Er is weinig dat meer voldoening geeft dan zelf dingen maken of aanpassen. De oplossingen die iemand anders voor je heeft bedacht, lossen nu eenmaal niet altijd jouw technische problemen op. Heb je hier nog niet zoveel ervaring mee? Lees dan verder om op weg geholpen te worden!

Begin deze eeuw ontwikkelde het Italiaanse Interaction Design Institute Ivrea een opensource-ontwikkelomgeving Wiring, waarmee eenvoudig prototypes zijn te maken. Het platform bestaat uit een programmeertaal, een ontwikkelomgeving (IDE) en een printplaatje met elektronica. Een ander Italiaans team bouwde voort op dat concept en ontwikkelde de Arduino, die voor het eerst uitkwam in 2005. Dit bordje werd razend populair onder een brede groep gebruikers. Het wordt geprogrammeerd in de taal C en heeft programmeerbare digitale en analoge in- en uitgangen.

Het enorme succes van de Arduino kreeg al snel navolging. Aan de Universiteit van Cambridge werd in 2012 de Raspberry Pi ontwikkeld. Deze minicomputer was bedoeld voor educatieve doeleinden, maar door zijn lage prijs, grote rekenkracht en veelzijdigheid werd de Pi vooral zeer populair. 

Een belangrijk verschil met de Arduino is dat de Raspberry Pi werkt met een besturingssysteem waarop de programma’s draaien. Er zijn inmiddels tientallen besturingssystemen waaruit je kunt kiezen, voor toepassingen variërend van mediastreamer tot domoticacontroller. 

Draadloze communicatie

Voor projecten die online werken en waarop bijvoorbeeld een webclient of -server draait, is de Raspberry Pi een voor de hand liggende keuze. Die module heeft immers al een ingebouwde netwerkinterface en is voor allerhande taken inzetbaar. 

Lees ook: Welke Raspberry Pi kun je het beste kopen?

Het relatief hoge stroomverbruik en zijn gevoeligheid voor spanningsuitval maakt dat de keuze soms valt op alternatieven, zoals de Arduino. Die is uit te breiden met een Netshield, dat boven op de Uno is te prikken. Sinds een jaar of vijf is er een compact alternatief in de vorm van de NodeMCU, een ontwikkelbordje dat werkt met de microcontroller ESP8266 van het Chinese Espressif Systems. 

Deze module is onder andere te programmeren met de Arduino-ontwikkelmodule, waardoor bestaande projecten eenvoudig zijn over te zetten. Van dezelfde producent komt de ESP32, die naast wifi ook bluetooth ondersteunt. Deze modules zijn vanwege de lage kosten en compacte afmetingen geliefd bij doe-het-zelvers.

©PXimport

Programmeren met python

De veelzijdigste module voor veel projecten is en blijft vooralsnog de Raspberry Pi, waarop doorgaans in Python wordt geprogrammeerd. Deze programmeertaal is relatief snel te leren en er zijn tal van cursussen en naslagwerken die je online kunt raadplegen. Dankzij de grote groep gebruikers is de taal uitstekend gedocumenteerd en kun je met problemen terecht op vele fora. 

De taal is populair bij zowel hobbyisten als professionals. Wie eenmaal eraan gewend is om problemen op te delen in deeltaken, die te vertalen naar code en die te structureren, stapt vaak moeiteloos over naar andere talen. Python is voor makers dan ook een prima startpunt. Lijkt het je wel wat, dan raden we je deze Basiscursus Programmeren aan.

Onderdelen kopen

Voor producten uit Azië geldt meestal: goedkoop, maar een lange levertijd. Bedenk overigens dat er (anders dan van de Arduino) van de Raspberry Pi géén opensource-hardware bestaat. Een exemplaar dat je voor vijf euro in China koopt, is dus geen Raspberry Pi. 

Losse componenten, zoals leds en weerstanden, kun je daarentegen prima in China bestellen, als je geen haast hebt. Wil je goede spullen sneller in huis hebben, dan is Conrad een betrouwbare leverancier. En wil je er dezelfde dag nog mee aan de slag, dan moet je het geluk hebben dat er in jouw stad of dorp nog een fysieke elektronica- of modelbouwwinkel zit.

Lees ook: De risico's van onderdelen kopen uit China

De best gesorteerde leverancier van hoogwaardige hardware is echter het Amerikaanse Adafruit. Behalve controllermodules en talloze zelf ontwikkelde uitbreidingen, heeft Adafruit uitgebreide bouwbeschrijvingen van projecten, instructies voor beginnende bouwers en een levendige community van makers.

©PXimport

Makerspaces en fablabs

Het kan zijn dat je nog steeds niet alles in huis kunt halen om jouw droomproject werkelijkheid te maken. Iets als een 3D-printer is bijvoorbeeld een investering van een hele andere orde.

Uitvinders, ontwikkelaars, hobbyisten, kunstenaars en andere makers kunnen voor het creëren van hun bedenksels dan ook terecht bij talloze werkplaatsen onder de noemer FabLabs, Makerspaces of Hackerspaces. Daar hebben zij de beschikking over apparatuur die te duur of te groot is om zelf te bezitten, zoals freesmachines en lasersnijders, 3D-printers en professionele boor- en zaagmachines. Maar het zijn niet alleen maar werkruimtes. Het samenkomen biedt aan creatieve geesten ook een platform voor het uitwisselen van kennis en ideeën.

Sommige werkplaatsen bieden simpelweg ruimte en apparatuur om – al dan niet onder begeleiding van deskundigen – zelf aan de slag te gaan, andere horen bij een opleidingstraject dat je er kunt volgen. Het gezamenlijke doel is altijd om mensen te laten experimenteren en te leren dingen zelf te maken.

Bronnen voor ideeën

Behalve bij het al genoemde Adafruit, kun je op tenslotte diverse andere plekken terecht voor inspiratie. De volgende websites zijn een bruikbaar startpunt:

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

De UEFA-competities vallen deels onder de evenementenlijst, wat betekent dat deze wedstrijden voor minimaal 75% van de Nederlandse huishoudens gratis en zonder drempels toegankelijk moeten zijn. Het Commissariaat voor de Media beschouwt verplichte registratie, waarbij persoonsgegevens als naam, e-mailadres postcode, huisnummer en mobiele telefoonnummer gedeeld moeten worden, als een te hoge drempel. Hierover ontving het meldingen van kijkers die het aanmaken van een account als een obstakel ervaarden. Ook belangenorganisaties spraken hun zorgen uit, met name over de toegankelijkheid voor digitaal minder vaardige mensen, zoals ouderen. Na onderzoek heeft het Commissariaat laten weten dat de verplichte registratie niet voldeed aan de regels uit de Mediawet.

Dat betekent dus dat je vanaf 21 januari, wanneer het UEFA-voetbalseizoen wordt hervat, wedstrijden van Nederlandse clubs kunt streamen via Ziggo Go zonder eerst een account aan te maken. De wedstrijden zijn nu direct toegankelijk via de app op je smart-tv, laptop, tablet en smartphone. Registreren blijft wel mogelijk voor wie wedstrijden buiten Nederland wil streamen.

Voetbalfans die via Ziggo Sport Free de wedstrijden van Nederlandse clubs streamen, kunnen nu ook genieten van meer voetbalcontent. Het populaire Ziggo Sport Highlights-programma, waarin alle wedstrijden van een avond worden samengevat, is voortaan ook via streaming beschikbaar.

Het UEFA-voetbalseizoen gaat op 21 januari verder met onder andere de Champions League-wedstrijd Rode Ster Belgrado-PSV (21.00 uur). Op 22 januari speelt Feyenoord thuis tegenBayern München (21.00 uur). Beide wedstrijden zijn live te zien via Ziggo Sport Free, Ziggo Sport (kanaal 14) en Ziggo Sport Totaal.

Lees ook: Je Android-tablet of smartphone koppelen aan je tv

Lang werden compressors vooral gebruikt in garages, de industrie en de bouw. Moderne compressors zijn echter zo compact en goedkoop geworden, waardoor ze prima inzetbaar zijn voor doe-het-zelvers en hobbyisten. Ben je een volbloed klusser, dan kom je al snel op een punt dat je tijdens het werk echt geniet van een compressor.

Perslucht

Een compressor is een apparaat dat perslucht produceert. Met die lucht onder druk kun je verschillende werkzaamheden uitvoeren, zoals banden oppompen, oppervlakken en objecten schoonblazen, voorwerpen zandstralen, verf spuiten, en spijkers en brads schieten. Brads zijn ultrafijne spijkertjes – een soort naaldspijkers – die je onder druk in het hout schiet en die je nauwelijks ziet zitten.

Als je dus een fietsband wilt opblazen en daarna de bekleding van een stoel wilt vastnieten, dan verwissel je gewoon het pneumatische gereedschap dat aangesloten is op dezelfde compressor. Dat verwisselen gaat trouwens ontzettend snel dankzij een speciale snelkoppeling. Een belangrijk voordeel van het werken met perslucht is dat al die gereedschappen licht van gewicht zijn terwijl ze toch een enorme kracht hebben.

©Adisorn

Drukvat

Een compressor zuigt lucht aan uit de omgeving, perst die samen en stuwt de samengeperste lucht via een luchtslang naar het aangesloten luchtgereedschap. De ketel of het drukvat van een compressor doet dienst als opslagplaats van lucht die zo goed als mogelijk op een constante druk wordt gehouden. Wanneer de druk door het gebruik daalt, zal de compressor aanslaan en nieuwe lucht aanzuigen en samenpersen. Hoe meer lucht er beschikbaar is, hoe langer het gereedschap kan worden gebruikt, maar ook hoe meer ruimte er nodig is om de lucht op te slaan. Een nadeel van een groot drukvat is dat het langer duurt voordat de luchtdruk opnieuw op bedrijfsniveau is. 

Oliegesmeerd of olievrij

Er zijn verschillende soorten compressors. Er zijn lichte draagbare en minicompressors, maar als doe-het-zelver koop je beter een stevig model dat voldoende druk kan produceren. Op die manier kom je later niet tot de vaststelling dat het toestel niet krachtig genoeg is voor het gereedschap dat je op het oog hebt.

Ruwweg verdeelt men compressors in oliegesmeerde en olievrije typen. Een oliegesmeerde uitvoering is over het algemeen stiller, maar vergt wel iets meer onderhoud. De oliegesmeerde compressor is goedkoper dan zijn olievrije tegenhanger, maar je moet er wel op letten dat je regelmatig het oliepeil checkt en de olie ververst. Een nadeel is dat je oliegesmeerde toestellen beter niet kunt inzetten als het kouder is dan 5°C. De olie kan door de kou verdikken, en dat is kwalijk voor een goede werking van het apparaat. 

©Natallia

Waar op letten?

Je hoeft niet per se naar een speciaalzaak te stappen om een compressor aan te schaffen. In elke doe-het-zelfzaak zie je verschillende modellen. Toch zijn er een paar zaken waar je op moet letten. Allereerst is er het aanzuigvermogen, dat aangeeft hoe snel het drukvat zich vult en hoe vlug de benodigde luchtdruk op peil is.

Heel belangrijk is het aantal bar. Dat is de kracht waarmee de lucht naar buiten wordt geblazen. Bij al het luchtgereedschap dat in de schappen ligt, lees je hoeveel bar het nodig heeft. Als je een spijkerpistool koopt dat 8 bar nodig heeft, moet de compressor deze druk dus wel kunnen produceren. De grootte van de tank bepaalt hoelang je de beschikking hebt over een constante druk. Hoe groter de tank, hoe langer je van dezelfde druk kunt genieten. Dat is vooral belangrijk voor wie verf gelijkmatig wil spuiten.

©navintar

Prijzen

Als je een compressor aanschaft, zitten daar meestal een paar tools bij waarmee je typische basisklussen met perslucht kunt uitvoeren. Anders moet je die hulpmiddelen afzonderlijk kopen. Een compressor voor de doe-het-zelver kost om en nabij de 150 euro. Een bandenpomp met spanningsmeter heb je voor 23 euro, een brad-tacker kost 90 euro, een blaaspistool 9 euro en een zandstraalpistool 35 euro.

Onderhoud

Zo'n compressor heeft nauwelijks onderhoud nodig. Het belangrijkste aandachtspunt is dat je het restvocht dat zich in de buffertank ophoopt af en toe laat weglopen via een aftapkraantje. Dat vocht komt vrij doordat de warme lucht in het apparaat afkoelt en er dus condens ontstaat. Door de hogere druk zal de temperatuur in de tank immers toenemen. Controleer zoals eerder gezegd ook het oliepeil bij oliegesmeerde uitvoeringen.