ID.nl logo
NAS beveiligen tegen inbrekers doe je zo
© Reshift Digital
Huis

NAS beveiligen tegen inbrekers doe je zo

Behalve de pc is ook de NAS een belangrijk doelwit van cybercriminelen. Met malware of door gebruik te maken van fouten in de besturingssoftware of configuratie proberen ze toegang te krijgen tot het apparaat en daarna tot de gegevens op de NAS. Voorkomen blijft lastig, maar je kunt het ze wel maximaal moeilijk maken. Je NAS beveiligen doe je zo.

Dat we onze Windows-pc moeten beveiligen en beschermen is inmiddels bij iedereen bekend. Zelfs de beveiliging van het (draadloze) netwerk krijgt steeds vaker de aandacht die het verdient. Dat geldt minder voor de NAS. Dit was al een alleskunner en de functionaliteit is de laatste jaren alleen maar gegroeid. Meer functionaliteit maakt de NAS een interessantere aanschaf, waarbij de NAS-fabrikanten in een wedloop zijn geraakt om maar als eerste zoveel mogelijk functionaliteit aan de software van hun NAS-apparaten toe te voegen. Dit ging duidelijk ten koste van kwaliteit en meermaals bleek dan ook de beveiliging van de besturingssoftware onvoldoende om hackers en vooral ransomware buiten te houden. Inmiddels hebben de NAS-fabrikanten het proces van maken en testen van hun software flink verbeterd, maar dat wil nog niet zeggen dat een NAS zomaar veilig is. De software moet correct geconfigureerd worden en dat is met de toegenomen functionaliteit moeilijker dan het vroeger was.

©PXimport

01 Software-updates

Het is met de software voor de NAS niet anders dan met alle andere software, patchen, patchen, patchen! Alleen worden voor een NAS geen hotfixes en patches uitgebracht, maar nieuwere versies van de besturingssoftware. Een NAS bijwerken met de nieuwste beveiligingsupdates betekent dus altijd het upgraden naar een nieuwere versie van de besturingssoftware van de NAS.

Het updaten van de software op de NAS gaat via de webinterface. Voor dit artikel gaan we uit van Synology en QNAP, maar de stappen en maatregelen zijn op elke NAS van toepassing, ook van andere fabrikanten. Soms zullen bepaalde menu’s wat anders heten. Ga op de NAS naar Configuratiescherm / Systeem / Bijwerken en herstellen en kijk of er een nieuwere versie van het NAS-besturingssysteem beschikbaar is. De NAS controleert dit zelf, maar werkt dat niet, dan kan de firmware ook handmatig van de site van de fabrikant worden gedownload en daarna de upgrade handmatig worden uitgevoerd. Klik op Downloaden om de update naar de NAS te halen en kies er daarna voor deze te installeren. Na de upgrade is bijna altijd een reboot van de NAS nodig. Deze is belangrijk, zonder de reboot is de nieuwe firmware nog niet actief en zijn oude kwetsbaarheden dus niet verholpen.

©PXimport

Automatisch updaten

Omdat er best veel tijd kan zitten tussen het moment dat er een update voor de NAS uitkomt en het moment dat je zelf inlogt op de beheeromgeving van een NAS, is het beter het installeren van de software-updates automatisch te laten gebeuren. Bij Synology ga je naar Bijwerken en herstellen / Instellingen voor bijwerken en selecteer je de optie De nieuwe update automatisch installeren. In DSM 7 biedt Synology de mogelijkheid te kiezen tussen het automatisch installeren van alleen belangrijke updates van DSM en packages, alle updates of alleen geïnformeerd te worden over de updates. Om de tijd dat een NAS achterloopt met de software-updates zo kort mogelijk te houden, kies je liefst voor Dagelijks en een gepast moment in de nacht of dag.

Bij QNAP regel je dit via Configuratiescherm / Firmware update / Auto update. QNAP biedt nog de keuze tussen het installeren van de aanbevolen versie en de meest recente versie. QNAP adviseert zelf hier de aanbevolen versie te kiezen.

©PXimport

02 Update packages en apps

Wat geldt voor de besturingssoftware van de NAS, geldt ook voor de apps en packages die op de NAS geïnstalleerd worden om extra functionaliteit toe te voegen. En ook de apps voor iOS en Android voor gebruik op smartphone en tablets dienen allemaal geüpdatet te worden. Voor de apps en packages op de NAS open je het Package Center of het App Center. Hier staan de beschikbare updates, het is mogelijk deze een voor een te installeren, maar sneller en handiger gaat het via de optie Update Alles. Updaten van de mobiele apps gaat via de instellingen op smartphones en tablets.

©PXimport

03 Blijf op de hoogte

Om niet verrast te worden door updates is het aan te bevelen de configuratie van de NAS zo aan te passen dat systeemberichten automatisch worden verstuurd. Dit kan via e-mail, maar ook via sms en soms ook nog andere opties. QNAP regelt alle meldingen in het Meldingscentrum, dat heel veel controle geeft over de meldingen en de manier van verzenden. Wel is het best complex om alles goed te configureren. Bovenin het scherm kan de manier van communiceren worden geconfigureerd via de opties E-mail / SMS / Instant Messaging / Push Service. Kies hier het soort communicatie dat je wilt gebruiken en selecteer daarna bij Algemene Melding Instellingen dat je in elk geval over de items Antivirus, Beveiliging, Firmware en Firmware-update geïnformeerd wilt worden.

Bij Synology loopt dit via Configuratiescherm / Melding. Een waarschuwing via sms vereist veelal een abonnement bij een sms-provider, voor Instant Messaging wordt vaak Facebook of Skype gebruikt. E-mail en ook pushnotificaties via een app van de NAS-fabrikant is vaak het beste alternatief. QNAP heeft de QManager en Synology zet momenteel vol in op bewaking via Active Insight.

©PXimport

NAS en back-up

De bereikbaarheid in het netwerk en de opslagcapaciteit maakt dat menig NAS gebruikt wordt voor het bewaren van back-ups. Ook fabrikanten promoten dit. Waar ze minder helder over zijn, is dat back-up op een NAS alleen nog geen goede back-up is. Om de gegevens echt te beveiligen zijn extra maatregelen nodig. Begin met de 3-2-1-regel: bewaar altijd 3 kopieën, op minstens 2 verschillende media en bewaar minstens 1 kopie buiten het eigen huis. Maar denk ook na over de rol van de NAS hierbij. Wees terughoudend een NAS met back-ups ook andere taken te geven. Kijk of die niet beter door een tweede NAS of bijvoorbeeld een Raspberry Pi uitgevoerd kunnen worden.

04 Minimaliseer de services

Hoewel na een standaardinstallatie het aantal functies van de NAS beperkt is, is het nog maar de vraag of ze allemaal nodig zijn. Bovendien worden bij de configuratie en zeker door het installeren van apps en packages, nog meer functies toegevoegd. Voor een overzicht van alle actieve diensten op de NAS kijk je bij Synology in het Configuratiescherm / Infocenter onder Service. Via de puntjes rechtsboven kunnen nog extra kolommen worden toegevoegd. Zo zie je snel of iets via het netwerk bereikbaar is. Hier kunnen services worden uitgeschakeld door het vinkje in de kolom Inschakelen weg te halen.

QNAP biedt dit overzicht wel via Configuratiescherm / Systeem / Systeemstatus / Systeemdiensten, maar de mogelijkheid ze hier uit te zetten ontbreekt. Omdat elke extra functie de aanvalsmogelijkheden van de NAS vergroot, is het belangrijk kritisch te kijken naar de toegevoegde onderdelen. Zeker onderdelen die niet meer of nog niet gebruikt worden, kunnen beter worden uitgeschakeld of zelfs helemaal verwijderd. Voor een overzicht van de geïnstalleerde uitbreidingen ga je naar Package Center / Geïnstalleerd of App Center / Mijn apps.

©PXimport

Elke service die je uitschakelt maakt een NAS veiliger

-

05 Accounts

Een belangrijke stap in het beveiligen van de NAS, is het hernoemen van het admin-account. Echt hernoemen is het overigens niet en het admin-account laat zich niet verwijderen. De beste werkwijze is om een nieuw account te maken met een niet voor de hand liggende naam, dat toe te voegen aan de admin-groep en daarna het standaard admin-account uit te schakelen. Bij Synology gaat dit via het de route Configuratiescherm / Gebruikers of Configuratiescherm / Gebruiker en groep (in DSM 7). Ook bij QNAP volg je het pad Configuratiescherm / Gebruikers. Daarna uitloggen van het oude admin-account en inloggen met het nieuwe. Controleer of de rechten goed staan en je bijvoorbeeld de configuratie kunt aanpassen. Open daarna opnieuw het onderdeel met de gebruikers en selecteer het admin-account en schakel het uit.

Behalve het maken van een nieuw admin-account is er nog een belangrijke stap: voorkomen dat bij normaal gebruik van de NAS het account met de admin-rechten gebruikt wordt. Maak voor jezelf een persoonlijk account aan dat niet (!) in de admin-groep zit en doe dit voor elke gebruiker. Log zodra je niet meer bezig bent met het beheren van de NAS maar deze gewoon gebruikt, uit van het account met de admin-rechten en gebruik dan het reguliere gebruikersaccount. Gebruik je de NAS voor back-ups, maak dan een (standaard) gebruiker met de naam backup en geef deze een eigen map en gebruik dit account in de back-upsoftware. Gebruik dus ook hiervoor niet een account met admin-rechten.

©PXimport

Groepen

Tot de standaardadviezen voor gebruikers en groepen op een NAS behoort het niet gebruiken van de standaard gebruikersgroepen zoals de standaard groep users. Elk account, ook dat van de admins, komt in deze groep. Pas liever niet de rechten van de groep aan, elke gebruiker erft dan die rechten, wat al snel tot conflicten leidt met nieuwe rechten van een gebruiker. Maak liever nieuwe groepen aan voor de standaardgebruikers en als je nog een stap verder wilt gaan, ook voor specifieke toepassingen. Geef rechten aan die groepen en maak gebruikers er lid van. Wees terughoudend met het geven van rechten. Om bestanden op de NAS op te slaan, is bijvoorbeeld toegang tot de besturingssystemen DSM of QTS ook als standaardgebruiker niet nodig.

©PXimport

06 Wachtwoorden en 2FA

Behalve goede accounts zijn ook de wachtwoorden bij die accounts van belang. Gebruik sterke wachtwoorden en gebruik bij voorkeur ook 2FA (tweefactorauthenticatie), minimaal voor de groep Administrator en voor accounts met veel rechten. Instellen gaat via Configuratiescherm / Beveiliging / Account / 2-stapsverificatie. Het activeren van de tweefactorauthenticatie verloopt in een aantal stappen. De NAS zelf moet e-mails kunnen versturen. Daarna kan worden ingesteld welke groepen of accounts met 2FA moeten inloggen en daarna krijgt elke gebruiker de volgende keer dat hij inlogt de mogelijkheid zijn eigen 2FA-methode te kiezen en te koppelen.

Synology biedt meerdere opties, Approve sign-in en OTP werken met de Synology Secure SignIn-app (iOS en Android) of een andere authenticatie-app zoals Google of Microsoft Authenticator. Je kunt ook kiezen voor de optie Hardwarebeveiligingssleutel (zoals een YubiKey) of een andere dienst zoals Windows Hello of Touch ID op macOS. Vergeet niet een back-upmailadres te configureren in de laatste stap van de wizard, deze is nodig wanneer je kiest voor gebruik van een app en de telefoon zou verliezen.

Bij QNAP open je de Opties bij het huidige profiel en kies je Verificatie in 2 stappen / Beginnen, waarna je de mogelijkheid krijg een QR-code te scannen om de gebruiksgegevens te koppelen aan een van de eerdergenoemde authenticatie-apps, en zelfs de app Synology Secure SignIn werkt prima in combinatie een QNAP-NAS. QNAP gebruikt beveiligingsvragen of e-mail als back-up.

©PXimport

07 Internettoegang

Het beste beveiligingsadvies is een NAS niet toegankelijk te maken vanaf internet. Is toegang toch nodig, gebruik dan liever niet de diensten die de fabrikanten hiervoor aanbieden. Gebruik dan liever VPN voor toegang tot het thuisnetwerk inclusief de NAS. Gebruik hiervoor een VPN-server op de router of gebruik een Raspberry Pi of de VPN-server op de NAS. Om ongeoorloofde toegang te voorkomen, schakel je ook de UPnP-service uit, hetzelfde geldt voor SSH en Telnet. Deze laatste services zijn maar zelden nodig en kunnen dan beter vlak voor de sessie ingeschakeld worden en direct erna weer uitgeschakeld. Bij Synology vind je alle opties voor de internettoegang via Configuratiescherm / Externe toegang. Bij QNAP schakel je via Configuratiescherm / Netwerk en bestandsservices / Servicedetectie de optie UPnP uit. Alle internetopties vallen onder myQNAPcloud, evenals opnieuw UPnP bij Automatische routerconfiguratie.

©PXimport

08 Hulp van QNAP en Synology

Behalve de vele configuratiewijzingen die helpen de NAS veilig te maken, is er ook rechtstreekse hulp van de NAS-fabrikanten zelf. QNAP levert de module Malware Remover, die de NAS dagelijks scant op vooral ransomware. Synology heeft de module Security Advisor, die behalve op malware ook op andere opties scant, zoals de software-updates, account- en netwerkinstellingen. Via de optie Geavanceerd kan de scan worden ingesteld op wekelijks of dagelijks, en kunnen rapporten worden gedeeld per e-mail of opgeslagen op de NAS. Verder hoort bij het beheer van een NAS alles wat ook bij een andere server belangrijk is. Controleer de logboeken met systeemmeldingen bij het aanmelden en volg belangrijke meldingen die via e-mail of een andere communicatiekanaal worden ontvangen zeker op.

©PXimport

Back-upstrategie

Gebruik je de NAS voor back-ups, dan is er behalve de 3-2-1-regel nog wel een belangrijke stap en dat is het bepalen van de juiste back-upstrategie. Veel back-upsoftware helpt hierbij, maar het is belangrijk er ook zelf na te denken. Dit doe je in vier stappen:

1. Bepaal welke gegevens je wilt back-uppen;

2. Bepaal hoe vaak je die gegevens wilt back-uppen;

3. Kies de methode voor back-up en herstel;

4. Test en bewaak het back-uppen.

Controleer dus geregeld dat de back-ups worden gemaakt en controleer regelmatig dat je de gegevens ook daadwerkelijk kunt terugzetten.

09 Let op S.M.A.R.T.

Bij beveiliging denken we vooral aan hackers, maar bij een NAS is het noodzakelijk verder te kijken. Voor de beveiliging van de gegevens op de NAS is het zeer belangrijk ook naar de hardware te kijken en die geregeld te controleren. Dat geldt vooral voor de harde schijven in de NAS. Elke harde schijf gaat ooit stuk, dus is het belangrijk de gezondheid van elke schijf te monitoren. De NAS gebruikt hiervoor S.M.A.R.T. (Self-Monitoring Analysis and Reporting Technology), een techniek om de gezondheid, temperatuur en de verbruiksstatus van een harde schijf te beoordelen en alarm te slaan zodra een kritische waarde wordt overschreden.

Je kunt de levensduur van de schijven al flink oprekken door speciale NAS-schijven te gebruiken, zoals de modellen Western Digital Red en Seagate IronWolf. Deze zijn geoptimaliseerd voor het gebruik in een NAS. Seagate heeft zelfs een eigen gezondheidssysteem dat nog verdergaat dan het S.M.A.R.T.-systeem.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Sinterklaasje, kom maar binnen met je… airfryer! Snelle feesthapjes voor pakjesavond en kerst
© ID.nl
Huis

Sinterklaasje, kom maar binnen met je… airfryer! Snelle feesthapjes voor pakjesavond en kerst

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Dit gaan we doen:

In dit artikel vind je ideeën voor zoete en hartige tussendoortjes uit de airfryer, perfect voor pakjesavond, kerst of oud en nieuw. We laten zien hoe je hapjes snel bereidt, hoe je zorgt dat alles krokant wordt en hoe je met een beetje creativiteit een complete feesttafel vult.

Lees ook: Nou dát is handig: ontdek de verborgen talenten van je airfryer!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

Extra krokant

De meeste hapjes worden vanzelf krokant door de hete lucht. Is iets te droog, spray dan een klein beetje olie met een verstuiver over het eten. Daarmee gebruik je minder olie dan wanneer je het eten zou bestrijken – terwijl je wel hetzelfde knapperige resultaat hebt.

Recept: kruidnoten uit de airfryer

Zelf kruidnoten maken is leuk en makkelijk. Extra bonus: heel je huis ruikt meteen naar Sinterklaas! Meng 250 gram zelfrijzend bakmeel met 125 gram bruine basterdsuiker, twee theelepels speculaaskruiden, een snuf zout, 150 gram roomboter(ongezouten) in blokjes en vier eetlepels melk. Kneed tot een soepel deeg, rol er kleine bolletjes van en leg die met wat tussenruimte in het mandje van de airfryer. Bak ze in circa 10 tot 12 minuten op 180 graden goudbruin. Schud halverwege even met de mand zodat ze rondom gelijk kleuren. Laat de kruidnoten daarna volledig afkoelen; dan worden ze knapperig.

Wil je er chocoladekruidnoten van maken, smelt dan pure, melk- of witte chocolade au bain-marie. Haal de afgekoelde kruidnoten door de gesmolten chocolade, leg ze op bakpapier en laat ze uitharden. Een uurtje in de koelkast is voldoende.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

Recept: bladerdeegsterren met kerstige vullingen

Bladerdeegsterren zien er feestelijk uit en zijn eenvoudig te maken. Snijd vierkante plakjes bladerdeeg diagonaal in om de punten te vormen, vouw de hoeken om en druk het midden iets in met een lepel zodat er na het bakken een klein 'bakje' ontstaat. Bak de sterren in de airfryer op 180 graden gedurende 8 tot 10 minuten tot ze goudbruin en luchtig zijn. Laat ze even afkoelen voordat je ze vult.

Drie combinaties die goed werken: 🧀 brie met cranberry en walnoot, 🐟 zalm met roomkaas en dille, of 🐐 geitenkaas met honing en tijm. Schep de vulling in het midden, garneer eventueel met wat rucola of peterselie en serveer ze warm of lauw. Op een rooster blijven ze het langst krokant. Tip: je kunt de brie of geitenkaas ook een paar minuten voor het einde van de baktijd toevoegen. De kaas smelt dan een beetje, wat extra lekker is.

©ID.nl

Hapjes warmhouden in de airfryer

De airfryer houdt hapjes goed warm als je de temperatuur laag zet. Kies 80 graden zodat ze niet verder bruin worden of uitdrogen. Laat de hapjes in één laag in het mandje liggen, dan blijft de luchtstroom gelijkmatig. Beperk de tijd tot ongeveer twintig minuten, want daarna worden ze merkbaar minder knapperig. Werk je in rondes, warm dan de volgende portie pas op wanneer de vorige bijna geserveerd wordt. Hierdoor blijft alles zo vers mogelijk.

Recept: mini-kaaskroketjes voor oud en nieuw

Ook voor oudejaarsavond is de airfryer een uitkomst. Mini-kaaskroketjes worden er precies goed in: knapperig van buiten en romig van binnen. Je kunt een kant-en-klare diepvriesvariant gebruiken, maar zelf maken kan ook. Dat kost wel wat meer tijd. Begin een dag van tevoren. Maak een dikke kaassaus door boter te smelten op matig vuur, bloem erdoor te roeren en geleidelijk melk toe te voegen terwijl je blijft roeren. Laat de saus binden, roer er geraspte oude kaas doorheen tot die gesmolten is en breng op smaak. Laat de massa volledig afkoelen en zet minimaal 4 uur (of een nacht) in de koelkast. Rol de volgende dag kleine balletjes of rolletjes van het afgekoelde mengsel, haal ze achtereenvolgens door bloem, eigeel en paneermeel en bak ze in de airfryer op 200 graden in ongeveer 7 minuten goudbruin. Serveer ze met mosterd of een pittige dipsaus.

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.

🎄 Maak het extra feestelijk

Het mooiste kerstservies
▼ Volgende artikel
Sticky Notes in Windows 11: sneller noteren, slimmer terugvinden
© Sueliton - stock.adobe.com
Huis

Sticky Notes in Windows 11: sneller noteren, slimmer terugvinden

De app Plaknotities is al jarenlang het digitale alternatief voor de gele briefjes die je vroeger op de koelkast of tegen je beeldscherm plakte. In Windows 11 heeft de opvolger, Sticky Notes, een flinke make-over gekregen. Daarmee is hetzelfde concept gegroeid tot veel meer dan een virtueel memoblaadje.

Dit gaan we doen

In dit artikel kijk je stap voor stap hoe Sticky Notes in Windows 11 is vernieuwd. Je ziet hoe je de app opent, hoe notities synchroon lopen tussen pc en telefoon en welke nieuwe functies het noteren makkelijker maken. Ook komen het maken van schermafbeeldingen, bronverwijzingen en de koppeling met OneNote aan bod. Tot slot lees je hoe je memo's vastzet of zichtbaar houdt op het bureaublad.

Lees ook: Nóg betere notities maken? Dit zijn de handigste add-ins voor OneNote

De digitale tegenhanger van de Post-It-briefjes gaat al lang mee. In een wereld van cloudtechnologie en integratie met mobiele apparaten stond het in de sterren geschreven dat deze basisapp mee zou evolueren. De nieuwe Sticky Notes in Windows 11 is niet zomaar een cosmetische update. Microsoft heeft achter de schermen flink gesleuteld.

Overal beschikbaar

Sticky Notes werkt als zelfstandige app die je downloadt via de Microsoft App Store en die ook is geïntegreerd in OneNote. Je opent de app het snelst door Sticky Notes in het zoekvak te typen en op Enter te drukken. Je kunt Sticky Notes ook starten via de toetscombinatie Win+Alt+S.

In Windows 11 staat trouwens de oude versie ook nog op het systeem, maar die heet zoals vertrouwd Plaknotities. Na de laatste update vraagt de app je om je aan te melden met je Microsoft-account. Daarmee worden al je memo's gesynchroniseerd, zodat je ze op al je apparaten kunt openen. Dit kan ook op je smartphone of via de OneNote-app.

Door je bij Sticky Notes aan te melden met je Microsoft-account, synchroniseer je al je memo's.

Mooier design

De nieuwe notities binnen Sticky Notes zien er moderner uit. De interface sluit mooi aan bij het strakke, afgeronde design van Windows 11. Gebruik je liever de donkere modus? Geen probleem: Sticky Notes volgt automatisch je systeeminstellingen. Zo blijft de interface aangenaam zonder dat je zelf iets hoeft aan te passen. Heb je een touchscreen of stylus, dan merk je dat handgeschreven notities automatisch worden omgezet in getypte tekst. Dat is handig en intuïtief.

De opmaakmogelijkheden zijn nog wel enigszins beperkt: andere lettertypes kiezen is nog steeds niet mogelijk. Ook het wijzigen van de lettergrootte lukt niet in Windows 11. Wat extra typografische vrijheid zou welkom zijn.

Sticky Notes heeft verder een QR-code die je scant met de camera van je smartphone. Daarmee kun je de notities op je telefoon rechtstreeks openen in de mobiele OneNote-app.

De nieuwe notities volgen het design van Windows 11.

Aantekeningen maken op papier?

De mooiste notitieboeken vind je

Notitie maken

De grootste troef van Sticky Notes is nog steeds de eenvoud. Deze vernieuwde versie heeft twee tabbladen. Het eerste, +Notities, toont al je plaknotities en laat je nieuwe memo's maken. Het tweede, Schermopname, gebruik je om een schermafdruk te maken van een actief venster. Is er geen venster geopend, dan is deze knop lichtgrijs en is de functie niet beschikbaar.

Klik op de knop +Notities en je ziet je eerste memo. Je typt vervolgens je boodschap in, bijvoorbeeld een to-do-lijstje, een spontane gedachte of iets wat je niet wilt vergeten. Onderaan zie je een werkbalk met opmaakopties: vet, cursief, onderstrepen, doorhalen en een lijstfunctie. Met de laatste knop voeg je een schermafbeelding vanaf je pc toe.

Bovenaan vind je een menu met drie puntjes. Daarmee doe je vier dingen: de kleur van de notitie aanpassen, de notitie kopiëren, de notitie verwijderen als je die niet meer nodig hebt en de instellingen openen. Je kunt de kleuren gebruiken om categorieën aan te geven, bijvoorbeeld geel voor werk, blauw voor privé, groen voor boodschappen.

Wil je een notitie of een schermafbeelding vastleggen? Dat doe je heel eenvoudig!

Geen afbeeldingen plakken

Er zit een vervelende beperking in de nieuwe versie van Sticky Notes voor Windows 11. Momenteel is het niet mogelijk om afbeeldingen rechtstreeks te slepen of te plakken in een notitie, ondanks het feit dat veel gebruikers dat graag zouden willen. Afbeeldingen die je via kopiëren in het klembord opslaat, worden niet herkend en kun je dus niet plakken in het notitieveld.

Sticky Notes is ontworpen als een lichte, snelle tekst-app en Microsoft heeft op dit moment nog geen ondersteuning toegevoegd voor afbeeldingen anders dan schermafbeeldingen. In de oude Plaknotities, die dus nog steeds op Windows 11 staat, kun je wel afbeeldingen plakken en importeren. De nieuwe Sticky Notes synchroniseert de notities van de oude Plaknotities. Op die manier neemt Sticky Notes de afbeeldingen weer wel over.

Je kunt Plaknotities en Sticky Notes naast elkaar gebruiken om alsnog afbeeldingen toe te voegen.

Lijst met notities

Via de knop Lijst met notities open je het overzicht waarin alle bewaarde en nog niet verwijderde notities staan. Als je een notitie op het bureaublad hebt geplaatst, dan zie je de knop Lijst met notities openen bovenaan links. Het is het pictogram van twee streepjes. Vaak kom je in die lijst verrassende herinneringen tegen, want hier staan niet alleen de notities die je met Sticky Notes hebt gemaakt, maar ook de notities afkomstig van het oude Plaknotities.

Ga met de cursor over een notitie in de lijst. Daarmee verschijnt de knop Notitie in een nieuw venster openen. Heb je er veel verzameld, dan biedt het zoekvak uitkomst: met een trefwoord vind je snel de speld in de hooiberg. De meest recente notities staan bovenaan. In dit scherm vind je ook het tandwieltje voor de instellingen. Daar zie je bijvoorbeeld dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Zo worden je notities automatisch in de cloud opgeslagen.

Soms word je verrast door oude memo's die nog in de lijst met notities staan.

In OneNote

De nieuwe versie van Sticky Notes zit ook in de OneNote-app. Als je de Microsoft 365-apps niet gebruikt en OneNote nog niet op je computer hebt geïnstalleerd, dan haal je de gratis app via de Microsoft Store. Let wel op mogelijke taalverwarring. Want open je OneNote, dan zie je rechtsboven de knop Plaknotities. Klik je daarop, dan activeer je niet het oude Plaknotities maar wél de nieuwe Sticky Notes van Windows 11.

Je kunt trouwens de oude Plaknotities en de nieuwe Sticky Notes naast elkaar gebruiken, want ze wisselen de inhoud uit. Ook in de webversie van Outlook verschijnen je plaknotities automatisch, wat het gemakkelijk maakt om ideeën en to-do's in je dagelijkse workflow op te nemen.

In OneNote zit een knop om Sticky Notes rechtstreeks te benaderen.

Schermafbeeldingen

Met de speciale knop voor schermafbeeldingen maak je met één klik een screenshot van het actieve venster. Zodra je een schermafbeelding hebt vastgelegd, kun je rechtsboven op de knop Notitie in nieuw venster weergeven klikken. Je kunt ook dubbelklikken op een notitie. De afbeelding verschijnt dan groter, in een apart venster naast je notities.

Klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding, dan krijg je vier opties: Afbeelding openen, Afbeelding kopiëren, Tekst uit afbeelding kopiëren en Afbeelding verwijderen. Kies je voor Afbeelding openen, dan wordt deze geladen in het Windows Knipprogramma, waar je markeringen kunt toevoegen of de afbeelding bijsnijdt. Gebruik je Tekst uit afbeelding kopiëren, dan kun je de herkende tekst – zonder opmaak – plakken in een tekstverwerker zoals Kladblok of Word.

Sticky Notes gebruikt de ingebouwde OCR (optical character recognition) om tekst in een afbeelding te herkennen. Dit is ideaal voor snelle samenvattingen of het overnemen van informatie zonder over te typen.

In Sticky Notes kun je schermafbeeldingen maken en de tekst die daarop staat, kopiëren.

Bronverwijzing

Sticky Notes onthoudt de bron van de informatie die je toevoegt. Maak je bijvoorbeeld een notitie terwijl je een webpagina open hebt staan, dan wordt die pagina automatisch als bron geregistreerd. De link naar de website verschijnt ook in de notitie.

Open je later opnieuw de oorspronkelijke bron, dan verschijnen de bijbehorende notities automatisch bovenaan in het Sticky Notes-venster. Zo vind je snel de juiste informatie terug. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video en maak je tegelijk aantekeningen in Sticky Notes, dan worden die notities later automatisch weergegeven zodra je datzelfde filmpje opnieuw opent.

Bovenaan schermafdrukken van webpagina's lees je ook de bronnen.

Vastprikken

De notities van Sticky Notes hebben bovenaan een pictogram van een punaise. Wanneer je daarop klikt, wordt de betreffende notitie vastgezet. Dat betekent dat de notitie op de voorgrond blijft, ook wanneer je met andere programma's werkt of verschillende schermen opent. Hij blijft op het bureaublad staan, zodat je de memo niet per ongeluk weg klikt of uit het oog verliest. Ideaal dus voor herinneringen, afspraken of to-do's die je absoluut niet mag vergeten.

Met het pictogram van de punaise zet je een memo vast op het bureaublad.

Vastzetten op bureaublad

Een andere nieuwe functie van Sticky Notes bereik je als je op de drie puntjes bovenaan klikt en de opdracht Docken naar het bureaublad kiest. Dit zorgt ervoor dat je notities op een vaste plek op het bureaublad blijven staan. Ze staan boven andere vensters en blijven zichtbaar als een soort 'sticky' element. Dit is vooral handig als je notities of to-do's zichtbaar wilt houden terwijl je in andere programma's werkt. Via dezelfde weg kun je de app losmaken van de kant, maar dan luidt de opdracht: Loskoppelen van bureaublad.

Je kunt Sticky Notes docken en losmaken van de zijkant.