Ben je uitgekeken op die standaardwerkomgeving? Wij ook! In Windows kun je aan de slag met het maken van een eigen thema. Dat betekent werken in een omgeving die je volledig naar je hand zet, met onder meer een aangepast bureaublad, frisse vensters en strakke aanwijzers. Lastig? Zeker niet: een thema heb je zo gemaakt.

Of je nu gebruikmaakt van Windows 10 of Windows 11: beide besturingssystemen hebben de mogelijkheid om een eigen omgeving te maken. Ben je na een grondige klusmiddag toch niet tevreden met de aangepaste werkomgeving? Dan kun je altijd nog de hulp inschakelen van externe programma’s, daarover vertellen we je straks meer.

In Windows vind je de belangrijkste opties om je eigen thema te maken in het instellingenvenster. Druk op Windows+I om dat te openen en kies voor Persoonlijke instellingen. Linksboven zie je het thema staan dat momenteel actief is. Rechts daarvan vind je een beknopte lijst met kant-en-klare thema’s. Deze kun je proberen door erop te klikken. Je kunt zo’n thema direct gebruiken, of je gebruikt het als een basis die je verder aanpast.

Windows biedt flink wat personalisatiemogelijkheden via het instellingenvenster.

Eigen thema

Natuurlijk maken wij een eigen Windows-thema. Kies voor Thema’s. Rechtsboven vind je de onderdelen waaruit een thema is opgebouwd, zoals achtergrond, kleuren en geluiden. Onder elk onderdeel staat de huidige instelling benoemd. Klik op een onderdeel om de achterliggende instellingen te openen en bepaal stap voor stap je thema verder.

Het tweede gedeelte van het themavenster geeft een overzicht van beschikbare thema’s. Met de volgende stappen passen we de verschillende onderdelen van het thema aan. Daarnaast zetten we andere onderdelen van Windows naar onze hand, die niet aan een thema zijn gekoppeld. Zodra we tevreden zijn over het resultaat, slaan we het thema op.

Een thema bestaat onder meer uit een achtergrond, kleuren en geluiden.

Achtergrond

Klik op Achtergrond en bedenk of je een vaste achtergrond of wisselende achtergronden wilt inzetten. Je kunt ook kiezen voor een effen kleur of een verrassingsafbeelding die regelmatig door Microsoft wordt ververst. Geef je de voorkeur aan meerdere afbeeldingen, dan maak je eerst een map aan waarin je de geselecteerde afbeeldingen plaatst. Keer terug naar het instellingenvenster en kies Diavoorstelling. Klik vervolgens op Bladeren en wijs de map aan.

Hierna stel je in hoe de diavoorstelling zich gedraagt. Kies bij Afbeelding wijzigen elke hoe snel de afbeeldingen verversen, bijvoorbeeld 6 uur of 1 dag. Voor de afwisseling activeer je de optie Volgorde van afbeeldingen in willekeurige volgorde weergeven. Via Afbeelding aanpassen zodat deze op uw bureaublad past geef je aan hoe je de afbeeldingen wilt tonen. Met Centreren voorkom je uitgerekte afbeeldingen.

Of ga voor wat meer sjeu: Bewegende bureaubladachtergrond: een kijkbuis op je computer

Kies voor een diavoorstelling die uit meerdere afbeeldingen bestaat.

Kleuren

Nu wordt het tijd om de kleuren onder handen te nemen. Klik op Kleuren en bepaal (in het geval van Windows 11) of je de lichte of donkere modus wilt activeren (bij Kies de modus). Interessant is de optie Aangepast. Hiermee maak je voor de kleurmodus onderscheid tussen Windows en de apps. Zo kun je Windows in een donkere modus zetten, terwijl je de apps in een lichte modus houdt.

Ben je geen voorstander van doorzichtige vensters? Dan zet je de schuif op Uit bij Transparantie-effecten. In dit venster bepaal je ook een accentkleur die in het startmenu en de taakbalk worden getoond. Klap de gelijknamige sectie uit en kies de gewenste kleur. Je kunt de accentkleur op meerdere locaties binnen Windows laten terugkomen. Zet de schuif op Aan bij Accentkleur weergeven op Start en de taakbalk en bij Accentkleur weergeven op titelbalken en vensterranden.

Geluiden

Hoewel de populariteit van geluidseffecten in Windows de afgelopen jaren flink is afgenomen, kun je nog steeds geluiden toevoegen. Je maakt hiervoor gebruik van een geluidsschema. In het venster voor thema’s klik je bovenin op Geluiden. Neem het standaardschema van Windows als uitgangspunt: klik op Windows-standaard. In het vak Programmagebeurtenissen kies je een actie waaraan je een geluid wilt koppelen. Acties met een bestaand geluid herken je aan het pictogram van een megafoon. In het menu Geluiden kies je het gewenste geluid. Heb je een eigen geluid? Dat voeg je eenvoudig toe via de knop Bladeren. Windows ondersteunt hiervoor wav-bestanden. Andere formaten moet je eerst omzetten voordat je ze kunt gebruiken.

Je kunt aparte geluidseffecten voor verschillende activiteiten instellen.

Muiscursor

Ben je uitgekeken op de standaardmuisaanwijzer van Windows? Dan pakken we die toch ook aan. Klik in het venster van thema’s op Muiscursor en open de tab Aanwijzers. In de sectie Schema kun je kiezen uit een flinke hoeveelheid alternatieve aanwijzers. Een goed voorbeeld zijn de schema’s Extra groot, waarmee je de meeste aanwijzers een stuk groter maakt.

Wil je de zichtbaarheid van de aanwijzers verder verbeteren? Plaats dan een vinkje bij Aanwijzerschaduw inschakelen. Heb je eigen cursorbestanden, dan kun je deze ook gebruiken. Klik op Bladeren en wijs het bestand aan. Online vind je verschillende collecties met cursor- en muisbestanden. Deze bestaan uit een aantal afbeeldingen (al dan niet geanimeerd). Een goede bron hiervoor is DeviantArt. Bij elke collectie vind je de installatie-instructies.

Klik het venster van de muiscursor niet te snel weg. Werp ook eens een blik op de tab Opties voor de aanwijzer. Hier vind je mogelijkheden om de weergave verder te verbeteren. Zo kun je in de sectie Zichtbaarheid een aanwijzerspoor activeren, zodat je de muis beter ziet. Ben je de muisaanwijzer soms kwijt, dan kun je deze snel vinden via de optie Locatie van de aanwijzer weergeven als ik op CTRL druk. In het vak Beweging kun je nog bepalen hoe snel de aanwijzer over het scherm beweegt.

Uiteraard nemen we geen genoegen met de standaardaanwijzers van Windows.

Pictogrammen

In Windows kun je afscheid nemen van de standaardpictogrammen en kiezen voor een eigen set. Deze optie zit wel wat verborgen. Klik op Persoonlijke instellingen / Thema’s. Onderin het venster ga je naar Instellingen voor bureaubladpictogrammen. In het vak Bureaubladpictogrammen geef je aan welke pictogrammen het bureaublad moet krijgen. Standaard is dit de prullenbak, maar je kunt ook kiezen voor de documentenmap (Bestanden van gebruiker) en het thuisnetwerk (Netwerk).

Via hetzelfde venster kun je de standaardpictogrammen vervangen. Kies het pictogram dat je wilt aanpassen en klik op Ander pictogram. Een nieuw venster met beschikbare pictogrammen opent. Standaard toont Windows het pictogrambestand Imageres.dll, maar er zijn ook andere pictogrammen. Ben je niet tevreden over Imageres.dll, dan maak je het invoervak bovenin leeg en druk je op Enter. Windows toont vervolgens de pictogrammen uit het bestand Shell32.dll. Handig!

Thema bewaren

Ben je tevreden over hoe Windows er na je inspanningen uitziet? Je kunt je eigen thema nu opslaan. Ga naar Persoonlijke instellingen /Thema’s. Rechtsboven zie je wederom de onderdelen waaruit een thema bestaat en je eigen instellingen die je in de stappen hiervoor hebt aangegeven. Klik op Opslaan. Geef het thema vervolgens een naam en klik weer op Opslaan. Het thema wordt nu toegevoegd aan de lijst in het vak eronder.

Heb je meerdere computers of wil je het thema graag met anderen delen? Gelukkig hoef je het thema niet telkens opnieuw op te bouwen. In het overzicht met thema’s klik je met de rechtermuisknop op het thema dat je wilt delen. Kies voor Thema voor delen opslaan. Een nieuw venster opent. Geef het thema een naam en bepaal waar je het bewaart (bijvoorbeeld op een externe schijf). Je kunt het thema op een andere computer toepassen door op het bestand te dubbelklikken.

Handig: exporteer het thema voor andere computers of om te delen.

Vergrendelingsscherm

We gaan voor een volledig gepersonaliseerde Windows-omgeving, dus uiteraard passen we ook het vergrendelingsscherm aan. Kies in de Windows-instellingen voor Vergrendelingsscherm. Kies bij Uw vergrendelingsscherm personaliseren hoe je je het scherm eigen wilt maken. Kies voor Afbeelding om een eigen foto op het scherm te tonen. Je kunt ook online afbeeldingen tonen die elkaar regelmatig afwisselen. Kies dan voor Windows-spotlight. Wij kiezen ervoor om onze afbeelding op zowel het vergrendelingsscherm als het aanmeldingsscherm te tonen: zet de schuif op Aan bij De achtergrondafbeelding voor het vergrendelingsscherm weergeven op het aanmeldingsscherm.

Op het moment van schrijven kun je in Windows 11 één app op het vergrendelingsscherm plaatsen. Deze app geeft beknopte informatie over het weer (Weer), binnengekomen e-mail (Mail) of aankomende afspraken (Agenda). Je vindt ze bij de optie Status van vergrendelingsscherm.

Een app voegt extra informatie toe aan het vergrendelingsscherm.

Meer eigen foto’s

Interessant aan het vergrendelingsscherm is de mogelijkheid om meerdere eigen foto’s te selecteren en aan te geven wanneer je die wilt zien. Kies voor Diavoorstelling. Geef aan welke fotomap je hiervoor wilt gebruiken: klik op Bladeren en wijs de map aan. Je kunt meerdere mappen toevoegen, die je later altijd kunt uitschakelen via een klik op Verwijderen. Haal in dezelfde sectie het vinkje weg bij Leuke weetjes, tips en trucs en meer op uw vergrendelingsscherm weergeven, zodat het scherm opgeruimd blijft, en vooral ook reclamevrij.

Open hierna de sectie Geavanceerde instellingen voor diavoorstelling. Wil je voorkomen dat afbeeldingen worden uitgerekt, dan kies je voor Alleen afbeeldingen gebruiken die goed op mijn scherm passen. Standaard schakelt Windows de diavoorstelling uit als je gebruikmaakt van accustroom, bijvoorbeeld bij een laptop. Wil je dat de diavoorstelling altijd wordt gebruikt, dan plaats je ook een vinkje bij Een diavoorstelling afspelen als er batterijstroom wordt gebruikt.

Laat het vergrendelingsscherm foto’s van meerdere bronnen tonen.

Externe hulp

Niet tevreden over het ingebouwde startmenu van Windows? Met Start11 zet je het startmenu volledig naar je hand. Zo kun je het klassieke menu uit Windows 7 kiezen en de Windows-taakbalk onder handen nemen. Prettig is dat je ook onderdelen uit het startmenu kunt verwijderen die normaal gesproken niet kunnen worden verwijderd.

Betere zichtbaarheid

Heb je een verminderd zicht, dan kun je Windows hiermee rekening laten houden. Open het Startmenu en typ Contrast. Klik op Een contrastthema kiezen. Je kunt nu kiezen uit vier thema’s met kleuren die sterk verschillen, zodat je schermtekst en apps beter zichtbaar maakt. Elk van de thema’s kun je verder aanpassen.

Kies een thema en klik op Bewerken. Pas het thema naar eigen inzicht aan, kies Opslaan als en geef het thema een naam. Naast het gebruik van een thema, kun je ook losse onderdelen van de Windows-omgeving verbeteren op het gebied van zichtbaarheid. In de Windows-instellingen kies je voor Toegankelijkheid. De sectie Gezichtsvermogen bevat aanvullende opties, zoals kleurfilters.

Een contrastthema is handig bij een verminderd gezichtsvermogen.

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.