Je bent al gauw geneigd veel goede gewoontes van je pc over te nemen voor je Android-smartphone of -tablet. Maar sommige van deze ogenschijnlijk goede gewoontes, hebben juist een averechts effect op de prestaties, veiligheid en accuduur van je Android-toestel. Wat werkt wel en wat niet? Dat leggen we je uit.

Het komt je wellicht bekend voor. Nadat je je Android een tijdje in gebruik hebt, merk je dat het toestel trager wordt en de accu minder lang meegaat. Optimalisatie kan nooit kwaad. Dat ben je wellicht ook gewend van je pc, die ook af en toe wat extra liefde en aandacht nodig heeft om optimaal te blijven presteren. Maar niet iedere goede gewoonte voor je pc is even goed voor je smartphone of tablet.

01 Play Store

De applicatiewinkel van Android (Google Play Store) is niet echt behulpzaam in het afleren van computergewoontes. Het open karakter hiervan zorgt ervoor dat veel onzinnige apps in de digitale schappen van de winkel terechtkomen, alleen gevaarlijke malware wordt geweerd. Daarmee komen we ook meteen bij de belangrijkste tip: installeer nooit apps buiten de Play Store om. Bij Windows download je van allerlei verschillende websites je installatiebestanden of je plukt ze van een dvd of usb-stickje. Veel mensen halen hun neus op voor het aanbod van de Store van Windows 8 en 10, en komen hier nooit voor hun software. Voor Android kún je apk-installatiebestanden downloaden, die zich laten installeren als app, mits je in de instellingen bij beveiliging hebt aangegeven dat je apps uit onbekende bronnen wilt installeren.

Terwijl je bij Windows dus gewend bent je programma’s buiten de applicatiewinkel om te installeren, is het installeren van apps buiten de applicatiewinkel om voor Android echt af te raden. Het aanbod in de Play Store wordt gecontroleerd op malware, de apk-bestanden die je daarbuiten tegenkomt niet. Vrijwel alle malwarebesmettingen op Android vinden plaats door installaties buiten de Play Store om. Download je alleen uit de Play Store, dan hoef je je Android ook niet lastig te vallen met een virusscanner. Wil je echt apps buiten de Play Store om downloaden, dan is APK Mirror een van de veiligere bronnen.

©PXimport

Veiligheidstips Android

02 Werken met geheugen

Windows en Android gaan beide heel anders om met werkgeheugen. Het is een verschil van inzicht. Windows wil te allen tijde graag zoveel mogelijk werkgeheugen beschikbaar houden. Android (in feite Linux) kijkt daar anders tegenaan: ongebruikt werkgeheugen is verspild werkgeheugen. Het besturingssysteem probeert daardoor altijd zo veel mogelijk recente apps in het geheugen beschikbaar te houden, naast de gewone processen. Hierdoor zijn ze snel weer beschikbaar als de gebruiker er naartoe schakelt. Wanneer het werkgeheugen vol begint te raken, schakelt Android de app automatisch uit, waardoor hij opnieuw moet laden wanneer je hem uit de recente apps-lijst selecteert.

Hetzelfde geldt voor apps die actief zijn op de achtergrond. Daar zijn er meer van dan je denkt. Denk bijvoorbeeld aan de Reisplanner-app die je waarschuwingen kan geven, een nieuwsapp die een melding geeft dat er belangrijk nieuws is of een game die opeens via een melding begint te jammeren dat je weer moet spelen. Om deze meldingen te kunnen geven, zijn ze actief als achtergrondproces. 

©PXimport

03 Apps voor ‘optimalisatie’

©PXimport

Kortom, Android is op de achtergrond druk bezig om processen en apps te stroomlijnen en zo zijn beschikbare werkgeheugen zo optimaal mogelijk te besteden. Er is een manier om dit werk van Android heftig te verstoren, namelijk met apps als task-managers, geheugenoptimalisatie, ruimte-opschoners of batterijbespaarders. Wat veel van deze apps doen, kun je in feite ook zelf doen: naar Instellingen / Apps gaan, een app selecteren en dan voor Nu stoppen en Cache verwijderen kiezen. Zo wordt een app en het bijbehorende proces stopgezet en uit het werkgeheugen gewist. Hierdoor wordt je toestel merkbaar sneller, je Android heeft opeens meer geheugen én processorkracht ter beschikking voor ander werk. Op de lange termijn kost het je echter meer dan het oplevert. Alle apps die een actief achtergrondproces hebben, starten weer op en moeten weer gegevens laden in het cachegeheugen. Dit kost je Android uiteindelijk meer energie, dan bij het stroomlijnproces dat het zelf bijhoudt. Bovendien maak je je toestel uiteindelijk een stuk instabieler als je de hele tijd apps en hun gegevens wist en uiteindelijk opnieuw inlaadt.

04 Opschonen

Het hilarische is dat in de Play Store zelfs apps staan die claimen je Android te defragmenteren of een register op te schonen. Dit zijn gewoontes die je op Windows zelfs al niet meer nodig hebt, maar die voor Android al helemaal volkomen onzin zijn. Android heeft niet eens een register en flashopslaggeheugen valt niet te defragmenteren. Maar hoe ruim je dan wel op? Allereerst kun je naar in de Instellingen van je Android-toestel naar Opslag gaan. Hier krijg je een exact overzicht van de beschikbare ruimte op je interne opslag en geheugenkaart te zien. Je ziet hier hoeveel ruimte je apps, foto’s, muziek enzovoort innemen. Ieder onderdeel kun je afzonderlijk aantikken om het handmatig op te schonen.

Apps nemen doorgaans de meeste ruimte in. Wanneer je in het opslaggebruik-overzicht op Apps drukt, krijg je een overzichtje van alle geïnstalleerde apps. Handig is dat er meteen bij staat hoeveel ruimte de app inneemt. Loop deze lijst door en verwijder alle apps die je niet nodig hebt. Ga ook na of sommige apps ook een goede mobiele site hebben. De app van Facebook bijvoorbeeld is enorm groot en belastend voor je toestel, er is echter ook een goede mobiele site die je via de browser Chrome meldingen kan geven van nieuwe gebeurtenissen. Wanneer je wat apps hebt verwijderd, win je niet alleen wat opslagruimte terug, maar verwijder je ook achtergrondprocessen, wat weer een positieve invloed heeft op de prestaties.

05 Media opschonen

Heb je erg veel foto’s en video’s op je Android staan, dan kun je de app Google Foto’s gebruiken. Hiermee maak je een back-up van je foto’s in de cloud, zodat je ze niet meer op je toestel hoeft op te slaan. Een miniatuur wordt bewaard, zodat je nog altijd al je foto’s kunt laten zien of bekijken, zelfs zonder internetverbinding. Wanneer je veel muziek op je toestel hebt staan, dan kun je overwegen je muziekbibliotheek online te plaatsen naar Google Play Music, zodat je de muziek streamt naar je Android-apparaat. Dan hoef je ook geen muziek meer op te slaan op je toestel. Uiteraard kun je mediabestanden ook makkelijk naar je geheugenkaart verplaatsen, als je die mogelijkheid op jouw toestel hebt natuurlijk.

©PXimport

Apps versus sites

06 Schoonmaak-apps

De Play Store staat ook vol met accu-besparingsapps en schoonmaak-apps. Geloof de makers hiervan niet allemaal op hun blauwe ogen. Veel apps lijken in eerste instantie goed te doen, maar hebben op lange termijn een averechts effect. Maar er zijn uitzonderingen. Zo is de app SD Maid goed in staat de restjes op te ruimen die reeds verwijderde apps hebben achtergelaten. Eventueel, als je de achtergrondprocessen wilt temmen, kun je de app Greenify gebruiken. Deze app gaat anders te werk dan andere accu-optimalisatie-apps die lomp processen stoppen. Greenify verhindert dat apps zich als achtergrondproces starten. Dit werkt echter niet op ieder toestel even goed, dus garantie voor een betere accuduur geeft het niet. Heb je root-toegang op je Android-apparaat, dan heeft Greenify net even wat meer mogelijkheden om zijn werk goed te doen.

CCleaner is een oude bekende van Windows die ook zijn weg naar de Play Store gevonden heeft. Hiermee kun je ook veel ruimte vrijmaken, vooral bij WhatsApp, dat met zijn foto’s, video’s en reservekopieën al gauw veel opslagruimte opslokt. Pas wel even op met de mogelijkheid om cache te verwijderen. Ook kun je in CCleaner bij App beheer precies zien welke apps automatisch mee opstarten en als achtergrondproces actief zijn. Deze apps kun je met Greenify in slaap proberen te krijgen, maar ga ook nog even goed na of je die apps ook écht nodig hebt.

©PXimport

Root en admin

07 Gegevens veiligstellen

©PXimport

Merk je dat alle tips tevergeefs zijn geweest en is je toestel vol en traag? Dan kun je er altijd nog voor kiezen een frisse start te maken door je Android-apparaat terug te zetten naar fabrieksinstellingen. Dat is vergelijkbaar met een herinstallatie van Windows. Voordat je zoiets doet, is het natuurlijk erg belangrijk om eerst al je belangrijke gegevens veilig te stellen. Je contactpersonen kun je het beste via Google Contacten beheren en je foto’s en bestanden kun je naar je pc of naar je cloudopslag overhevelen. WhatsApp heeft een ingebouwde mogelijkheid om een reservekopie van je gesprekken en verstuurde bestanden te maken. Verder ontbeert Android helaas nog altijd een fatsoenlijke mogelijkheid om apps inclusief hun gegevens te back-uppen, tenzij je root-toegang hebt en een app als Titanium Backup gebruikt.

08 Een schone lei

Wanneer je er zeker van bent dat je alles geback-upt hebt dat je nodig hebt, dan kun je naar de instellingen gaan en Back-up maken en resetten kiezen. De optie Fabrieksinstellingen herstellen brengt je toestel weer helemaal in de beginstaat. Wanneer je je toestel naar fabrieksinstellingen hebt teruggezet en je start hem opnieuw op, dan krijg je de instellingenwizard. Wanneer je vervolgens inlogt met je Google-account, merk je algauw dat veel van je gegevens automatisch weer teruggezet worden.

Merk je toch dat de accuduur bedroevend slecht blijft, zelfs nadat je het toestel hebt gereset? Wees dan wel realistisch. Accu’s slijten na verloop van tijd. Bij sommige toestellen is het eenvoudig om de batterij te (laten) vervangen, maar de meeste moderne smartphones (en zeker tablets) hebben geen vervangbare batterij. Dit kan een prijzig reparatieproces worden of je moet overwegen een nieuw toestel kopen. Dat is helaas iets wat in de wegwerpcultuur van vooral smartphones past.

©PXimport

Toestelkeuze

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.