ID.nl logo
Waarom we chiptekorten straks in de portemonnee voelen
© Reshift Digital
Huis

Waarom we chiptekorten straks in de portemonnee voelen

Het coronavirus heeft ervoor gezorgd dat veel fabrieken tijdelijk dicht moesten of anders moesten gaan werken, waardoor de productie niet zo snel was als normaal. Het gevolg? Enorme tekorten in chips, waardoor gadgets zoals de iPhone 12 langer op zich lieten wachten. En het raakt ons weldra ook in de portemonnee.

De prijzen van technologische snufjes beloven later dit jaar enorm omhoog te schieten, want mobiele telefoons, televisies en zelfs auto’s maken volop gebruik van chips. De tekorten lopen inmiddels enorm op, want naast dat er door het coronavirus veel productieprocessen tijdelijk werden stilgelegd, is er ook schaarste in de bronnen die nodig zijn om chips te maken. Een groot probleem, want fabrieken zijn te heropenen en dan kan de productie doorgaan, maar grondstoffen zijn minder makkelijk te organiseren.

Daarnaast neemt de behoefte aan chips ook niet af, die neemt alleen maar toe. Elektrische auto’s hebben veel chips nodig, zeker als ze ook zelfrijdende mogelijkheden hebben. Daarnaast is het niet alleen zo dat producten meer chips nodig hebben, er zijn ook meer producten nodig. Er is een grotere vraag naar televisies en laptops omdat mensen meer tijd thuis spenderen. 

De hersens van onze technologie

Autobedrijven als Ford, Nissan en General Motors hebben in hun fabrieken diensten moeten schrappen, omdat er niet genoeg materiaal is om auto’s van te maken. Het is volgens Sony ook de reden dat PlayStation 5 zo moeilijk leverbaar is, want er zijn te weinig chips om de apparaten te maken. 

Juist omdat chips het hart zijn van de technologie, is het ook niet makkelijk om het product te maken en ze later toe te voegen. Of het nu om een grote auto gaat of een kleiner apparaat om op te gamen. Zelfs Samsung, dat zelf chips maakt, kan zijn nieuwe vlaggenschip niet op tijd in de schappen krijgen.

©PXimport

Samsungtopman Koh Dong-Jin heeft aangegeven dat het niet alleen te maken heeft met het coronavirus of schaarste in de keten. Hij denkt dat er een enorme disbalans bestaat in wie er vooraan in de rij staat als het gaat om het ontvangen van de weinige toevoer van grondstoffen. 

De topman duidt daarbij waarschijnlijk op zijn grote concurrent Apple, die blijft groeien en door veel bedrijven wordt gezien als eerste in de rij. Achteraan in de rij staan de autofabrikanten, die door hun manier van werken relatief laat waren aangesloten.

Voorraden opbouwen

Dat is niet het enige, want er is een andere katalysator. Huawei heeft door de sancties van de Verenigde Staten gedacht: we moeten een voorraad chips aanleggen, want vanuit de Verenigde Staten krijgen we de komende tijd helemaal niets. Toen Apple dit ter ore kwam, heeft het hierop gereageerd door zelf ook een voorraad chips aan te leggen. De kans is groot dat Koh Dong-Jin verwijst naar deze activiteiten.

Hoe los je het op? Je zou kunnen voorstellen om meer fabrieken neer te zetten, maar het schijnt zo’n twee jaar in beslag te nemen om zo’n fabriek in te lijven. Met vooralsnog geen groeispurt in de pijplijn voor de productie van chips, besluiten chipfabrikanten om de prijzen dus flink omhoog te gooien en dat zien we als consument terug in de aanschaf van techproducten in de komende periode. 

Daarnaast moeten mensen in chipfabrieken waarschijnlijk meer uren draaien, of worden er meer mensen aangenomen om te werken in de fabriek. Dit gaat vaak om Aziatische werknemers, waar de meeste chipfabrieken staan. 

De Verenigde Staten heeft er ook een aantal, maar dit is slechts 12 procent van de wereldwijde halfgeleiderproductie. President Biden heeft wel toegezegd 37 miljard dollar investeren in de bouw van chipfabrieken. Hoewel die dus niet morgen af zijn, zal de vraag naar chips enkel stijgen.

Vindingrijke oplossingen

Daarnaast is er nog een optie om iets te doen aan de chiptekorten. Zo heeft Elon Musk tijdens zijn investeerderscall deze week aangegeven dat Tesla zijn firmware heeft aangepast, zodat het bedrijf een alternatieve chip kon gebruiken. Hierdoor heeft Tesla minder last van de tekorten. 

Kortom, er is vindingrijkheid nodig om de kosten laag te houden en toch al die extra technologische gadgets en auto’s op de markt te kunnen brengen. Het is alleen de vraag of de traditionele autowereld en de soms ietwat arrogante smartphoneleveranciers hier ook aan willen, mede om te zorgen dat we straks niet aanzienlijk meer hoeven te betalen voor telefoons, smartwatches en bolides.

▼ Volgende artikel
Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)
© DC Studio
Huis

Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check
Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

▼ Volgende artikel
Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand
© ER | ID.nl
Huis

Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Degene die support geeft, gebruikt het onderste vak.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Wie support krijgt, moet de code via een berichtje of telefoontje doorgeven.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.

Gebruiker A krijgt het volledige scherm van B in een Chrome-venster te zien.