Projectoren zijn al jaar en dag de enige betaalbare oplossing als je voor 100 inch of groter beeld wilt gaan. En met de komst van Ultra Short Throw-projectoren is het een stuk eenvoudiger geworden om ze in de woonkamer op te stellen. De Hisense 100LG9-B12 kan echt als vervanging dienen voor je tv.

Voor een groot beeld, lees 100 inch of meer, moet een projector vaak drie meter of verder van het scherm staan. Dat is heel wat gedoe en brengt nogal wat logistieke problemen met zich mee. Ultra Short Throw projectoren zijn daarvoor de oplossing. De Hisense Laser TV zet je op 31 cm van het scherm, en kijk, je hebt 100 inch beelddiagonaal. Het is zo eenvoudig als je tv weghalen en de glossy zwarte projector in de plaats zetten. 

Dan is er nog de kwestie van het scherm. Projectieschermen komen in allerlei maten, en meer nog in allerlei soorten doek, voor beter contrast, meer licht, enzovoort. Ook dat probleem heeft Hisense opgelost, de 100L9G-B12 is een projector én een bijhorend 100 inch scherm op een vast frame. Het wordt geleverd compleet met wandbeugels en installatietemplate. 

Het schermdoek is lichtgrijs voor verbeterd contrast, maar het is ook een ALR-scherm (Ambient Light Rejection). Omgevingslicht wordt dus sterk geweerd door dit scherm, zodat je van groot beeld kunt genieten zonder volledig te moeten verduisteren.

Opstellen en afregelen

Omdat de projector geen lensshift of zoom heeft, moet je de installatievoorschriften van het scherm wel precies volgen. Wanneer het ophangt kan je het scherm nog in beperkte mate op of neer laten. Staat je meubel bijvoorbeeld niet perfect waterpas, dan kan je de projector wat verstellen met de uitschroefbare poten. 

Bij het plaatsen van de projector merk je snel dat zelfs een kleine verschuiving grote gevolgen heeft voor het beeld. Zo een UST-lens moet immers onder een zeer zware hoek projecteren. Zodra je de perfecte opstelling hebt, plaats je de twee bijgeleverde plastic halve cirkels rond de poten, zodat een toevallige verschuiving onmogelijk is. 

©PXimport

Blijft er toch nog wat trapeziumvervorming over, dan kan je die wegwerken via de instellingen op basis van acht controlepunten op het scherm, of nog eenvoudiger, met je smartphone. Neem een foto van het scherm en de projector past het beeld zelf aan om alle vervorming op te ruimen.

Focus instellen is niet nodig, vermits de projector één correcte projectieafstand heeft. Wij merkten wel dat ons testsample een klein beetje chromatische afwijking had aan de bovenrand van het beeld. Tijdens het kijken stoorde dat niet, maar voor deze prijs hadden we graag iets betere optica gekregen.

Veel aansluitingen, maar geen HDMI 2.1

Bronnen aansluiten op deze projector zal geen probleem zijn. Hij is uitgerust met drie HDMI 2.0-aansluitingen, waarvan een met ARC. Omdat we dit toch als een premium product beschouwen vinden we het jammer dat er geen enkele HDMI 2.1-feature of aansluitingen beschikbaar is. Geen eARC bijvoorbeeld, maar ook geen gamerfuncties zoals ALLM of VRR, en uiteraard ook geen 4K120 ondersteuning. Je kan uiteraard wel gamen op deze projector (tot 4K60), maar de input-lag van 54ms in de game beeldmode wijst toch eerder naar casual gamers.

De projector is ook voorzien van een composiet video met stereo cinch ingang, een hoofdtelefoon aansluiting en digitaal optische uitgang. De twee USB-aansluitingen (eentje staat aan de zijkant) kan je gebruiken om media aan te leveren, of om live tv op te nemen of te pauzeren. Want ja, zeer uitzonderlijk voor een projector, de Hisense is uitgerust met een DVB-T/T2/C (Ziggo gecertificeerd) en DVB-S/S2 tuner, met CI+-slot. Tot slot is er een ethernetaansluiting en wifi, plus bluetooth voor draadloze hoofdtelefoon of soundbar. 

©PXimport

Volledig smart tv-systeem aan boord

Smart functies lijken op heel wat projectoren een eerder bijkomende gedachte. Dat is zeker niet het geval op de Hisense. Om zijn naam als Laser TV eer aan te doen is hij voorzien van hetzelfde VIDAA U smart tv-platform dat we terug vinden op de Hisense tv’s. En dat levert een prima gebruikservaring. VIDAA U werkt vlot en snel, en heeft een uitstekend app-aanbod. 

Op het moment van de test ontbraken Apple TV en Disney+ nog in het aanbod, maar die zouden volgens Hisense beschikbaar komen via een software update. Alle andere belangrijke streamingdiensten zijn al beschikbaar. De ingebouwde mediaspeler kent de oude xvid-codec niet, maar ondersteunt wel alle belangrijke moderne formaten, inclusief HDR en ondertitels, en ook Dolby of DTS soundtracks.

De slanke, lichtmetalen afstandsbediening kennen we al van de Hisense tv’s. Ze heeft een goede layout, al zouden we de Home toets toch een prominentere plaats geven of wat groter of duidelijker maken. 

Op een projector zien we ook graag een aparte toets om van beeldmode te wisselen, zo speel je gemakkelijk in op wisselende lichtomstandigheden in de kamer, maar die toets ontbreekt. Je vindt wel vier sneltoetsen voor Netflix, YouTube, Amazon Prime Video en Rakuten TV.

©PXimport

Lasers voor intens licht

De 100L9G-B12 is uitgerust met drie lasers, een voor elke basiskleur. Volgens de specificatie haalt hij daarmee 3.000 lumen. In de Dynamisch beeldmode meten we 2.460 lumen, dat is erg goed. Voor meer nauwkeurige kleuren schakel je beter over naar de Cinema Day of Cinema Night mode die nog steeds rond de 1.500 lumen bieden. Dat is ruim voldoende om een knap beeld op het 100 inch scherm te zetten, zelfs bij omgevingslicht. 

Het contrast ligt rond de 1.000:1 en het lichtgrijze scherm verbetert de weergave van donkere tinten. De Cinema Night mode heeft een zeer goede kleurweergave, met een lichtjes te koele kleurtemperatuur. De beelden ogen natuurlijk, en brengen de bioscoop sfeer echt wel naar de woonkamer. Kijk je echt bij veel zonlicht, dan kan de Standaard of Dynamisch mode een optie zijn. Hou er wel rekening mee dat je voor heel donkere scènes hoe dan ook het omgevingslicht moet dimmen, want de wetten van de fysica kunnen we niet zomaar veranderen.

Zijn lasers goed voor HDR?

De projector ondersteunt HDR10 en HLG, en heeft flink wat lichtopbrengst. Dat is alvast prima. Maar er is meer, want die lasers zorgen ook voor een zeer groot kleurbereik, tot 97% P3. Daarmee kan hij moeiteloos de competitie aan met veel toptelevisies. Sterker nog, wanneer de projector ingesteld is op de ‘Auto’ kleurruimte lijkt hij zichzelf wat te beperken. Door hem naar ‘Native’ te schakelen kregen we nog iets meer kleur uit de lasers. 

Dat is uitstekend nieuws voor HDR-beelden die er echt wel indrukwekkend uitzien. Toch laat Hisense wat potentieel liggen, want de kalibratie kan beter. Zeker wanneer de HDR-content zeer helder gemastered is. De tonemapping verplicht je dan om te kiezen tussen licht verborgen witdetail of iets te donkere beelden. Je hebt ook geen eenvoudige instelling om dat zelf wat naar smaak aan te passen. Maar voor de meeste HDR-content zijn de resultaten zeer mooi. 

©PXimport

Gezien zijn prijskaartje raden we aan om de projector te laten kalibreren eens hij opgesteld staat. Voor een kleine meerprijs til je de beeldprestaties dan nog een klasse hoger, de Hisense heeft kleur en licht op overschot. 

Beeldverwerking voor nog beter contrast

Zoals alle tv’s moet een projector tal van verschillende bronnen op het scherm zetten, en is degelijke beeldverwerking dan ook een belangrijke factor. Met interlaced content (bijvoorbeeld 1080i uit een settopbox) zien we iets te vaak moiré-patronen, zet je bronnen dus best in 1080p of 2160p. Deze Hisense is overigens een 4K-projector, maar hij gebruikt zoals bijna alle DLP-projectoren pixelshifting om dat te bereiken. Het resultaat is scherper dan Full HD, maar net geen 4K. Als pluspunt is er wel geen pixelrooster meer zichtbaar. 

De ruisonderdrukking werkt goed, maar zeker niet perfect. Projectiebeeld is echter altijd iets zachter dan een televisie en dus vergevingsgezinder voor kleine fouten. Wil je de schokken in panbeelden van 24fps zoveel mogelijk vermijden, activeer dan ‘Ultra Smooth Motion’. Het veroorzaakt geen overmatige beeldfouten, en elimineert bijna volledig de judder.

De beste troef van deze projector is de ‘Adaptief Contrast’ instelling. Die past de lichtoutput aan op basis van het beeld. Zo krijgen donkere scènes meer impact en krijg je ook beter zwartdetail. Het ‘native’ contrast verbeter je zo natuurlijk niet, maar het levert wel een beter totaalplaatje. Belangrijk is dat we ook geen negatieve gevolgen zagen van deze instelling.

©PXimport

Ingebouwde klank, met Dolby Atmos

Nog een nadeel van klassieke projectoren is dat je een aparte audio-installatie moet voorzien. Geen probleem als je toch een aparte thuisbioscoopkamer wilt inrichten, maar in de woonkamer is dat vaak geen optie. Daarom heeft Hisense een 2x 20 Watt audiosysteem in deze projector voorzien. Daarmee levert hij meer dan voldoende volume om de kamer te vullen. Filmsoundtracks komen goed tot hun recht, met krachtige muziek en duidelijke dialogen. 

De Dolby Atmos ondersteuning zorgt voor een mooie surroundervaring. Enkel de basweergave is wat te beperkt, al mag dat eigenlijk geen verrassing zijn. Een goede audio-installatie is nog steeds een klasse beter, maar is dus zeker geen noodzaak.

Conclusie

Overweeg je een projector, maar kijk je op tegen de extra installatie-eisen van een klassiek model? Deze Ultra Short Throw 4K-projector van Hisense is mogelijk jouw ideale oplossing. Niet alleen wordt hij geleverd met een 100” Anti-Reflectiescherm, compleet met wandbeugel, maar hij neemt ook letterlijk plaats daar waar je tv stond. De triple laser lichtbron levert flink veel licht, intense kleuren, en vooral heel groot en knap beeld. Ook HDR-beelden zien er erg mooi uit.

We hadden graag nog een HDMI 2.1-aansluiting gezien voor next-gen gaming, maar als je geen 4K120 eist, kan de Hisense ook dienen voor je gameplezier. Zijn naam als Laser TV heeft hij echt niet gestolen. De projector levert niet alleen groot beeld, maar ook prima audio en is voorzien van een erg gebruiksvriendelijk smart tv-systeem met een ruim app-aanbod. De ingebouwde tv-tuner is Ziggo gecertificeerd. Dit totaalpakket lijkt je misschien redelijk prijzig, maar is gezien het bijgeleverde scherm zeker correct geprijsd.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.