Met een emulator op je smartphone is het mogelijk games van verschillende arcadekasten, consoles en handhelds te spelen. Maar alleen wanneer je daar de juiste bestanden voor hebt, zogenaamde roms. Hoe kom je daar precies aan en hoe zet je die op je smartphone?

Er is logischerwijs veel te doen omtrent het emuleren van games. Voor veel mensen is dit een grijs gebied, want mag er nu precies wel en niet volgens de wet? Veel hangt af van interpretatie. Zo is het gebruiken en het downloaden van een emulator wettelijk toegestaan. Met zo'n programma kun je immers spellen spelen die je zelf gemaakt hebt. Maar het downloaden van spelbestanden waar copyright op rust, dat mag natuurlijk niet. Máár... er bestaat momenteel geen precedent voor het aanleggen van back-ups van games die je zelf (fysiek) in bezit hebt.

Eigen games spelen

Dat is dus het punt van interpretatie; zoals het nu lijkt, mag je dat gewoon doen. Er is in elk geval geen wet die stelt dat dit illegaal is. Mits je de bestanden op je eigen computer houdt en niet (online) verspreidt. Want zelf spelbestanden met copyright distribueren mag niet. Dat zorgt er in elk geval voor dat er wat ruimte ontstaat als je met emulators aan de slag gaat. Dat kan al jaren op Windows en Android, waar handhelds hoogtij vieren, maar sinds kort ook op iOS. Apple moest de beperkingen op het systeem opheffen en sindsdien is er veel meer mogelijk.

©Wesley Akkerman

Voor sommige mensen is er daardoor een wereld van mogelijkheden geopend, waaronder dus het spelen van retrogames op hun smartphone. Met de juiste emulator aan boord kun je de beste games beleven vanaf de eerste lading arcadekasten tot en met de PlayStation 2 en Nintendo GameCube. Hoe moderner de hardware, hoe beter de prestaties. Maar de vraag is dan: hoe kom je aan die games? Downloaden van de slinkende groep romsites mag niet, dus ben je aangewezen op apparatuur waarmee je zelf reservekopieën kunt aanmaken.

Games met cartridges

Voor veel consoles en handhelds bestaan apparaten waarmee dat kan. Eigenaars van een Game Boy (of opvolgers Color of Advance) kunnen bijvoorbeeld hun games dumpen (zoals dat genoemd wordt) door gebruik te maken van de Epilogue GB Operator. Je sluit de accessoire aan op je computer, downloadt het bijbehorende programma en kunt vervolgens een legale back-up aanmaken van de games die je hebt. Zo heeft vrijwel elke spelcomputer een handige tool waarmee je back-ups aanmaakt. Toch blijft dat voor sommige consoles en handhelds een uitdaging.

Ten eerste is niet alles in Europese winkels verkrijgbaar. Je zult dus spullen moeten importeren, en daardoor kunnen de kosten best oplopen. Ook is het zo dat sommige populaire producten niet meer worden gemaakt of verkrijgbaar zijn, waardoor je bent aangewezen op de dure tweedehandsmarkt. Daarnaast bestaan er voor spelcomputers die met cartridges werken eenvoudiger oplossingen voor het rippen van games. Bovendien nemen die spelbestanden over het algemeen minder ruimte in beslag.

©PXimport

Hoe hoger de generatie, hoe lastiger

Als het aankomt op spelcomputers die beschikken over discs (cd's, dvd's of blu-rays), wordt het al een stuk lastiger. Niet alleen omdat die spellen meer ruimte in beslag nemen, maar ook omdat je nog meer kunst-en-vliegwerk moet uithalen. Voor het aanmaken van een GameCube-back-up heb je bijvoorbeeld een (omgebouwde) Wii nodig, of een pc die beschikt over een dvd-drive. Zodra je daar naar gaat googelen, kom je algauw uit in een konijnenhol van mogelijkheden – maar dat is deels ook wat deze hobby zo leuk maakt en houdt.

Je zult dus goed moeten zoeken naar de middelen waarmee het mogelijk is legale kopieën van je games te maken, maar ze bestáán wel. Soms moet je daarvoor een console modden, maar aangezien de garantie toch al verlopen is, zal dat ook weinig risico opleveren. Lees je desondanks goed in van tevoren. Als je eenmaal de spellen geript en opgeslagen hebt, is het zaak dat je ze in de correcte mappen plaatst, zodat de emulator in kwestie 'weet' waar die de spelbestanden vandaan moet halen. Gelukkig is dit het makkelijkste taakje voor retrogamers.

Waar je de spellen kunt opslaan, dat is per emulator anders, maar over het algemeen is het mogelijk om gewoon één map aan te houden die op een microSD-kaart staat of opgeslagen is op de interne schijf. In de instellingen ga je vervolgens op zoek naar het pad voor de roms (de benaming verschilt per app, maar dat wijst zichzelf) en zodra je daarop tikt, kun je op zoek naar de map met spelbestanden. Geef aan dat je die map wilt gebruiken en de emulator doet de rest. Veel plezier!

Wist je dat een wasdroger meer kan dan alleen het simpelweg drogen van kleding? Van de handige anti-kreukfunctie tot speciale droogprogramma's voor delicate kleding: deze functies kun je allemaal vinden op de gemiddelde wasdroger.

Anti-kreukfunctie met of zonder stoom

Kleding kan behoorlijk gekreukt uit de wasdroger komen. Dat komt doordat de hitte in de droger ervoor zorgt dat de vezels samentrekken, waardoor de stof ietsje krimpt. Daar komt nog bij dat kleding vaak even blijft liggen nadat de droger heeft gedraaid. Gelukkig hebben veel wasdrogers tegenwoordig een anti-kreukfunctie.

Hoe deze functie precies werkt verschilt per merk en droger, maar in de meeste gevallen houdt deze functie in dat de trommel lichtjes blijft ronddraaien nadat het drogen klaar is. Op die manier blijft het textiel soepel, waardoor er geen kreukels in de stof kunnen trekken. Sommige drogers hebben een anti-kreukfunctie met stoom, waarbij na het drogen stoom in de trommel wordt geblazen. Dat maakt het risico op kreukels al helemaal nihil. Wasdrogers met anti-kreukfunctie met stoom zijn vaak wel wat duurder.

Vochtsensor met automatische uitschakeling

Veel moderne wasdrogers beschikken over een vochtsensor die tijdens het drogen het vochtgehalte van de kleding meet. Zo weet het apparaat precies wanneer het droogproces voltooid is en wanneer het apparaat zichzelf kan uitschakelen. Handig, want op die manier blijft de droger nooit langer dan nodig draaien en verspilt hij dus geen energie. Ook is dit prettig voor je kleding, aangezien overmatig drogen kleding kan beschadigen. Dankzij automatische uitschakeling zal het apparaat daarnaast niet snel overbelast raken.

Wol- en delicate programma's

Zet je bij elk type kleding, dus óók bij die mooie kasjmier trui, het standaard droogprogramma aan? Niet doen! Veel wasdrogers beschikken over speciale programma's voor delicate stoffen zoals wol of zijde. Bij deze programma's wordeen een lagere temperatuur en een mildere droogmethode gebruikt om de kleding in opperbeste staat te houden. Zo weet je zeker dat je kostbare trui niet krimpt of zijn natuurlijke zachte structuur verliest.

©Lipskiy Pavel

Kinderbeveiliging

Voor wie jonge kinderen in huis heeft rondrennen, is een wasdroger met kinderbeveiliging een must. Wanneer deze beveiliging is ingeschakeld, is het voor kinderen onmogelijk om de wasdroger te openen of instellingen te veranderen. En aangezien een droger van binnen erg heet kan worden, voorkomt zo'n kinderslot een hoop ongelukken. Op de meeste drogers is het kinderslot in en uit te schakelen via een bepaalde knopcombinatie. Staat het slot ingeschakeld, dan zie je dat aan een slot-icoon op het display van de droger.

Smart connect

Sommige wasdrogers zijn op afstand te bedienen via wifi, ook wel smart connect of home connect genoemd. Ideaal als je op je werk zit en wilt dat je kleding droog is als je thuiskomt – of als de wasdroger op zolder staat en je geen zin hebt om steeds op en neer te lopen.

Een wasdroger met smart connect koppel je eenvoudig via een app aan je smartphone of tablet. In zo'n app geef je aan wat voor type was je wilt drogen, waarna de app bepaalt wat daarvoor het meest geschikte wasprogramma is. Is de was droog, dan ontvang je een melding. Zo hoef je niet continu het dashboard van je droger te checken. De app geeft ook aan wanneer het filter van je droger schoongemaakt moet worden en wanneer er ander onderhoud nodig is.

©EuStock - stock-adobe.com

Stapelbaarheid

Wanneer je weinig ruimte hebt voor een wasdroger is het wel zo fijn als je het apparaat op je wasmachine kunt zetten. Maar pas op: je wasmachine en -droger stapelen is geen kwestie van simpelweg het ene op het andere apparaat plaatsen. Beide apparaten zijn namelijk erg zwaar en kunnen tijdens het draaien gaan verschuiven of wiebelen. Ook geven zowel de wasmachine als de droger trillingen door, die bij een onveilige plaatsing schade aan het andere apparaat kunnen veroorzaken.

Het is dus erg belangrijk dat beide apparaten stevig op hun plek staan. Hoewel de meeste wasmachines en drogers in standaardafmetingen kunnen worden gestapeld, is het slim om van tevoren goed te checken of dit inderdaad het geval is. Het plaatsen van een stapelkit tussen je wasmachine en droger is altijd een goed idee. Deze vangt de trillingen van beide apparaten op en vormt een stevige basis waarop de droger kan staan, waardoor hij niet zal verschuiven.

Geschikt voor onderbouw

Een wasdroger is helaas niet het meest esthetische apparaat. Wil je de droger naadloos integreren in je interieur, bijvoorbeeld door hem onder een werkblad of aanrecht te plaatsen, dan heb je een wasdroger nodig die speciaal is ontworpen voor onderbouw. Deze wasdrogers zijn meestal wat compacter van formaat en hebben een bovenblad dat je kunt verwijderen. Om ervoor te zorgen dat deze wasdrogers hun warmte goed kwijt kunnen, is er extra aandacht besteed aan het ventilerend vermogen van deze apparaten. Bijkomend voordeel van dit type droger is dat hij dankzij zijn compacte vorm over het algemeen energiezuiniger is dan een standaard wasdroger.

Leestip: Wasdroger, wasrek of de buitenlucht: voordelen en nadelen

De Lancia Ypsilon Electric laat onder zijn chique verpakking weinig verrassingen zien. Hij moet het vooral van zijn design en luxe uitrusting hebben. Is dat genoeg om van deze kleine elektro-Italiaan een begeerlijk totaalpakket te maken?

©Igor Stuifzand

Eerst de nieuwe Ypsilon

Lancia keert terug van (nooit helemaal) weggeweest. De laatste jaren was het gesoigneerde Italiaanse merk alleen nog in eigen land actief, maar met succes. Want ook al liep de vorige generatie van de compacte Ypsilon (nog op basis van de Fiat Panda) alweer sinds 2011 mee, het deftige autootje was nog altijd razend populair.

Moedermaatschappij Stellantis laat met de komst van de nieuwe Ypsilon zien het beste voor te hebben met Lancia: het merk werd opnieuw uitgevonden en de komende jaren verschijnen diverse nieuwe modellen. Basis hiervoor vormt het nieuwe STLA-platform, dat in meerdere (batterij)formaten wordt aangeboden en geschikt is voor meerdere vormen van aandrijving. Dus niet alleen volledig elektrisch, maar ook als hybride en stekkerhybride. De nieuwe compacte Ypsilon lost het startschot voor renaissance van Lancia. Later volgen de grote Gamma en de middenklasse Delta.

🚘Lees ook: Nieuwe Lancia Ypsilon (2024): bekende ingrediënten in een stijlvol jasje

Ruim 400 kilometer

Voor de Ypsilon borduurt Lancia voort op de van andere Stellantis-merken bekende, technologie. De 4,08 meter lange vijfdeurs hatchback is op dezelfde leest geschoeid als de Peugeot 208 en Opel Corsa. Deze twee modellen zijn nog altijd verkrijgbaar met de aloude 136 pk sterke elektromotor en 50kWh-batterij, de Lancia Ypsilon wordt uitsluitend aangeboden met de geüpdatete versie van dit pakket.

De elektromotor levert een maximaal vermogen van 156 pk en de batterij is met een capaciteit van 51 kWh iets groter: goed voor een grootste actieradius van 403 kilometer. De Ypsilon kan zich prima meten met belangrijke concurrenten zoals de kersverse Renault 5 E-Tech Electric en Mini Cooper E.

©Igor Stuifzand

Historisch verantwoord

Als je door je wimpers kijkt, herken je in de Lancia Ypsilon het silhouet van de Peugeot 208 en Opel Corsa. Toch zijn aan de buitenkant maar heel weinig plaatdelen uitwisselbaar. De Ypsilon combineert strakke elementen, zoals het expressieve front waarin de lichtstrips het nieuwe familiegezicht van Lancia laten zien. De combinatie van de spoilervormige balk en ronde achterlichten zijn afgeleid van de Stratos, waarmee Lancia in de jaren zeventig zoveel successen boekte in de rallysport.

Aan boord zie je verschillende onderdelen die ook door Peugeot en Opel worden toegepast, zoals de stuurhendels en de tuimelschakelaars voor de rijrichting en rijprogramma′s.

©Igor Stuifzand

Complete uitrusting

Het dashboard heeft een nieuwe, stijlvolle vormgeving waarbij het instrumentarium doet denken aan een opgeslagen boek. Bij de LX-versie en het tijdelijk verkrijgbare topmodel Edizione Cassina Limitata zijn de stoelen bekleed met prachtig, fluweelzacht velours. De uitrusting van Edizione Cassina wordt gecompleteerd met onder meer stoelverwarming en een massagefunctie op de bestuurdersstoel.

Automatische airco, smartphone-integratie voor Apple CarPlay en Android Auto en cruise control (vanaf de LX adaptief) zijn standaard op alle versies. De prijzen voor de Ypsilon Electric beginnen bij 35.400 euro, de geteste Edizione Cassina Limitata staat voor 39.500 euro in de prijslijst. Een fors bedrag, maar als je de concurrentie net zo rijk zou aankleden als de duurste Ypsilon, dan valt het uiteindelijk wel mee met die prijs.

©Igor Stuifzand

Alleen in Sport het volle vermogen

De 156 pk sterke elektromotor weet prima raad met het gewicht van de Ypsilon Electric, à 1461 kilo. Overigens moet je wel zelf actie ondernemen om over het volledige vermogen van 156 pk te kunnen beschikken, want dat is uitsluitend in de Sport-stand beschikbaar. Kies je voor Normaal of Eco, dan wordt het vermogen alleen bij het volledig intrappen van het acceleratiepedaal (kickdown) vrijgegeven.

De aandrijflijn heeft al vaker laten zien dat de update van enkele jaren geleden een positief effect heeft gehad op het energieverbruik. Met name onder winterse omstandigheden zaten de WLPT-verbruiksopgave en het realistische energieverbruik mijlenver uit elkaar. De ervaring leert dat het verschil na de update van de elektromotor en het accupakket een stuk kleiner is.

©Igor Stuifzand

Zuinig met energie

Tijdens onze standaard verbruiksronde van 170 kilometer toonde de temperatuuraanduiding 5 graden Celsius aan. Om het op batterijpakket op de optimale bedrijfstemperatuur te brengen, plus het op een behaaglijke warmte krijgen van het interieur (21 graden), wordt veel energie gevraagd. Desondanks resulteerde de verbruiksronde in een keurig gemiddelde van 16,8 kWh/100 km. Lancia geeft zelf een gemiddelde op van 14,3 kWh/100 km, en dat is onder gunstigere temperaturen zeker te benaderen.

Tijdens een lange snelwegrit van Amsterdam naar Nijmegen, met snelheden die rond de 100 km/h schommelden en een buitentemperatuur van zo′n 15 graden, noteerde de boordcomputer niet meer dan 13,3 kWh/100 km.

Berekend op basis van de gemiddelde waarde die we tijdens een kille avond op onze verbruiksronde scoorden, ligt met een volledig opgeladen 51 kWh-batterij een aanvaardbare actieradius van 305 kilometer in het verschiet.

Standaard heeft de Ypsilon een 11kW-boordlader, snelladen gaat met een hoogste vermogen van 100 kW. Van 20 naar 80 procent ′state-of-charge′ neemt 24 minuten in beslag.

©Igor Stuifzand

Geen ruimtewonder

Om achter het stuur plaats te nemen, moet je jezelf eerst door een krappe deuropening wurmen. Maar als je eenmaal zit, dan zit je ook prima in de met zacht fluweel beklede stoel. Bij zo′n compacte hatchback moet niet te veel worden verwacht van de ruimte, en daarvan is de Ypsilon vooral achterin het bewijs: alleen wanneer de voorstoelen een flink stuk naar voren worden geschoven, is op de achterbank een acceptabele hoeveelheid beenruimte te creëren.

De kofferbak heeft een inhoud van 309 tot 1118 liter. Meer dan voldoende wanneer je alleen of met z′n tweeën bent, maar om de Ypsilon een volwaardige gezinsauto te noemen, gaat veel te ver. Bij deze elektrische variant is het technisch niet mogelijk een trekhaak te monteren.

©Igor Stuifzand

Stabiele wegligging

Rijden doet de Lancia Ypsilon eigenlijk hetzelfde als de Peugeot 208 en Opel Corsa. Zeker in de Sport-stand wordt de auto niet door het overige verkeer om de oren gereden; de Ypsilon is voor normaal huis-tuin-en-keukengebruik snel genoeg.

Het onderstel is behoorlijk stevig afgestemd, maar de relatieve beweeglijkheid heeft maar beperkt invloed op het rijcomfort. De auto komt op een minder egaal geasfalteerde weg nauwelijks tot rust, maar hij huppelt daarentegen niet uit het spoor.

De besturing geeft je voldoende terugkoppeling en is niet zo sterk bekrachtigd dat elke ademteug effect heeft op de rijrichting. Ook bij een kruissnelheid van 130 km/h heeft de auto een vertrouwenwekkende wegligging. De Ypsilon laat zien dat het inmiddels wat oudere basisplatform nog niet aan het einde van zijn Latijn is.

©Igor Stuifzand

Conclusie

Feitelijk is de Lancia Ypsilon een Opel Corsa of Peugeot 208 die met een andere, rijkere saus is overgoten. Het onderscheid zit vooral in het design en de aankleding. Hoewel we Lancia een gouden toekomst gunnen, lijkt dat in Nederland, waar het merk lange tijd niet actief is geweest, echter een onvoldoende solide basis voor indrukwekkende verkoopresultaten.

Je kiest voor de Ypsilon als je jezelf wilt onderscheiden van de massa, of wanneer je van oudsher een groot Lancia-liefhebber bent. Daarnaast is Lancia′s terugkeer en de introductie van de Ypsilon eigenlijk wat ongelukkig getimed. In het segment van de compacte EV′s zijn ontneemt de nieuwe Renault 5 E-Tech Electric momenteel al zijn concurrenten de wind uit de zeilen.

©Igor Stuifzand