ID.nl logo
Eigen mailinglijsten maken doe je zo
© PXimport
Huis

Eigen mailinglijsten maken doe je zo

Voor je hobby’s of persoonlijk interesses. Niet alleen grote bedrijven maken mailinglijsten, maar ook zelf kun je nieuwsbrieven opzetten en versturen naar geïnteresseerden. Hoe ga je hiervoor te werk? We gaan aan de slag met het zelf maken van mailings. Moeilijk? Helemaal niet!

Er bestaan verschillende redenen voor het maken van een mailinglist. Je hebt wellicht een hobby en een groep geïnteresseerden die op de hoogte willen blijven via een nieuwsbrief waarin je de laatste nieuwtjes behandelt. Of je hebt verre familie die je regelmatig op de hoogte wilt houden, zonder elkaar fysiek te (kunnen) ontmoeten. In dit artikel gaan we aan de slag met verschillende programma’s en diensten om zelf nieuwsbrieven te maken en te versturen. We gaan uit van een situatie waarin je persoonlijke nieuwsbrieven maakt voor bekenden (dus niet namens een bedrijf of met een commercieel karakter). Eerst leggen we uit hoe je distributielijsten aanmaakt in populaire maildiensten zoals Outlook en Gmail. Met een distributielijst (of adressenlijst) kun je in één keer een groep geadresseerden bereiken met je mailing of nieuwsbrief. Je kunt de mailing gewoon versturen vanuit je favoriete e-maildienst.

Lijsten in Outlook

Maak je gebruik van de desktopclient van Outlook, dan kun je lijsten aanleggen waarmee je in één keer een groep ontvangers bereikt. In Outlook klik je op de knop Contactpersonen. Je vindt deze knop linksonder in het hoofdvenster van Outlook. Bovenin het venster kies je voor de tab Start. Klik op de knop Nieuwe groep contactpersonen. Bij Naam geef je de groep een herkenbare naam (zoals Familie). Hierna voeg je de leden toe aan de groep. Klik op Leden toevoegen, in de sectie Leden. Kies Uit Outlook-contactpersonen. Houd de Shift-toets ingedrukt om in één keer meerdere personen te selecteren of de Ctrl-toets als je meerdere, individuele contactpersonen wilt selecteren. Is de lijst compleet? Kies Opslaan en sluiten. Voortaan kun je de lijst gebruiken door in een nieuwe e-mail bij Aan de naam op te geven van de lijst. Wil je de lijst in de toekomst bewerken of inzien? Typ de groepsnaam bij Aan in een nieuw e-mailvenster en kies voor Contactpersoon bewerken.

©PXimport

Lijsten in Gmail

Google’s Gmail biedt volwassen functies voor het aanleggen van mailinglijsten. Ga naar Contacts.google.com en geef je aanmeldgegevens op. Kies de sectie Contactpersonen (links in het venster). Selecteer rechts in het venster de personen die je aan de nieuwe lijst wilt toevoegen. Klik hierna op de knop Labels beheren en klik op Label maken. Geef de groep een passende naam (bijvoorbeeld Familie) en klik op Opslaan. Klik wederom op Labels beheren en kies nu de groep waaraan je de selectie wilt toevoegen. Bevestig met een klik op Toepassen. Je kunt de groep meteen gebruiken in Gmail. Ga naar je postvak en klik op Opstellen. Bij Aan typ je de groepsnaam. Je kunt ook klikken op Aan om een overzicht van groepen op te vragen. Klik op het menu Mijn contacten om de lijst met groepen op te vragen. Wil je de groepssamenstelling later aanpassen, dan open je wederom Contacts.google.com en klik je links op de labelnaam (je vindt deze in de sectie Labels).

©PXimport

Lijsten in Outlook.com

Als je gebruik maakt van Outlook.com, ga je als volgt te werk bij het maken van mailinglijsten. Open Outlook.com en klik op de knop Personen (linksonder in het venster). Kies Alle lijsten met contactpersonen en klik op Lijst met contactpersonen maken. Geef een geschikte naam op bij Naam van de lijst met contactpersonen. Vervolgens klik je op het vak Naam of e-mailadres typen en kies je de namen die je aan de lijst wilt toevoegen. In plaats hiervan kun je ook een nieuw e-mailadres opgeven en klikken op Toevoegen. In het vak Beschrijving kun je een omschrijving voor de groep opgeven, maar dat is niet vereist. Klik op Maken. Om de lijst te gebruiken, stel je een nieuwe e-mail op en klik je op Naam. Een overzicht van mailinglijsten verschijnt. Selecteer de lijst en klik op het plusteken (+). Om een bestaande lijst later aan te passen, klik je weer op de knop Personen en kies je links in het venster voor Alle lijsten met contactpersonen. Selecteer de lijst die je wilt aanpassen.

©PXimport

Afdruk samenvoegen

Je hebt de adreslijsten nu op orde, maar we zetten ook wat hulp in bij het maken van de eigenlijke nieuwsbrief of gepersonaliseerde mailing. Heb je Office? Met de desktopversie van Outlook en Word kun je gebruik maken van de functie Mail Merge (in het Nederlands: Afdruk samenvoegen) om snel een persoonlijke e-mail naar geadresseerden te sturen. Open het onderdeel Personen. Vervolgens selecteer je de personen aan wie je de gepersonaliseerde e-mail wilt sturen. Je kunt gebruik maken van de Shift-toets om in één keer een reeks aaneengesloten personen te selecteren of de Ctrl-toets om in één keer meerdere, individuele personen te selecteren. Open hierna de tab Start. In de sectie Acties klik je op Afdruk samenvoegen. Een nieuw venster wordt geopend. In dit venster geef je de details op: kies bij Contactpersonen voor Alleen geselecteerde contactpersonen. Werp hierna een blik op Opties voor samenvoegen. Kies bij Documenttype voor Standaardbrieven. Bij Samenvoegen naar kies je in de lijst voor Nieuw document. Typ nu het onderwerp van je e-mail bij Onderwerpregel van bericht (zie ook het kader ‘Meer leesplezier’ voor extra tips voor je nieuwsbrief). Bevestig met een klik op OK. Word opent: in dit programma maak je de eigenlijke e-mail. Op de tab Verzendlijsten vind je de opties om je e-mail verder vorm te geven.

©PXimport

E-mail opstellen

Uiteraard begin je de e-mail met een goede openingszin. In de sectie Velden beschrijven en invoegen klik je op Begroetingsregel. Bij Notatie van de begroetingsregel kies je de juiste aanhef. Zo kun je onder meer kiezen voor Geachte en Beste. In het vak ernaast bepaal je hoe de naam van de ontvanger verschijnt, bijvoorbeeld alleen de achternaam of juist de voor- en achternaam. Het is hierbij belangrijk dat je de gegevens die je aanroept, wel aanwezig zijn in de lijst met contactpersonen. Heb je bijvoorbeeld alleen voornamen in de mailinglijst, dan zal een achternaam niet verschijnen. In die gevallen valt Word terug op de instelling bij Begroetingsregel voor ongeldige geadresseerden. Kies hier uit de lijst welke instelling je voorkeur geniet, bijvoorbeeld Geachte mevrouw/mijnheer. In het vak Voorbeeld zie je hoe het eruit kan zien. Gebruik de knoppen om door alle namen te lopen en te controleren of ze goed worden getoond. Via de knop Velden vergelijken roep je een overzicht op van de velden en kun je controleren of de juist velden worden gebruikt bij het samenvoegen van de informatie. Je gebruikt deze functie ook als informatie bijvoorbeeld in de verkeerde volgorde wordt getoond (zoals een achternaam, terwijl je een voornaam verwacht).

©PXimport

Andere velden

Keer terug naar het scherm waarin je je e-mail opstelt: dit vindt dus plaats in de omgeving van Word. Je kunt afbeeldingen en andere opmaakelementen gebruiken, maar verplicht is dat niet. Maak te van te voren hiervoor een keuze: als je de mail wilt versturen als platte tekst, hoef je de mailing niet op te maken. Bij het versturen van de mailing in een HTML-opmaak, kun je meer kanten uit. Tijdens het opstellen van de tekst kun je het bericht verder personaliseren. Op de tab Verzendlijsten vind je de knop Samenvoegvelden invoegen: klik hierop. Afhankelijk van de informatie die je hebt opgeslagen over je contactpersonen, kun je bijvoorbeeld de verjaardagsdatum van een persoon invoegen of de naam van de partner. Je kunt deze velden alleen inzetten als je die gegevens ook hebt opgeslagen in de lijst met contactpersonen: is de informatie niet aanwezig, dan blijft het stukje tekst leeg zodra je de nieuwsbrief verstuurt. Tevreden over de e-mail? Tijd om deze te verzenden. Klik bovenin het scherm op de knop Voltooien en samenvoegen. Kies E-mailberichten verzenden. Controleer de onderwerpregel en beslis in welke opmaak je de e-mail wilt versturen (bij E-mailindeling). Een e-mail in HTML kan gebruik maken van eventuele opmaak, terwijl Tekst zonder opmaak ervoor zorgt dat de mail als platte tekst wordt verstuurd. Kies Bijlage als je het bericht niet in het bericht zelf wilt plakken, maar als e-mailbijlage wilt toevoegen. Klik op OK om de gepersonaliseerde mailings te versturen. Outlook verstuurt de berichten één-voor-één naar de ontvangers. Je vindt de berichten terug in de map Verzonden items, net als je andere e-mailberichten.

©PXimport

Meer leesplezier

Zorg ervoor dat je ontvangers plezier hebben in het lezen van je nieuwsbrieven. Met een paar handige tips verbeter je de inhoud: Duidelijke onderwerpregel: Zorg voor een compacte, duidelijke onderwerpregel waaruit de ontvanger kan opmaken wat hij kan verwachten. Duidelijke actie: Als je iets verwacht van de ontvangers van je nieuwsbrief, zorg dan voor een duidelijk omschreven actie. Afbeeldingen: Verrijk je e-mail met afbeeldingen of foto’s. Voetregel: Gebruik de voetregel in de e-mail om te verwijzen naar andere kanalen, bijvoorbeeld je Instagram-account. Zorg er ook voor dat duidelijk is hoe de ontvangers zich kan afmelden van je nieuwsbrief. Voor professionele partijen is dat uiteraard zelf juridisch verplicht, maar voor je persoonlijke nieuwsbrieven aan bekenden is dat ook zo netjes. Tijdstip: Experimenteer met de tijdstippen waarop je de e-mail verstuurt en vraag om de mening van je ontvangers: welke tijdstippen worden het meest gewaardeerd?

Wat extra hulp

Mogelijk krijg je na enige tijd behoefte aan meer mogelijkheden op het gebied van de opmaak van je nieuwsbrieven. Wat hulp van buitenaf kan dan geen kwaad. Een interessante dienst, die je als thuisgebruiker bovendien gratis mag gebruiken, is Canva. Via deze dienst kun je in je browser nieuwsbrieven maken: extra software hoef je er niet voor te installeren. Maak een gratis account. Nadat je je hebt aangemeld, klik je in het hoofdscherm van Canva op Sjablonen. In de sectie Marketing kies je voor Nieuwsbrieven. Bovenin het scherm kies je eventueel een categorie (zoals E-mail). Via de optie eronder – Kleur – kun je bovendien een voorkeur aangeven voor een primaire kleur. De selectie van gevonden sjablonen wordt eronder getoond. Klik op een nieuwsbrief om de details te bekijken. Heb je de juiste sjabloon gevonden? Klik op Dit sjabloon gebruiken. De editor wordt geladen. Overigens hoef je niet per se een bestaand sjabloon als uitgangspunt te gebruiken, maar kun je ook met een lege basis beginnen. Kies voor Sjablonen en klik op Aangepast formaat. Geef de gewenste afmetingen op en kies Nieuw ontwerp maken. Het canvas wordt opnieuw geladen en je kunt nu met een leeg ontwerp beginnen.

©PXimport

Ontwerpen maar

Rechts in het venster zie je het ontwerp. Klik op een element, zoals de titel, om het te bewerken. Via de werkbalk bovenin het venster kun je de verschillende onderdelen onder handen nemen. Links in het venster vind je een verticale werkbalk. Die geeft je toegang tot extra elementen, zoals foto’s en video’s. Ook kun je hier een andere achtergrond kiezen. Let op als je aan de slag gaat met afbeeldingen: foto’s en andere afbeeldingen kunnen rechten hebben: bij het uitchecken van je nieuwsbrief verderop wordt dan een vergoeding gevraagd. Mogelijk heb je in plaats hiervan eigen foto’s die je kunt gebruiken. Ga naar de sectie Uploads. Klik nu op de knop Upload media. Een nieuw venster wordt geopend waarin je de afbeeldingen (en zelfs video’s) kunt selecteren. Ook kun je de media slepen vanaf het bureaublad naar het browservenster: ze worden dan automatisch geupload. Handig is de mogelijkheid om niet alleen lokaal materiaal te gebruiken, maar ook materiaal van sociale kanalen, zoals Instagram. Bovendien kun je andere bronnen selecteren, zoals Dropbox en Google Drive.

©PXimport

Hergebruiken

Als je regelmatig een nieuwsbrief verstuurt en telkens hetzelfde ontwerp als basis wilt gebruiken, is het handig om het ontwerp op te slaan. Klik in het menu bovenin het venster op Bestand. Hier vind je de optie Een kopie maken. Ook kun je het ontwerp opslaan of opslaan in een specifieke map, zodat je het ontwerp later opnieuw kunt openen. In ditzelfde menu vind je ook hulpmiddelen waarmee je het ontwerp verder kunt verfijnen. Via de knop Linialen weergeven worden rondom het ontwerp maten getoond, waarmee je de indeling van de nieuwsbrief kunt verbeteren. Ook kun je via het menu de weergave van tabellen en marges inschakelen.

Klaar voor gebruik

Ben je tevreden met het ontwerp? Klik dan op de knop Downloaden. Bij Bestandstype kies je de gewenste bestandssoort. Wil je je nieuwsbrief versturen als bijlage, dan komt PDF goed van pas. Je kunt ook kiezen voor een afbeelding, in de vorm van een PNG- of JPG-bestand. Voor een SVG-afbeelding (die vectorgebaseerd is en dus eenvoudig kan schalen), heb je een betaald abonnement op Canva nodig. Heb je afbeeldingen gebruikt waarvoor moet worden afgerekend, dan toont Canva dit in het uitcheckvenster. In plaats daarvan kun je uiteraard ook eigen afbeeldingen gebruiken.

▼ Volgende artikel
Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast
© Lightfield Studios - stock.adobe.com
Huis

Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

In het kort: Moderne broodroosters zijn echte alleskunners: naast het roosteren van brood gebruik je ze ook voor het maken van tosti's, het opwarmen van croissants en het ontdooien van bevroren brood. En ze kunnen vaak nog veel meer dan dat. In dit artikel lees je wat moderne broodroosters allemaal kunnen en in welk opzicht ze verschillen van de meer traditionele modellen.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

▼ Volgende artikel
Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*
© encierro - stock.adobe.com
Huis

Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

In dit artikel lees je: • Waarom zelf kweken geld bespaartWelke groenten je makkelijk zelf kweekt, ook in pottenWelke fruitplanten jarenlang opbrengst gevenOf je beter kruiden kunt kopen of zelf zaaienWelke kruiden goed groeien in pottenWanneer je het beste kunt zaaien of plantenHoe je je oogst beschermt tegen slakken, rupsen en vogelsWaarom avocado's kweken in Nederland nauwelijks zin heeftHoe je eenvoudig begint, ook zonder moestuin

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

  • Zaaien: april binnen, mei buiten

  • Zon: veel zon

  • Grond: luchtige, voedzame grond

  • Let op: geef genoeg water, vooral bij warm weer

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

  • Zaaien: maart binnen, uitplanten in mei

  • Zon: volle zon, uit de wind

  • Grond: goed doorlatend en rijk aan voeding

  • Let op: bind ze op en haal regelmatig dieven (zijscheuten) weg

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

  • Zaaien: februari tot juni

  • Zon: zon of halfschaduw

  • Grond: losse, voedzame grond

  • Let op: plant jonge prei diep, dat zorgt voor lange witte stelen

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

  • Zaaien: februari binnen

  • Zon: veel zon, liefst beschut

  • Grond: voedselrijke potgrond

  • Let op: paprika's houden van warmte – een kas of warm hoekje helpt enorm

  • Oogsten: augustus t/m oktober; zodra paprika's volledig gekleurd zijn oogsten

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

  • Zaaien: maart tot september

  • Zon: liefst halfschaduw, anders wordt het snel bitter

  • Grond: normale tuingrond, niet te droog

  • Let op: jonge rucola is het lekkerst – wacht niet te lang met oogsten

  • Oogsten: mei tot oktober; al 4-6 weken na zaaien

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

  • Planten: november tot maart

  • Zon: volle zon

  • Grond: zure grond (meng turf door de aarde)

  • Let op: geef bij droogte water met regenwater (geen kalkrijk kraanwater)

  • Oogsten: juli t/m september; vruchten regelmatig plukken als ze volledig blauw zijn

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

  • Planten: najaar of vroeg voorjaar

  • Zon: liefst veel zon

  • Grond: goed doorlatend, voedzaam

  • Let op: snoei oude takken na de oogst voor meer vruchtvorming

  • Oogsten: juni t/m oktober; afhankelijk van ras, pluk zodra rijp

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

  • Planten: maart of augustus

  • Zon: volle zon

  • Grond: luchtige aarde, niet te nat

  • Let op: verjong elk jaar door nieuwe stekken te planten

  • Oogsten: juni t/m september; direct oogsten zodra ze volledig rood zijn

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

  • Planten: voorjaar

  • Zon: volle zon, beschut plekje

  • Grond: voedzame, goed doorlatende grond

  • Let op: bescherm bij strenge vorst

  • Oogsten: augustus t/m oktober; vijgen oogsten als ze zacht en volledig gekleurd zijn

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?


Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

  • Je hebt direct een oogstbare plant

  • Je ziet meteen of de plant gezond is

  • Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

  • Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

  • Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

  • Leuk om te doen in de lente

  • Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

  • Zon: volle zon

  • Grond: droge, arme grond

  • Let op: geef weinig water, winterhard tot -10 °C, snoei regelmatig takjes om groei compact te houden

  • Oogsten: het hele jaar

2. Tijm

  • Zon: veel zon

  • Grond: doorlatend, kalkrijk

  • Let op: snoei regelmatig voor compacte groei, regelmatig toppen

  • Oogsten: hele jaar door

3. Munt

  • Zon: halfschaduw of zon

  • Grond: vochtig, niet te droog

  • Let op: woekert, dus altijd in pot houden

  • Oogsten: maart t/m november; jonge blaadjes smaken het beste

4. Bieslook

  • Zon: halfschaduw tot zon

  • Grond: voedzaam, vochtig

  • Let op: bloeit in zomer, maar dan kun je nog steeds de stengels oogsten

  • Oogsten: maart t/m oktober; knip regelmatig voor verse aanwas

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

GewasBinnen zaaienBuiten zaaienPlantenOogsten vanaf
Courgetteaprilmeimeijuli–sept
Cherrytomaatmaartmeimeijuli–sept
Preifebruari–maartapril–juni-juli–dec
Paprikafebruari–maartmeimeijuli–sept
Rucola-maart–sept-april–okt
Blauwe bes--nov–maartjuli–aug
Framboos--okt–mrtjuni–aug
Aardbei--maart/augjuni–juli
Vijg--voorjaaraug–okt
Rozemarijn-maart–julimaart–meihet hele jaar
Tijm-maart–julimaart–meihet hele jaar
Munt-maart–julimaart–meihet hele jaar
Bieslook-maart–julimaart–meihet hele jaar
Basilicummaart–meimei–juli-juni–sept
Koriandermaart–aprilapril–juni-mei–aug
Dillemaart–aprilapril–juni-mei–aug
Peterseliefebruari–aprilmaart–juli-mei–okt

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

  • Leg koperen munten rond potten of bedden

  • Zet schuilplaatsen zoals omgekeerde bloempotten om ze weg te vangen

  • Kies planten die slakken minder lekker vinden (zoals rozemarijn of tijm)

  • Zet een schoteltje met bier neer

Rupsen:

  • Controleer planten regelmatig op eitjes (onder bladeren)

  • Plant afrikaantjes of dille tussen je groenten – die trekken natuurlijke vijanden aan

  • Gebruik fijnmazig net als je veel last hebt

Vogels:

  • Span vogelnetten over bessenstruiken

  • Hang oude cd's of glimmend lint op om ze af te schrikken

  • Zet een nep-roofvogel in de buurt van je fruit

©APISIT Wilaijit

Kun je zelf avocado's kweken? Hoewel avocado's duur zijn in de winkel, is het niet realistisch om ze zelf te kweken met het idee dat je er ooit van zult oogsten. Je kunt de pit laten kiemen – bijvoorbeeld in een glas water of direct in potgrond – en daar groeit met wat geduld een mooie plant uit. Maar een echte avocado-oogst? Die blijft in Nederland vrijwel altijd uit. De boom heeft jaren nodig om vrucht te dragen, meestal tussen de zeven en tien jaar, en stelt hoge eisen aan temperatuur en licht. Buiten overleeft hij onze winters niet. Zelfs in een kas is het lastig om genoeg warmte en luchtvochtigheid te bieden. Daarbij komt dat veel soorten alleen vruchten dragen als er een tweede, genetisch afwijkende boom in de buurt staat voor kruisbestuiving. Leuk dus als groene kamerplant, maar niet als serieuze manier om geld te besparen op avocado's.

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.

 

Moestuinzaden?

Heel veel keus