Vinyl is terug van weggeweest. Artiesten brengen weer massaal muziek op deze traditionele geluidsdrager uit en de verkoopcijfers zitten in de lift. Hoog tijd om je eigen lp’s weer van stal te halen. Luister je ook graag onderweg of op de pc naar muziek? Je kunt je oude elpees digitaliseren. Luister tot in de eeuwigheid naar je favoriete artiesten!

Tip 01: Waarom digitaal?

Verzamelaars van vinyl doen er goed aan om ook een digitale kopie van hun analoge muziekcollectie op te slaan. Lp’s zijn namelijk nogal kwetsbaar voor beschadigingen. Ieder krasje laat zich bijvoorbeeld als een krakend of tikkend geluid in de audioweergave horen. Bij diepe beschadigingen slaat de plaat zelfs mogelijk over. Wie de lp’s op elkaar stapelt of in de zon legt, loopt daarnaast het risico dat ze kromtrekken. Bij veelvuldig afspelen gaat de kwaliteit van de plaat bovendien langzaam maar zeker achteruit wegens slijtage. Als je de muziek van een plaat een oneindig leven gunt, doe je er verstandig aan om een digitale kopie op te slaan. Een bijkomend voordeel is dat je de eigengemaakte mp3- of flac-bestanden op verschillende apparaten afspeelt, zoals een smartphone, tablet, draagbare muziekspeler, autoradio en pc.

Downloadcode lp’s

©PXimport

Tip 02: Platen wassen

Voordat je een lp in digitale vorm opslaat, is het verstandig om de betreffende platen grondig schoon te maken. Het digitaliseren gebeurt namelijk realtime. Is er een kraakje of tik tijdens de opname te horen, dan komt deze onvolkomenheid ook in de digitale versie terecht. Het reinigen van een lp kan op verschillende manieren. Een goedkope oplossing is het gebruik van een speciale antistatische borstel, waarmee je het stof van de plaat veegt. Daarnaast zijn er ook specifieke reinigingsproducten te koop. Zo is de Knosti Disco Antistat erg gewild onder vinylliefhebbers. Dit apparaat bestaat uit een smalle bak met geïntegreerde borstels, waarin de gebruiker schoonmaakvloeistof giet. Door de lp in deze bak rond te draaien, maak je hem schoon. Vervolgens hoef je de gewassen platen alleen nog maar te laten drogen in een afdruiprek. De Knosti Disco Antistat kost ongeveer vijftig euro. Wil je een heleboel platen digitaliseren die ernstig zijn vervuild? Wellicht is een elektrische platenwasmachine dan iets voor jou. De zogeheten Okki Nokki is daar een bekend voorbeeld van. Je laat de lp ronddraaien op een plateau en brengt wat reinigingsvloeistof aan. Met een borstel verdeel je de vloeistof over de groeven. Loskomend vuil zuig je vervolgens op met de geïntegreerde stofzuiger. Je platen ogen en klinken weer als nieuw. Een elektrische platenwasmachine is wel vrij prijzig. De Okki Nokki kost bijvoorbeeld zo’n 450 euro. Goed om te weten is dat sommige hifiwinkels ook elektrische platenwassers verhuren tegen een dagtarief.

Tip 03: Aansluiten

Om je platencollectie te digitaliseren, sluit je de platenspeler allereerst (indirect) aan op de computer. Dat kan op verschillende manieren. Een traditionele platenspeler speelt muziek van zichzelf in een zeer laag volume af, waardoor het niet lukt om de liedjes rechtstreeks naar een computer over te hevelen. Er is namelijk een versterkt signaal nodig. Om die reden verbind je de pc met de (voor)versterker of receiver waarop de platenspeler is aangesloten. Veel (voor)versterkers hebben een analoge uitgang om het geluid van je platenspeler naar een computer door te sturen. Meestal staat deze uitgang gemarkeerd met tape out of rec. Overigens bestaan er ook platenspelers met een ingebouwde voorversterker. Die sluit je wél rechtstreeks op een computer aan, aangezien deze apparaten van zichzelf al een versterkt signaal uitzenden. Meestal bevat de (voor)versterker of platenspeler met ingebouwde voorversterker twee tulpuitgangen. In dat geval heb je een verloopkabel nodig met twee tulpstekkers en aan het andere uiteinde een 3,5mm-stekker. Vervolgens sluit je deze 3,5mm-stekker aan op de blauwe lijningang van je pc.

©PXimport

Hoofdtelefoonuitgang

Tip 04: Usb-voorversterker

Praktisch gezien is het vaak onhandig om een (voor)versterker met aangesloten platenspeler aan een pc te koppelen. De afstand tussen alle apparatuur is bijvoorbeeld te groot of je hebt niet de juiste kabels bij de hand. Het kan natuurlijk ook dat je geen geschikte (voor)versterker in bezit hebt. Een zogeheten phono-usb-voorversterker is in dergelijke situaties een prima oplossing. Hierop bevinden zich in ieder geval twee tulpingangen en een usb-aansluiting. Omdat dit apparaatje een versterkt signaal naar de pc of laptop verzendt, leg je de weergave eenvoudig vast met een opnameprogramma. Usb-voorversterkers zijn in verschillende prijsklassen te koop. MAGIX biedt met het pakket Red uw lp’s een interessante oplossing aan. Naast een usb-voorversterker levert de Duitse fabrikant ook het programma Audio Cleaning Lab mee voor het digitaal vastleggen van de muziek. De adviesprijs van MAGIX Red uw lp’s bedraagt 79,99 euro, maar veel (web)winkels bieden het product voor minder geld aan.

©PXimport

Tip 05: Usb-platenspeler

Veel moderne platenspelers hebben van zichzelf al een usb-aansluiting. Handig, want zo heb je geen extra apparaten of kabels nodig om verbinding met een pc te maken. Zodra je een usb-platenspeler op de computer aansluit, is het vaak nog wel nodig om een apart stuurprogramma te installeren. Het systeem detecteert de usb-platenspeler als aparte geluidsbron. Geavanceerde usb-platenspelers hoef je niet eens op een pc aan te sluiten om lp’s te digitaliseren. In plaats daarvan prik je een usb-stick (of sd-kaart) in de behuizing. De platenspeler creëert daarna mp3-bestanden van de liedjes. Overigens is bij dergelijke producten een aparte opnameknop voorhanden om het begin en einde van ieder nummer handmatig te bepalen. Gunstig is dat veel fabrikanten van usb-platenspelers een eigen programma meeleveren waarmee je lp’s kunt digitaliseren.

Tip 06: Audio Cleaning Lab

Het pakket MAGIX Red uw lp’s bestaat uit een usb-voorversterker en het programma Audio Cleaning Lab. Kortom, een complete oplossing om je lp-collectie met iedere willekeurige platenspeler te digitaliseren. Aangezien dit product breed verkrijgbaar is, leggen we aan de hand van de software uit hoe het digitalisatieproces werkt. Verderop in dit artikel bespreken we daarnaast het gratis programma Audacity (zie tip 10). Zodra je de usb-voorversterker van MAGIX aansluit op de pc, herkent Windows 10 dit apparaat automatisch. Zet de schakelaar Bij Input op Phono. Veruit de meeste platenspelers hebben een mm-element, dus zet de schakelaar op de voorversterker in dat geval op MM. Overigens is dit programma ook prima bruikbaar wanneer je een platenspeler via een andere (voor)versterker hebt aangesloten. Na de installatie van Audio Cleaning Lab verschijnt direct het opnamevenster in beeld.

©PXimport

Tip 07: Opname-instellingen

Het is belangrijk dat Audio Cleaning Lab de aangesloten (voor)versterker of platenspeler met ingebouwde voorversterker herkent als opnameapparaat. Speel allereerst een lp af met de aangesloten draaitafel. Het maakt in eerste instantie niet uit wanneer je geen geluid hoort. Start vervolgens Audio Cleaning Lab op en kies bij het onderdeel Importeren voor Lp. Via Meeluisteren controleer je of de pc-speakers het geluid van de platenspeler reproduceren. Is dat niet het geval? Kies dan voor Instellingen en Audio-ingang. Bij Audio-ingang selecteer je vervolgens de juiste ingangsbron, namelijk een usb-poort of analoge lijningang. Soms is hier de naam van de (voor)versterker of platenspeler te zien. Verstandig is om de optie Automatische niveau-aanpassing aan te vinken, zodat de software zelfstandig een acceptabel volume-niveau selecteert. Hoor je nog steeds geen geluid? Mogelijk heeft Windows het verkeerde afspeelapparaat gekozen. Ga achtereenvolgens naar Windows-mixer en Afspelen, waarna je het gewenste afspeelapparaat selecteert. Normaal gesproken kies je hier de aangesloten pc-luidsprekers of de geïntegreerde speakers van een monitor. Sluit alle openstaande vensters met OK en Sluiten.

Tip 08: Audioformaat kiezen

Uiteraard wil je de liedjes van een lp wel in het juiste audioformaat opslaan, zodat de muziekbestanden op je favoriete apparaten zijn te beluisteren. Klik op Instellingen en Geavanceerd. Bij Opnameformaat staat standaard Wave geselecteerd. Dit ongecomprimeerde audioformaat vereist nogal veel opslagruimte. Je kunt als alternatief voor MP3 kiezen, zodat de liedjes op iedere smartphone en moderne muziekspeler afspeelbaar zijn. Bij Formaatopties stel je zelf de gewenste kwaliteit in met een maximum van 320 kbit/s. Mp3 heeft wel als nadeel dat er vanwege een hoge compressie altijd kwaliteitsverlies optreedt. Het bestandsformaat flac is in dat geval een betere keuze. Ondanks dat er compressie wordt toegepast, behoudt dit audioformaat doorgaans dezelfde audiokwaliteit als de bron. Flac neemt wel meer schijfruimte in beslag dan mp3. Maak een keuze en klik achter Bestandspad op het mappictogram om de opslaglocatie te selecteren. Bevestig als laatste met OK en Sluiten.

©PXimport

Tip 09: Muziek opnemen

Hoog tijd om een lp te digitaliseren! Klik op de knop Opnemen en start de lp vervolgens vanaf de gewenste groef. Een goed gevoel voor timing is hiervoor wel een vereiste. Het geluid van de plaat legt Audio Cleaning nu realtime vast in een digitaal muziekbestand. In het hoofdvenster verschijnen de bijbehorende audiogolven in beeld. Gebruik de verticale schuifregelaar eventueel om het opnameniveau bij te stellen. Dat is vooral belangrijk wanneer de software in rode letters aangeeft dat het volumeniveau te hard staat afgesteld. Na afloop van het nummer klik je op wederom op Opnemen om de opname te beëindigen. Klik tot slot op OK.

Muziek splitsen

©PXimport

Tip 10: Audacity

In plaats van het commerciële programma Audio Cleaning Lab kun je ook met het gratis Audacity aan de slag. De mogelijkheden van deze Nederlandstalige audiobewerker zijn grotendeels gelijk, al ligt de moeilijkheidsgraad wel iets hoger. Je downloadt de software hier. Na de installatie kom je in een ietwat kale gebruikersomgeving terecht. Kies bovenaan de werkbalk achter het microfoon-pictogram de juiste geluidsbron, namelijk de aangesloten (voor)versterker of platenspeler. Verder selecteer je de optie 2 opnamekanalen wanneer je in stereo wilt opnemen. Je controleert tot slot in het achterste veld of Audacity de pc-speakers herkent, zodat je de muziek tijdens de opname kunt beluisteren.

Tip 11: Opname vastleggen

Uiteraard wil je tijdens de opname graag meeluisteren. Hiervoor duik je even in de instellingen. Ga naar Bewerken / Voorkeuren / Opnemen en vink de optie Softwarematig playthrough aan. Sluit het venster daarna met OK. Je start in Audacity eenvoudig een opname, namelijk door in de werkbalk op de rode knop Opnemen te klikken. Leg daarna de naald in de gewenste groef van de lp. Je gebruikt zo nodig de schuifregelaar achter het microfoontje in de werkbalk om het volumeniveau af te stellen. Voor het beëindigen van de opname klik je op de gele knop Stoppen. Je hoeft de gedigitaliseerde muziek alleen nog maar als audiobestand op te slaan. Via Bestand / Audio exporteren blader je naar de gewenste opslagmap. Vul daarna een bestandsnaam in en kies het gewenste bestandsformaat. Je hebt onder meer keuze uit wav, aiff, flac, wma en mp3. Voor de opslag van mp3-bestanden is er overigens wel een extra tooltje vereist, namelijk de zogeheten Lame-encoder. Dit tooltje download je hier. Afhankelijk van welk formaat je hebt gekozen, stel je eventueel nog de gewenste kwaliteit in. Klik als laatste op Opslaan.

©PXimport

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

©Maikel Dijkhuizen

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

©Maikel Dijkhuizen

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met één hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

©Maikel Dijkhuizen

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

©Maikel Dijkhuizen

©Maikel Dijkhuizen

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

©Leika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

©SKT Studio

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hét moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.