Je kon de klok er bijna op gelijk zetten, ongeveer een jaar na de MacBook Pro met M3 brengt Apple de M4-variant op de markt. Grote veranderingen op het gebied van de vormgeving krijgen we dit jaar niet, toch heeft Apple genoeg verbeterd waardoor de MacBook Pro weer wat fijner is geworden.

De vormgeving van de MacBook Pro is ten opzichte van vorig jaar vrijwel niet veranderd. Wel heb je bij alle varianten nu de keuze tussen spacezwart of zilver, waar de M3-variant vorig jaar nog spacegrijs of zilver was. Ook krijg je nu altijd alle aansluitingen. Want waar de variant met de normale M3 vorig jaar nog twee Thunderbolt-poorten had, krijg je er ook bij de M4-variant dit jaar netjes drie. Het enige verschil ten opzichte van de de duurdere varianten met een M4 Pro of Max is dat je bij de M4-variant Thunderbolt 4 krijgt terwijl de Pro en Max voorzien zijn van Thunderbolt 5. Dat maakt in de praktijk niet heel veel uit: zowel versie 4 als 5 zijn razendsnelle universele aansluitingen voor dataoverdracht, beeldscherm en opladen.

©Jeroen Boer - ID.nl

Je kunt op zowel de M4 als M4 Pro maximaal twee extra beeldschermen aansluiten terwijl een variant met M4 Max maximaal vier extra beeldschermen ondersteunt. Daarnaast is de MacBook Pro voorzien van een HDMI-aansluiting, kaartlezer en 3,5mm-headsetaansluiting. Opladen kan via usb-c en is handig voor dockingstations, maar doe je normaal gesproken via de MagSafe 3-aansluiting waarvoor een laadkabel wordt meegeleverd. De oplader zelf is voorzien van een usb-c-aansluiting. 

©Jeroen Boer - ID.nl

De aansluitingen zijn kortom modern en zelfs vooruitstrevend. Het is daarom opvallend dat wifi 7 ontbreekt, al ondersteunt ook het wel aanwezige wifi 6E natuurlijk wel de 6GHz-band. Omdat de behuizing vrijwel identiek is, zijn het toetsenbord en touchpad onveranderd. Dat is alleen maar positief: het tikcomfort is hoog en de touchpad is nog altijd de beste op de markt. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Iets goedkoper, prijzige upgrades

De MacBook Pro is nu voorzien van minimaal 16 GB geheugen in plaats van de karige 8 GB die je vorig jaar kreeg, maar is met een vanafprijs van 1929 euro nu 100 euro goedkoper. Je krijgt dit jaar dus beduidend meer Mac voor je geld. De prijzen van upgrades zijn nog wel hoog, al hoef je de hoeveelheid RAM nu waarschijnlijk niet te verhogen. Wil je dat wel, dan betaal je bijvoorbeeld 230 euro om het werkgeheugen uit te breiden naar 24 GB terwijl het verdubbelen van de opslagcapaciteit naar 1 TB je ook 230 euro kost. Met een paar klikken kost de MacBook Pro dus aanzienlijk meer dan 1929 euro, maar daar staat tegenover dat die instapper meer dan prima is als je genoeg hebt aan 512 GB opslag.

Wij ontvingen van Apple een configuratie met M4-processor voorzien van 16 GB RAM, 1 TB ssd en de optionele nanotextuur op het scherm waarmee de prijs op 2329 komt. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Nog beter scherm

Het 14inch-scherm van de vorige MacBook Pro met M3-processor was al erg goed, maar Apple heeft toch nog wat verbeteringen aangebracht. De resolutie en technologie zijn hetzelfde gebleven. Het gaat om een ips-paneel in combinatie met in zones verdeelde mini-led-verlichting. Dat zorgt voor heldere en contrastrijke beelden die de eigenschappen van een oled-scherm vrijwel benaderen. Die helderheid is wat verbeterd, want in heel felle omstandigheden kan ook in de normale SDR-modus een helderheid van 1000 nits gebruikt worden. Hierdoor kun je de laptop ook buiten prima gebruiken. De belangrijkste wijziging aan het scherm is helaas optioneel, want je kunt nu voor een meerprijs van 170 euro kiezen voor een scherm met nanotextuur. Ons testexemplaar is voorzien van nanotextuur en in de praktijk betekent dit dat je een mat afgewerkt scherm krijgt waarbij je veel minder last van reflecties hebt. Werk je vaak buitenshuis of in ruimtes met minder optimale verlichting, dan is dit een optie die je zeker moet overwegen. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Camera met trucjes

MacBooks hadden altijd al een bovengemiddeld goede webcam, maar dit jaar heeft Apple een echt indrukwekkend 12megapixel-exemplaar ingebouwd. Die levert dankzij de hoge resolutie en brede kijkhoeken niet alleen heel fraaie beelden, maar heeft ook extra mogelijkheden. Zo kan de camera je nu volgen en je in het midden van het beeld houden. Dat werkt prima en het lijkt net of je een camera hebt die met je mee beweegt. Je schakelt deze functie centraal in via de menubalk van macOS, dus het werkt in alle programma's. Ook achtergrondvervaging en het vervangen van je achtergrond kun je centraal instellen. Een ander trucje is Bureauweergave waarbij de camera een gedeelte op je bureau voor je laptop apart in beeld brengt terwijl je tegelijkertijd ook het gewone beeld kunt gebruiken. Zo kun je iets laten zien aan mensen waar je een gesprek mee hebt. Het is grappig en werkt boven verwachting goed, want twee beelden op hetzelfde moment is toch best speciaal. Tegelijkertijd zijn de beelden van je bureau wel heel korrelig. Het gaat immers om een uitsnede van de normale camera. Leuke functionaliteit, maar hopelijk zit hier in toekomstige generaties nog verbetering in. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Uitstekende prestaties

Met de M4 zet Apple een flinke stap ten opzichte van de M3-variant die we vorig jaar getest hebben. Afhankelijk van de benchmark zien we de single-core-prestaties rond de 10 procent toenemen terwijl multicore-prestaties tussen de 22 en 31 procent verbeteren. Waar de M3 in Geekbench 5 een single-core-score van  2377 en een multi-core-score van 10796 punten neerzet, levert deze MacBook pro met M4-processor in dezelfde benchmark maar liefst 2609 en 13268 punten. En bij de belangrijke benchmark Cinebench R23 is er een nog groter verschil. Want waar de variant met een M3-processor respectievelijk 1943 en 10470 punten scoort, gaat de M4 daar met 2202 en 13733 punten duidelijk overheen. Daarmee kom je op het niveau van een M1 Max of M2 Pro. De M4 is dus echt een prima chip. Het verval is bovendien bijzonder laag, de koeling is duidelijk toereikend om de prestaties op orde te houden. Wel slaat de koeling hoorbaar aan als een zware taak langer dan twee minuten duurt. Daar heb je bij normaal gebruik geen last van, maar als je bijvoorbeeld meerdere foto's gaat exporteren of video gaat renderen maakt de MacBook Pro best wel wat geluid.

De ssd presteert met een lees- en schrijfsnelheid van 2893,5 en 3331,3 MB/s prima, maar het zou kunnen dat de 512GB-variant wat langzamer is.

De accutijd van een MacBook Pro was al goed, maar is dit jaar echt uitstekend. In dezelfde browsertest die we vorig jaar hebben uitgevoerd halen we nu een accuduur van 19 uur en 6 minuten waar dat bij de M3-variant nog 17 uur en 31 minuten was. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Conclusie

Apple heeft zijn al erg goede 14 inch MacBook Pro toch weer weten te verbeteren. De M4-processor is indrukwekkend snel, je krijgt nu altijd 16 GB RAM en de prijs is ook nog eens lager. De bouwkwaliteit is uitstekend en prettig is dat je maar liefst drie Thunderbolt-aansluitingen krijgt. Ook de lange accuduur zal goed van pas komen als je onderweg bent, net als de extra hoge schermhelderheid. Waar de variant met een M3 vorig jaar nog een beetje tussen consument en professional inhing omdat je niet alle (aansluit)mogelijkheden kreeg, zul je bij de variant met M4 vermoedelijk niks missen. Kortom een prima laptop, al blijven de upgradeprijzen wel onveranderd hoog.

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.