Met behulp van een Raspberry Pi en de gratis software MoOde Audio maak je tegen lage kosten zelf een veelzijdige audiostreamer. Stream muziekbestanden ermee in een hoge resolutie, haal Spotify-streams op en luister naar je favoriete radiostations. We lopen de hele installatie en configuratie met je door.

Wie een kwalitatieve hifi-installatie of actieve luidsprekers zonder netwerkaansluiting bezit, heeft baat bij een betrouwbare muziekstreamer. Zo’n apparaat plukt audiobestanden van internet en lokale netwerkbronnen. Vervolgens speel je die in een hoge kwaliteit op de audio-installatie af. De muziekbibliotheek is vanuit een browser toegankelijk, zodat je MoOde Audio vanaf elke computer, tablet en smartphone binnen het thuisnetwerk kunt bedienen. In dit artikel lees je hoe je MoOde Audio installeert en configureert.

Naast een (oude) Raspberry Pi heb je nog wat accessoires nodig om deze zelfbouw-audiostreamer op te tuigen. Zorg voor een microSD-kaart van minimaal 8 GB. Als je lokaal muziek wilt opslaan, is een geheugenkaart met nog meer opslagcapaciteit nodig. Regel verder een netwerk- en voedingskabel. Afhankelijk van de wijze waarop je de Raspberry Pi op de hifi-installatie gaat aansluiten, heb je een kabel voor de audio-overdracht nodig. Dat kan bijvoorbeeld een HDMI-kabel of analoge kabel zijn. We gaan later dieper op de doorgifte van het geluidssignaal in.

MoOde Audio op geheugenkaart zetten

Zodra je alle benodigdheden bezit, kun je direct aan de slag. Download MoOde Audio hier. De bedoeling is dat je het image van 1,4 GB naar een microSD-kaart schrijft. Als je het gedownloade zip-bestand uitpakt, blijft er een img-bestand van ruim 4 GB over. Doe de geheugenkaart zo nodig in een SD-adapter en stop die in de kaartlezer van de pc of laptop.

Voor het voorbereiden van de microSD-kaart is de gratis toepassing BalenaEtcher prima gereedschap. Dit tooltje is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Je voegt via Flash from file het img-bestand toe en klikt daarna op Select target om de aangesloten microSD-kaart aan te wijzen. Bevestig met Flash! om het image naar de geheugenkaart te kopiëren. Dat duurt doorgaans een paar minuten.

©PXimport

Raspberry Pi voorbereiden

Je gaat nu met de Raspberry Pi aan de slag. Hier gebruiken we een wat oudere Raspberry Pi 3 Model B. Je kunt natuurlijk ook een recenter exemplaar gebruiken. Stop de geprepareerde microSD-kaart in de singleboardcomputer en koppel hem aan je thuisnetwerk. Voor een stabiel signaal geniet een ethernetverbinding altijd de voorkeur. Verder sluit je de voeding en eventueel een usb-opslagdrager met audiobestanden aan.

Een belangrijk aandachtspunt is via welke uitgang van de Raspberry Pi je het audiosignaal aan de hifi-installatie doorgeeft. Hiervoor bestaan meerdere mogelijkheden. De analoge 3,5mm-output is weliswaar voor alle hifi-installaties geschikt, maar hiermee haal je helaas niet zo’n goede audiokwaliteit. Ondersteunt je versterker HDMI, dan stuur je het audiosignaal bij voorkeur via deze poort door. Als alternatief kun je een digitaal/analoog-converter (DAC) met usb-ingang tussen de Raspberry Pi en het audiosysteem gebruiken.

Waarschijnlijk is er via DHCP een dynamisch ip-adres aan de MoOde Audio-streamer toegewezen. Je achterhaalt het juiste ip-adres via het beheerpaneel van de router, al is de gebruikersomgeving ook via het webadres http://moode.local bereikbaar. 

Het openingsvenster geeft je meteen toegang tot tientallen internationale radiostations. Klik vrijblijvend op een online zender om alvast te controleren of het audiosignaal werkt. Het volume staat standaard op nul, dus gebruik het plusteken binnen de middelste cirkel om het volumeniveau op te schroeven.

Geluidsinstellingen

Hoor je nog geen geluid? Afhankelijk van je configuratie dien je een of meerdere instellingen te wijzigen. Klik rechtsboven op M om het menu te openen en kies Configure / Audio. 

Heb je een I2S-DAC op de Raspberry Pi aangesloten, bijvoorbeeld een exemplaar van HiFiBerry, Audiophonics of IQaudIO? Geef dan bij Named device exact aan om welke DAC het gaat en bevestig met SET. Als je audio via usb, HDMI of de analoge 3,5mm-output doorstuurt, kies je achter Named device altijd voor None.

©PXimport

Scrol zo nodig een stukje omlaag en klik achter MPD settings op EDIT. Er verschijnt een nieuwe webpagina met een aantal belangrijke geluidsinstellingen. Wanneer je geen DAC gebruikt, geef je achter Output device aan of je het audiosignaal via HDMI of de 3,5mm-geluidsuitgang wilt doorsturen.

Liefhebbers van hoge-resolutie-audiobestanden kunnen ruwe DSD-bestanden naar hun audioapparatuur doorsluizen. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de apparatuur daarmee overweg kan. Als alternatief converteert MoOde Audio DSD-bestanden desgewenst naar het toegankelijkere PCM-formaat.

Beslis verder of je de techniek SoX Resampling wilt inschakelen, waarbij je de beoogde bitdiepte en samplerate kunt instellen. De functie ReplayGain is daarnaast nuttig om volumeverschillen tussen liedjes te normaliseren. Tot slot vergroot je eventueel de buffer voor audiostreams, zodat je de kans op haperingen verkleint. Bewaar de wijzigingen via Save.

©PXimport

Lokale muziek streamen

Heb je muziek op de microSD-kaart opgeslagen of een usb-opslagdrager aangesloten? Vanuit MoOde Audio speel je deze liedjes meteen af. Klik in het beginscherm op de grote coverafbeelding aan de rechterkant om de bibliotheek te openen. Ga nu linksboven naar Library / Folder en kies vervolgens het betreffende opslagstation. Zodra je op een album klikt, start je via Play de audioweergave.

Mogelijk wordt jouw externe harde schijf of usb-stick niet door MoOde Audio herkend. Hiervoor bestaan meerdere oorzaken. Navigeer naar M / Configure / Library en klik onder Music Database op Regenerate / Yes. Zet boven de instelling Automatically update the MPD database on USB insert or remove de schakelaar op Yes en bevestig met SET. Op die manier voegt MoOde Audio in het vervolg muziekbestanden van usb-opslagdragers automatisch toe. 

Controleer of je nu toegang hebt tot de usb-stick of externe harde schijf. Zo niet, ga dan naar M / Configure / System. Standaard houdt de service Udisks-glue de usb-poort in de gaten. Raspberry Pi’s met een ARMv6-architectuur vereisen de service Devmon. Wijzig zo nodig bij de optie USB auto-mounter deze instelling en klik op SET. Herstart het systeem en werk de muziekdatabase bij.

Netwerkbronnen toevoegen

Het gebruik van een audiostreamer heeft pas meerwaarde wanneer je de inhoud van netwerkbronnen aan de bibliotheek kunt toevoegen. Dankzij ondersteuning voor protocollen als UPnP, DLNA, SMB en NFS kun je alle kanten op. Voeg bijvoorbeeld een gedeelde map of mediaserver van een NAS toe. Ga naar M / Configure / Library en klik onder Music Sources op CREATE. Je bepaalt achter Type via welk protocol je een netwerkbron wilt toevoegen. Kies EDIT en vul vervolgens het juiste pad in.

Bij de meeste NAS’en is SMB-ondersteuning (Samba) standaard ingeschakeld. Het volstaat dan om de hostnaam of het ip-adres met de gedeelde map te combineren, bijvoorbeeld NASvanMaikel/music of 192.168.178.42/music. Vul daarnaast de gebruikersnaam, het wachtwoord en de naam van de netwerkbron in. Bevestig bovenaan met Save. Je hoeft de bibliotheek nu alleen nog maar bij te werken. Keer eerst terug naar de bibliotheek en klik rechtsboven op M / Update library.

©PXimport

Radiostations toevoegen

MoOde Audio bevat standaard al behoorlijk wat online radiostations waarin allerlei muziekstijlen zijn vertegenwoordigd. Uiteraard voeg je het liefst je favoriete radiostations toe. Klik vanuit het beginscherm op de grote albumcover om de bibliotheek te openen en ga linksboven naar Library / Radio om de lijst met huidige zenders te tonen.

Als je bovenaan op het plusteken klikt, verschijnt er een nieuw venster. Belangrijk is dat je achter Playable URL de juiste streamlink van het beoogde radiostation invult. Op internet zijn er diverse overzichten met geschikte streamlinks beschikbaar. 

Geef de zender in MoOde Audio een naam en vul de overige velden zo volledig mogelijk in. Je klikt achter Logo Image op Choose om een afbeelding aan het radiostation te koppelen. Klik als laatste op Create. Er verschijnt soms een onduidelijke foutmelding, maar die kun je negeren. De bekende Nederlandse radiostations werken prima in MoOde Audio.

Spotify streamen

Je laat eenvoudig Spotify-afspeellijsten op de Raspberry Pi-audiostreamer los. Voorwaarde is wel dat je een Spotify Premium-account hebt. Verder heb je de desktopapplicatie of mobiele app van de Zweedse muziekdienst nodig. 

Navigeer binnen MoOde Audio naar M / Configure / Audio en scrol omlaag totdat je het onderdeel Spotify renderer tegenkomt. Klik eerst op EDIT. Standaard gebruikt MoOde Audio een bitrate van 160 kbit/s voor Spotify-streams, maar dat verhoog je desgewenst naar 320 kbit/s. Verder is het verstandig om de functie Volume normalization te activeren. Bewaar de wijzigingen bovenaan met Save en ga terug naar de audio-instellingen.

Je activeert de schakelaar achter Spotify en bevestigt met SET. Open nu de Spotify-app op een willekeurig apparaat. Via het pictogram met de monitor en het speakertje kun je de Raspberry Pi-audiostreamer met de Spotify-app verbinden. Klik hiervoor op Moode Spotify. Start nu een afspeellijst om die via de gekoppelde hifi-installatie van MoOde Audio te beluisteren.

©PXimport

AirPlay en bluetooth

Het is ook mogelijk om de Raspberry Pi-audiostreamer via AirPlay en bluetooth te voorzien van muziek. Klik vanuit het openingsscherm op M / Configure / Audio en zoek het onderdeel Bluetooth renderer op. Schakel de optie Pairing agent in om automatisch inkomende verbindingsverzoeken te accepteren. Bevestig met SET. 

Je zet daarna de schakelaar achter Bluetooth aan en klikt wederom op SET. Vanuit de bluetooth-instellingen van bijvoorbeeld een smartphone, tablet of laptop maak je nu verbinding met de zelfbouw-audiostreamer. Kies Moode bluetooth in de lijst met apparaten en stream vervolgens jouw muziek. Via EDIT zie je welke apparaten er via bluetooth met MoOde Audio zijn verbonden.

De werking van AirPlay komt grotendeels op hetzelfde neer. Je zet de schakelaar achter AirPlay op ON en bevestigt met SET. Vanaf een iPhone, iPad of ander Apple-apparaat kies je in de AirPlay-instellingen voor Moode AirPlay om de koppeling tot stand te brengen. Voor de liefhebbers is er verder ook nog integratie met squeezelite en Roon Bridge ingebakken.

Blijf up-to-date

MoOde Audio heeft een actief ontwikkelteam en er verschijnen dan ook regelmatig nieuwe updates. Uiteraard werk je graag met de nieuwste versie van het besturingssysteem. Kijk daarom regelmatig bij M / Configure / System en klik bovenaan op CHECK om te zien of er een nieuwe update is. Zo ja, dan voer je de installatie meteen uit. Er is nog veel meer in te stellen, maar voor nu hebben we de belangrijkste stappen met je doorgenomen. Luister er op los!

Tabbladen zijn handig, maar kunnen al snel uitmonden in een onoverzichtelijke wirwar. Om dat probleem aan te pakken, introduceerde Google Chrome tabgroepen: een slimme manier om je openstaande tabs te ordenen en labelen.

Stap 1: Nieuwe groepen

Zorg eerst dat je de nieuwste versie van Chrome op je laptop hebt staan. Klik op de drie puntjes rechtsboven, kies Help / Over Google Chrome en installeer eventueel de update. Om tabbladgroepen in de vingers te krijgen, open je snel een paar tabbladen. Denk aan pagina's over hetzelfde onderwerp of project. Klik met de rechtermuisknop op een tabblad en kies Toevoegen aan een nieuwe groep.

Stap 2: Naam en kleur

Er verschijnt een venstertje waarin je de groep een naam en kleur kunt geven. Kies een korte, herkenbare naam die het onderwerp van de groep weergeeft, zoals 'Werk', 'Recepten' of 'Vakantieplanning'. Een kleur toewijzen helpt je om snel onderscheid te maken tussen verschillende groepen. De groep verschijnt vervolgens als een gekleurde knop tussen je tabbladen. Een groot voordeel: als je op de groepsnaam klikt, worden de bijbehorende tabbladen ingeklapt, dat bespaart ruimte.

Tabbladen kun je later eenvoudig toevoegen: klik met de rechtermuisknop op het gewenste tabblad en kies de gewenste groep.

Stap 3: Groep sluiten

Klik je met de rechtermuisknop op de naam van de tabbladgroep, dan krijg je andere mogelijkheden. Met de optie Nieuw tabblad in groep open je een leeg tabblad in de bestaande groep. Het is ook mogelijk om een bestaand tabblad gewoon in de groep te slepen. Kies je Groep verplaatsen naar een nieuw venster, dan opent Chrome een nieuw browservenster met daarin alle opgenomen tabbladen. Met de opdracht Groep sluiten verdwijnt de groep van je scherm. Dit doe je als je de hele groep niet meer nodig hebt en je de tabbladen niet langer wilt openhouden. Met Groep verwijderen (in sommige versies: Groep opheffen) blijven de tabbladen open, maar worden ze losgekoppeld van de groep. De kleur en de groepsnaam verdwijnen. Dit doe je als je de inhoud nog nodig hebt, maar je geen groepsindeling meer wilt.

5x Chromebooks

Zeg je Chrome, dan denk je ook al snel aan Chromebooks. Hieronder een selectie 5 fijne modellen.

Acer Chromebook Plus 514

Compacte 14-inch Chromebook met vlotte prestaties, lichte aluminium behuizing en degelijke accuduur.

HP Chromebook x360 14b‑cd0625nd

14″ touchscreen Chromebook met 8 GB RAM en 128 GB opslag; geschikt voor alle dagelijkse taken.

Acer Chromebook Plus 515 CB515-2H-32UH

Stevige 15,6″ Chromebook met Full HD-scherm, Intel Core-i3, 8 GB RAM en 128 GB SSD, geschikt voor werk, school, surfen en media.

Lenovo IdeaPad / Slim 3 Chrome / 83BN0038MH

Compacte 14″ Chromebook met Full HD-scherm en Intel Core i3, prima voor school, mail, web en licht werk.

HP Chromebook 14a-nf0050nd

Lichte 14″ Chromebook met Full HD-scherm, Intel N-processor, 4 GB RAM en 128 GB opslag; geschikt voor internet, mail, documenten en basisgebruik op school of werk.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.