Het maken van een back-up van een goedgevulde NAS kan een uitdaging zijn, zeker als je daar niet te veel naar om wilt kijken. Een oude nas als back-up gebruiken is ideaal. Een extra voordeel is dat je die elders kunt onderbrengen voor nog meer veiligheid!

Je kunt een back-up van je NAS natuurlijk naar de cloud maken, zoals we in de vorige workshop hebben behandeld. Daar zijn wel kosten aan verbonden, en de internetverbinding kan een beperkende factor zijn. Een lokale kopie naar een via usb aangesloten harde schijf is ook een mogelijkheid, maar wel wat omslachtiger. Bovendien staan de apparaten naast elkaar, wat minder veilig is. Veel praktischer is een back-up naar een tweede NAS. Dat mag best een wat ouder systeem zijn. Zelfs de oude Synology DS110j, waar we op afstand een back-up naar maken, voldoet prima als back-upbestemming en heeft evenmin moeite met een enkele harde schijf van 6 TB. Dat is veel cloudopslag voor weinig! De back-up kun je maken via je lokale netwerk, maar ook via internet, als je de NAS bijvoorbeeld bij een vriend of kennis neerzet. In deze workshop laten we zien hoe je de back-ups kunt instellen, zowel voor Synology als QNAP.

Synology naar Synology

Wil een back-up maken tussen twee modellen van Synology onderling? Op de NAS die je als back-upbestemming gaat gebruiken, installeer je dan eerst de zogeheten Hyper Backup Vault. Die kun je zien als een soort kluis voor je externe back-ups, waarmee je ook door de inhoud van die back-ups kunt bladeren. Het is handig om vooraf een gedeelde map toe te voegen, bijvoorbeeld met de naam Backup, waar je zelf toegang toe hebt naast eventuele administrators. Maak daarna ook een apart gebruikersaccount (bijvoorbeeld met de gebruikersnaam backupuser) die je alleen lees- en schrijftoegang geeft tot die gedeelde map.

Back-uptaak instellen

Op de NAS die als bron dient, open je dan Hyper Backup en maak je een nieuwe gegevensback-uptaak. Kies dan Extern NAS-apparaat als bestemming. Kies het apparaat en voer de gebruikersnaam (in ons voorbeeld backupuser) en het wachtwoord van een account op die bestemming in. Kies dan bij Gedeelde map de map waarin de back-up moet worden gemaakt, zoals de gedeelde map Backup die we zojuist hebben aangemaakt. Achter Map geef je aan welke naam de onderliggende map moet hebben waarin de back-up komt te staan. Volg dan de wizard waarin je onder meer de te back-uppen mappen en toepassingen kiest op de bron en een back-upschema. We raden je aan om ook codering aan clientzijde te gebruiken, zodat alle gegevens met een wachtwoord zijn afgeschermd zodra ze je NAS verlaten. Dat wachtwoord is ook nodig om de inhoud van de back-up te bekijken of om deze terug te zetten.

©PXimport

Gegevensback-up naar oudere Synology-NAS

Oudere modellen van Synology ondersteunen de toepassing Hyper Backup niet en je kunt hier ook niet de Hyper Back Vault op installeren. Voor deze toepassingen is namelijk minimaal DSM 6.0 nodig. Gelukkig kun je relatief eenvoudig rsync als alternatief gebruiken. Op een oudere Synology DS110j die we als back-upbestemming gebruiken, openen we hiervoor de toepassing Backup en replicatie. Onder Back-upservices schakelen we Netwerk back-up service in. Om een back-up naar die NAS te maken, maak je in Hyper Backup een back-uptaak, maar kies je in plaats van Extern NAS-apparaat voor de optie rsync.

©PXimport

Poorten doorsturen

Op de router zet je de poorten voor de netwerkback-up open. Voor Hyper Backup gaat het om tcp-poort 6281. Als je rsync gebruikt zet je poorten 22 (tcp) en 873 (tcp) open. Verwijs deze poorten door naar het interne ip-adres van de NAS. Doe hetzelfde voor poort 5001 voor beheer op afstand. Eventueel kun je dit poortnummer voor extra bescherming veranderen. Dit doe je via het configuratiescherm van DSM. Gebruik uiteraard hetzelfde poortnummer in de portforwarding.

Verdere tips

Bij een NAS op afstand is het handig om gebruik te maken van Dynamic DNS, zodat je via een eenvoudig te onthouden adres kunt inloggen. Zorg ook dat je een gebruikersaccount hebt om op afstand in te loggen in DSM (DiskStation Manager), de beheeromgeving van Synology. Zo kun je bijvoorbeeld updates installeren en controleren of de back-up is gelukt en het volume gezond is.

Synology naar QNAP

Om een back-up van Synology naar QNAP te maken of andersom, heeft het de voorkeur om gebruik te maken van rsync. Wil je een QNAP als bestemming gebruiken, dan installeer je daarop Hybrid Backup Sync (HBS). Open dan de bewuste toepassing en ga naar Services. Hier zie je een optie om de rsync-server in te schakelen. Daarbij kun je ook een gebruikersnaam (bijvoorbeeld rsync) en wachtwoord kiezen. Klik ten slotte op Toepassen om de instellingen actief te maken. Op je Synology-NAS open je nu Hyper Backup en maak je een back-uptaak aan, waarbij je als doel de optie rsync kiest. Bij Servertype kies je voor een rsync-compatibele server. Bij Back-upmodule kies je de map waarin de back-up moet worden bewaard.

©PXimport

QNAP naar Synology

Om een back-up van je QNAP-NAS naar een Synology-NAS te maken, begin je met een paar aanpassingen op je Synology-NAS. Ga naar Configuratiescherm en kies Bestandsservices. Op het tabje rsync kun je deze service inschakelen met een vinkje bij Rsync-services inschakelen. Kies dan Toepassen. Zet een vinkje bij Gesynchroniseerde account inschakelen, klik op Gesynchroniseerde account bewerken, kies een gebruiker en vul een wachtwoord in specifiek voor rsync. Op je QNAP-NAS open je Hybrid Backup Sync en ga je naar Synchroniseren om een nieuwe synchronisatietaak in één richting te maken. Kies Externe Rsync-server als bestemming. Bij Servertype kies je daarna Rsync-compatibele server. Vul de toegangsgegevens in die je hiervoor had gekozen. Klik dan op Maken. Je kunt nu links de map op je NAS kiezen die moet worden geback-upt en rechts de map op de Synology-NAS waarin de back-up moet worden bewaard. Hierna kun je eventueel een back-upschema instellen.

©PXimport

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.