Als je Dropbox uitsluitend gebruikt om bestanden synchroon te houden op al je computers en andere apparaten, doe je de dienst tekort. Dropbox is een van de eerste diensten die verder denkt dan alleen bestandsopslag in de cloud. We bespreken de beste uitbreidingen en trucs voor Dropbox.

Dropbox wordt vaak onterecht afgedaan als 'de zoveelste clouddienst waar je bestanden kunt bewaren'. Dit is de gedeeltelijke waarheid, want opslag is inderdaad een mogelijkheid van deze dienst, maar het is wel slechts één van de elementen. We belichten de handigste onderdelen zoals samenwerken, grote bestanden versturen, extra veiligheid en het koppelen van apps/diensten. Dit laatste maakt het bijvoorbeeld mogelijk om je Dropbox te gebruiken als fotoarchief, 'ftp-server' of memo-recorder. We belichten ook video-streaming via Dropbox en je leest hoe je Dropbox op je tv krijgt. Lees ook: Gratis meer ruimte in Dropbox.

Voor iedereen die nog geen Dropbox gebruikt geven we even een micro-introductie. Dropbox geeft je gratis 2 GB opslagruimte. Tegen betaling is de schijfruimte uit te breiden. Het Dropbox-programma maakt een map aan op je computer. Alles wat je hierin bewaart, wordt automatisch gesynchroniseerd met 'de cloud'. Vervolgens installeer je Dropbox op al je computers, tablet(s) en smartphone(s), waarna de inhoud van de map overal beschikbaar wordt. Zonder computer bekijk je de inhoud van je Dropbox via de app of door in te loggen via www.dropbox.com.

01 Synchroniseren

Het synchroniseren van de inhoud van je Dropbox-map gaat volledig automatisch. Je vindt Dropbox als icoontje in je systeemvak, rechtsonder in beeld. Klik op het icoontje, klik vervolgens op het tandwiel-icoontje en kies Voorkeuren. Verwijder het vinkje bij Meldingen op desktop weergeven als je vindt dat het programma te vaak pop-ups toont. Interessanter is de optie Bandbreedte. Kies hier voor de optie Geen limiet als je een snelle internetverbinding hebt en wilt dat je Dropbox altijd zo snel mogelijk wordt bijgewerkt.

In de basis worden de bestanden gesynchroniseerd tussen je computer (of een ander apparaat) en de Dropbox-clouddienst op internet. Als je meerdere apparaten in hetzelfde netwerk hebt, kun je de apparaten ook onderling laten synchroniseren. Hiermee wordt de internetverbinding minder belast en gaat synchroniseren sneller. De optie heet LAN-synchronisatie en kun je met één vinkje inschakelen of juist uitschakelen.

©PXimport

Dankzij LAN-synchronisatie kun je sneller onderling synchroniseren tussen je pc, laptop en mobiele apparatuur in hetzelfde netwerk.

02 Versieherstel

Een van de voordelen van Dropbox ten opzichte van de concurrentie is bestandsherstel. Van alle bestanden die je bewaart in je Dropbox, worden namelijk meerdere versies bijgehouden. Als je dus een Word-bestand opent vanuit je Dropbox en het document vervolgens verprutst en bewaart, kun je een eerdere versie terug laten zetten. Dit is handig als je langer werkt aan bijvoorbeeld een project, werkstuk of scriptie. Zorg ervoor dat je het bestand voor je ziet in de Windows Verkenner. Gebruik de rechtermuisknop en kies Vorige versies weergeven. De webomgeving van Dropbox verschijnt in beeld waarna je met één muisklik een eerdere versie terugzet (of downloadt). Oudere versies worden standaard dertig dagen bewaard. Voor Dropbox Pro is een uitbreiding beschikbaar om revisies tot een jaar oud terug te halen.

©PXimport

Dropbox biedt bestandsrevisies en kan een oudere versie terugzetten.

03 Verwijderde bestanden

De bestandsrevisies van de vorige tip werken ook op bestanden die je per ongeluk verwijdert. Als het gaat om per ongeluk verwijderde bestanden in een map, klik dan in je verkenner met de rechtermuisknop op deze map en kies Weergeven op Dropbox.com. Als je de map niet meer hebt, doe dit dan bij de 'dichtstbijzijnde' map die nog aanwezig is. De webomgeving van Dropbox verschijnt in beeld met hierin je bestanden en eventueel mappen. Rechtsboven in beeld staat naast de zoekfunctie een icoontje van een prullenbak. Hiermee toon je de verwijderde bestanden en mappen. Deze worden in lichtgrijs weergeven. Klik met de rechtermuisknop op een bestand dat je terug wilt krijgen en kies Herstellen. Dit kan ook bij een map. De bestanden/mappen worden automatisch hersteld in je Dropbox.

©PXimport

Het is eenvoudig om verwijderde bestanden (en mappen) te herstellen, mits deze waren opgeslagen in je Dropbox.

Extra opslag

De gratis versie van Dropbox biedt 2 GB opslagruimte. Er zijn slechts twee betaalde opties, Dropbox Business en Dropbox Pro. Dropbox Pro kost 99 euro per jaar en hiervoor krijg je 1 TB opslag. De cloudopslag van OneDrive en Google Drive is voor dezelfde opslagcapaciteit iets goedkoper. De concurrenten hebben als voordeel dat er meerdere opslagabonnementen beschikbaar zijn. Dit zien we ook graag Dropbox want het 'financiële gat' tussen het gratis abonnement en de 1 TB-abonnement is zeer groot. Wil je meer opslagruimte in je Dropbox maar niets betalen? Er zijn mogelijkheden om je opslagcapaciteit kosteloos uit te breiden, bijvoorbeeld door je vrienden uit te nodigen om Dropbox ook te gebruiken. Lees op welke manieren je de opslagruimte kunt uitbreiden.

©PXimport

Meer ruimte nodig in je Dropbox en niet betalen? Er zijn meerdere mogelijkheden!

04 Mappen delen

Dropbox heeft een 'samenwerkfunctie' die handig is voor familie, (kleine) bedrijven, studiegroepjes en (tijdelijke) projecten waarbij meerdere mensen toegang nodig hebben tot dezelfde bestanden. Iedereen krijgt de bestanden binnen in zijn Dropbox-map, kan deze bewerken en nieuwe bestanden toevoegen. Klik met de rechtermuisknop op een map in je Dropbox-map en kies Deze map delen. Geef aan met wie je de map wilt delen en welke rechten je wilt toekennen: Kan bewerken of Kan weergeven. Er wordt een link verstuurd waarna de map binnenkomt op de computers en apparaten van de mensen die je hebt uitgenodigd. Deze hebben een Dropbox-account nodig.

Het beheren van de mappen die je gedeeld hebt werkt via www.dropbox.com. Klik achter de gedeelde map op Delen / Mensen uitnodigen om samen te werken.

©PXimport

Nodig mensen uit om samen te werken aan bestanden in een gedeelde Dropbox-map.

05 Bestanden versturen

Je kunt ook eenmalig een bestand of map delen. Dit is vergelijkbaar met het principe dat je wel kent van WeTransfer. Gebruik in je verkenner de rechtermuisknop op een bestand (of map) in je Dropbox en kies Dropbox-link delen. Dropbox plaatst hiermee een link op je klembord, die je met Ctrl+V plakt in een mailtje of chatbericht. De ontvanger hoeft in dit geval geen Dropbox-gebruiker te zijn om jouw bestanden binnen te halen.

©PXimport

Deel een bestand (of map inclusief inhoud) direct vanuit je Dropbox.

06 Wat heb ik gedeeld?

Om te zien welke links je in het verleden hebt aangemaakt, meld je je aan bij www.dropbox.com en kijk je bij Links. Achter een bestand of map vind je een kruisje om de gedeelde link op te heffen. Je bestand(en) downloaden is dan niet meer mogelijk. Klik op het tandwiel-icoontje voor geavanceerde opties. Je kunt bijvoorbeeld een wachtwoord instellen en een vervaldatum bepalen waarna de downloadmogelijkheid automatisch wordt opgeheven.

©PXimport

Stel eventueel een wachtwoord in om je downloads te beveiligen.

Nederlandstalig

Dropbox ondersteunt veel talen en is ook Nederlandstalig. Is bij jou de Engels taal actief is in de webomgeving van Dropbox? Je verandert de taal eenvoudig door in te loggen via www.dropbox.com. Klik rechts boven in beeld op je naam en kies Settings. Verander bij Preferences Language / English de taal met Change naar Nederlands. Als het Dropbox-programma op je computer Engelstalig is, open je de instellingen van het programma via het icoontje in je systeemvak. Klik op het tandwiel-icoontje, kies Preferences en verander de taalinstelling bij General / Language.

©PXimport

Is je Dropbox Engelstalig? Kies de voor de Nederlandse taal bij de voorkeursinstellingen.

07 Uploaden naar Dropbox

DBinbox is een externe partij die je Dropbox een veilige 'externe brievenbus' geeft. Eenmaal ingesteld krijg je van DBinbox een link. Iedereen met deze link kan bestanden uploaden naar jouw Dropbox. Een Dropbox-account aan de kant van de uploader is niet nodig, alles werkt hier in de webbrowser. De bestanden komen binnen in de submap van Dropbox\Apps\dbinbox.

©PXimport

Dankzij DBinbox kun je bestanden ontvangen in je Dropbox, een soort ftp-server maar dan zeer eenvoudig.

08 E-mailen naar Dropbox

Bij Send to Dropbox krijg je een speciaal e-mailadres. De bijlagen van berichten die iemand naar dit mailadres stuurt, belanden automatisch in jouw Dropbox in de submap Dropbox\Apps\Attachments. Dit is handig als je bijvoorbeeld foto's wilt verzamelen van een feestje: niet iedereen heeft (of begrijpt) Dropbox, maar (bijna) iedereen kan e-mailen. Ook als je op een andere computer, tablet of smartphone werkt en even iets in je eigen Dropbox wilt zetten (bijvoorbeeld foto's of een filmpje) is Send to Dropbox handig.

Bij DBinbox en Send to Dropbox is het overigens eenrichtingsverkeer: mensen kunnen bestanden toevoegen, maar niet uitlezen of verwijderen.

©PXimport

Send to Dropbox bewaart email-bijlagen je Dropbox.

09 Wie-wat-waar

Als je wilt weten wat er allemaal gebeurt in je Dropbox, kun je dit eenvoudig controleren. Meld je aan bij www.dropbox.com en klik op Gebeurtenissen. Hier zie je een logboek van recente acties, zoals nieuwe en verwijderde bestanden. Als je wilt weten welke apparatuur of apps verbinding maken met je Dropbox, klik dan linksboven in beeld op je naam en kies Instellingen / Beveiliging. Je ziet al je apparaten en inlogsessies. Onder in beeld vind je de apps/diensten van derden die je (ooit) toegang hebt gegeven. De verbinding kun je eenvoudig verbreken met een klik op het kruis-icoontje, waarna de app/dienst geen toegang meer heeft.

©PXimport

Het is eenvoudig om te controleren welke apps/diensten toegang hebben tot je Dropbox.

Voorzichtig met koppelen

Je moet goed opletten tijdens het koppelen van apps of diensten aan je Dropbox. Dropbox geeft aan welke toegang er nodig is. Als het goed is, vraagt een dienst/app toegang tot een submap in de map Dropbox\Apps. Soms wordt er volledige toegang gevraagd tot alle bestanden en mappen in je Dropbox. Dit verdient niet de voorkeur omdat het meestal niet nodig is voor de technische werking. Een bijvoorbeeld is DROPitTOme. Dit alternatief voor DBinbox heeft meer mogelijkheden, maar vraagt toegang tot al je bestanden.

10 Encryptie

Als het goed is gebruik je een uitstekend wachtwoord voor je Dropbox en misschien zelfs 'tweestapsverificatie'. Afhankelijk van de informatie die je bewaart bij de dienst, kun je onafhankelijke encryptie inzetten om je bestanden nog beter te beveiligen. Hiervoor zijn oplossingen beschikbaar als Boxcryptor, Cloudfogger en Sookasa. De instapversies zijn gratis. Let op: encryptie is soms niet compatibel met apps/diensten van derden. Ook heb je op je apparatuur waar je toegang wilt tot je Dropbox-bestanden de encryptiesoftware nodig. Encryptie gebruiken op een selectief aantal mappen/bestanden is een goede middenweg tussen veiligheid en gebruiksgemak.

©PXimport

Als veiligheid echt belangrijk is, kun je niet om extra encryptie heen.

11 Overal Dropbox

Als je echt alles uit Dropbox wilt halen, is het aan te raden om Dropbox op al je apparaten te installeren. Doe dit zo snel mogelijk, dan hoef je op het moment dat je een bestand nodig hebt niet te zoeken naar de logingegevens. Voor smartphone en tablet is het raadzaam om in de app een extra pincode in te stellen als extra drempel bij diefstal of verlies. Je vindt deze 'beveiligingsdrempel' bij de app-instellingen.

12 Dropbox-app

De smartphone/tablet-apps van Dropbox geven toegang tot al je bestanden in je Dropbox. De bestanden zijn op afroep beschikbaar en worden pas naar je toestel gedownload op het moment dat je een bestand opent, je hebt dan dus wel een internetverbinding nodig. Je kunt ook je foto's en filmpjes automatisch laten back-uppen naar je Dropbox, deze optie vind je bij de instellingen van de app. Vanwege de aanzienlijke omvang van mediabestanden is het aan te raden om dit alleen te activeren als je een Dropbox Pro-account hebt.

©PXimport

Je laat je smartphone- en tabletfoto's eenvoudig back-uppen naar je Dropbox.

Beveiliging in twee stappen

Om je Dropbox beter te beveiligen is het mogelijk om een extra drempel voor onbevoegden op te werpen. Dit principe heet 'verificatie in twee stappen' en is een aanvulling op je wachtwoordverificatie. Meld je aan bij www.dropbox.com, klik linksboven in beeld op je naam en kies Instellingen / Beveiliging. Klik bij Tweestapsverificatie op Inschakelen en volg de stappen op het scherm. Eenmaal geactiveerd ontvang je van Dropbox een extra code via sms als je een nieuw apparaat in gebruik neemt of een dienst probeert te koppelen.

©PXimport

Activeer 'tweestapsverificatie' om Dropbox beter te beveiligen tegen onbevoegden.

13 Streaming filmbestanden

Veel mensen weten niet dat je filmbestanden kunt streamen vanuit je Dropbox naar je tablet of smartphone. Technisch gezien kun je dus reusachtige filmbestanden bewaren in je Dropbox en deze op vakantie via wifi streamen naar je smartphone of tablet. De truc werkt ook door in te loggen op je www.dropbox.com. Het filmbestand wordt afgespeeld in een 'player' in je browser.

©PXimport

Stream filmbestanden onderweg vanuit je Dropbox naar je smartphone of tablet.

14 Carousel

Dropbox heeft een eigen foto-app waarmee je op een prettige manier door al je foto's in je Dropbox bladert. De optie voor Carousel vind je na het aanmelden op www.dropbox.com in de linkerkolom. Installeer ook de Carousel-app op je iOS- en/of Android-toestel. Een goede tijdlijn en albums staan centraal. Helaas indexeert Carousel standaard alle foto's in je Dropbox en dus ook veel rommel. De optie om mappen uit te sluiten lijkt aanwezig, maar het zou prettig zijn als dit andersom werkt: de gebruiker laten kiezen welke mappen er in Carousel mogen verschijnen en de rest negeren.

©PXimport

De foto-app Carousel geeft toegang tot alle foto's in je Dropbox.

15 Slimme apps

Er zijn veel apps voor iOS en Android die standaard ondersteuning bieden voor Dropbox. Zo bieden Skyro (Android) of Recorder for Dropbox (iOS) een handige memorecorder. En wil je van je smartphone een scanner maken, dan is Genius Scan+ (iOS en Android) een goede app, voor 6,99 euro. De app digitaliseert papieren uit de 'echte wereld' en bewaart deze als bestand in je Dropbox.

©PXimport

Tover je Dropbox met handige apps om tot een memo-recorder of scanner.

16 Portable apps

Portable apps zijn bedoeld om op een flashdrive te zetten en zo je favoriete apps altijd bij de hand te hebben, maar er is geen reden om Dropbox niet op eenzelfde manier in te zetten. Het belangrijkste is dat je dan niet meer hetzelfde programma op all je devices hoeft te installeren. Ook worden alle wachtwoorden, instellingen en andere gegevens bewaard.

Maak eerst een nieuwe map aan binnen Dropbox (je moet het wel geïnstalleerd hebben, het werkt niet via de website). Ga daarna naar www.portableapps.com en download het programma. Nu kun je losse apps in je Dropbox zetten en altijd bij je hebben, ook als je je flashdrive een keer vergeten bent.

©PXimport

Portable apps kun je overal gebruiken zonder ze te hoeven installeren.

17 uTorrent

Je kunt Dropbox ook gebruiken om torrent-bestanden te downloaden. Dat doe je bijvoorbeeld met uTorrent, een piepklein programma om de bestanden mee te downloaden. Download uTorrent op je pc, als je dat niet al had, en maak in je Dropbox een map aan waarin je de torrentbestanden zet. Je kunt nu binnen uTorrent aangeven automatisch alle bestanden uit de map automatisch te downloaden. Download naar een specifieke map op je pc zodat je Dropbox-map niet volloopt. Als je pc een Dropbox-verbinding heeft, zullen automatisch alle torrentbestanden die je vanaf een computer of smartphone in de Dropbox-map sleept gedownload worden op je pc.

Dropbox op je tv

Het is leuk om creatief te denken om tot slimmere oplossingen te komen. Heb je bijvoorbeeld een Synology-NAS of andere centrale met Dropbox-ondersteuning? Dan kun je ervoor zorgen dat je de foto's en filmpjes van je smartphone kunt bekijken op je tv. Installeer de Dropbox-app op je NAS. Je kunt meerdere accounts toevoegen. Zorg ervoor dat je vanaf je smart-tv bij je NAS kunt. Gebruik de Dropbox-app op je smartphone en laat media synchroniseren met de clouddienst. Het resultaat is dat je nu foto's en filmpjes kunt bekijken via de tv. De truc kun je uitbreiden met de smartphone van je partner of kinderen; zo kan iedereen genieten van de media die anders verborgen blijven in broekzak of (school)tas.

©PXimport

Handig combineren: koppel je smartphone aan je Dropbox, Dropbox aan je NAS en bekijk je foto's op je tv via je NAS.

De Tapo Smart HomeBase H500 is een smarthomecontroller voor Tapo-smarthomeproducten. Hij doet voornamelijk dienst als centraal punt voor een beveiligingssysteem bestaande uit camera's en sensors. Wij hebben de H500 getest in combinatie met Tapo-camera's.

Tapo is het merk waaronder TP-Link smarthomeproducten zoals camera's en robotstofzuigers verkoopt. De Tapo Smart HomeBase H500 is gemaakt van wit kunststof en komt degelijk over. Alle aansluitingen vind je op de achterkant in de vorm van netwerk, HDMI, usb-a, usb-c en een voedingsaansluiting. De netwerkaansluiting kun je gebruiken om de HomeBase met je thuisnetwerk te verbinden, maar dat kan ook via wifi. De HDMI-poort is bedoeld om beelden van je camera's op je televisie te bekijken, terwijl je de usb-c-poort kunt gebruiken om een tablet op te laden. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Extra functies

De H500 is ontworpen om in het zicht in je woonkamer te zetten en heeft wat extra handigheidjes die dan van pas komen, zoals knoppen om te kunnen praten als iemand aanbelt. Ook vind je op de voorkant een klepje dat dienstdoet als tabletstandaard; handig als je een tablet gebruikt om je smarthome mee te bedienen. Je kunt de usb-c-poort, die maximaal 1,5 ampère levert, gebruiken om je tablet via de HomeBase op te laden.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Smart HomeBase H500 is voorzien van 16 GB ingebouwd geheugen. Dat is op zich genoeg voor een bescheiden systeem, omdat er alleen clips worden opgeslagen als er beweging gedetecteerd wordt. Bovendien loopt de opslag nooit echt vol omdat oudere opnames automatisch worden overschreven. Heb je meerdere camera's of wil je opnames langere tijd bewaren, dan kun je de opslag zelf uitbreiden. Op de zijkant vind je een klepje waarachter je een 2,5inch-uitbreidingslot vindt. Uitbreiden kan met een 2,5-inch SATA-schijf; dat kan ook een ssd zijn.

©Jeroen Boer - ID.nl

Verwarrende koppeling

De H500 moet aan je Tapo-camera's worden gekoppeld. Dat is enigszins verwarrend, want dat kan als je al camera's hebt op twee manieren. Onze camera's (de C410 en C460) stonden niet in de lijst die je ziet als je eerst op de H500 klikt, maar wel in de andere lijst. Begin je met de H500, dan speelt dat probleem niet en worden ondersteunde camera's automatisch gekoppeld.

Na koppeling worden video’s op de H500 opgeslagen. De H500 kan daarnaast tot zes camera's AI-herkenning geven voor personen, gezichten, voertuigen en huisdieren. Na het inschakelen hiervan wordt een database met herkende personen opgebouwd. Verwarrend is dat je om opnames op de H500 te bekijken op het pictogram 'microSD' moet klikken. Je kunt beelden downloaden om ze veilig te stellen.

Extra AI-functies

Behalve opnemen kan de Smart HomeBase H500 ook AI-functies toevoegen aan Tapo-camera's. De HomeBase kan maximaal zes camera's betere herkenningsmogelijkheden geven op basis van AI, maar dat wordt ook als je minder dan zes camera's hebt niet automatisch ingeschakeld. Je kunt dat zelf doen door in de app op de tegel AI Empowerment te klikken. De camera's kunnen dankzij AI personen, gezichten, voertuigen en huisdieren herkennen. Je kunt zelf bepalen welke herkenningsmogelijkheden actief zijn. Herkende personen verschijnen vervolgens automatisch in de app waarna je eventueel kunt aangeven wie die personen zijn.

Opnames terugkijken

In de Tapo-app kun je per camera zowel livebeelden bekijken als opgeslagen fragmenten vanaf de Smart HomeBase terugzien. Verwarrend is dat je daarvoor moet kiezen tussen de pictogrammen cloud en microSD. Ook al gebruik je de HomeBase, toch valt die onder het microSD-symbool. Logischer zou zijn als TP-Link een apart pictogram toevoegt voor de HomeBase. De door ons geteste batterijcamera's nemen korte clips op zodra beweging wordt gedetecteerd. Zodra de opslag vol raakt, worden automatisch de oudste opnames overschreven. Clips kun je desgewenst ook downloaden.

Beperkt nut HDMI

De Tapo Smart HomeBase H500 is voorzien van een HDMI-uitgang waarmee je de hub kunt aansluiten op een televisie of monitor. Je kunt in de app een dashboard configureren bestaande uit één of vier secties. Zo kun je maximaal vier camera's tegelijkertijd bekijken. Heb je minder dan vier camera's, dan kun je ook kiezen voor een klok. Dat klinkt op zich handig, maar met batterijgevoede camera's zoals wij tijdens de test hebben gebruikt, heb je daar niet zoveel aan. Je ziet in het dashboard alleen beeld als de camera op dat moment beweging detecteert. Het is dus niet mogelijk om naar wens live mee te kijken. Het is ook niet mogelijk om via de televisie oudere opnames te bekijken die op de Smart HomeBase staan. Deze functie heeft kortom alleen enigszins nut als je op netstroom gevoede camera's hebt.

Conclusie

De Tapo Smart HomeBase H500 is een praktisch basisstation voor gebruikers van Tapo-camera’s, zoals beveiligingscamera’s en de videodeurbel. Met dit kastje sla je opnames centraal op, zonder dat je een cloudabonnement nodig hebt. De ingebouwde opslag biedt ruimte voor enkele weken aan beeldmateriaal en kan eenvoudig worden uitgebreid als je meer capaciteit wilt. Toch zijn er nog wat kinderziektes. Zo kan de koppeling met camera’s verwarrend verlopen, afhankelijk van de volgorde waarin je apparaten installeert. Ook wekt het gebruik van een SD-kaartpictogram voor lokaal opgeslagen beelden snel verkeerde verwachtingen.

Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.