapier, dan vind je de betreffende plug-in.

Eenmaal geïnstalleerde plug-ins kun je via hetzelfde pijlknopje links altijd weer in- of uitschakelen. Vanuit de categorie Installed in de Store kun je een plug-in ook definitief de-installeren met de knop Uninstall.

Houd er wel rekening mee dat plug-ins door derde partijen worden aangeleverd en dat ze zich met externe apps verbinden. Dit houdt ook in dat je ChatGPT-conversaties en eventuele uploads naar deze apps kunnen worden gestuurd. Iets wat je om privacyredenen misschien in de gaten wilt houden. Besef ook dat het systeem van plug-ins zich nog steeds in een bètastadium bevindt. Niet alle plug-ins werken dus (altijd) even goed.

Lees ook: Meer doen met ChatGPT: 5 plug-ins en hoe je ze downloadt

Plug-ins (gebruik)

De keuze voor nuttige plug-ins hangt natuurlijk vooral af van je interesses. Enkele populaire plug-ins zijn Wolfram voor complexe berekeningen, realtime data en analytische visualisaties, en Diagrams voor schema’s, diagrammen, flow-charts en mindmaps. Earth genereert kaarten op basis van locatie en stijl, Make A Sheet creëert een exporteerbaar csv-bestand van aangeleverde data, en ScholarAI doorzoekt miljoenen gecontroleerde papers.

ChatGPT is vaak slim genoeg om te weten wanneer het gebruik van een geïnstalleerde en geactiveerde plug-in zinvol is. Bij een berekeningsverzoek gebruikt ChatGPT normaal gesproken automatisch Wolfram. Toch is het aan te raden de instructies en eventuele voorbeelden van de plug-inproducent te raadplegen.

De GPT- en plug-insystemen werken momenteel aanvullend, maar GPT’s kunnen uiteindelijk plug-ins overbodig maken. Dit proces zie je al op sites als www.whatplugin.ai waar je eerst naar thematische plug-ins kon zoeken, maar nu wordt omgeleid naar GPT’s. Er zijn er intussen al meer dan duizend beschikbaar. Je hoeft maar een GPT te selecteren en op Try it te klikken.

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.