VLC is een alternatieve mediaspeler voor Windows en macOS die heel veel pluspunten heeft. De mediaspeler is gratis, kent geen reclame of spyware en is doorgaans krachtiger dan de videospeler die standaard op je systeem staat. Concreet betekent dit dat VLC audio en video van bijna elke bron kan afspelen zonder dat je extra software hoeft te downloaden.

VLC zit boordevol tools en opties die je helpen om video in te korten, om ondertitels te plaatsen of om het bestandsformaat om te zetten. Bovendien ondersteunt de mediaspeler functies en plug-ins van derden. Maar, eerst moet je deze applicatie natuurlijk nog downloaden en installeren op je computer. De installatieprocedure is vrij eenvoudig.

Afspeellijst maken

Het eerste wat je waarschijnlijk wilt doen als VLC geïnstalleerd is, is een video in de speler laden. Wanneer een andere mediaspeler zoals Windows Media Player, problemen heeft met een bepaald videobestand, dan lukt het vaak wel met VLC. Nadat je VLC media player hebt geopend, kies je het menu Media / Bestand openen. Vervolgens navigeer je naar het mediabestand op de harde schijf of op een usb-stick. Je kunt het videobestand ook in het werkvlak van VLC slepen om het af te spelen. Als je meerdere bestanden in het werkvlak plaatst, vorm je een afspeellijst. De video’s worden daarmee achter elkaar afgespeeld.

Als je de video bekijkt, zie je onderaan het scherm de bekende videobedieningen, zoals afspelen en pauzeren. Met de toetscombinatie Ctrl+H laat je de knoppen verdwijnen die je afleiden tijdens het bekijken van de video.

De standaardweergave voor video’s is de venstermodus. Je wijzigt deze weergave naar volledig scherm via het menu Video / Schermvullend. Daarmee geniet je comfortabel van de film zonder die bedieningsbalk. Je haalt de balk achteraf weer tevoorschijn met de Esc-toets.

Veel films zijn overigens verpakt als zip- of rar-bestand. Zulke gecomprimeerde archiefbestanden kun je met Bestand openen ook rechtstreeks in VLC bekijken.

De bekende videobediening staan onderaan het scherm.

Converteren

VLC is voorzien van een ingebouwde bestandsconverter om de indeling van mediabestanden te wijzigen. Gebruik het menu Media en ga voor de optie Converteren / Opslaan. In het pop-upvenster gebruik je Toevoegen, de knop met het plusteken. Daarmee maak je een selectie van bestanden waarvan je de bestandsindeling wilt aanpassen. Je kunt dus meerdere bestanden tegelijk omzetten. Is de lijst klaar? Klik dan rechtsonder op de knop Converteren / Opslaan. In het veld Profiel selecteer je een van de beschikbare voorinstellingen. Bij Doelbestand duid je via de knop Bladeren de map aan waar de nieuwe bestanden worden opgeslagen. Daarna klik je op Start en wacht je tot alles is geconverteerd.

Kies bij het converteren voor het gemak en gebruik van voorinstellingen.

Video streamen

Het is met VLC ook mogelijk om video’s te bekijken die op het internet staan. Ga hiervoor naar het menu Media en selecteer de optie Netwerkstream openen. Vervolgens plak je in het vak Netwerk-url het internetadres van het online videobestand. Onderaan zie je het vakje Meer opties weergeven. Hier kun je bijvoorbeeld aanduiden wat de start- en eindtijd is van de online video. Klik op de knop Afspelen. We willen meteen waarschuwen: dit lukt niet bij alle filmpjes en websites. YouTube beschermt zichzelf bijvoorbeeld. Als je het toch probeert, krijg je een foutmelding.

Door het internetadres in te geven streamt VLC het filmpje.

Schermopnames met audio

Het is makkelijk om een schermopname te maken met VLC. Zorg eerst dat de extra bedieningselementen in beeld zijn met Weergave / Geavanceerde bediening. Ga dan opnieuw naar Media en kies voor Opnameapparaat openen. Standaard staat de Opnamemodus ingesteld op DirectShow. Deze instelling wijzig je in Bureaublad. Daaronder staat de framerate ingesteld op één frame per seconde. Dat is veel te laag, wijzig dit bijvoorbeeld in 15 f/s. Onderaan zie je de knop Afspelen. Klik daar niet op, want daarmee krijg je een soort Droste-effect. Klik daarom op het pijltje dat naar beneden wijst en kies de opdracht Converteren.

Nu moet je doorgaan met het voltooien van de instellingen voor de VLC-opname. Selecteer het video-uitvoerformaat bij Profiel. Je kunt bijvoorbeeld MP4 selecteren. Daarna klik je op Bladeren om de locatie te bepalen waar de opname wordt opgeslagen. Gebruik de knop Start om de opname te beginnen. Zorg wel dat je het VLC-venster minimaliseert tijdens het opnameproces, anders wordt dat vastgelegd in de uitvoervideo. Het is overigens alleen mogelijk om het volledige scherm op te nemen. Als je dus slechts een deel van het scherm nodig hebt, dan moet je een externe videocropper gebruiken. Als je klaar bent met de opname, maximaliseer je het VLC-venster opnieuw en klik je op Stop.

Bepaal waar de opname wordt opgeslagen.

Opname van de webcam

De stappen om een opname te maken van je webcam zijn vergelijkbaar. Opnieuw vertrek je van Media / Opnameapparaat openen. Laat deze keer de Opnamemodus wel op DirectShow staan, maar kies in het vak Apparaatselectie de geïnstalleerde webcam bij Video-apparaatnaam. Daaronder selecteer je de audiobron, bijvoorbeeld de microfoon van je webcam. Vervolgens klik je op Geavanceerde opties om de beeldverhouding en de framerate te selecteren.

Klik op Afspelen. Nu kun je de livebeelden van de webcam bekijken in VLC media player, maar de opname is nog niet begonnen. Die moet je nog handmatig starten door op de rode opnameknop in de onderste balk te klikken. Wanneer je klaar bent, gebruik je de knop Stop in de onderste balk, waardoor VLC de opname op de pc opslaat.

Vergeet je je webcam na gebruik niet uit te zetten? Geen pottenkijkers meer! Zo schakel je de webcam uit

Selecteer je webcam en microfoon in de Opnamemodus.

Bladwijzers

Een erg handige navigatiehulp zijn de bladwijzers. Met VLC voeg je deze op een eenvoudige manier toe. Speel de video af en op de plaats waar je een nieuwe bladwijzer wilt, pauzeer je even. Het gemakkelijkste lukt dat door de spatiebalk in te drukken. Daarna gebruik je het menu Afspelen / Aangepaste bladwijzers / Beheren. In een klein venster kun je dan een nieuwe bladwijzer aanmaken. Daarnaast lees je telkens de tijdstempel.

Het is niet mogelijk om elke bladwijzer een aparte naam te geven. De bladwijzer krijgt standaard de naam van het bestand met daarachter een nummer. Om nog sneller het bladwijzerbeheervenster te openen kun je ook de toetscombinatie Ctrl+B indrukken. Als je alle bladwijzers hebt aangemaakt, schakel je snel via Afspelen / Aangepaste bladwijzers naar het juiste fragment.

Je kunt een onbeperkt aantal bladwijzers aanmaken.

Logo of watermerk toevoegen

Wil je een logo of een watermerk aan je project toevoegen? Ook dat kan in VLC. Denk eerst even na hoe je logo of watermerk eruitziet. In ons voorbeeld hebben we met een grafisch programma snel een logo gemaakt en opgeslagen als png-formaat. Dit formaat ondersteunt transparantie, zodoende heb je geen storende achtergrond in het logo. Je kunt als logo of watermerk ook simpelweg een tekst typen.

In VLC ga je naar het menu Gereedschap / Effecten en filters. Je kunt ook de toetscombinatie Ctrl+E gebruiken. In het venstertje dat verschijnt, gebruik je het tabblad Video-effecten. Daar kies je voor het subtabblad Overlay. Hier ben je op de plaats om het logo of het watermerk toe te voegen. Wil je een grafisch bestand plaatsen? Zet dan een vinkje bij Logo toevoegen. Klik vervolgens op de knop met de drie puntjes om te zoeken naar de afbeelding die op de harde schijf staat. Met een schuifregelaar bepaal je de dekking van het logo. Met de vier vakjes met pijltjes regel je de positie van het logo tot op de pixel. Rechtsonder zie je de mogelijkheid om tekst toe te voegen als watermerk. Ook daar is een optie om de positie van deze tekst in te stellen. Als je tevreden bent, klik je op Opslaan.

Met een schuifregelaar bepaal je de dekking van het logo.

Effecten

VLC heeft veel mogelijkheden om te bepalen hoe de video eruitziet of klinkt. Er zijn twee manieren om naar Aanpassingen en effecten te gaan. Je kunt klikken op de equalizerknop onderaan het scherm. Of je gaat naar het menu Gereedschap en daar kies je voor Effecten en Filters.

Om het geluid van de video aan te passen, vink je eerst het vakje Inschakelen aan. Daarna gebruik je de schuifregelaars om het beste geluid te zoeken. Er is ook een optie om meer geavanceerde audio-opties te gebruiken. Dat doe je via het tabblad Compressor en Spatializer. Daarna ga je naar het tabblad Video-effecten dat zich in het midden van dit venster bevindt.

Alle bedieningselementen gebruiken je om de videobeelden te verbeteren en om speciale effecten toe te voegen. In ons voorbeeld worden de personages hierdoor een soort bewegende stripfiguren. Vaak is het een kwestie van experimenteren. Er is ook een optie om de video te roteren. Dit is handig voor als een video in een verkeerde stand is opgenomen. Je kunt de video ook bijsnijden.

Hier hebben we de opties Gradiënt en Striptekening gebruikt. De video lijkt daardoor op een bewegend stripverhaal.

Video trimmen

Vaak is een video te lang waardoor je deze wilt bijsnijden. Bij VLC doe je dit op een andere manier dan bij de meeste video-editors. Je gebruikt geen trimtool of digitaal schaartje, maar je maakt een nieuwe opname van de opname. Zorg dat via het menu Weergave de Geavanceerde bediening in beeld is. Hiermee krijg je onderaan vier extra knoppen: dit zijn de opnameknoppen.

Open nu het videobestand. Speel het filmpje af of sleep de afspeelknop naar het punt waar je wilt dat de video begint. Als je heel nauwkeurig wilt werken, gebruik je de laatste knop, dat is de functie Frame voor frame. Is de startpositie nauwkeurig bepaald? Klik dan op de knop met de rode stip: Opname. Je kunt ook de toetscombinatie Shift+R gebruiken. Laat de video lopen. Om de opname te stoppen, gebruik je nogmaals dezelfde toetscombinatie.

Het is een beetje vreemd, want je krijgt geen signaal of melding dat het ingekorte filmpje klaarstaat. De bijgesneden versie komt automatisch in de map Video’s terecht. In de bestandsnaam lees je wanneer je de video hebt bewerkt, want in de bestandsnaam worden datum en tijd toegevoegd (afbeelding 9). Deze truc werkt trouwens ook met audiobestanden.

De ingekorte video wordt automatisch opgeslagen in de map Video’s. Aan de bestandsnaam zie je wanneer je de video hebt bewerkt.

Ondertitels

Wanneer een video niet de gebruikelijke ondertitels heeft, dan kun je deze met VLC alsnog toevoegen. Hiervoor moet je wel eerst het srt-ondertitelbestand vinden. Daar zijn behoorlijk veel webbronnen voor te gebruiken.

Plaats het srt-bestand in dezelfde map waar het videobestand staat en zorg dat deze dezelfde bestandsnaam heeft. Speel vervolgens de video af en klik met de rechtermuisknop op het filmpje zodat je bij de opdracht Ondertitels / Ondertitelbestand toevoegen komt.

Er bestaat ook de uitbreiding VLSub die ondertussen al aan de recente versie van VLC is toegevoegd. Via Weergave / VLSub beschik je over een interne zoekmachine waarmee je de ondertitels zoekt op taal, titel, seizoen en episode.

De extensie VLSub staat tegenwoordig standaard in VLC.

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️