We testen zes draagbare draadloze luidsprekers die bestand zijn tegen stof en water. Een aantal weerstaat zelfs een korte onderdompeling, terwijl andere geen problemen hebben met zand of zout water en dus ook op het strand bruikbaar zijn. Ben je op zoek naar de beste waterdichte bluetooth speaker van het moment, lees dan verder.

Moderne smartphones hebben vaak behoorlijk krachtige luidsprekers, maar een externe speaker speelt uiteraard harder en vaak ook met een betere kwaliteit. Het aanbod aan draagbare draadloze speakers is overweldigend. Ze bestaan in alle prijs- en kwaliteitsklassen. Drie bekende audiofabrikanten (marktleider JBL, naast de populaire merken Teufel en Sony) stuurden ons hun topmodellen waterdichte draagbare bluetooth-luidsprekers in twee categorieën: compact en normaal formaat.

De meeste compacte speakers spelen muziek af in mono-kwaliteit, terwijl de grotere speakers meestal stereo ondersteunen, al is het stereobeeld door de beperkte omvang van de luidspreker uiteraard zeer beperkt. Maar voor gebruik op het strand, tijdens een feestje of op de camping is de stereoweergave niet cruciaal: je zult daar zelden recht voor de speaker zitten of staan, wat sowieso nodig is om van stereogeluid te kunnen genieten.

Op het kleintje van JBL na zijn alle speakers draadloos aan elkaar te koppelen, naar keuze om synchroon dezelfde muziek te spelen of om ze als stereopaar te gebruiken. Helaas gebruikt elke fabrikant zijn eigen koppelingssysteem. Teufel hanteert een standaardsysteem, namelijk bluetooth True Wireless Stereo. In theorie kun je de Teufels verbinden met tws-compatibele speakers van andere merken, al konden we dit bij gebrek aan testmateriaal niet uitproberen. Deze bluetooth-technologie werd trouwens origineel ontwikkeld om draadloze oordoppen als stereopaar te koppelen.

Tws is beperkt tot twee speakers, terwijl de eigen koppelingssystemen van JBL en Sony veel meer speakers toelaten om synchroon te spelen tijdens bijvoorbeeld een feestje. Met JBL PartyBoost of Sony PartyConnect koppel je bijvoorbeeld in theorie wel honderd draadloze speakers aan elkaar. We hebben dit uiteraard niet getest en het is maar de vraag hoe synchroon die speakers dan nog spelen, want voor de onderlinge verbinding wordt bluetooth gebruikt, waarbij de maximale onderlinge afstand tussen twee speakers tien meter is.

Bekijk hieronder een samenvatting van de test. Daarna gaan we op elke speaker individueel in.

©PXimport

JBL Go 3

©PXimport

De Go 3 past in de palm van een flinke hand of in een ruime binnenzak. De behuizing van kunststof, gedeeltelijk bedekt met een stevig akoestisch doek, is in acht verschillende hippe kleuren verkrijgbaar. Met de in de behuizing geïntegreerde stevige stoffen lus bevestig je dit mono-speakertje probleemloos aan een boekentas, rugzak, fiets of ander voorwerp. De behuizing is daarbij volgens JBL even stof- en waterdicht als de Xtreme 3, al bevindt de usb-c laadpoort zich hier open en bloot aan de zijkant, naast de geïntegreerde lus. Andere poorten zijn er niet, de powerbankfunctie van de grote Xtreme 3 ontbreekt en dat geldt ook voor de PartyBoost-verbindingsfunctie met andere JBL-speakers.

Een oplader wordt overigens niet meegeleverd, maar elke usb-c lader is bruikbaar. Opladen duurt 2,5 uur en de accu gaat dan op half volume bijna 5 uur mee. Bovenaan zijn er drie drukknoppen voor volume en afspelen (met tweemaal snel drukken ga naar een volgende track). De stroom- en bluetooth-verbindingsknoppen bevinden zich samen met een status-led aan de zijkant.

We stonden te kijken van het verhoudingsgewijze krachtige geluid in verhouding tot de kleine behuizing. Muziek klinkt helder en zonder hoorbare vervorming, zelfs op het hoogste afspeelniveau, waarbij het kastje soms wel begint te vibreren. Veel bas produceert de Go 3 weliswaar niet, maar bijvoorbeeld radiostemmen of iets ingewikkeldere muziekpassages (film, klassiek) geeft deze kleine speaker natuurgetrouwer, maar wel stiller weer dan zijn grote broer.

JBL Go 3

6Score60

JBL Xtreme 3

©PXimport

Deze stoer ogende, cilindervormige stereoluidspreker, verkrijgbaar in drie kleuren, wordt geleverd met een brede draagriem met ingebouwde flesopener. Permanent dragen lijkt echter omwille van zijn bijna twee kilo gewicht weinig comfortabel. De behuizing is bestand tegen een flinke regenbui en zelfs een kortstondige onderdompeling in water. Dit op voorwaarde dat je de redelijk stugge beschermklep van de poorten aan de onderkant dichtlaat.

Zes druktoetsen regelen de PartyBoost-functie, het volume, de bluetooth-verbinding, de stroom en het afspelen. Tweemaal snel drukken op de afspeelknop zorgt voor de volgende track. Aan de onderkant zorgt antislip ervoor dat de ronde speakerbehuizing stevig blijft staan op een gladde ondergrond zoals een tuintafel.

De krachtige accu is in 2,5 uur tijd opgeladen met de meegeleverde usb-c-netspanningsadapter van 60 watt. De speaker gaat tot vijftien uur mee als de muziek op halve kracht wordt afgespeeld. Je laadt een smartphone via de usb-a- of usb-c-powerbankpoorten onderaan.

Met PartyBoost koppel je twee of meer JBL PartyBoost-speakers draadloos aan elkaar, bijvoorbeeld om er een stereopaar mee te creëren of om tot honderd speakers te koppelen in één netwerk. Dit kan met een knop of met de gratis JBL Portable-app.

Vier drivers en twee basstralers leveren een zeer krachtig geluid. Zelfs als je het volume volledig openzet, is er weinig hoorbare vervorming. Er is geen visuele indicatie van het afspeelvolume, maar wanneer je het maximum bereikt, weerklinkt er wel een beltoon. Bij overdreven hoog volume klinkt muziek gecomprimeerd; details vallen dan weg.

JBL Xtreme 3

7Score70

Sony SRS-XB23

©PXimport

Deze compacte, cilindervormige luidspreker is er in vijf kleuren. Hij past precies in de bekerhouder van een kampeerstoel. Met de geïntegreerde riem hang je het apparaat gemakkelijk op. Regen en stof zijn geen probleem: de XB23 overleeft een korte wateronderdompeling en is ook bestand tegen zout water. Voor een netstroomadapter zorg je zelf. De accu volledig opladen duurt 2,5 uur en geeft je twaalf uur autonomie bij half geluidsvolume (tien uur met de extra-basmodus). 

Hoewel kleiner en minder krachtig, heeft de SRS-XB23 veel gemeen met de grotere SRS-XB43, zoals passieve basstralers aan de zijkanten, de mogelijkheden om de speaker zowel verticaal als horizontaal te gebruiken en een ingebouwde speakerphone. De belangrijkste zaken die ontbreken in vergelijking met de grote broer zijn de speaker- en draadverlichting.

Hoe compact ook, de SRS-XB23 produceert een verrassend krachtig geluid met behoorlijke, maar goed afgeregelde bassen. Bij het hoogste volumeniveau is er geen hoorbare vervorming, maar wordt het geluid wel minder gedetailleerd dan bij een iets lager afspeelvolume. Ook hier ondervonden af en toe onderbrekingen wanneer we streamden met de ldac-codec en we nog niet de recentste firmware via de Sony Music Center-app hadden gedownload. 

Als je op je smartphone de standaard bluetooth-codec inschakelt, verdwijnen die streamingproblemen, maar is het geluid duidelijk minder gedetailleerd, ‘open’ en mooi. Bellen gaat behoorlijk goed; onze gesprekspartners waren tevreden. De SRS-XB23 klinkt van alle compacte speakers in deze test nipt het best.

Sony SRS-XB23

Sony SRS-XB43

©PXimport

Deze in blauw of zwart verkrijgbare cilindervormige bluetooth-speaker met Sony’s Extra Bass-voorziening en vier rechthoekige Sony X-Balanced-speakereenheden, is iets breder, maar minder diep en hoog dan de qua vormgeving vergelijkbare JBL Xtreme 3. Wel weegt de Sony bijna een kilo meer. Met zijn drie kilo is dit eerder een verplaatsbare speaker. 

De SRS-XB43 heeft ingebouwde feestverlichting: veelkleurige led-ringen aan de zijkanten, waar zich de passieve basstralers bevinden en aan de binnenkant achter de stoffen beschermhoes extra speaker- en tweeterlichtjes. Deze knipperen optioneel op maat van de muziek, te regelen met de Sony Music Center-app. De kleur van de draadverlichting regel je met behulp van de Sony Fiestable-app, die ook allerlei dj-functies heeft.

Deze luidspreker is bestand tegen stof en (zout) water, ook bij kortstondige onderdompeling. Bovenaan zijn er zes druktoetsen voor het regelen van stroom, draadloze verbinding, volume, afspelen en de Live Sound-functie, die een ruimer geluidsbeeld projecteert. De accu houdt het tot 24 uur uit op half volume of tot 14 uur als je de verlichting en de Extra Bass-modus gebruikt. Volledig opladen met de meegeleverde usb-c-netstroomadapter van 15 watt duurt vijf uur.

De SRS-XB43 produceert een zeer krachtig geluid. Er is geen hoorbare vervorming bij hoogste volume, alleen klinkt het geluid dan iets gecomprimeerder. De SRS-XB43 is op geluidsgebied met kleine voorsprong de beste van alle geteste speakers. Dit op voorwaarde dat je de hoogwaardige ldac-codec gebruikt. Af en toe hoorden we korte onderbrekingen in het geluid. Een firmware-update bleek het ldac-probleem grotendeels te verhelpen.

Sony SRS-XB43

8Score80

Teufel Boomster Go

©PXimport

De in vijf kleuren verkrijgbare Boomster Go past nog net in de palm van een flinke hand, maar is minder compact dan de JBL Go 3. De meegeleverde riem past op de haken achteraan. Net zoals zijn grote broer heeft deze speaker ook nog een statiefaansluiting voor bijvoorbeeld een pa-standaard, een camerastatief of de houder van sommige actiecamera’s. 

Twee Boomster Go’s koppel je draadloos in stereo aan elkaar met de bluetooth-tws-modus (tot op tien meter onderlinge afstand). Je verbindt de smartphone met de eerste speaker, beide zullen de muziek daarna in stereo afspelen. Schakel je een van beide speakers uit, dan verbreekt dit automatisch de tws-modus. De oplaadbare accu houdt het ongeveer tien uur uit bij half afspeelvolume. Opladen duurt 2,5 uur. Voor een lader zorg je zelf. Drie kleine witte leds tonen het accuniveau.

Net zoals zijn grote broer is deze kleine Teufel waterdicht en ook een korte onderdompeling overleeft het apparaat. De speakerphonefunctie, met ondersteuning van de actieve stem-assistent van de gekoppelde smartphone, is dezelfde als bij de Rockster Go. Aptx-codec, analoge audiopoort en usb-geluidskaartondersteuning ontbreken echter bij dit kleintje.

De Boomster Go produceert in verhouding tot zijn omvang een behoorlijk krachtig geluid, met iets meer hoorbare vervorming als je op heel hoog volume speelt dan bij de kleine JBL. Maar de geluidskwaliteit is behoorlijk oké in verhouding tot omvang en gewicht. Muziek en stemmen klinken helder, met iets meer hoorbare bas dan bij de kleine JBL.

Teufel Boomster Go

7Score70

Teufel Rockster Go

©PXimport

De Rockster Go is de kleinste van de grotere draagbare stereospeakers in deze test. Hij past nog net comfortabel in één hand. Op de achterkant van de zwartrode kunstrubberen behuizing is er een lus en haakje voor een riem of nekkoord. Een stoffen bevestigingsriem is meegeleverd, maar een stroomnetadapter ontbreekt. Opladen duurt met 4,5 uur voor een autonomie van 12 uur bij half volume vrij lang. De usb-b-laadpoort bevindt zich samen met een 3,5mm-audiopoort aan de zijkant, beschermd door een stevige klep. Zolang je die dichtlaat, is deze speaker bestand tegen flinke regenbuien, met inbegrip van kortstondige onderdompeling in water. Onderaan is er een statiefaansluiting. 

Twee Rockster Go’s verbind je in stereo via bluetooth-tws. Bij een tws-verbinding brandt de led-ring rond de stroomknop permanent blauw. De vier drukknoppen op de bovenkant regelen het volume, pauzeren de muziek en activeren de speakerphone-functie. Ook de actieve stemassistent van de smartphone kun je dan via de speaker gebruiken. Als je deze speaker met een recente Mac- of Windows-computer verbindt, functioneert het apparaat als usb-geluidskaart. Drivers installeren is niet nodig.

De Rockster Go produceert een redelijk donker geluid. Radiostemmen klinken vrij zwaar. Muziekweergave is zowel voor pop als klassieke behoorlijk goed, zeker in verhouding tot de relatief kleine behuizing. Hoog en midden klinken gedetailleerder dan bij de JBL-speakers, op voorwaarde dat je de aptx-codec gebruikt, maar de basweergave is duidelijk minder sterk. Zonder aptx is er weinig kwaliteitsverschil met de JBL’s.

Teufel Rockster Go

7Score70

Conclusie

We hebben zes kwaliteitsvolle stof- en waterbestendige draadloze luidsprekers getest, drie compacte die je bijvoorbeeld aan een rugzak bevestigt en drie van normaal formaat die een krachtiger stereogeluid produceren. Allemaal streamen ze audio via bluetooth, tot op tien meter afstand van de verbonden smartphone. Inzake geluidskwaliteit zijn de verschillen klein, al ondersteunen enkele luidsprekers betere bluetooth-codecs zoals aptx en ldac. 

De grotere speakers produceren logischerwijze een voller geluid, maar de kleintjes zijn gemakkelijker om mee te nemen. Wat betreft snufjes, bijvoorbeeld geïntegreerde powerbank, speakerphone of dj-licht, zijn er wel verschillen. Ook de acculevensduur is niet bij alle speakers even groot.

De Sony SRS-XB43 Extra Bass Wireless Speaker heeft de meeste snufjes, waaronder een app-gestuurde dj-modus, een exemplarische bouwkwaliteit en een goede geluidskwaliteit. Mogelijk vind je deze winnaar van ons Best getest-keurmerk echter te zwaar, want drie kilo meedragen in een rugzak is niet zeer comfortabel. Dan zijn zowel de JBL Xtreme 3 als de nog lichtere Teufel Boomster Go goede alternatieven. 

Ben je op zoek naar een heel draagbare speaker die zelfs in een ruime jaszak past, dan doe je geen slechte zaak met de Teufel Boomster Go, de winnaar van het PCM Slimme koop-keurmerk.

Recente back-ups zijn je beste wapen tegen verlies van data. Vroeg of laat crasht je systeem of krijg je te maken met malware, en dan kun je alleen nog vertrouwen op je back-ups. In dit artikel gebruiken we degelijke, gratis tools waarmee je probleemloos back-ups maakt van je volledige systeem en van losse datamappen. Terugzetten hoort er natuurlijk ook bij.

⭐ Mappen en bestanden back-uppen met Duplicati

Er bestaan veel programma's waarmee je zelf bestanden en mappen automatisch kunt back-uppen. Je doet dit het bij voorkeur niet naar een andere map op dezelfde schijf, want bij een schijfcrash verlies je ook deze back-ups. Back-uppen naar een andere lokale of externe schijf en/of via een lokale synchronisatiemap naar je cloudopslag is evenmin altijd veilig. Immers, als deze locaties zonder extra inloggegevens toegankelijk zijn, kan malware zoals ransomware ook daar je bestanden en back-ups vernietigen. Met de gratis opensource-tool Duplicati kun je dit vermijden door meerdere back-ups in te plannen, ook naar een afgeschermde gedeelde map op je netwerk (of nas) of rechtstreeks naar de cloud.

Duplicati: installeren

Om Duplicati te installeren, ga je naar www.duplicati.com/download. Klik op Download for Windows (al is er ook een macOS-versie) en download het msi-bestand. Dubbelklik daarop, klik driemaal op Next en op Install. Bevestig met Ja en Finish. Bij het opstarten verschijnt het programma-icoon in het systeemvak rechts op de Windows-taakbalk. Klik daar met rechts op en kies Open om de webinterface in je browser te starten. Klik desgevraagd bij First Run Setup op Yes en stel een wachtwoord in. Dit wachtwoord heb je nodig als je de app vanaf een andere locatie wilt openen.

Je kunt Duplicati nu lokaal starten in je browser met de url http://localhost:8200. Wil je de webomgeving ook openen vanaf een andere netwerk-pc, ga dan naar Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan. Hier kun je ook altijd je serverwachtwoord aanpassen. Bevestig met OK en herstart Duplicati. De app is nu ook bereikbaar via het interne ip-adres van je pc. Om achter dit adres te komen, open je de Opdrachtprompt en voer je het commando ipconfig uit. Kijk bij IPv4 Address van je actieve netwerkadapter (meestal Ethernet of Wi-Fi). Het adres wordt dan bijvoorbeeld: http://192.168.0.182:8200. Het is nog even aankijken of je firewall niet in de weg zit.

Duplicati: eerste back-up

We gaan ervan uit dat je de webinterface op je pc hebt geopend. Klik op +Back-up toevoegen en laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd. Klik op Volgende en geef een back-upnaam op. Kies bij Versleuteling voor Geen versleuteling als je de back-up enkel binnen je eigen thuisnetwerk bewaart. Gebruik je straks cloudopslag, kies dan AES-256 encryption, built in en vul twee keer een wachtwoordzin in, en bewaar die wachtwoordzin goed.

Klik op Volgende om de doellocatie in te stellen. Veiligheidshalve stel je bij voorkeur meerdere back-uplocaties in: één of twee lokale (zoals een tweede schijf of gedeelde netwerkmap) en een cloudprovider.

Laten we beginnen met een lokale schijf. Kies Local folder or drive en selecteer het pad of klik op Voer pad handmatig in. Klik op Volgende en duid alle bronmappen aan die je wilt back-uppen. Of vul het pad handmatig in en klik op Voeg pad toe. Bij Filters en Uitsluiten kun je bepaalde mappen of bestandstypes weglaten, zoals systeembestanden of bestanden die groter zijn dan een bepaalde omvang. Druk opnieuw op Volgende. Laat Automatisch back-up uitvoeren aangevinkt en geef aan wanneer en hoe vaak de back-up moet draaien. Klik nogmaals op Volgende. Bij Back-up retentie kies je hoeveel oude back-ups je wilt bewaren, bijvoorbeeld met de optie Verwijder back-ups die ouder zijn dan <…> of Behoud een specifiek aantal back-ups <…>. Voltooi met Opslaan.

Duplicati maakt standaard incrementele back-ups. Dat betekent dat na een eerste volledige back-up in principe alleen de gewijzigde data worden opgeslagen, wat zorgt voor veel kleinere back-upvolumes.

 Duplicati: extra back-ups

Je kunt je back-up ook opslaan op een gedeelde netwerkschijf of NAS. Voor extra veiligheid is die locatie alleen bereikbaar via aparte inloggegevens, dus niet met het Windows-account waarmee je nu bent aangemeld. Kies bij Opslagtype de optie Local folder ordrive en klik op Voer pad handmatig in. Vul bij Map-pad het zogenoemde UNC-pad naar je gedeelde map in, bijvoorbeeld \\nas\back-ups. Geef bij Gebruikersnaam en Wachtwoord de bijbehorende inloggegevens op. Klik op Test verbinding om te controleren of Duplicati toegang heeft. De rest van de stappen ken je al.

Je kunt ook rechtstreeks back-uppen naar je cloudopslag. Kies bij Back-updoel in het keuzemenu bij Opslagtype het gewenste netwerkprotocol (zoals (S)FTP of WebDAV) of een cloudprovider (zoals Google Drive, MicrosoftOneDrive v2 of Dropbox).

Vul bij Pad op server de naam in van de doelmap van je back-up (deze hoeft nog niet te bestaan). Je laat deze map het best buiten de lokale synchronisatietool van je cloudopslag, zodat malware je back-ups niet via die weg kan aantasten. Klik op AuthID en volg de instructies om Duplicati toegang te geven tot je cloud. Meestal krijg je dan een ID die je kopieert en plakt in het AuthID-veld met Ctrl+C en Ctrl+V. Klik op Test verbinding en werk de verdere configuratie af als alles correct werkt.

Duplicati: back-upbeheer

De toegevoegde back-uptaken verschijnen in het startvenster van Duplicati. Klik op Nu uitvoeren als je zo'n taak direct handmatig wilt starten. Of klik op het pijltje bij een taak en kies Bewerken om de configuratie aan te passen. Je kunt hier ook de taak verwijderen of via Log weergeven de uitvoering controleren. Bovenaan vind je knoppen om de back-up te pauzeren of (definitief) stop te zetten.

Duplicati: back-upherstel

Back-ups maak je natuurlijk niet voor je plezier, maar om er in noodsituaties op terug te vallen. Terugzetten doe je in Duplicati via het onderdeel Herstellen. Selecteer de gewenste back-up die je eerder hebt ingesteld. Weet je niet zeker welke back-up je nodig hebt (of heb je Duplicati opnieuw geïnstalleerd), kies dan Direct herstellen vanuit back-upbestanden. In dit geval navigeer je zelf naar de juiste locatie (bij cloudopslag vul je zo nodig ook de optie AuthID in). Klik op Volgende en geef indien nodig je wachtwoordzin in. Bevestig met Verbind.

Je ziet nu de inhoud van je back-up. In het keuzemenu bij Herstellen vanaf geef je aan vanaf welke back-updatum je bestanden wilt terugzetten. Wil je bijvoorbeeld een bestand terughalen dat je op 1 mei 2025 hebt overschreven, kies dan een datum vóór 1 mei. Vink alle mappen en bestanden aan die je wilt herstellen of gebruik de zoekfunctie. Klik op Volgende en kies of je deze terugplaatst naar de originele locatie of een andere doelmap via Kies locatie. Je bepaalt ook of gelijknamige bestanden worden overschreven en of de lees/schrijfrechten van de back-up moeten gelden. Bevestig met Herstellen.

⭐ Systeem en schijven back-uppen met EASEUS ToDo Backup

Met Duplicati kun je prima losse bestanden en mappen back-uppen, maar geen volledig systeem of schijf(partitie). Dat kan erg handig zijn als je systeem of een schijf crasht en je alles snel wilt herstellen. Voor zo'n volledige systeem- of schijfback-up kun je beter het gebruiksvriendelijke programma EASEUS ToDo Backup Free gebruiken. Deze (Engelstalige) tool kan overigens ook losse data back-uppen (en die selectief terugzetten via een virtueel station), maar wij vinden Duplicati hiervoor iets handiger en flexibeler.

ToDo Backup: installeren

Download de gratis versie van ToDo Backup via www.kwikr.nl/todob en dubbelklik op het gedownloade exe-bestand. Klik rechtsonder op Custom Install als je het installatiepad wilt wijzigen en bevestig met Install Now. Na de installatie klik je op Start Now. Je krijgt af en toe meldingen voor een (betaalde) upgrade, maar die kun je gewoon negeren. Klik in het startvenster maar meteen op Create Backup.

ToDo Backup: back-upselectie

Je kunt nu kiezen uit vier back-uptypes: File, Disk, OS en Apps data. Hier focussen we op Disk en OS. Het verschil tussen beide is vooral technisch. Kies je Disk, dan bepaal je zelf welke schijf of partities je wilt back-uppen. Je kunt bijvoorbeeld een volledige schijf selecteren, handig als je meerdere besturingssystemen en al je data wilt veiligstellen. Kies je OS (Operating System), dan selecteert de tool enkel de partities die nodig zijn om Windows te herstellen en op te starten. Meestal gaat het om het C:-station en doorgaans ook de bootloader- of EFI-partitie. Die keuze is vooral nuttig voor een snelle systeemherstel-back-up bij een Windows-crash.

De werkwijze is in beide gevallen vrijwel gelijk, alleen kies je bij Disk zelf de gewenste schijf of partities. Je plaatst simpelweg een vinkje bij Hard disk [n] of bij specifieke partities als je niet alles wilt back-uppen. Bevestig je keuze met OK.

ToDo Backup: bestemmingslocatie

In beide gevallen kom je nu in een venster terecht waar je de doelmap voor je back-up kiest. Klik op de voorgestelde locatie en kies uit vier types: Local Drive, EaseUS Cloud, Network en Security Zone. EaseUS Cloud is opslag op de EASEUS-servers en vereist een account. In de gratis versie is dit beperkt in tijd en opslagruimte. Met Security Zone maak je een verborgen partitie aan die enkel voor de back-upsoftware toegankelijk is, zodat malware er in principe geen toegang toe heeft. Je kiest zelf de grootte en schijf, maar deze functie is helaas enkel beschikbaar in de betaalde versies.

Dan blijven Network en Local Drive over. Network is een optie, maar bij een schijfcrash is die locatie vaak moeilijker bereikbaar en zo'n schijfkopie kan erg groot zijn. Wil je dit toch gebruiken, open dan de optie Network voor bestaande netwerkshares of klik op CloudStorage, NAS of FTP en maak verbinding via New […] Connection, eventueel met inloggegevens of autorisatie (zoals bij Google Drive, OneDrive of Dropbox). Wij houden het hier bij Local Drive. Ga via Computer naar de gewenste locatie, bijvoorbeeld een externe schijf die je na de back-up kunt loskoppelen zodat ransomware er zeker geen toegang toe heeft.

ToDo Backup: back-upopties

Zodra je een bestemmingslocatie hebt gekozen, kun je de back-up meteen starten met BackupNow, waarna je de voortgang kunt volgen. Toch is het beter om eerst op de knop Options te klikken. Je komt dan in een venster met allerlei instellingen. We lopen kort door de belangrijkste opties op het tabblad Options. Bij Encryption kun je Enable backup encryption inschakelen en een twee keer een wachtwoord invullen, maar als je de back-up enkel lokaal bewaart, is dat wellicht overbodig.

In het onderdeel Backup Splitting kun je de back-up opsplitsen. Kies je bijvoorbeeld FAT32-4096, dan wordt elk back-uponderdeel maximaal 4 GB groot, zodat het ook op een (oudere) FAT32-schijf past.

Ga verder naar Disk/Volume Settings. Plaats hier enkel een vinkje bij Sector by sector backup als je echt elke bit van de schijf of partitie wilt kopiëren, ook van reeds verwijderde data. Dit is in principe enkel nuttig voor diepgaand dataherstel. Via Reset to Initial herstel je alle instellingen naar de standaardwaarden van de tool. Bevestig je wijzigingen met OK.

ToDo Backup: back-upplan

In het Options-venster vind je ook het tabblad Scheme. Hier stel je in of en wanneer de back-up automatisch moet starten. Dit is vooral handig bij bestandsback-ups, maar ook nuttig als je je schijf- of systeemback-up regelmatig wilt bijwerken. Je kunt kiezen uit onder meer One-time, Daily en Weekly.

Neem bijvoorbeeld Weekly. Geef bij Execute backup at het gewenste tijdstip op en selecteer de dagen waarop de back-up moet plaatsvinden. Bij Backup method kies je het liefst voor Incremental of Differential (zie kader 'Back-upmethode') en vink je Create a full backup every [n] backup(s) aan. Vul hier bijvoorbeeld 10 in, afhankelijk van hoe vaak je back-upt.

Vink ook de optie Run missed backup at system startup if computer is shutdown aan, zodat gemiste back-ups alsnog worden uitgevoerd. Voor retentie vink je Enable image reserve strategy aan. Daarmee geef je aan hoeveel oudere back-ups je wilt bewaren, bijvoorbeeld met de opties no more than 7 Days of the last 3 backups. Bevestig je instellingen met OK.

ToDo Backup: back-upherstel

Stel dat je een volledige datapartitie hebt geback-upt en deze is nu corrupt. Je kunt de back-up in één keer terugzetten. Start ToDo Backup en selecteer de juiste back-up. Klik linksonder op Recover en druk op Disk/Partition mode. Kies bij History Version de datum van de gewenste back-upversie. Duid eventueel de schijf of partities aan die je wilt herstellen. Klik op Next en geef de bestemmingslocatie aan. Dit zal meestal de oorspronkelijke schijf of partitie zijn. Via Advanced options kun je eventueel Optimize for SSD aanvinken (voor herstel naar ssd) en Sector by sector recovery (voor geavanceerd dataherstel). Klik opnieuw op Next en bevestig met Yes.

Wil je slechts enkele databestanden of mappen terughalen, dan kan dat ook via dezelfde schijfkopie. Klik bij Recovery op File mode. Je kunt dan door het virtuele station van de back-up bladeren en op bestandsnaam zoeken. Vink alle gewenste bestanden of mappen aan en kies Recover to original location of geef een andere locatie op via Recover to. Vink eventueel Replace existing files aan om bestaande bestanden te vervangen. Bevestig met Proceed. De data worden teruggeplaatst met behoud van het oorspronkelijke pad.

ToDo Backup: bootmedium

Stel: Windows of je systeemschijf is gecrasht … dan kun je de systeem- of schijfkopie niet zomaar terugzetten, want opstarten via Windows lukt niet meer. In dat geval kun een speciaal bootmedium gebruiken, áls je dat vooraf hebt aangemaakt.

Klik rechtsboven op Tools en kies Create Emergency Disk. Steek een lege usb-stick in je pc, klik op het usb-stick-icoon en selecteer de juiste usb-stick. Druk op Create en bevestig met Create Now. Voor het bootgedeelte zijn de Microsoft WinPE-tools nodig. Laat de optie Download from Microsoft geselecteerd staan en klik op OK. Dit proces kan enkele minuten duren. Als gevraagd wordt om de stick te (her)formatteren, bevestig je met Yes.

Na afloop klik je op Finish. Test het bootmedium daadwerkelijk op je systeem. Meestal doe je dit via een speciaal bootmenu (via een sneltoets bij het opstarten) of je stelt de bootvolgorde in via het UEFI/BIOS-menu. Raadpleeg indien nodig de systeemhandleiding.

Als de bootstick goed werkt, verschijnt na een tijdje de vertrouwde grafische omgeving van EASEUS ToDo Backup en kun je via Recover (of handmatig via Browse to Recover) de gewenste back-up terugzetten.

⭐ Netwerkback-ups met UrBackup

Als extraatje voor de meer gevorderde gebruiker die centraal back-ups van meerdere netwerk-pc's wil beheren, vertellen we ook nog iets over de gratis opensource-tool UrBackup. Die bestaat uit een server, en een of meerdere clients. De clients melden zich aan bij de server via je thuisnetwerk (of via internet), waarna de server opdrachten stuurt om volgens schema te back-uppen. Een client kan zowel bestandsback-ups als volledige schijfimages naar de server sturen, waarbij slim gebruik gemaakt wordt van incrementele back-ups.

UrBackup: installeren

Installeer de server op de pc waarop je de back-ups centraal wilt bewaren. Deze moet uiteraard bereikbaar zijn op de momenten dat de back-ups gepland zijn. Ga naar www.urbackup.org en klik op Download UrBackup Server (wij gaan uit van de Windows-versie, maar er zijn ook versies voor Linux, FreeNAS en Docker). Dubbelklik op het exe-bestand: na enkele klikken is de server klaar voor gebruik. Je opent deze in je browser via http://localhost:55414.

UrBackup: servermeldingen

Waarschijnlijk verschijnt nu een foutmelding over de back-upmap. Open daarvoor het tabblad Instellingen en geef een bestaande, lege map op bij Back-up opslaglocatie. Bevestig met Opslaan en ververs de webpagina.

Mogelijk krijg je nu de melding dat je het back-uppad omwille van prestaties beter buiten de antiviruscontrole houdt. In Windows Defender stel je dit zo in: ga naar het venster Instellingen (Windows-toets+I) en kies Privacy en beveiliging / Windows-beveiliging / Virus- en bedreigingsbeveiliging. Klik op Instellingen beheren en dan op Uitsluitingen toevoegen of verwijderen. Klik op +Een uitsluiting toevoegen / Map en verwijs naar de back-upmap van UrBackup. Ververs opnieuw je webpagina.

Als er nog een melding over korte DOS-namen verschijnt, open dan de Opdrachtprompt als administrator en voer dit commando uit:

Vervang <stationsletter:> door de letter van het volume met je back-upmap.

UrBackup: client

De server is klaar, tijd voor de clientmodule. Die installeer je op een andere netwerk-pc met via een apart exe-bestand. Meteen na het opstarten verschijnt een venster waarin je opgeeft wat je op bestands- en volumeniveau wilt back-uppen, waarbij je in beide gevallen zelf aanduidt wat je wilt opnemen. Voor volumes geef je de letters in (bijvoorbeeld C;D) en voor bestanden voeg je paden toe via de knop Locatie toevoegen.

Als alles goed is, herkent de server de client automatisch en kan de back-up starten. Lukt dat niet, dan voeg je de client handmatig toe (bijvoorbeeld via het ip-adres) via +Nieuwe client toevoegen op de server.

Je opent de client op elk moment met een dubbelklik op het icoon in het Windows-systeemvak. Klik er met rechts op en kies Instellingen om alle opties zoals back-upfrequentie en retentie in te stellen, op diverse tabbladen. Vanuit dit contextmenu kun je ook direct volledige of incrementele bestands- en imageback-ups starten, al kan dit net zo goed via de webinterface van de server.

UrBackup: herstellen

Om geback-upte data terug te zetten, open je het tabblad Back-ups in de webinterface van de server. Klik op de client en daarna op de juiste bestands- of imageback-up. Bij een bestandsback-up kun je de data als zip-bestand downloaden of rechtstreeks op de client herstellen. Na bevestiging aan clientzijde worden de bestanden teruggezet.

Bij een imageback-up klik je op Image mounten. De schijfkopie (in vhdz-formaat) verschijnt als een virtueel station en je kunt selectief bestanden downloaden.

Wil je de imageback-up volledig terugzetten op systeemniveau, download dan eerst het iso-bestand via Download UrBackup Restore Stick op de UrBackup-website.

Start daarna een tool als Rufus en stop een usb-stick in je computer. Kies bij Apparaat de juiste usb-stick en verwijs bij Opstartselectie naar het iso-bestand. Klik op Starten, kies Schrijven in ISO-image-modus en bevestig met OK (2x). Even later is de bootstick klaar.

Start de client-pc op met de bootstick. Schakel indien nodig secure boot uit via het UEFI/BIOS-menu. Start vervolgens de grafische desktopomgeving, waarna UrBackup Image Restore opstart. De tool zoekt zelf de UrBackup-server in je thuisnetwerk en je kunt daarna alles correct instellen voor het herstel.

De Rowenta X-Clean 10 is een draadloze stofzuiger en dweil in één. Hij wordt geleverd met een basisstation waarin je hem oplaadt. Aan de hand van vier reinigingsfuncties neem je je (harde) vloeren onder handen. Hij dweilt met een draaiend rol en zit daarmee qua concurrentie in de hoek van Dyson, alleen beduidend voordeliger. Is het echt handig om tegelijkertijd te zuigen en dweilen? ID.nl test het uit.

Eerste indruk

De Rowenta X-Clean 10 is een draadloze stofzuiger en dweil in één. Hij wordt geleverd met een basisstation waarin je hem oplaadt. Aan de hand van vier reinigingsfuncties neem je je (harde) vloeren onder handen. Hij dweilt met een draaiend rol en zit daarmee qua concurrentie in de hoek van Dyson, alleen beduidend voordeliger. Is het echt handig om tegelijkertijd te zuigen en dweilen? ID.nl test het uit.

©Saskia van Weert

Levering en handleidingen

De stofzuiger wordt geleverd in een grote doos, met daarin uiteraard het apparaat en basisstation, maar ook een rager voor het reinigen (daarover verderop meer), een extra dweilrol, garantieboekjes en twee handleidingen: een snelstartgids en een wat uitgebreider boekje. Om daarmee te beginnen: duidelijk is anders. De handleidingen bestaan uit zwart-witte tekeningen met blauwe accenten, die voor de beginnende gebruiker amper te begrijpen zijn. Wat video's op de site van Rowenta brengen uitkomst, maar dit kan duidelijk beter.

Opbouw en reservoirs

Na enig vooronderzoek is de globale werking min of meer duidelijk. De stofzuiger heeft verschillende afneembare onderdelen. In de voet zit het reservoir waarin je het schone water met eventueel een schoonmaakmiddel doet. Dat vullen gaat gewoon onder de kraan, met een hersluitbaar tuitje. In het steelgedeelte zit het reservoir waarin het opgezogen vuil en vieze dweilwater terechtkomen, met erboven een filter dat bijvoorbeeld haren deels tegenhoudt. Het geheel haal je er in één beweging uit. De dweilrol is ook uitneembaar, om hem periodiek schoon te maken en te verwisselen als de rol versleten is. Bij normaal gebruik zou dat elke zes maanden zijn, tegen net geen 20 euro per stuk. Je zet het apparaat aan met een knop op het bedieningspaneel, en in de steel zit een knop om de reinigingscyclus te starten. Die voer je uit elke keer na het stofzuigen. Daar gaan we verderop dieper op in.

De eerste keer

De eerste keer aanzetten was niet direct een doorslaand succes. De stofzuiger praat tegen de gebruiker, in gebiedende wijs. Bijvoorbeeld om aan te kondigen dat het reinigingsprogramma van start gaat. Via de tiptoetsen op het bedieningspaneel is de taal aan te passen, maar dit lukte in eerste instantie niet en later ineens wel bij toeval tijdens het gebruik. Dat is dus niet erg intuïtief. De vrouwenstem van de X-clean is ook erg hard; tijdens de testperiode is het ook niet gelukt het volume lager te zetten ondanks het nadoen van de tekeningen in de handleiding: de stofzuiger ging gewoon aan en verder gebeurde er niks.

Bediening en modi

Eenmaal aangezet wijst de bediening zichzelf. Je hebt de keuze uit vier standen: AI, Turbo, Stil en Alleen zuigen. En nog een Max-optie voor sterk vervuilde oppervlakken. Je schakelt met de Mode-knop tussen de vier standen en als je de Mode-knop ingedrukt houdt, wordt de Max actief. De X-clean 10 heeft een zelfaangedreven roller, wat betekent dat hij heel licht over de vloer glijdt. Afhankelijk van de gekozen optie wordt er meer of minder zuigkracht en dweilwater gebruikt. In de testperiode voldeed de AI-opties voor de dagelijkse reiniging en de Turbo-modus voor intensiever schoonmaken. Hij werkt verder als een gewone stofzuiger: je haalt hem van voor naar achter over de grond. Omdat er gedweild wordt, is het wel handig je kamers van achter naar voor schoon te maken.

©Rowenta

Slimme vuilsensor

Op het led-paneel zit een gekleurde halve cirkel die aangeeft hoeveel vervuiling de machine waarneemt. Geel en oranje geven vuil en meer vuil aan. Dat kan opgevat worden als aansporing om nog wat langer over de vloer heen te gaan.

©Rowenta

Accuduur

De accuduur is ruim voldoende voor een gemiddeld tot groot huis. Na een half uur schoonmaken is het wel tijd om weer op te laden, maar zoveel tijd zul je in de praktijk niet nodig hebben.

Grindvloeren: onverwacht goed resultaat

In de testwoning ligt laminaat en een open grindvloer, kleine decoratieve korreltjes helaas zonder toplaag. Zo'n vloer kan eigenlijk niet goed gedweild worden op de normale manier (dus met een mop en een plens water). De X-clean liet zich echter van zijn beste kan zien en blijkt optimaal te presteren op dit type vloer. Hoe dat werd ontdekt? ⤵️

Reiniging na gebruik

Na elke keer stofzuigen moet je het reservoir uit de machine halen, het opgezogen en inmiddels natte vuil (drab) weggooien in de vuilnisbak en het vieze water door de gootsteen spoelen. Je ziet dus meteen wat er allemaal is opgezogen en dat is best confronterend, maar ook bevredigend omdat je vloer daar nu van verlost is. De geleegde unit plaats je weer in de stofzuiger, en deze gaat dan terug naar de basis om op te laden.

©Saskia van Weert

Met een druk op de knop op de steel start je het reinigingsproces. Dat bestaat uit een (keihard) commando en een hoop lawaai. In zekere zin doen het aan de concurrent denken, want de handendrogers van Dyson maken een vrijwel identiek blazend geluid. Na een paar minuten vraagt de stem je om de unit wederom schoon te maken en terug te plaatsen. Hierin zit dan restvuil en water waarmee de rol gereinigd is. Na wederom een terugplaatsing komt er weer een hard commando dat aangeeft dat het filter wordt drooggeblazen. Daarna schakelt de stofzuiger terug tot een beschaafd geluidsniveau om gedurende 30 tot 60 minuten zichzelf schoon te maken.

Tijdsbesparing en motivatie

Het lijkt een heel gedoe, en in zekere zin is dat het ook. Na enkele keren stofzuigen en dweilen weet je het allemaal wel. Daar staat tegenover dat de kamers razendsnel schoon zijn. Een grote huiskamer met de genoemde moeilijke vloer is onder de 10 minuten klaar. Dat motiveert tot vaker stofzuigen en dweilen en kan daardoor leiden tot een structureel schoner huis. Wie heeft immers tijd en zin om meerdere keren per week eens uitgebreid te dweilen?

©Rowenta

Resultaten op andere vloertypen

De resultaten op laminaat en tegels (badkamer en wc-vloer) zijn ook prima, de zuigmond komt goed bij randjes en hoeken. Hij is 15 centimeter hoog dus kan ook onder niet al te lage kasten komen, waarbij de stem mededeelt dat er een speciale modus voor onder meubels actief wordt.

©Rowenta

Eindoordeel

Als je de plussen en de minnen tegen elkaar afweegt, slaat de balans toch uit naar het positieve. De minpuntjes zijn duidelijk: handleiding kan beter en het is even een gedoe met meerdere keren het reservoir uitspoelen, de stem is vrij hard en zou wat mij betreft ook uitgeschakeld moeten kunnen worden. Het reinigen duurt vrij lang en is lawaaierig. Maar hij reinigt en zuigt goed, maakt de vloer lekker schoon in zeer korte tijd en is vergeleken met de concurrentie een heel stuk goedkoper.