Je hebt de indruk dat je systeem op bepaalde momenten langzamer reageert en misschien hoor je de ventilatoren ineens luidruchtiger draaien. Het kan dan zijn dat een bepaald programma of proces je processor overbelast. Maar welke? Merk je dat je pc traag is, probeer dan eens de volgende trucs.

Je vermoedt dat een of andere applicatie of service zich te veel systeembronnen toe-eigent en de cpu te zwaar belast. Om dat uit te zoeken, kun je het Windows Taakbeheer inzetten (via Ctrl+Alt+Del of rechtstreeks met Ctrl+Shift+Esc), waar je indien nodig Meer details selecteert en het tabblad Processen opent.

Standaard worden de processen hier uitgesplitst in drie categorieën: Toepassingen, Achtergrondprocessen en Windows-processen. In de kolom Processor lees je in realtime telkens het processorgebruik af. Je hoeft zo’n kolomtitel maar aan te klikken om de items te sorteren.

Wat is svchost.exe?

Het gebeurt wel vaker dat een Windows-proces de cpu (tijdelijk) intens belast en niet zelden blijkt dat om svchost.exe gaat, het proces dat andere Windows-services aanstuurt. Dat is wat lastiger, omdat het doorgaans meer dan eens voorkomt en diverse andere processen kan bevatten. Dat zie je trouwens ook wanneer je op de Opdrachtprompt het volgende commando uitvoert:

Om uit te zoeken welk service of applicatie achter zo’n overkoepelend proces schuilt, klik je op het pijltje bij de naam. Eén voorbeeld: bij Servicehost: UtcSVvc verschijnt dan Connected User Experience and Telemetry, zodat je al gerichter naar mogelijke oorzaken van een ontspoord cpu-gebruik kunt speuren.

Kun je zo’n item niet aan een applicatiebestand linken, rechtsklik dan op een kolomtitel en selecteer Opdrachtregel. In deze kolom lees je namelijk het pad naar het bijbehorende applicatiebestand af, zodat je precies weet welk bestand achter het verhoogde processorgebruik zit. Je kunt hier ook de kolommen GPU en GPU-engine activeren als je wilt weten hoe zwaar je grafische kaart door de diverse processen wordt aangesproken.

Voor nuttige informatie kun je ook elders terecht in het Taakbeheer. Open Prestaties, klik onderaan op Broncontrole openen en ga naar het tabblad Processor. Om ook hier te kunnen zien welke processen een overkoepelend proces bevat, plaats je in het venster Processen een vinkje bij het proces en kijk je bij Services. In deze module vind je, naast het gemiddelde processorverbruik ook het aantal gebruikte threads.

We vermelden nog het gratis programma Process Explorer, waar je net zo goed het cpu- en gpu-gebruik kunt aflezen. Handig is dat je de muispijl maar boven een proces hoeft te houden om de bijbehorende service(s) en opdrachtregelpad(en) af te lezen. En om het cpu-gebruik van een geopende applicatie te kennen, sleep je het vizier-icoon naar dat programmavenster.

©PXimport

CPU-monitoring

Windows Taakbeheer beperkt de monitoring van het cpu-gebruik tot de afgelopen minuut. Om het gedurende langere tijd te monitoren ga je als volgt te werk. Druk op Windows-toets+R en voer perfmon uit. Open Gegevensverzamelaarsets in het linkerpaneel en rechtsklik op Gedefinieerd door de gebruiker. Kies Nieuw, Gegevensverzamelaarset. Vul een naam in, selecteer Handmatig maken (geavanceerd), druk op Volgende en duid Prestatiemeteritem aan. 

Klik nogmaals op Volgende en op Toevoegen. Open het onderdeel Processor, selecteer Percentage processortijd en plaats een vinkje bij Beschrijving weergeven. Bij Instanties van geselecteerd object kun je _Total geselecteerd laten of je voegt specifieke processorkernen toe. Rechts verschijnt nu Percentage processortijd - _Total. Bevestig met OK en stel Interval van steekproeven in op bijvoorbeeld 5 seconden. Druk op Volgende (2x) en op Voltooien.

De set wordt toegevoegd. Klik die met rechts aan, kies Starten en voer enkele (arbeidsintensieve) handelingen uit. Je kunt deze test op elk moment stopzetten. Na afloop vind je de test terug in het linkerpaneel, in de rubriek Rapporten. Open die met een dubbelklik om het cpu-gebruik grafisch uitgetekend te zien.

©PXimport

Prioriteiten stellen

Tot slot nog even dit. Een besturingssysteem als Windows verdeelt de beschikbare processortijd over alle processen op basis van hun prioriteit. Hoe hoger de prioriteit, hoe meer processortijd het proces verhoudingsgewijs toegewezen krijgt. 

Wie nu al meteen ervan droomt een belangrijke applicatie 100 procent cpu-tijd te geven, moeten we toch terugfluiten. Dat is niet alleen niet wenselijk (want dan zou de rest van je systeem niet meer functioneren), maar ook niet mogelijk. Dit is zo omdat bepaalde threads, zoals kernel threads van apparaatdrivers en van het bestandssysteem, een hogere prioriteit krijgen (van 16 tot 31) dan een door de gebruiker ingestelde thread (normaliter tot en met 15).

Je kunt een applicatie wel met een aangepaste prioriteit laten uitvoeren. Dat kan bijvoorbeeld vanuit het contextmenu van het eerder vermelde Process Explorer, maar ook vanuit Windows Taakbeheer, waar je het tabblad Details opent. 

Rechtsklik op de gewenste applicatie (ook hier kun je desgewenst de kolom Opdrachtregel zichtbaar maken) en kies Prioriteit instellen. Standaard staat die ingesteld op Normaal, maar er zijn nog vijf andere niveaus beschikbaar, van Laag tot Realtime. 

Deze opties vertalen zich in respectievelijk niveaus van 4, 6, 8, 10, 13 en 24. We raden je tenslotte aan een applicatie (zoals je favoriete game) geen hogere prioriteit te geven dan Hoog. Hopelijk presteert je pc weer optimaal, nu je weet welke processen de grootste impact hadden.

De tijd dat een screensaver nodig was om je computerscherm te beschermen tegen inbranden, ligt ver achter ons. Vandaag is een screensaver vooral een manier om je computer een persoonlijk tintje te geven. Met een eenvoudige tool verander je je vakantiefilmpjes of familievideo's in een levendige screensaver die je scherm vult zodra de pc even pauze neemt.

Stap 1: Download PUSH VideoWallpaper

Voordat je een video als bureaubladachtergrond instelt, is het verstandig om eerst na te denken over de juiste clips. Voor een opvallend en toch rustig effect werkt een korte video die in een lus draait meestal het best. Met PUSH Video Wallpaper kun je bovendien een afspeellijst maken zodat meerdere clips elkaar automatisch opvolgen. Deze Windows-app is eenvoudig in gebruik en levert de beste resultaten. Je kunt video's afspelen vanaf de harde schijf, maar ook geanimeerde gifs en zelfs YouTube-fragmenten zijn mogelijk. Het programma is niet gratis: een licentie voor persoonlijk gebruik kost 9,95 euro en een thuislicentie voor vijf pc's 14,95 euro. Er is wel een gratis proefversie, waarbij alleen een klein watermerk rechtsonder zichtbaar is.

De eerste stap is het downloaden van PUSH Video Wallpaper (26 MB). Na het binnenhalen installeer je de tool met het bestand VideoWallpaper_setup.exe. Aan het einde van de installatie verschijnt een pop-up met de vraag of je PUSH Video Wallpaper meteen wilt starten en of je de app ook als schermbeveiliging wilt instellen. Vink beide opties aan en klik op Voltooien.

Stap 2: Instellingen

Via het pictogram in het systeemvak kun je met de rechtermuisknop de instellingen openen. Klik bovenaan op het kleine voorbeeldscherm om een afspeellijst samen te stellen. Er staan standaard enkele voorbeeldvideo's klaar. Verwijder die en voeg je eigen filmpjes toe die je als screensaver wilt gebruiken. Ga vervolgens terug naar het tandwieltje en schakel de optie Start with Windows uit. Klik ten slotte op Instellen als schermbeveiliging. De ontwikkelaar gaat ervan uit dat je de tool gebruikt als video-wallpaper. De screensaverfunctie is eigenlijk een extraatje. Door het automatisch opstarten uit te schakelen, gebruik je de app uitsluitend als screensaver en niet als dynamische bureaubladachtergrond.

Stap 3: Als schermbeveiliger instellen

Herstart de pc en ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging. Hier kun je dan PUSH Video Screen Saver selecteren voor schermbeveiliging.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.