ID.nl logo
Maak van je Chromebook een echte laptop
© Reshift Digital
Huis

Maak van je Chromebook een echte laptop

Chromebooks zijn heel goedkope, maar prima laptopjes. De functionaliteit van het besturingssysteem is echter behoorlijk beperkt, vooral als je geen internet hebt. Als je meer wilt doen dan wat surfen, loop je al snel tegen de beperkingen van Chrome OS aan. Gelukkig maak je van je Chromebook eenvoudig een volwaardige pc door er Linux op te zetten. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat aanpakt, zodat je het uiterste uit je Chromebook haalt.

01 Herstelschijf aanmaken

Chrome OS is net zoals Android eigenlijk een Linux-distributie. Omdat onder de motorkap de Linux-kernel draait, is het mogelijk om bovenop Chrome OS een volwaardige Linux-distributie in de vorm van een zogenoemde chroot (‘change root’-operatie) te installeren. Daarop draai je dan eenvoudig naast je Chrome OS-toepassingen Linux-toepassingen, die gebruikmaken van dezelfde Linux-kernel. Installeer voor de zekerheid eerst de app Chromebook-herstelprogramma in de Chome Web Store en volg de instructies om een herstelschijf aan te maken op een usb-stick of SD-kaart van meer dan 4 GB. Let op: alle al aanwezige gegevens op die herstelschijf worden gewist! Ook van je Download-map maak je het best een kopie. Lees ook: 15 manieren om met Linux aan de slag te gaan.

02 Ontwikkelaarsmodus activeren

Ga daarna naar de herstelmodus van je Chromebook. Houd daarvoor tegelijk de Esc- en Refresh-toetsen ingedrukt (Refresh is de toets met het cirkelvormige pijltje) en druk op de aan-uitknop. Je krijgt nu de melding dat Chrome OS beschadigd is, met de vraag om een herstelschijf in te steken. Negeer die melding en druk op Ctrl+D. Druk op Enter om de ontwikkelaarsmodus te activeren. Chrome OS waarschuwt je nu met luide biepjes dat ‘OS verification’ is uitgeschakeld. Daarna wordt je systeem volledig gewist en klaargemaakt voor de ontwikkelaarsmodus. Nadien krijg je bij elke reboot dezelfde waarschuwing, maar druk op dan Ctrl+D om te booten. De eerste keer moet je opnieuw je account en dergelijke invoeren.

©PXimport

03 Ubuntu installeren

Nu je Chromebook in ontwikkelaarsmodus draait, ben je in staat om de systeembestanden te wijzigen en een chroot-omgeving te installeren. Dat doen we met Crouton. Download de recentste versie en open een tabblad met terminal met Ctrl+Alt+T. Geef daarin de opdracht shell en druk op Enter. Met de opdracht sh ~/Downloads/crouton -r list krijg je nu een lijst te zien van de Linux-distributies die je met Crouton kunt installeren. We gaan Ubuntu Xenial Xerius (16.04) installeren. Met sh ~/Downloads/crouton -t help krijg je een lijst van ‘targets’ voor elke distributie. Omdat op het moment van schrijven Ubuntu’s standaardinterface Unity nog problemen gaf met Crouton, installeer je LXDE met het commando sudo sh ~/Downloads/crouton -r xenial -t lxde-desktop.

04 Gebruikersnaam en wachtwoord

Krijg je tijdens de installatie van Ubuntu een vraag over upstart-xsessions, bevestig dan de standaardactie. Op het einde wordt ook aan je gevraagd om een gebruikersnaam op te geven. Wij liepen hier tegen een bug aan, waardoor Crouton je toetsaanslagen niet registreert. Sluit gewoon even een usb-toetsenbord aan en voer daarop je gebruikersnaam in. Doe hetzelfde om een wachtwoord te kiezen en dat wachtwoord te bevestigen. Als de chroot is geïnstalleerd, reboot dan je Chromebook zodat je van de bug verlost bent.

©PXimport

05 LXDE configureren

Om de chroot-omgeving te starten, open je weer een shell (Ctrl+Alt+T en shell), waarna je de opdracht sudo enter-chroot invoert. Je Ubuntu-installatie is nu gestart. Dat gaat bliksemsnel omdat de installatie gebruikmaakt van de al draaiende Linux-kernel. Je kunt nu Linux-opdrachten opgeven. We installeren eerst teksteditor ‘nano’ met het commando sudo apt install nano. Open daarna het configuratiebestand .xinitrc met nano .xinitrc en typ daarin de regel /usr/bin/startlxde. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit het programma af met Ctrl+X. Verlaat je chroot-omgeving met Ctrl+D.

06 Ubuntu starten

Start je chroot nu opnieuw op, maar met de grafische interface via sudo enter-chroot -n xenial xinit (vervang eventueel ‘xenial’ door het systeem dat je hebt gekozen, als dat een andere is). Je krijgt nu de desktopomgeving LXDE te zien. Klik op het icoontje linksonder om het applicatiemenu te openen en programma’s te starten. Met een klik op Logout in het applicatiemenu verlaat je je chroot en ga je terug naar Chrome OS. Je kunt ook eenvoudig tussen beide besturingssystemen omschakelen met Ctrl+Alt+Shift+Back, (Back is het pijltje terug op de bovenste rij toetsen).

©PXimport

07 GalliumOS

Crouton is handig als het werkt, maar na een update van Chrome OS loopt er wel eens iets mis. Het beste voer je na elke Chrome OS-update de opdracht sudo sh ~/Downloads/crouton -u -n xenial uit in de shell. Sommige zaken zijn ook onstabiel. Een andere optie is dat je geen chroot, maar een volledige Linux-distributie installeert die niet bovenop maar naast Chrome OS draait, of die zelfs Chrome OS geheel vervangt. In de rest van deze workshop leggen we uit hoe je GalliumOS installeert: een speciaal voor Chromebooks gemaakte versie van Xubuntu.

08 Hardwarecompatibiliteit

Zoek eerst op of je Chromebook-model compatibel is met GalliumOS en wat de installatie-instructies zijn. We tonen hoe dit gaat bij een Toshiba Chromebook 2 CB30, gebaseerd op het Intel Bay Trail-platform. Is je Chromebook of Chromebox (desktopvariant van de Chromebook) gebaseerd op Intel Haswell, Broadwell, Bay Trail of Sandy/Ivy Bridge, dan is die normaal uitstekend ondersteund door GalliumOS. ARM-processoren zijn wel een probleem. We kiezen voor een dualboot-installatie waarbij we GalliumOS naast Chrome OS plaatsen op de interne storage.

©PXimport

Werkt Linux op een ARM-processor?

Crouton werkt ook op een Chromebook met ARM-processor, maar dan ben je beperkt tot opensourcesoftware. Propriëtaire software zoals Skype, Steam, Adobe Flash enzovoort zijn alleen beschikbaar als pakketten voor Intel-processoren en die code werkt niet op een ARM-processor. GalliumOS werkt daarentegen niet op een Chromebook met ARM-processor. Hun firmware is niet compatibel en er bestaat momenteel geen alternatieve firmware voor ARM.

Hoe weet je of je Chromebook een ARM-processor heeft?

Veel Chromebooks zijn op een Intel-processor gebaseerd. Ben je niet zeker welke processorarchitectuur je Chromebook draait, dan is er gelukkig een eenvoudige manier om dat na te gaan. Open een tabblad met terminal met Ctrl+Alt+T en open daarin een shell met de opdracht shell. Voer dan de opdracht uname -m in. Met een Intel-processor krijg je dan x86_64 te zien, met een ARM-processor iets wat begint met arm. Met de opdracht cat /proc/cpuinfo krijg je overigens nog meer informatie over je processor te zien, zoals het model en de kloksnelheid.

09 Alternatieve firmware installeren

GalliumOS vereist dat je Chromebook in ontwikkelaarsmodus draait. Dat hebben we in stap 2 al gerealiseerd. Start je Chromebook op, maar log nog niet in. Wacht tot je een netwerkverbinding hebt. Open dan een shell met Ctrl+Alt+Forward (Forward is het pijltje op de bovenste rij toetsen). Log in als gebruiker ‘chronos’. Je hoeft geen wachtwoord in te geven. Hier vind je alternatieve firmware. Voor onze Chromebook downloadden we daarvoor het script van John Lewis. Voer daarvoor de opdracht curl -O https://johnlewis.ie/flash_chromebook_rom.sh in. Voer daarna het gedownloade script uit met de opdracht sudo -E bash flash_chromebook_rom.sh.

10 Legacy Boot

Het script vraagt in het begin om een donatie voor het werk dat John Lewis erin steekt. Druk op Enter om naar het volgende scherm te gaan. Je krijgt daarna drie opties. Kies voor de eerste (RW_LEGACY) door 1 in te typen en met Enter te bevestigen. Daarna krijg je de opdracht om een zin over te typen, inclusief leestekens, zodat het script zeker is dat je deze potentieel gevaarlijke actie wilt uitvoeren. Let op: heb je een Azerty-toetsenbord, dan moet je naar wat toetsen zoeken en het programma bij een typfout opnieuw uitproberen, want de shell gebruikt Qwerty en ondersteunt geen backspace…

11 Partitie aanmaken

Reboot je Chromebook door naar het aanmeldvenster over te schakelen met Ctrl+Alt+Back en het toestel af te sluiten. Zodra je terug in het aanmeldvenster bent, open je weer een shell en log je in als gebruiker ‘chronos’. Nu je Chromebook Legacy Boot ondersteunt, is hij klaar om GalliumOS installeren. Dat doen we met het script chrx. Download het met de opdracht curl -Os https://chrx.org/go en voer het uit met sh go. Wacht even tot het programma zijn controles heeft uitgevoerd. Voer daarna in hoeveel gigabyte je wilt vrijmaken voor je Linux-partitie. Druk op Enter om te rebooten.

12 GalliumOS installeren

Chrome OS repareert nu zijn partitie (die immers is gekrompen) en verwijdert al je data. Daarna reboot je toestel en krijg je weer de First-run-wizard te zien. Nadat je Chrome OS weer in orde is, reboot je, open je weer in het aanmeldvenster een shell en log je in als gebruiker ‘chronos’. Voer nu weer de opdrachten curl -Os https://chrx.org/go en sh go uit. Deze keer herkent het script de aangemaakte partitie. Bevestig met Enter dat je hierop GalliumOS wilt installeren. Druk na de installatie op Enter om te rebooten.

©PXimport

13 GalliumOS opstarten

Als je nu na de melding dat OS-verificatie is uitgeschakeld op Ctrl+D drukt, start Chrome OS op. Druk je daarentegen op Ctrl+L, dan start je Chromebook op in Legacy Boot en start GalliumOS op. Log in met gebruikersnaam chrx en wachtwoord chrx. Daarna krijg je de Xfce-desktop van Xubuntu te zien, de distributie waarvan GalliumOS is afgeleid. Met het icoontje linksonder open je het applicatiemenu om toepassingen te starten. Stel eerst indien nodig een andere toetsenbordindeling in: daarvoor ga je naar Settings / Keyboard / Layout. Voor het Belgisch toetsenbord moesten we naast de toetsenbordindeling ook het model veranderen naar Chromebook (most models)|No overlay om de toetsen onder Alt Gr te laten werken.

14 Wifi en wachtwoord instellen

Stel daarna je wifi in. Klik onderaan rechts op het netwerkicoontje en kies je draadloos toegangspunt. Voer je wachtwoord in en druk op Connect. Daarna kun je surfen met Chromium, de opensource-versie van Google Chrome. Maar verander eerst je wachtwoord. Open daarvoor in het applicatiemenu System / Users and Groups en klik bij de gebruiker chrx op Change naast Password. Voer je nieuwe wachtwoord in, bevestig het en klik op OK.

©PXimport

15 Software installeren

Het grote voordeel van GalliumOS vergeleken met Chrome OS is dat je er alle Linux-software op kunt installeren, die dan als native software op je Chromebook draaien. Dat geeft je heel wat meer mogelijkheden dan de vaak beperkte apps uit de Chrome Web Store. Standaard komt GalliumOS al met de tekstverwerker AbiWord, het spreadsheetprogramma Gnumeric, de instant-messenger Pidgin en zelfs de mediaspeler VLC. Extra software installeren doe je in het applicatiemenu onder System / Synaptic Package Manager. Om een pakket te installeren, klik je op het pakket, kies je Mark for installation en klik je tot slot bovenaan op Apply.

16 Extra software

Kijk hier welke software er allemaal nog op GalliumOS werkt en hoe je die installeert. Zo vind je hier instructies voor de installatie van Google Chrome, Adobe Flash, TeamViewer, Skype, Wine, Spotify, Kodi, Steam en Minecraft. Ook vind je er uitgelegd hoe je Google Drive met Xfce integreert, zodat je bestanden die je in een specifieke map op je Chromebook plaatst automatisch met je Google Drive worden gesynchroniseerd.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen
© Gemeente Den Haag
Huis

Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

Parkeerautomaten en laadpalen voor elektrische auto's zijn steeds vaker doelwit van fraudeurs. Ze plakken een sticker met een valse QR-code op het scherm of naast het betaalgedeelte. Wie de code scant, komt terecht op een nagemaakte website die vraagt om bankgegevens of een betaling. In werkelijkheid belandt het geld niet bij de gemeente of de exploitant, maar bij criminelen.

In het kort

In dit artikel lees je hoe je nep-QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen herkent. Je ontdekt wat quishing is, hoe je verdachte codes spot en hoe je veilig blijft voor deze vorm van oplichting. Lees ook: Goed alternatief voor EasyPark? Zo werkt de Q-Park-app

Van Amsterdam tot Maastricht, van Alphen aan den Rijn en Rotterdam tot Den Haag: valse QR-codes duiken steeds vaker op. Quishing, zoals deze relatief nieuwe vorm van oplichting wordt genoemd, kan je behoorlijk wat geld kosten. Met de tips in dit artikel voorkom je dat jij slachtoffer wordt.

Hoe fraudeurs te werk gaan

Een valse QR-code is vaak simpelweg een sticker die over de originele code of op een lege plek is geplakt. Op het eerste gezicht lijkt de code onderdeel van de automaat. Zodra je de code scant, opent er een website die qua logo en opmaak sterk lijkt op die van een parkeer- of laadpaalexploitant. Het verschil zit in de details: de url wijkt af, de site vraagt direct om bankinloggegevens of je wordt doorgestuurd naar een betaalpagina die niets met de gemeente of betreffende exploitant te maken heeft.

In het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn al meerdere meldingen gedaan. Sommige slachtoffers verloren tientallen euro's aan parkeergeld, anderen werden geconfronteerd met grotere bedragen die van hun rekening verdwenen.

Zo herken je een valse QR-code

Let altijd goed op de fysieke code. Ziet het eruit als een losse sticker, scheef geplakt of met een afwijkende kleur? Dan is de kans groot dat het om fraude gaat. Controleer daarnaast de link die verschijnt zodra je scant. Een betrouwbare url verwijst naar een bekende aanbieder, zoals de website van de gemeente of een erkende parkeerapp. Zie je rare domeinnamen of spelfouten, ga dan niet verder maar klik de pagina meteen weg. Belangrijk om te weten: dat een link met https:// begint is tegenwoordig geen garantie meer dat het om een veilige site gaat. Wij hebben als test de valse QR-code op de foto gescand (don't try this at home!) en de link begint met https://...

Nog beter is het om QR-codes helemaal te vermijden bij dit soort betalingen. Gemeenten en aanbieders van laadpalen en parkeerautomaten adviseren om te betalen via de automaat zelf of via een officiële app, zoals EasyPark of ParkMobile. Zo weet je zeker dat je geld op de juiste plek terechtkomt.

Wat kun je zelf doen?

Betaal je via een app of met pin, dan loop je geen risico op quishing. Zie je toch een verdachte QR-code, meld dit dan bij de gemeente of politie, zodat de sticker snel verwijderd kan worden. Twijfel je aan een website, gebruik dan een controletool zoals 'Check je linkje' waarmee je vooraf kunt zien waar een QR-code naartoe leidt.

Soms heb je genoeg

🅿️ Aan zo'n blauwe parkeerschijf
▼ Volgende artikel
Review TCL 55C6K - Goedkope miniled overtuigt in SDR, maar minder in HDR
Huis

Review TCL 55C6K - Goedkope miniled overtuigt in SDR, maar minder in HDR

Nog niet zo lang geleden was miniled-technologie voorbehouden aan de luxere midrange-modellen en hoger. Maar zoals dat nu eenmaal gaat is ook deze technologie na een aantal jaren beschikbaar op goedkopere modellen. Hoe zit het dan met de kwaliteit?

Uitstekend
Energy label
Conclusie

TCL’s 55C6K is een heel interessante instapper. De adviesprijs ligt te hoog, zeker naast de betere C7K, maar gelukkig is de tv her en der al voor veel minder te krijgen. Met 180 zones schieten de piekhelderheid en het contrast iets tekort, en HDR blijft ook een beetje achter. Toch levert de tv in SDR mooie kleuren en prima kalibratie in Filmmaker- en Movie-modus. Het toestel maakt daarnaast gebruik van Google TV en levert goede gaming-features.

Plus- en minpunten
  • Achtergrondverlichting met 180 zones en degelijk contrast
  • Voldoende piekhelderheid en degelijk kleurbereik
  • Ondersteuning voor Dolby Vision IQ en HDR10+
  • Twee HDMI 2.1-aansluitingen met gaming-features
  • Filmmaker Mode en Movie Mode met goede kalibratie
  • Google TV en AirPlay 2
  • HDR-dynamische tonemapping vermindert het contrast
  • eARC/ARC neemt een 48-Gbps HDMI-poort in
  • Beperkte kijkhoek
TCL 55C6K

Adviesprijs: 899 euro Wat: Ultra-HD 4K, 144Hz, Full Array miniled-tv met lokale dimming (18x10 segmenten) Schermformaat: 55 inch (139 cm) Aansluitingen: 4x HDMI (2x v2.1 (48 Gbps), 2x v2.0 (18 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 1x usb, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, wifi 5 (802.11ac), ethernet, bluetooth 5.4 Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, HDR10+, Dolby Atmos, DTS:X, Google TV, AirPlay 2, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot Afmetingen: 1229 x 776 x 297 mm (incl. voet) Gewicht: 12,5 kg (incl. voet) Verbruik (per 1000 uur): SDR 70 kWh (F) / HDR 150 kWh (G)

Een eenvoudig ontwerp hoeft niet lelijk te zijn, iets wat de C6K goed laat zien. De vleugelvoeten links en rechts onder deze televisie zijn licht naar buiten gedraaid en dat zorgt ervoor dat hij erg stabiel staat. Aan de voorzijde heeft het scherm nauwelijks een kader; de focus ligt op het beeld. Van opzij gemeten is hij 56 mm diep. Door de licht afgeschuinde zijkanten en de smalle zilverkleurige rand oogt hij zelfs nog slanker. De rug is mooi vlak en afgewerkt met een vierkantpatroon.

Aansluitingen

TCL kiest voor een minimale set aan aansluitingen, een eigenschap die we bij al hun miniled-modellen zien. Er zijn vier HDMI-poorten, waarvan twee voorzien zijn van de maximale 48Gbit/s-bandbreedte die noodzakelijk is voor gamen in 4K120 op je favoriete high-end console. Voor pc-gamers is er nog wat extra mogelijk. Zij kunnen in 4K144Hz gamen, of als je framerate belangrijker vindt dan resolutie kunnen ze zelfs tot 2K288Hz gaan. Met een input-lag van 16,8 ms (bij 4K60) en 8,4 ms (bij 2K120), ondersteuning voor ALLM en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible) is een responsieve en uiterst vloeiende game-ervaring gegarandeerd.

Heb je thuis meerdere high-end gamebronnen én een soundbar, dan moet je er wel rekening mee houden dat ARC/eARC slechts op één van de 48Gbit/s-poorten is ingeschakeld, en je dus maar één dergelijke poort overhoudt voor je game-apparaten. Behalve de HDMI-poorten zijn er nog een usb-poort voor media, een digitaal optische audio-uitgang, twee antenne-aansluitingen, wifi 5, ethernet en bluetooth (voor de afstandsbediening en draadloze hoofdtelefoons). 

De aansluitingen op de TCL 55C6K.

Voorzien van Google TV

Zijn er bepaalde apps die je absoluut niet wilt missen op je smart-tv? Dan is Google TV een uitstekende keuze. Het systeem heeft het ruimste app-aanbod en je vindt er bijna alle internationale, maar ook lokale streamingdiensten terug. Google Cast en Apple AirPlay 2 maken het supermakkelijk om content van je smartphone naar de tv te sturen. Aanbevelingen krijg je eveneens in overvloed. Ze zijn geordend per genre, niet per streamingdienst. De genres die Google je toont, zijn gebaseerd op je kijkgedrag. Meer over Google TV lees je in dit artikel.

De TCL 55C6K is voorzien van Google TV.

TCL biedt verder een energiedashboard waarin je alle instellingen terugvindt die het energieverbruik van je tv kunnen beïnvloeden. Wil je de tv gebruiken als kunstkader, dan open je T-exhibition; daar vind je niet alleen een ruim aanbod kunst, je kunt er ook AI-kunst genereren. TCL Channels biedt gratis streaming-content, mét advertenties uiteraard. De Google TV-interface werkt vlot en de gebruikservaring is prima. Ook als je even in de instellingen wilt duiken of een andere input wilt selecteren heeft TCL voor een handige interface gezorgd.

De zwarte rechthoekige afstandsbediening wint geen prijs voor innovatie, maar werkt wel prima. De toetsen voelen zacht aan en hebben een zuivere aanslag. De lay-out is redelijk klassiek en er is nog een numeriek toetsenbord aanwezig. De ingebouwde microfoon is handig voor zoekopdrachten. Onderaan de afstandsbediening zijn zes sneltoetsen te vinden: voor Netflix, Prime Video, YouTube, de mediaspeler, TCL Channels en Disney+. 

De eenvoudige afstandsbediening.

Prima beeldverwerking

De AiPQ Pro-processor die je in de C6K vindt, gebruikt TCL ook in zijn hoger geplaatste modellen. Dat is goed nieuws, want je hoeft dus niets in te leveren op dit vlak en de resultaten zijn erg goed. Wat ons vooral opvalt, is dat HDR-content met zachte kleurgradiënten nu quasi-foutloos en zonder kleurstroken op het scherm verschijnt. Je hoeft daarvoor zelfs geen ruisonderdrukking te activeren. In SDR-content kan dat verschijnsel wel nog zichtbaar zijn, maar met wat lichte ruisonderdrukking worden de meeste hinderlijke kleurstroken weggewerkt. Alleen heel lastige gevallen blijven licht zichtbaar. De processor scoort ook erg goed op deinterlacing van live-tv (1080i) en heeft prima upscaling. Een klein beetje extra scherpte (tot maximaal 5) kan het beeld wel gebruiken.

Voor sport en games is bewegingsscherpte erg belangrijk, en die is prima. De randen van bewegende voorwerpen hebben een heel licht vage rand. Oledmodellen blijven wel uitgesproken beter op dit vlak. Wie dat wil verbeteren, kan overschakelen naar een 240Hz-verversingssnelheid. Bij 4K-beeldmateriaal gaat dat ten koste van wat verticale resolutie, maar het verlies is erg klein. Gamers kunnen in Full-HD zelfs tot 288 Hz gaan. Voor film zien we weinig meerwaarde. Wil je de judder van films wat intomen, dan activeer je de motion interpolation; stel de sterkte in naar eigen smaak. 

©TCL

Zijn 180 dimmingzones voldoende?

Het grote voordeel van miniled-achtergrondverlichtingen is dat ze een groot aantal dimmingzones kunnen bieden. Die zijn essentieel om het contrast van de televisie naar een hoger niveau te tillen. De 55C6K moet het echter stellen met 180 zones (18 x 10). Dat is een flinke downgrade ten opzichte van de 55C7K, die kan uitpakken met 720 zones (36 x 20). Het lcd-paneel zelf heeft een eigen contrast van ongeveer 4600:1, en dat is weliswaar iets lager dan wat we bij andere TCL-modellen zagen, maar zeker niet slecht. Met local dimming geactiveerd stijgt het contrast naar 8400:1, een bescheiden verbetering.

Op een eenvoudiger test scoort hij nog 27.800:1. Die cijfers laten zien dat dat 180 zones wel verbetering leveren, ook al is die aan de kleine kant. Maar het echte verschil zien we in allerlei testfragmenten. Is het beeld donker en zijn er veel kleinere lichtpunten, dan is er meer schaduwdetail zichtbaar dan wenselijk omdat de grote zones het contrast niet fijn genoeg kunnen controleren. Een snel bewegend voorwerp kan dan ook een kleine zone-overgang tonen.

We moeten daar wel bij vermelden dat de aansturing erg goed is; echte zonegrenzen zijn onzichtbaar, maar een incidentele halo is uiteraard niet te vermijden. Al die zaken zijn vooral van belang bij donkere beelden. Bij heldere beelden zien we dan weer een omgekeerd effect. Een donkere partij met scherp detail in een verder helder beeld is iets te helder en verliest zo wat detail. Dat effect is duidelijker in HDR. Al met al nog steeds een behoorlijk resultaat, maar van 180 zones mag je geen oledkwaliteit contrast verwachten. 

Bescheiden piekhelderheid

Ook op het gebied van piekhelderheid kan de C6K maar nauwelijks overtuigen. Op het 10%-venster in HDR Filmmaker Mode meten we 688 nits, op het volledig witte scherm 547 nits. TCL heeft de tv zo getuned dat hij op het 50%-venster nog naar 844 nits gaat. Dat zijn voor HDR eerder bescheiden resultaten, zeker aangezien de Filmmaker Mode de middentinten en helderste tinten te donker toont. Het kleurbereik haalt 88,5% P3. De C6K claimt een QLED-model te zijn, maar onze meting duidt eerder op een KSF-fosfor-achtergrondverlichting waarbij vermoedelijk erg weinig of geen quantum dots aanwezig zijn. Die QLED-vermelding zou TCL dan ook beter achterwege laten. Vergelijk die resultaten met de C7K (die wél echte quantum dots gebruikt) waar we 95% P3 halen en een piekhelderheid van 1850 nits op het 10%-venster, en je ziet dat het verschil groot is.

De C6K ondersteunt Dolby Vision IQ en HDR10+, naast HDR10 en HLG. In HDR Filmmaker Mode zijn niet alleen de helderste tinten te donker, de tv clipt ook wat witdetail weg, waardoor nuance in de helderste tinten kan verdwijnen. We activeerden dynamische tonemapping om dat tegen te gaan, maar dat maakt het beeld over het algemeen te helder, waardoor je minder contrastrijk beeld ziet. In SDR is het resultaat erg goed: de Filmmaker Mode levert een goede kalibratie, dus daar zie je de C6K op zijn best. Zowel in HDR als SDR was het schaduwdetail goed zichtbaar. 

Matige audio

De 40 watt sterke 2.1-audioconfiguratie met het label van Onkyo mag dan wel iets krachtiger zijn dan de gemiddelde lagere-middenklasser, toch laat het geen diepe indruk achter. Er is ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, maar onze filmsoundtracks geven maar een matig tot erg beperkt surroundgevoel. Echte diepe bassen ontbreken, en zodra je het volume echt hoog zet, verdwijnt een deel van de bas en hoor je redelijk wat vervorming. De klank is goed genoeg voor doorsnee dagelijks gebruik, maar muziek- en filmliefhebbers kunnen beter een soundbar bij deze televisie gebruiken.

Conclusie

TCL pakt erg graag uit met zijn miniled-modellen, maar deze instapper maakt toch een aantal belangrijke compromissen. Dat leidt onmiddellijk tot zijn belangrijkste minpunt: de adviesprijs. Die is te hoog, zeker wanneer je die vergelijkt met de TCL C7K die nauwelijks duurder, maar wel aanmerkelijk beter is. De dynamische tonemapping van TCL kan beter, zeker gezien de basisprestaties. Met 180 zones kan hij immers geen hoge piekhelderheid leveren en ook geen indrukwekkend contrast. In HDR blijft hij daardoor wat achter, en de dynamische tonemapping maakt niet genoeg goed. Als we erg streng zijn, komt dat vooral omdat de andere miniled-modellen van TCL juist wél zo goed scoren. Maar eerlijk is eerlijk: deze TCL 55C6K levert nog prima prestaties, met mooie kleuren en voldoende piekhelderheid en contrast. De Filmmaker en Movie Mode zijn goed gekalibreerd en zeker in SDR is dat een mooie prestatie. Google TV zorgt voor een ruim entertainmentaanbod en er zijn aardig wat gaming-features. Kun je deze televisie met een mooie korting vinden, dan is hij zeker het overwegen waard!