De markt voor lp’s zwengelt de laatste jaren weer flink aan. Veel muziekliefhebbers breiden uit pure nostalgie hun verzameling langspeelplaten uit. Toch is het ook handig om je muziekverzameling digitaal op te slaan, bijvoorbeeld wanneer je op vakantie gaat of eigen nummers wilt streamen. De inhoud van lp’s en cassettebandjes zet je eenvoudig over naar de pc.

Tip 01: Via versterker

Bij traditionele platenspelers is het volume te zwak om de muziek van lp’s rechtstreeks naar de pc te kopiëren. Je hebt hiervoor namelijk een versterkt signaal nodig. Verbind een draaitafel daarom eerst met de phone-ingang van de versterker. Indien er op je versterker geen geschikte ingang voorhanden is, gebruik je hiervoor eventueel een losse voorversterker. De meeste (voor)versterkers beschikken over een analoge uitgang om het geluid, afkomstig van je platenspeler, door te sturen naar je pc. Vaak staat deze analoge uitgang gemarkeerd met tape out of rec. Lees ook: Audio bewerken met Audacity.

In het geval van tulpuitgangen is er een verloopkabel vereist met twee tulpstekkers en aan de andere zijde een 3,5mm mini-jack om het aan te sluiten op de lijningang van je pc (blauwe ingang). Veel versterkers hebben daarnaast ook een lijnuitgang die bedoeld is voor aansluiting van een hoofdtelefoon. Als alternatief gebruik je eventueel deze uitgang om je pc te koppelen aan de versterker middels een normale mini-jack-kabel. Voor de beste geluidsoverdracht geniet een analoge uitgang aan de achterkant van je versterker echter de voorkeur.

Tip 02: Voorversterker

Er zijn ook platenspelers met een ingebouwde voorversterker. Aangezien de draaitafel in dat geval al een versterkt signaal uitzendt, is het niet nodig om een versterker als tussenstation te gebruiken. In plaats daarvan sluit je de platenspeler rechtstreeks op de pc aan. Je hebt hiervoor nog wel een speciaal verloopstekkertje nodig, met aan de ene zijde twee tulpstekkers en aan de andere zijde een mini-jack van 3,5 millimeter voor aansluiting op de blauwe lijningang van je pc.

Tip 03: Usb-platenspeler

Wil je geen gedoe met (voor)versterkers en verloopkabeltjes, dan is het gebruik van een usb-platenspeler verreweg de eenvoudigste optie. Steek de meegeleverde usb-kabel in de pc en installeer de juiste driver. Je computer herkent de usb-platenspeler vervolgens als aparte geluidsbron. Overigens leveren fabrikanten vaak geschikte software mee om de muziek naar de pc over te zetten. In plaats daarvan kun je ook het gratis programma Audacity gebruiken, waarmee we in dit artikel aan de slag gaan. Bij sommige producten is aansluiten op de pc niet eens nodig om de muziek te digitaliseren. Bij geschikte usb-platenspelers stop je een usb-stick of SD-kaart in de draaitafel, waarna het apparaat van ieder liedje een mp3-bestand fabriceert. Via een speciale opname-knop bepaal je handmatig het begin en einde van ieder nummer.

©PXimport

Tip 04: Cassettedeck

Naast een draaitafel wil je wellicht ook muziek van andere analoge geluidsdragers digitaliseren, bijvoorbeeld van een cassettedeck of een ouderwetse bandrecorder. Heeft het betreffende apparaat tulpuitgangen? Gebruik in dat geval een verloopkabel met aan de ene zijde twee tulpstekkers en aan de andere zijde een mini-jack. Laatstgenoemde aansluiting verbind je met de lijningang van de pc. Bij de meeste computers is deze ingang te herkenen aan de blauwe kleur. Als het afspeelapparaat geen tulpuitgangen bevat, dan sluit je het beste een reguliere mini-jack-kabel aan op de hoofdtelefooningang van de cassettedeck of bandrecorder.

©PXimport

Tip 05: Audacity

Audacity is een gratis audiobewerkingsprogramma. Hiermee neem je eenvoudig muziek van analoge geluidsbronnen op. Surf hiernaartoe en download het installatiebestand naar je computer. Er zijn versies voor Windows, OS X en Linux beschikbaar. In dit artikel gaan we aan de slag met de Windows-editie. De makers raden minimaal een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 2 GB RAM aan, al is het gebruik van snellere hardware geen overbodige luxe. Overigens kun je het installatiebestand met of zonder Engelstalige help-instructies downloaden. Voor de volledigheid kies je voor de complete installer-versie. Voer het exe-bestand uit en kies voor de Nederlandse taal. Je klikt viermaal op Volgende, waarna je bevestigt met Installeren. Via Volgende en Voltooien start je het programma voor de eerste keer op.

©PXimport

MAGIX Red Uw LP’s

Tip 06: Opnameapparaat

Belangrijk is dat Audacity het geluid, afkomstig van je (usb-)platenspeler, cassettedeck, bandrecorder of (voor)versterker, herkent als opnameapparaat. Bovenaan in de gebruikersomgeving doe je hiervoor een beroep op de zogeheten apparaat-werkbalk. Kies achter het microfoontje in het uitrolmenu de juiste ingang van je pc, zoals de analoge lijningang of usb-poort. Uiteraard wil je de muziek in stereogeluid vastleggen, dus laat je de instelling 2 opnamekanalen ongewijzigd. Selecteer in het laatste veld de luidsprekers die op je pc zijn aangesloten, zodat je gedigitaliseerde muziek op een later moment kunt terugluisteren.

©PXimport

Tip 07: Stukje opnemen

Je gaat nu als proef een stukje muziek opnemen, waarbij we de platenspeler als voorbeeld nemen. Leg een lp op de draaitafel en breng de arm met naald alvast in juiste positie. Wanneer het geluid via een aparte (voor)versterker wordt doorgestuurd, schakel je ook dit apparaat in. In de instellingen van de versterker geef je zo nodig aan dat je het audiosignaal in plaats van naar de speakers naar de analoge uitgang wilt doorsturen. Klik op de rode knop Opnemen om de opname te starten. Als het goed is, verschijnen er twee geluidsgrafieken in beeld. Klik na even wachten op de gele knop Stoppen. Benieuwd naar het resultaat? Je luistert het geluidsfragment terug door op de groene knop Afspelen te klikken. Controleer of er zowel uit de linker- als rechterspeaker geluid te horen is.

©PXimport

Tip 08: Volume bijstellen

Staat het volume naar jouw mening te laag of te hoog ingesteld? Je bepaalt zelf op welk volumeniveau je pc de opname vastlegt. Gebruik hiervoor de schuifregelaar achter het microfoontje in de werkbalk. Stel een logische waarde in voor het opnamevolume en neem weer een stukje van de lp op als proef. Probeer op deze manier het optimale volumeniveau voor je opname te bepalen.

©PXimport

Tip 09: Definitieve opname

Ben je klaar voor de definitieve opname? Ga naar Bestand / Nieuw om een vers opnamevenster in Audacity te openen. Het venster met de proefopnamen klik je weg zonder de geluidsfragmenten te bewaren. Druk op de knop Opnemen in Audacity en speel de langspeelplaat vervolgens vanaf het begin af. Je speelt de huidige kant volledig uit. Audacity bewaart alle gegevens in een tijdelijk audiobestand. Zodra de lp is uitgespeeld, druk je op de knop Stoppen. Via de knop Afspelen beluister je eventueel of de opname is geslaagd.

©PXimport

Tip 10: Opname opslaan

Zodra de opname is afgerond, giet je het geluidsfragment in een audiobestand. Klik hiervoor op Bestand / Audio exporteren en selecteer op je harde schijf een opslagmap. Je bedenkt een bestandsnaam, waarna je het gewenste audioformaat selecteert. De keuze hierin is behoorlijk groot. Welk audioformaat je het beste kunt kiezen, is van verschillende factoren afhankelijk. Ga je voor een hoge geluidskwaliteit zonder audioverlies, dan liggen de formaten wav, aiff en flac voor de hand. Een nadeel hiervan is dat dergelijke audiobestanden behoorlijk wat opslagcapaciteit opeisen. In plaats daarvan kun je gedigitaliseerde muziek ook in een gecomprimeerd audiobestand bewaren, zoals ogg, wma of mp3.

Voor mp3-bestanden is er overigens wel een uitbreiding van Audacity vereist (zie tip 11). De muziek neemt dan veel minder schijfruimte in beslag, wat bijvoorbeeld handig is voor gebruik op een smartphone of tablet. Voor bepaalde audioformaten stel je handmatig de beoogde kwaliteit in. De volgende stap biedt de mogelijkheid om metadata toe te voegen. Vul hier zo veel mogelijk gegevens over het betreffende album in. Bevestig met OK om het audiobestand op te slaan.

©PXimport

Tip 11: Lame-encoder

Audacity beschikt van zichzelf niet over het juiste gereedschap om gedigitaliseerde muziek om te zetten naar een gecomprimeerd mp3-bestand. Door de zogeheten Lame-encoder aan het audiobewerkingsprogramma toe te voegen, is dat wel mogelijk. Surf hiervoor hiernaartoe en klik de bovenste downloadlink aan om het exe-bestand op te slaan. Op het moment van schrijven is dat Lame v3.99.3 for Windows.exe. Voer de installatie uit door telkens op Next te klikken. Belangrijk is om de installatiemap van Lame niet te wijzigen. Bevestig als laatste met Install / Finish. Je kunt muziek nu als mp3-bestand opslaan. Ga in Audacity naar Bestand / Audio exporteren en selecteer achter Opslaan als de optie Mp3-bestanden. Bij Kwaliteit stel je eventueel de bitrate in met een maximum van 320 Kbit/s. Klik ten slotte op Opslaan en OK.

©PXimport

Tip 12: Splitsen

Je hebt nu een zijde van een lp (of cassettebandje) opgeslagen als een enkel audiobestand. Uiteraard wil je hiervan losse nummers creëren. Je regelt dat door het oorspronkelijke audiobestand te splitsen. Ga in Audacity naar Bestand / Openen en blader naar de map waar je de opname hebt opgeslagen. Bevestig daarna met Openen om het bestand te laden. Belangrijk is om het juiste beginpunt van het eerste nummer te bepalen.

Gebruik hiervoor de mediaknoppen boven aan het venster. Zodra je het exacte beginpunt weet, klik je binnen de geluidsgrafiek om de verticale marker op de goede plek te zetten. Klik daarna op Sporen / Label toevoegen bij selectie. Merk op dat er onder de geluidsgrafiek een leeg label in beeld verschijnt. Klik op het witte label en typ de naam van het liedje. Plaats de verticale marker vervolgens in de geluidsgrafiek op de plek waar het tweede liedje begint. Kies vervolgens wederom voor Sporen / Label toevoegen bij selectie. Herhaal deze stappen voor ieder liedje. Na afloop ga je naar Bestand / Meervoudig exporteren. Selecteer met Kiezen de opslagmap en stel bij Format het gewenste audioformaat in. De overige instellingen laat je ongewijzigd, waarna je uiteindelijk kiest voor Exporteren / OK.

©PXimport

Automatische labels

©PXimport

Tip 13: Metadata bewerken

Tijdens het opslaan van een muziekbestand krijg je gelegenheid om metadata (tags) toe te voegen. Deze gegevens zijn belangrijk voor de vindbaarheid binnen een mediaprogramma op de pc of mobiele muziekbibliotheek op een smartphone of tablet. Twijfel je of alle gegevens correct zijn ingevuld? Je past deze gegevens naderhand gemakkelijk aan. Open het betreffende muziekbestand en ga naar Bestand / Metadata bewerken. Vul de juiste gegevens in en sluit het venster met OK. Je bewaart de wijzigingen door het muziekbestand opnieuw te bewaren. Via Bestand / Audio exporteren open je hiervoor het juiste menu.

©PXimport

Tip 14: Audio oppoetsen

Uiteraard lukt het bij een slechte opname nooit om een audiobestand te fabriceren dat spatzuiver klinkt. Wel kun je ongewenste geluiden enigszins wegwerken. Zo reduceer je bijvoorbeeld het ruisniveau van een opname van een lp. Open in Audacity het juiste audiobestand en kies voor Effecten / Ruisonderdrukking. Speel wat met de instellingen en pas met OK de wijzigingen toe. Bevalt het resultaat je niet? Met Ctrl+Z maak je iedere wijziging weer ongedaan. Neem ook de overige opties onder het menuonderdeel Effecten door om het geluid te optimaliseren. Voor sommige effecten is het eerst nodig om het juiste gedeelte in de geluidsgrafiek te selecteren.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Werk je vaak thuis en moet je met regelmaat documenten afdrukken? Dan is een alles-in-een-printer handig:

Met een all-in-printer kun je naast het afdrukken van je documenten ook kopiëren en scannen. Faxen is zelfs nog mogelijk bij een aantal van dit soort apparaten, maar deze functionaliteit zie je steeds minder terug. Wij vonden een vijftal moderne all-in-one-printers voor thuis- en zakelijk gebruik.

HP OfficeJet Pro 9730e

Dit model is aan de forse kant en kan meer dan alleen de standaard A4-pagina’s aan. Handig als je ook weleens posters, schema’s of bouwtekeningen wilt afdrukken. Hij kan dubbelzijdig printen en heeft een invoerlade die zelf stapels papier doorvoert om te kopiëren of te scannen. Daardoor hoef je niet steeds blad voor blad te werken. De inktpatronen zijn niet heel groot, waardoor je bij veel gebruik regelmatig moet vervangen. Voor iemand die vooral documenten afdrukt en af en toe groter papier nodig heeft, is dit een praktische oplossing die veel werk uit handen neemt.

papierformaten: A3 / A4
aantal vellen: 500
netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Canon PIXMA TS7450I

Dit is een compacte alles-in-één voor thuisgebruik. Je kunt er documenten en foto’s mee printen, scannen en kopiëren. Automatische invoer is niet mogelijk, waardoor je bij grotere print- of scanopdrachten soms wat meer handmatig werk hebt. De cartridges zijn klein, waardoor je ze sneller moet vervangen, zeker als je regelmatig print. Daar staat tegenover dat het apparaat eenvoudig is in gebruik en niet veel ruimte inneemt. Ideaal voor iemand die af en toe een schoolverslag, een recept of een kopie nodig heeft, zonder dat er een groot en ingewikkeld apparaat op het bureau hoeft te staan.

Papierformaten: A4 / A5
Aantal vellen: 20
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Epson EcoTank ET-2876

In plaats van losse cartridges werkt de Epson EcoTank ET-2876 met hervulbare inktreservoirs. Dat betekent dat je een fles in de tank giet en daarna duizenden pagina’s kunt printen. Daarmee liggen de kosten per pagina erg laag. Dubbelzijdig printen of een automatische invoer ontbreken bij dit model. Voor wie regelmatig print en het vervelend vindt om vaak cartridges te kopen, is dit een prettige oplossing. Je hoeft nauwelijks te letten op je inktvoorraad en hebt de zekerheid dat een grote stapel printjes niet meteen de helft van je inktvoorraad opslokt.

Papierformaten: A4 / A5 / Enveloppe
Aantal vellen: 100
Netwerkaansluiting: Wifi

Brother DCP-J1800DW

Deze Brother kan precies wat de meeste mensen thuis nodig hebben: printen, scannen en kopiëren. De snelheid is prima voor dagelijks gebruik en hij werkt ook draadloos, zodat je niet per se een kabel nodig hebt. Luxe opties zoals dubbelzijdig printen of een automatische invoer zijn er niet, dus grote scan- of kopieerklussen kosten wat meer tijd. De cartridges zijn klein, maar er zijn grotere varianten die iets langer meegaan. Daarmee is het vooral een geschikte printer voor huis-tuin-en-keukengebruik, zoals schoolopdrachten, facturen of een kopie van een brief die je even snel wilt bewaren.

Papierformaten: A4
Aantal vellen: 150
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

HP Smart Tank 7605

Met deze HP-printer kun je lang vooruit, want de meegeleverde inktflejes zijn genoeg voor duizenden pagina’s. Dat maakt de kosten per print heel laag en je hoeft niet steeds aan nieuwe cartridges te denken. Het apparaat kan dubbelzijdig printen en heeft een automatische invoer voor het scannen van documenten. Qua formaat is hij wat groter dan de gemiddelde thuisprinter, maar daar staat tegenover dat hij erg zuinig werkt. Vooral voor huishoudens of kleine kantoren die veel documenten afdrukken is dit een goede keuze.

Papierformaten: A4
Aantal vellen: 250
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Met de komst van ChatGPT-5 voelt AI een stuk minder aan als technologie en meer als iemand die echt met je meedenkt. Deze nieuwste versie van OpenAI schakelt moeiteloos tussen snelle feitjes en uitgebreide analyses, begrijpt tekst, beeld én audio, en past zich aan jouw stijl en voorkeuren aan. In dit artikel ontdek je hoe GPT-5 verschilt van zijn voorgangers, welke nieuwe functies het model biedt en waarom dit misschien meer is dan alleen een update.

Eerder deze maand presenteerde OpenAI ChatGPT-5, de nieuwste generatie van het taalmodel. Waar eerdere versies vooral draaiden om betere nauwkeurigheid en snellere reacties, moest deze update een echte doorbraak worden. ChatGPT-5 is niet langer zomaar een chatbot, maar een digitale assistent die schakelt tussen bliksemsnelle antwoorden en diepgaande analyses, die beeld en geluid begrijpt, en die bovendien steeds persoonlijker aanvoelt.

Schakelen tussen snelheid en diepgang

Een opvallende vernieuwing is dat ChatGPT-5 geen vast model meer is, maar dynamisch kiest welke modus bij jouw vraag past. Wie een kort en bondig antwoord zoekt, krijgt dat onmiddellijk. Wie een complexe analyse nodig heeft, ziet hoe het model overschakelt naar een uitgebreidere denkmodus. In die stand kan GPT-5 tot wel 196.000 tokens meenemen, waardoor zelfs hele lange documenten of ingewikkelde contexten overzichtelijk blijven.

In GPT-4 werden al voorzichtig de eerste stapjes richting beeldherkenning gezet, maar ChatGPT-5 gaat een stuk verder. Tekst, beeld, audio en zelfs video vloeien moeiteloos samen. Je kunt nu een foto uploaden en vragen stellen over wat er te zien is, een schermafbeelding met code bespreken of zelfs audiofragmenten analyseren. Dankzij koppelingen met diensten als Gmail en Google Agenda verschuift GPT-5 bovendien van adviseur naar een volledig bruikbare collega die je direct kan ondersteunen bij allerlei werkzaamheden.

©ER | ID.nl

Persoonlijk tintje in stijl en interface

Met ChatGPT-5 kun je voortaan een toon kiezen die beter bij je past. In plaats van één neutrale stem zijn er nu vijf stijlen beschikbaar: Standaard (vrolijk en flexibel), Cynisch (kritisch en sarcastisch), Robot (efficiënt en bot), Luisteraar (attent en ondersteunen) en Whizzkid (onderzoekend en enthousiast). Deze stijl blijft consequent tijdens het al jouw gesprekken. Dat zorgt ervoor dat de AI anders aanvoelt: soms relativerend en humoristisch, soms juist strak en efficiënt, of juist meelevend en speels.

Je kunt zo'n persoonlijkheid instellen via Instellingen > Personalisatie > ChatGPT aanpassen en kies daar bij Persoonlijkheid de stijl die je wilt. Let wel: jouw keuze geldt alleen voor nieuwe gesprekken, lopende chats behouden hun oorspronkelijke toon. Overigens is zo'n persoonlijkheid alleen van invloed op de sfeer van de gesprekken. Vraag je bijvoorbeeld om code of een zakelijke e-mail, dan krijg je nog steeds een helder en technisch antwoord, ook als je de empathische Luisteraar hebt ingesteld.

Betrouwbaarder en veiliger dan voorheen, maar...

Een veelgehoord punt van kritiek op AI-modellen zijn de zogenoemde hallucinaties: antwoorden die feitelijk niet kloppen. OpenAI belooft dat GPT-5 hier aanzienlijk minder last van heeft. Vooral in gevoelige domeinen, zoals medische en juridische vragen, zijn de antwoorden consistenter en zorgvuldiger. Tegelijkertijd zijn de veiligheidsfilters aangescherpt, zodat schadelijke of misleidende verzoeken vaker worden geweigerd.

In de praktijk merken veel gebruikers dat GPT-5 minder vaak de fout in gaat en betrouwbaarder aanvoelt, vooral bij complexe vragen waar eerdere versies nog weleens ontspoorden. Toch klinkt er ook de nodige scepsis: incidentele fouten en subtiele vooroordelen blijven voorkomen, waardoor kritische controle nodig blijft.

Meer dan een update...?

GPT-5 wordt wel omschreven als een verfijning, en geen echte revolutie. Toch zorgt juist die verfijning voor het verschil: de interactie voelt nu soepeler aan, de mogelijkheden zijn veelzijdiger en de ervaring is persoonlijker dan ooit. Je hoeft immers niet meer te wisselen tussen 4o, o3, o3-mini, 4.1 of 4.5 – het gebruik van al die verschillende modellen voelde op een gegeven moment toch een beetje rommelig aan. Het samengestelde model combineert snelheid met diepgang, denkt multimodaal, biedt personalisatie en levert bovendien (iets) betrouwbaardere antwoorden dan zijn voorgangers. Dus nee, misschien geen revolutionaire update, maar wel een heel prettige.