Steeds meer lezers maken de overstap naar Linux. Je hoeft niet meteen je vertrouwde Windows-omgeving overboord te gooien, want Linux laat zich net zo lief virtueel installeren, in een multiboot-omgeving of op een usb-stick. In dit artikel stellen we je vijftien uiteenlopende Linux-distributies voor.

01 Ubuntu

We kunnen er niet omheen: Ubuntu is de populairste Linux-distro. We raden je wel de LTS-versie van Ubuntu aan. Dat staat voor Long Time Support en zo'n versie is stabiel en kan rekenen op vijf jaar veiligheidsupdates. Ubuntu blijkt ook in trek bij (ex-)Windows-gebruikers, de uitstekende hardware-ondersteuning helpt daarbij, evenals de Unity-interface (die ook met multitouch-apparaten overweg kan). Hoewel, het is net deze kleurrijke en erg toegankelijke interface die bij Linux-fanatiekelingen op weinig waardering kan rekenen. Hoe dan ook, voor veel Linux-beginners blijken de uitstekende zoekfunctie en de makkelijke installatie van nieuwe programma's via Ubuntu's ingebouwde softwarecentrum een pluspunt. Spelletjes zijn er natuurlijk ook, maar high-end gamers blijven beter bij Windows.

©PXimport

Nieuwe software ophalen in Ubuntu: nauwelijks lastiger dan een app op je smartphone installeren.

02 Lubuntu

Het zal je weinig verbazen dat Lubuntu op Ubuntu is gebaseerd, zelfs de installatieprocedure is nagenoeg identiek. Een niet onbelangrijk verschil is de werkomgeving. Dat is dus niet Unity, maar de eenvoudige en makkelijk te bedienen LXDE-omgeving. Dat staat voor Lightweight X11 Desktop Environment en vooral dat 'lightweight' is symptomatisch voor deze distributie. Gezien Lubuntu ook nog vlot wil kunnen draaien op wat minder krachtige en oudere computers, trachten de makers je een lichtvoetige omgeving aan te bieden. Dat blijkt ook uit de standaard meegeleverde software: niet LibreOffice dus, zoals bij Ubuntu, maar tools als AbiWord en Gnumeric. En geen VLC media player, maar programma's als Audacious en Gnome-Mplayer.

©PXimport

Een snelle omgeving met lichte software.

03 elementary OS

elementary OS klinkt als een 'elementaire' en dus uitgeklede Linux-variant en gezien de lichtvoetigheid van het systeem valt daar wel iets voor te zeggen. Maar tegelijk is het een van de mooiste en meest harmonieuze distributies die we kennen. elementary OS is op Ubuntu gebaseerd, maar komt wel met een eigen bestandsbeheerder, software- en muziekcentrum en desktopomgeving (Pantheon). Deze laatste heeft behoorlijk wat weg van de OS X-interface, inclusief een dock en een applicatiestarter (Slingshot). Andere applicaties, zoals de browser Midori en de e-mailclient Geary, zijn geen eigen programmatuur, maar zijn wel bewust gekozen met het oog op snelheid. Veel applicaties worden er standaard niet meegeleverd.

©PXimport

Opvallend: een Linux-distributie met (veel) oog voor esthetiek.

04 Edubuntu

Wie dacht dat Edubuntu een samentrekking is van 'education' en 'ubuntu' heeft het helemaal bij het rechte eind. Edubuntu, dat net als Ubuntu ook als een LTS-editie beschikbaar is, richt zich met name op opvoeders en lesgevers en heeft een behoorlijke selectie van educatieve programma's aan boord, wat de stevige download van circa 2,9 GB verklaart. In het softwarecentrum kun je terecht voor diverse educatieve pakketten die elk zijn toegespitst op een andere leeftijdscategorie: 'preschool', 6-12, 13-18, hoger onderwijs. Houd er wel rekening mee dat de meeste educatieve software Engelstalig is, misschien niet zo handig voor jongere kinderen ... of juist wel.

©PXimport

Edubuntu: Ubuntu met een hele reeks educatieve programma's voor alle leeftijden.

05 Linux Mint

De laatste tijd blijkt Linux Mint zelfs populairder dan Ubuntu. Wie overstapt van Windows zal zich snel thuis voelen in Linux Mint, met name in de Cinnamon-desktop. Immers, de Cinnamon-desktop heeft wel wat weg van een Windows XP-omgeving en maakt van Linux Mint wellicht een van de beste WIMP-desktops (Windows, Icons, Menu, Pointer). Hoewel deze distributie zich niet zo fanatiek focust op 'lichtvoetigheid' zoals bij Lubuntu, blijkt die toch ook vlot te draaien op minder krachtige machines. Het feit dat Linux hoe dan ook veiliger is (wat malware betreft) dan Windows, kan een argument zijn voor de overstap.

©PXimport

Linux Mint: een rijzende ster (met dank aan ex-Windows gebruikers).

06 Fedora

Fedora zweert nog altijd bij de oudere GNOME-desktop en hoewel deze omgeving in diverse andere Linux-distributies wordt aangeboden, is die minder gepolijst dan bijvoorbeeld de Unity-omgeving van Ubuntu. Houd er tevens rekening mee dat Fedora (meer dan Ubuntu) durft te struikelen over (nieuwe) moederborden en grafische kaarten. Ook het software-aanbod is beperkter dan bij Ubuntu. Linux-adepten weten echter vooral de stabiliteit van Fedora te waarderen en vinden de no-nonsense aanpak van een GNOME net een uitdaging. Heb je echter nog geen Linux-ervaring, dan zijn er gebruiksvriendelijkere versies.

©PXimport

Fedora en GNOME: wellicht geen optimale combinatie voor Linux-neofieten.

07 OpenSUSE

OpenSUSE is van Duitse origine en heeft altijd oog voor de gebruiker gehad. Dat houdt bijvoorbeeld in dat er niet om de haverklap vernieuwingen binnensluipen, maar ook dat je tijdens de installatie zelf de werkomgeving kunt kiezen. Je hoeft evenmin veel problemen te verwachten wat betreft hardware-ondersteuning. Ook handig is het bestandssysteem Btrfs, dat in combinatie met het 'rollback'-programma Snapper momentopnames van het systeem kan maken, zodat je vanuit het menu altijd naar zo'n snapshot terugkeert. Houd er wel rekening mee dat de 'levensduur' van OpenSUSE minder is dan een Ubuntu LTS-versie: zo wordt de huidige versie 13.2 van veiligheids- en stabiliteitsupdates voorzien tot medio mei 2016.

©PXimport

OpenSUSE laat je uit verschillende desktopomgevingen kiezen (hier Xfce).

08 DoudouLinux

Edubuntu is eigenlijk weinig meer dan een reguliere Ubuntu-distributie, weliswaar met een stevige collectie educatieve software. DoudouLinux, gebaseerd op Debian, gaat nog een stap verder en wil ook de interface zelf kindvriendelijker maken (doudou is Frans voor knuffeldier). Een veertigtal kindvriendelijke applicaties zijn rechtstreeks vanuit de desktop bereikbaar, opgedeeld in een aantal rubrieken als Leren (14 applicaties), Werken (11), Spelletjes (6) en Multimedia (10), hoewel de indeling niet altijd even logisch blijkt. De hele omgeving is behoorlijk goed afgeschermd tegen onbewuste aanpassingen, wat de distro vooral geschikt maakt voor jonge kinderen.

©PXimport

Met zijn 'foolproof' omgeving en educatieve applicaties richt DoudouLinux zich vooral op jonge kinderen.

09 CloneZilla

Clonezilla is een gevestigde naam als het gaat om het klonen en imagen van computers. De distributie komt in twee grote varianten. Clonezilla SE (Server Edition) is bedoeld voor het terugzetten van een image naar een groep computers tegelijk, maar dat vereist een DRBL-server en een PXE-boot op de client-machines. Clonezilla Live dan weer laat zich eenvoudigweg op een cd/dvd of een usb-stick zetten en is bedoeld voor individuele computers. Heeft je bootmedium onvoldoende ruimte voor het opslaan van het beeldbestand, dan zet je best een netwerkshare op (met sshfs of samba).

©PXimport

CloneZilla laat zich vanuit een tekstueel menu aansturen.

10 GParted Live

GParted staat voor GNOME Partition Editor en is precies bedoeld voor wat de naam suggereert: het bewerken van partities. Het is een volbloed 'live' medium: alles wordt naar het RAM-geheugen gekopieerd, zodat je het bootmedium tijdens het werken met GParted kunt verwijderen. GParted laat zich geheel vanuit een grafische interface bedienen. De beschikbare functies kunnen verschillen naargelang het bestandssysteem van het OS, maar in de meeste gevallen kun je partities creëren, uitbreiden, inkrimpen, kopiëren, verplaatsen, controleren en hernoemen. De makers van GParted raden je wel aan eerst een complete schijfback-up te maken (bijvoorbeeld met Clonezilla Live) voor je partities gaat schalen of verplaatsen.

©PXimport

GParted kan met heel wat bestandssystemen overweg.

11 Kaspersky Rescue Disk

Sommige malware weet zich zo diep in je systeem te nestelen dat je het met je reguliere antivirustool niet weg krijgt. Start je pc dan met een live antiviruspakket op, zoals Kaspersky Rescue Disk. Belangrijk is dat je over een up-to-date virusdatabase beschikt, maar het programma updatet deze zelf. Vervolgens geef je aan welke schijven, mappen of bestanden je wilt laten scannen. Detecteert de tool inderdaad malware, dan kun je die ongemoeid laten, laten verwijderen of desinfecteren. In dit laatste geval wordt er indien mogelijk een kopie van het origineel in quarantaine geplaatst. We raden je wel aan eerst een image te maken van je systeem voordat je opruimt.

©PXimport

Je kiest zelf welke schijven, mappen of bestanden je wilt scannen.

12 Ultimate Boot CD

Ultimate Boot CD gaat al heel wat jaren mee en bestaat ook in een Windows-variant (UBCD4Win) op basis van BartPE, een uitgeklede Windows XP-omgeving. De term 'ultimate' klinkt hoogdravend, maar is niet helemaal uit de lucht gegrepen. Deze distributie is namelijk specifiek ontworpen om Linux- en Windows-systemen te troubleshooten en bevat een stevig arsenaal aan tools voor diagnose van harde schijven, partitiebeheer, dataherstel, systeeminformatie, virusverwijdering, klonen van schijven, stresstests en het grondig verwijderen van data. De meeste tools zijn gratis opensource-software. Wie geregeld computerproblemen moet oplossen doet er hoe dan ook goed aan deze distributie op zak te hebben.

©PXimport

UBCD: een Zwitsers zakmes voor computer troubleshooting.

13 Tails

Tails staat voor The Amnesic Incognito Live System en dat vat goed de essentie van dit besturingssysteem samen. Tails is gebaseerd op Debian GNU/Linux en is er vooral op gericht de gebruiker zo veilig en anoniem mogelijk het internet op te laten gaan. Eigenlijk is het de bedoeling dat je TAILS opstart van een live medium zoals een cd of usb-stick. Immers, Tails bewaart alle gegevens in het geheugen dat automatisch wordt geleegd zodra het systeem afsluit. Verder gebruikt Tails het Tor-netwerk via de ingebouwde Tor-browser, wat de kans minimaliseert dat men je kan traceren. Verder levert de distributie een reeks cryptografische tools mee waarmee je privacygevoelige bestanden, e-mails en chatberichten kunt versleutelen.

©PXimport

Tails, voor wie zo min mogelijk sporen wil achterlaten.

14 DEFT

DEFT staat voor Digital Evidence & Forensic Toolkit en meteen weet je waar deze gespecialiseerde Linux-distributie voor dient. Die bevat namelijk een indrukwekkende reeks tools die er specifiek is op gericht zo veel mogelijk gegevens van een systeem te vergaren, zonder iets aan dat systeem zelf te wijzigen. Een opsomming van deze tools vind je in de (wat verouderde) online handleiding. Je treft hier tevens de DART 2-suite aan die bedoeld is voor forensisch onderzoek in Windows-omgevingen. Deze suite zit vervat in DEFT 8.1 maar is ook als standalone pakket te downloaden.

©PXimport

Deft heeft heel wat forensische tools aan boord, bedoeld voor gevorderde gebruikers.

15 Kali

Lange tijd was Backtrack de meest beruchte Linux-distributie. Die bevatte namelijk tal van tools die erop waren gericht zogenoemde pen(etratie)tests uit te voeren om de veiligheid van netwerksystemen en authenticatieprotocollen te checken. Of te kraken. De ontwikkeling van Backtrack is stopgezet, maar Kali heeft sinds twee jaar de fakkel overgenomen. Kali is gebaseerd op Debian Linux en bevat circa 300 applicaties, met bekende namen als Wireshark (pakketanalysetool), John the Ripper (wachtwoordkraker), nmap (poortscanner) en Aircrack-ng (wifi-wachtwoordenkraker). De meeste van deze tools vereisen echter veel kennis. Gezien de bedoelingen van Kali is deze distributie vooral bedoeld om 'live' op te starten, in plaats van die effectief te installeren.

©PXimport

Kali, van penetratietester tot hackertool.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een betaalbaar pc-scherm dat zowel beeld als geluid afspeelt? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung M5 M50D (LS27DM502EUXEN)

Met de Samsung M5 M50D koop je een pc-monitor en smart-tv ineen. Zodra je dit 27inch-model met wifi verbindt, heb je toegang tot het Tizen-smartplatform. Voor het streamen van Netflix-series en YouTube-filmpjes is het dus niet per se nodig om een verbonden computer te gebruiken. Navigeer met de bijgesloten afstandsbediening door het app-aanbod en kijk naar videocontent in Full-HD-kwaliteit. Verder komen voor streamingdoeleinden de twee geïntegreerde speakers goed van pas.

Zet de M5 M50D via de bijgesloten voet op het bureau of gebruik een los verkrijgbare VESA-monitorbeugel. Voor verbinding met een pc of laptop telt de achterzijde twee HDMI-poorten. Daarvan ondersteunt één poort de techniek ARC (Audio Return Channel), zodat je het audiosignaal naar een verbonden soundbar of receiver kunt doorsturen. Met behulp van twee usb-poorten verbind je zo nodig ook nog randapparaten. Een leuk extraatje is dat je via deze monitor andere slimme Samsung-apparaten in je woning kunt bedienen. Dat werkt via het SmartThings-platform. Dit product is ook in een groter schermdiagonaal van 32 inch te koop.

Philips 271V8LAB/00

De Philips 271V8LAB/00 biedt aantrekkelijke specificaties tegen een scherpe prijs. Zo telt het 27inch-scherm 1920 × 1080 pixels, waardoor je video's in Full-HD-kwaliteit kunt bewonderen. Bovendien is de vernieuwingsfrequentie van 100 hertz dik in orde. Films, series en animaties verschijnen dus vloeiend in beeld. In dit scherm zijn twee kleine speakers verwerkt. Dat is nuttig voor het geval er geen luidsprekers op de computer zijn aangesloten.

Onderaan de behuizing vind je een HDMI-poort. Je kunt daarop zo'n beetje elke pc of laptop aansluiten. Gebruik gewoon de bijgesloten HDMI-kabel. Voor het verbinden van een oude computer is er ook nog een VGA-ingang voorhanden. Een pluspunt is de matte coating. Hierdoor ervaar je in sterk verlichte ruimtes minder hinder van lichtweerkaatsingen. Er is ook een instelling voor het reduceren van blauw licht. Dat is minder vermoeiend voor de ogen. Je zet de 271V8LAB/00 via de bijgesloten standaard neer of monteert hem op een geschikte VESA-monitorbeugel. Dit betaalbare scherm kun je uitsluitend verticaal kantelen.

AOC 24B3HMA2

Op zoek naar een goedkope compacte pc-monitor met interne speakers? Dan kom je vermoedelijk al gauw uit bij de AOC 24B3HMA2. De schermdiagonaal van exact 23,8 inch leent zich goed voor kantoortaken. Dankzij een respectabele resolutie van 1920 × 1080 pixels ogen de programma's scherp. Voor bewegende beelden is de vernieuwingsfrequentie van 100 hertz een pluspunt. Er is daardoor minder sprake van haperingen.  

Zoals je van dit degelijke kantoorproduct mag verwachten, heeft het scherm een matte coating. Zo kun je overdags bij veel omgevingslicht evengoed nog comfortabel werken. Werk je graag in de late uurtjes? Dankzij de zogenoemde Low Blue Light-modus verminder je het blauwe licht, zodat je het 's avonds langer volhoudt. Via de bijgesloten HDMI-kabel verbind je de 24B3HMA2 met een pc of laptop. Als alternatief voor de twee geïntegreerde speakers kun je ook nog een koptelefoon aansluiten. Gebruik hiervoor de 3,5mm-audiouitgang aan de onderzijde.

Lees ook: Tips en tools voor het gebruik van je monitor

Iiyama ProLite XUB3493WQSU-B5

Kan het jou niet groot genoeg? In plaats van twee afzonderlijke monitors plaats je net zo makkelijk de Iiyama ProLite XUB3493WQSU-B5 op het bureau. Met een schermdiagonaal van 34 inch open je probleemloos twee vensters naast elkaar. Werk bijvoorbeeld aan een tekst, terwijl je ondertussen op internet naar informatie zoekt. Via twee HDMI-poorten en een DisPlayPort-aansluiting verbind je tot maximaal drie systemen met dit scherm. Voor de weergave van geluid bevat de behuizing twee speakertjes.

De ProLite XUB3493WQSU-B5 is een ideale partner voor liefhebbers van videostreaming en beeldbewerking. Met een royale resolutie van 3440 × 1440 pixels blijven er geen details achterwege. Bovendien staat het aanwezige ips-paneel bekend om zijn levendige kleuren. De fabrikant heeft ook aan een goede werkhouding van zijn gebruikers gedacht. Je past de hoogte van het scherm namelijk eenvoudig aan: je hebt vijftien centimeter 'speling'. Daarnaast kun je de monitor kantelen en draaien. Ondanks het riante formaat kun je de ProLite XUB3493WQSU-B5 optioneel aan een capabele VESA-beugel bevestigen.

ASUS TUF Gaming VG328H1B

Wanneer je op de pc weleens een spelletje speelt, is de betaalbare ASUS TUF Gaming VG328H1B een interessante optie. Met een hoge vernieuwingsfrequentie van 165 hertz weet je zeker dat de snelste gameanimaties vloeiend voorbijrazen. Dankzij een royale beelddiagonaal van 31,5 inch en resolutie van 1920 × 1080 pixels zie je geen teamgenoot of tegenstander over het hoofd. Voor de fanatiekste gamers is de rappe reactietijd van slechts één milliseconde gunstig. Zo reageer je vrijwel meteen op de gameplay en ben je vijanden te vlug af.

Uiteraard leent de TUF Gaming VG328H1B zich ook goed voor kantoortaken. Met behulp van HDMI sluit je elke hedendaagse pc aan. Je kunt zowel overdags als 's avonds werken, want het scherm heeft een matte afwerking. Opvallend is verder de lichte kromming van 1500R. Daardoor sluit het scherm beter aan bij je gezichtsveld. Tot slot kan deze pc-monitor draaien en kantelen.

POCO heeft twee nieuwe smartphones uitgebracht: de F7 Ultra en F7 Pro. Deze toestellen richten zich op gebruikers die veel waarde hechten aan snelheid en efficiëntie, zonder daarvoor de hoofdprijs te betalen.

De F7 Ultra is voorzien van de Snapdragon 8 Elite processor, die zorgt voor betere prestaties en minder energieverbruik dan voorgaande modellen. Het toestel heeft ook een speciale grafische chip die de beeldkwaliteit verbetert bij games en video's. De F7 Pro werkt met de Snapdragon 8 Gen 3 processor en draait op Xiaomi HyperOS 2. Beide telefoons hebben een goed koelsysteem waardoor ze niet snel oververhit raken, zelfs bij intensief gebruik.

©POCO

Qua batterijduur biedt de F7 Ultra een 5.300mAh batterij die in 34 minuten volledig opgeladen kan worden met de snellaadtechnologie. Je kunt deze telefoon ook draadloos opladen. De F7 Pro heeft een nog grotere batterij van 6.000mAh. Door speciale technologie behouden de batterijen van beide toestellen lang hun capaciteit, zelfs na veelvuldig opladen.

Fotografie en heldere schermen

Voor fotografie heeft de F7 Ultra drie camera's, waaronder een 50 megapixel hoofdcamera, een telelens en een 32 megapixel groothoeklens. De F7 Pro heeft een 50 megapixel hoofdcamera en een 8 megapixel groothoeklens. Beide telefoons maken gebruik van slimme beeldverwerking voor betere foto's.

De schermen van beide smartphones zijn erg helder (tot 3200 nits) en hebben technologie die zorgt voor minder vermoeidheid van de ogen. Ze zijn ook water- en stofbestendig volgens de IP68-norm en voorzien van krasbestendig glas.

©POCO

Prijzen en verkrijgbaarheid

De POCO F7 Ultra is te koop in geel en zwart in twee varianten: 12GB+256GB voor 779,90 euro en 16GB+512GB voor 849,90 euro.

De POCO F7 Pro is verkrijgbaar in zwart, zilver en blauw, eveneens in twee versies: 12GB+256GB voor 599,90 euro en 12GB+512GB voor 649,90 euro.