ID.nl logo
Plaatjes oppoetsen met PhotoScape X - deel 2
© Reshift Digital
Huis

Plaatjes oppoetsen met PhotoScape X - deel 2

Onlangs hebben we je laten kennismaken met PhotoScape X. We hebben ons toen beperkt tot de editor van dit gratis fotobewerkingspakket. Nu gaan we het hebben over enkele andere mogelijkheden, zoals delen uit foto’s halen, beelden in de batch bewerken en collages en animaties maken. De meer creatieve tools van PhotoScape dus.

Voor je  verder leest, raden we je aan eerst onze eerste PhotoScape X tutorial te lezen. Heb je die stappen gevolgd, dan heb je de software ook al gedownload. Zo niet, download PhotoScape X hier. Je vindt hier zowel de oudere versie van PhotoScape (voor Windows XP tot 7) als de nieuwe (Windows 10 en macOS). Deze laatste versie ziet er mooier uit dan de voorganger. 

Wil je alle mogelijkheden en extra’s uitproberen, dan kun je de aanschaf van de pro-versie overwegen (ongeveer 40 euro). Wij houden het hier bij de gratis editie en focussen ons op enkele leuke modules van het programma.

Tip: Bekijk ook eens ons overzicht met beste gratis fotobewerkingsprogramma's

Knipwerk

Wil je specifieke delen uit een foto selecteren om die weg te halen of transparant te maken? En wil je eventueel een andere achtergrond toevoegen? In dat geval kun je de editor beter verlaten en het tabblad Uitknippen openen. Rechtsboven zie je direct drie tools waarmee je bepaalde gebieden van je afbeelding kunt selecteren: Tovergummetje, Lasso en Penseel. De werkwijze is telkens verschillend. Welke tool je kiest hangt van de afbeelding en het beoogde gebied af.

Met het Tovergummetje hoef je maar op een bepaald punt in je foto te klikken om het aangrenzende gebied met (nagenoeg) dezelfde kleur te selecteren. Via de Tolerantie-schuifknop rechtsboven bepaal je in hoeverre die kleur mag afwijken van je ijkpunt. Verwijder het vinkje bij Aangrenzend als  je over de volledige foto heen gebieden met (ongeveer) dezelfde kleur wilt selecteren.

Met Lasso baken je zelf een gebied af via een soort Bézier-curve. Klik op het penseel met het minnetje om een gebied weer uit je selectie te halen. Met Penseel teken je letterlijk het gebied uit, met een aanpasbare penseelgrootte en -vorm. Maak volop gebruik van de zoomfunctie (onderaan links) om het gebied optimaal af te bakenen. Druk op de knop Masker omkeren als je alles behalve het afgebakende gebied transparant wilt maken. Via Herstel maak je je laatste actie ongedaan.

©PXimport

Knipmasker

Je kunt je knipsel ook als een masker bewaren, die kun je dan weer in een andere foto gebruiken. Als je bijvoorbeeld een gebied hebt gemarkeerd en je wilt alleen dat deel ingekleurd laten op de foto, dan klik je rechtsonderaan op Meer en kies Masker kopiëren. Over nu naar de Editor waar je dezelfde foto ophaalt. Hier klik je rechtsboven op Kleur en selecteer je in het uitklapmenu Grijswaarden in plaats van Oorspronkelijke kleur.

In hetzelfde venster klik je onderaan op de plusknop naast Masker. Druk op het knopje met de drie puntjes en kies Masker plakken. Druk vervolgens onderaan op de knop Masker omkeren. Als het goed is, wordt nu uitsluitend het fotodeel ingekleurd dat je als knipmasker hebt gebruikt.

©PXimport

In batch

We gaan nu niet opnieuw alle mogelijkheden van de editor uitleggen, maar we willen je wel vertellen hoe je dezelfde bewerkingen in één keer uitvoert op een hele reeks foto’s tegelijk. Zoals je al dacht, open je hiervoor het tabblad Batch. Sleep vanuit het voorbeeldvenster aan de linkerkant alle gewenste foto’s naar het middelste venster. Bovenaan staat een miniatuuroverzicht van de toegevoegde plaatjes.

De magie zit vooral in het rechtervenster. Hier kun je uit verschillende bewerkingsmogelijkheden kiezen: Uitsnijden, Invoegen, Vergroten/verkleinen, Kleur, Filter en Kader. De optie Curven is voorbehouden aan de pro-versie.

In principe hoef je nu alleen maar alle gewenste aanpassingen toe te passen op een willekeurige foto uit de toegevoegde reeks. Zodra je in een van de rubrieken een optie wijzigt, krijgt die rubriek een blauw vinkje. Zo weet je meteen in welke rubriek(en) je een of meer instellingen hebt gewijzigd. Hoe je een aanpassing ongedaan maakt, hangt af van de rubriek: je klikt op Herstellen, je kiest Oorspronkelijke […] of je verwijdert het vinkje naast een aangepaste optie.

©PXimport

Batchmanipulaties

Er zijn best veel aanpassingen mogelijk in de diverse rubrieken. We beperken ons hier tot één voorbeeld: het plaatsen van een logo of watermerk in een foto. Hiervoor open je de rubriek Invoegen en druk je op het plusknopje. Voor een tekstueel watermerk selecteer je vervolgens Tekst. Je kunt in het venster dat opent, je tekst invoeren en tot in de kleinste details aanpassen. Daarbij gaat het niet alleen om lettertype-, kleur en grootte, maar ook om de dekking, rotatiehoek, contouren en (slag)schaduw.

Om een logo toe te voegen kies je  Afbeelding en verwijs je naar het gewenste logobestand. Met het venster Afbeelding kun je het plaatje weer helemaal naar wens aanpassen. De mogelijkheden zijn hier vergelijkbaar met die bij tekst.

©PXimport

Collage-ontwerpen

Op het tabblad Combineren kun je weliswaar verschillende foto’s in één grotere foto opnemen, maar voor het creatievere combinatiewerk moet je op het tabblad Collage zijn.

Allereerst bepaal je hoeveel foto’s je in je collage wilt opnemen. Je hoeft hiervoor alleen maar het gewenste getal in een cirkel aan te klikken (van 2 tot 0, waarbij de nul voor de tien staat).

Onderaan het rechtervenster krijg je te zien welke ontwerpen beschikbaar zijn. Houd er rekening mee dat sommige ontwerpen zijn voorbehouden aan de betaalde versie, maar gezien de ruime keuze is dat niet eens zo erg. Bovendien zijn er zoveel opties dat elk ontwerp flink kan worden aangepast. Zodra je een geschikt ontwerp hebt geselecteerd, versleep je de foto’s naar het ontwerpsjabloon, per foto of alles in één keer. Met de Delete-knop haal je een foutieve foto weg.

Voor een betere positionering kun je de foto met een ingedrukte linkermuisknop verslepen. Om een foto van plaats te verwisselen, versleep je het blauwe cirkeltje naar een andere foto. Versleep de randen van een frame via de blauwe dubbele pijlknop om het formaat aan te passen. Wanneer je op een foto klikt, verschijnt er een dialoogvenster. Daarin kun je onder meer de zoomfactor, spiegeling, rotatiehoek, kleuren en (film)effecten aanpassen.

©PXimport

Collage-opties

In het rechtervenster vind je extra opties om niet zozeer de foto’s zelf dan wel de collage verder te optimaliseren. Om te beginnen kun je helemaal bovenaan de collagedimensies instellen. Met de dubbele pijlknop (rechtsboven) schakel je meteen over van een liggend naar een staand ontwerp, of omgekeerd.

Verder vind je hier nog schuifknoppen om de Tussenruimte, Marge en Ronding aan te passen. De achtergrond kun je gerust transparant maken, maar er zijn ook kleurrijke achtergronden beschikbaar. Die kun je bovendien nog volop aanpassen via van een handvol parameters: Roteren, Kleurtoon, Verzadiging, Schalen en X/Y-coördinaten.

Na afloop kun je de collage via Meer, Afdrukken meteen naar je printer sturen. Maar voor een controle is het goed om eerst Kopiëren naar klembord te kiezen en dan het tabblad Afdrukken te openen. Tenzij je meerdere collages op één blad wenst, druk je hier op de knop 1x1. Je kunt nu uit diverse printmodi kiezen: Vullen, Passen, Uitrekken of Dpi (zelf in te stellen).

©PXimport

Gif-animatie

Met Photoscape X kun je foto’s ook animeren. In de eenvoudigste vorm komt zo’n animatie erop neer dat je twee of meer foto’s toevoegt aan het middelste venster op het tabblad Gif-animatie. Hierna is elke toegevoegde foto standaard een halve seconde te zien is. Via de knop Afspelen zet je de animatie in gang.

Je voegt eenvoudig tekst in door die in het tekstvak te tikken. Door een van de negen cirkeltjes aan te klikken, bepaal je de positie van de tekst op de animatie. Je kunt hier verder onder meer de tekstkleur en het lettertype instellen. Ook bepaal je hier de Grootte (in pixels) van de animatie en de Duur (van 0,01 tot 30 seconden). Deze laatste stel je per afbeelding in, of met de knop Toepassen op Alles voor alle afbeeldingen tegelijk. Al laatste zijn er nog zes Overgangseffecten beschikbaar. Naast een eenvoudige verschuiving in een van de vier richtingen zijn er de effecten Verspreiden en Zoom.

Wanneer je de gif-animatie opslaat, verschijnt er eerst een dialoogvenster waar je bij Lus kunt aangeven hoeveel keer de animatie moet afspelen (Altijd of 1 tot 5 keer). We geven nog graag mee dat je zo’n gif-animatie bijvoorbeeld kunt bekijken in de Windows-app Foto’s, maar ook in een browser. Hiervoor druk je op Ctrl+O en verwijs je naar het gif-bestand.

©PXimport

Gereedschappen

We benoemen ook nog graag een aantal handige tools op het tabblad Gereedschappen. Een daarvan is Schermvastlegging. Je geeft eerst aan waar je de schermopname wilt plaatsen: Kopiëren naar Klembord of Openen in tabblad Editor. Vervolgens geef je aan welk schermdeel je precies wilt inblikken: Hele scherm, Venster, Selectie of Scherm met timer. In het laatste geval wacht de tool vijf seconden met het vastleggen van het scherm nadat je de knop Start timer hebt ingedrukt.

Een andere tool is Kleurkiezer. Die komt goed van pas als je exact dezelfde kleur wilt gebruiken als de kleur die je elders op het scherm ziet, bijvoorbeeld in een logo of in een programmavenster. Je stelt hiervoor eerst de gewenste zoomfactor in (tot 8x) en zodra het witte vierkantje precies boven de beoogde kleur staat, druk je op de spatiebalk, zodat de kleur wordt vastgelegd. 

De rgb-waarden worden naar het klembord gekopieerd en in het venster lees je de hsb-, cmyk- en hsl-waarden af. De gekopieerde kleur kun je dan in de editor gebruiken door bij een bepaalde functie (bijvoorbeeld bij Kader, Randen) het vakje bij Volle kleur aan te klikken en daar Plakken te kiezen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.