Als je een slimme thermostaat zoekt, kun je onder meer kijken naar die van Netatmo. Wat kan een modulerende Netatmo thermostaat allemaal en hoe bevalt hij in de praktijk? Je leest het in deze review.

Of de geteste Netatmo-thermostaat (240 euro) iets voor jou is, hangt allereerst af van je type cv-ketel. De slimme modulerende thermostaat is geschikt voor OpenTherm modulerende cv-ketels. Grote kans dat je zo’n cv-ketel hebt, maar check het zeker vooraf via Netatmos website. De meeste cv-ketels van de afgelopen jaren maken gebruik van modulerende aansturing, maar sommige fabrikanten als Nefit Bosch, Atag en Vaillant gebruiken hiervoor een eigen protocol in plaats van OpenTherm. De Netatmo modulerende thermostaat is daar niet geschikt voor, de modulerende cv-ketel moet echt OpenTherm spreken.  Voor oudere verwarmingssystemen zonder OpenTherm had Netatmo al een variant van hun slimme thermostaat met aan/uit-sturing in het assortiment. Die is vaak ook aan te sluiten op modulerende cv-ketels zonder OpenTherm, maar dan mis je wel de voordelen van een modulerende aansturing.

Installatie

Netatmo raadt aan om de thermostaat te laten installeren door een gecertificeerd installateur. Dan weet je zeker dat alles goed gaat, redeneert de fabrikant. Ik heb ‘m zelf geïnstalleerd en vond dat niet heel lastig. Ik ben er denk ik anderhalf uur mee bezig geweest. Om de thermostaat te installeren moet je wel de kap van je cv-ketel verwijderen, want de bedrading van het relais sluit je in de ketel aan. Dit relais heeft twee draden voor het signaal om de ketel aan te sturen en twee draden voor de energievoorziening. Die sluit je aan op 230volt-contacten in je ketel. De kans is groot dat je in je huidige situatie een signaaldraad hebt lopen van de cv-ketel naar de thermostaat in bijvoorbeeld je woonkamer. Die draad wordt door deze Netatmo modulerende thermostaat niet gebruikt. Je kunt de draad natuurlijk wel laten zitten en de Netatmo-thermostaat gewoon op de plek van je huidige bedrade thermostaat aan de muur hangen. Op zich is het dus geen heel ingewikkeld klusje, maar de ketel moet in tegenstelling tot sommige andere slimme thermostaten wel open. Als je de handleiding rustig leest, lukt het je waarschijnlijk zelf en anders is de installateur een goede optie. 

De thermostaat

Opvallend is dat de thermostaat zelf op drie AAA-batterijen werkt. Die voorzien het apparaat en het e-ink-scherm van stroom. Het scherm toont de temperatuurinstelling en huidige temperatuur in de kamer. Netatmo belooft dat de batterijen twee jaar meegaan. Het is handig dat je de thermostaat op een zelfgekozen plek kunt neerzetten of ophangen. Hij valt dus niet uit bij een stroomstoring waardoor de instellingen behouden blijven. Je moet echter wel de accuduur in de gaten houden en Netatmo raadt aan de thermostaat in de buurt van het relais te houden voor een goede verbinding.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De thermostaat is ongeveer even groot als twee gestapelde portemonnees, valt visueel nauwelijks op en je kunt de temperatuur handmatig veranderen door op het apparaatje te drukken. Met één van de vier kleurenstrips (geel, blauw, groen en oranje) geef je het uiterlijk een wat vrolijker tintje. De meningen over het ontwerp lopen hier thuis uiteen – ik vind Netatmos designkeuze wel leuk. 

De thermostaatfunctie

Het belangrijkste van een thermostaat is dat hij je huis warm houdt zonder onnodig te stoken, bijvoorbeeld omdat je er een dag niet bent. Je stelt schema’s en gewenste temperaturen in via de Home + Control-app, die duidelijk werkt en genoeg functies biedt.

Na een paar weken gebruik kan ik stellen dat de thermostaat naar behoren werkt en zich netjes aan zijn schema’s en temperaturen houdt. Niets spannends dus, maar die betrouwbaarheid is wel erg belangrijk. Volgens Netatmo wordt de thermostaat steeds slimmer omdat hij leert van je aanwezigheid en schema’s. Dat kan zijn, maar vanwege mijn relatief onvoorspelbare huishouden blijf ik sceptisch en denk ik niet dat de thermostaat op termijn merkbaar slimmer zal worden dan nu. Dit is in ieder geval mijn ervaring met andere slimme thermostaten.    

©CIDimport

Smart home en gratis app

Als gezegd bedien je de instellingen van de thermostaat via de Home + Control-app. Die is beschikbaar voor Android en iOS en komt doordacht en compleet over. Prettig is dat je de thermostaat ook kunt bedienen via Apple HomeKit, dus bijvoorbeeld een Siri-spraakcommando. Lang niet alle slimme thermostaten zijn geschikt voor HomeKit. Veel modellen zijn wel compatibel met de Google Assistent en Amazon Alexa. Die van Netatmo is dat op moment van schrijven nog niet. Daar moet op termijn verandering in komen.

Prettig aan het Netatmo-concept vind ik dat de fabrikant alle functies kosteloos beschikbaar stelt. Je hebt geen maandelijks abonnement nodig om gebruik te kunnen maken van alle functies. Sommige merken, waaronder Tado, doen dat wel om extra geld te verdienen. 

Bespaar je echt energie?

Fabrikanten prijzen hun slimme thermostaten graag aan met de belofte dat je energierekening flink omlaag gaat. Ik heb al jaren een slimme thermostaat en merk er eigenlijk niets van. Dit hoor ik ook van collega’s en lezers. Een slimme thermostaat is voor mij vooral prettig omdat ik overal ter wereld met mijn smartphone controle heb over de temperatuur en andere instellingen thuis. Inclusief het gemak dat je de thermostaat met je stem kan bedienen en ‘m kunt koppelen aan je andere domotica voor routines, bijvoorbeeld. 

Slimme radiatorkraan

Netatmo verkoopt ook slimme radiatorkranen, die kunnen samenwerken met de modulerende thermostaat. Goed om te weten: je hebt alleen iets aan de radiatorkraan als je de modulerende thermostaat hebt. Je plaatst de radiatorkraan op een radiator en verbindt ‘m via de Home + Control-app met de thermostaat. Vervolgens kun je de temperatuur van de ruimte afzonderlijk regelen, wat bijvoorbeeld handig is als je de werkkamer wat warmer wilt hebben dan de rest van je huis. 

©CIDimport

De radiatorkraan is los te koop voor 80 euro en komt met twee AA-batterijen, zes maten ringen voor verschillende merken thermostatische radiatorkranen en vier kleuren accentringen. Je hebt een thermostatische radiatorkraan, die je herkend aan een indrukbaar pinnetje nadat je de huidige radiatorknop er af hebt geschroefd, nodig om Tados knop te kunnen gebruiken. Installatie is eenvoudig en ik vind de kraan er strak en onopvallend uitzien. Hij is – begrijpelijk – wel dikker en langer dan een domme radiatorkraan, wat mogelijk een probleem vormt als de radiator dicht bij de muur in een hoek zit.

De slimme radiatorknop regelt het schema met de thermostaat en herkent een open raam of deur. In dat geval schakelt hij zichzelf uit om te voorkomen dat je voor de mussen stookt. Vind je de temperatuur in de ruimte te koel en heb je de app niet bij de hand? Je kunt de temperatuur ook aanpassen door simpelweg aan de kraan te draaien. De huidige en ingestelde temperatuur zie je op het kleine zwart-wit-schermpje bovenop de kraan. De twee verwijderbare AA-batterijen gaan volgens Netatmo twee jaar mee. Hier kan ik niets over zeggen, want ik heb de thermostaat en radiatorkraan een paar weken getest.  

©CIDimport

©PXimport

Ook goed om te weten is dat je maximaal twintig radiatorkranen in maximaal tien ruimtes kan koppelen aan de thermostaat. Zet je een kraan op een radiator en heb je meer radiatoren in die ruimte, dan raadt Netatmo aan om die ook te voorzien van een slimme kraan. Zo voorkom je functioneringsproblemen, maar het kan wel in de papieren lopen.

Conclusie: modulerende Netatmo thermostaat kopen?

De Netatmo modulerende thermostaat is een interessante optie als je een modulerende thermostaat zoekt die je met je smartphone kunt bedienen. Het apparaat werkt simpelweg naar behoren, komt met een gebruiksvriendelijke app en kan uitgebreid worden met handige radiatorkranen. Die maken je huis nog slimmer, al wordt dat wel een dure klus. Met 240 euro is de thermostaat even duur als concurrerende thermostaten van Tado en Google Nest, die eveneens goed bevallen. Fijn aan de Netatmo-thermostaat is dat je geen abonnement nodig hebt om alle functies te kunnen gebruiken. De werking op batterijen heeft voor- en nadelen. Concluderend biedt Netatmo een degelijke modulerende thermostaat aan, en dat is het belangrijkste. 

OPPO heeft de Reno14 Series gelanceerd. De smartphones, bestaande uit de Reno14 5G en Reno14 F(S) 5G, bieden AI-fotografie, verbeterde productiviteitsfuncties en een water- en stofbestendig ontwerp. Beide modellen zijn uitgerust met grote batterijen, snellaadtechnologie en ColorOS 15 op basis van Android 15. En ja, het is ook hier AI dat de klok slaat.

De nieuwe Reno14 5G en de Reno14 F(S) 5G combineren geavanceerde AI-functies met een ontwerp dat volgens de fabrikant is geïnspireerd op, eh, zeemeerminnen. Bijzonder ja... Beide modellen zijn uitgerust met verbeterde cameratechnologie en beschikken over een water- en stofbestendige behuizing met IP66, IP68 en IP69-certificeringen. De toestellen zijn per direct verkrijgbaar in Nederland.

Zeemeermin-look in glas

De Reno14 Series introduceert het zogenoemde Iridescent Mermaid Design, dat tot stand komt via twaalf coatinglagen en vijf fasen van microgravure, aldus Oppo. Hierdoor ontstaat een glanzende lichtreflectie op de achterkant. De Reno14 5G heeft een glazen afwerking uit één stuk gecombineerd met een aluminium frame, wat bijdraagt aan de stevigheid van het toestel. De behuizing is bestand tegen water en stof, en de usb-c-aansluiting is voorzien van een platina coating om corrosie te beperken, ook bij intensief gebruik.

©Oppo

Scherm reageert altijd

Beide modellen beschikken over een plat amoledscherm met smalle randen. De Reno14 5G heeft een 6,59-inch display, terwijl de Reno14 F 5G een 6,57-inch scherm biedt. Ze ondersteunen functies als Splash Touch en Glove Mode, waarmee het scherm dus ook bij natte handen of gebruik met handschoenen blijft reageren. Qua kleurstelling zijn er meerdere varianten beschikbaar. De Reno14 5G komt in Opal White en Luminous Green, terwijl de Reno14 F 5G verkrijgbaar is in Opal Blue en eveneens in Luminous Green.

Flitser versterkt nachtbeelden

Een belangrijk onderdeel van de serie is 'AI Flash Photography'. De Reno14 5G beschikt over een drievoudig flitssysteem, waaronder een speciale focusflitser voor de telefotocamera. Dit moet volgens Oppo tot tien keer meer lichtopbrengst geven dan bij de vorige generatie. De Reno14 F 5G heeft een tweevoudig flitssysteem dat een verdubbeling van de helderheid levert ten opzichte van eerdere modellen. De Reno14 5G is daarnaast uitgerust met een 50 megapixel 3,5x telefotocamera, waardoor gebruikers meer mogelijkheden hebben voor portret- en zoomfotografie.

©Oppo

Strakkere foto's dankzij AI

De toestellen bieden verschillende AI-gedreven functies. 'AI Livephoto 2.0' combineert korte en lange belichtingen in één opname, zodat bewegingen worden vastgelegd zonder onscherpte. Met de ingebouwde AI Editor kunnen foto's automatisch worden bijgesneden, vervorming worden hersteld en filters worden toegepast. Extra functies zijn onder andere 'AI Perfect Shot', dat ongewenste gezichtsuitdrukkingen kan corrigeren, en 'AI Eraser' en 'Reflection Remover', waarmee storende objecten of reflecties uit beelden worden gepoetst. Ook voor video zijn er verbeteringen, met ondersteuning voor 4K HDR-opnames met een breder dynamisch bereik en natuurgetrouwe kleuren.

Tolk en personal assistant in één

Naast fotografie richt Oppo zich met de Reno14 Series ook op productiviteit. Het nieuwe ColorOS 15 introduceert 'AI Mind Space', waarin informatie uit apps of het web eenvoudig kan worden opgeslagen en later via natuurlijke taal kan worden teruggevonden. Ook zijn er vertaalmogelijkheden toegevoegd, waaronder AI Call Translator voor live-gesprekken en een speciale app die tekst of spraak realtime vertaalt. Deze functies moeten de smartphones bruikbaarder maken in internationale situaties en bij dagelijks multitasken.

©Oppo

Extra koeling voor gamers

Voor betere prestaties tijdens gamen en multitasken zijn de toestellen voorzien van een verbeterd koelsysteem. De Reno14 5G beschikt over een 'AI Nano Dual-Drive'-koelsysteem, ondersteund door 'AI HyperBoost 2.0', dat de temperatuur ook tijdens intensief gebruik onder controle houdt. Daarnaast introduceert Oppo 'AI LinkBoost 3.0' voor stabielere netwerkprestaties, met automatische schakeling tussen netwerken en prioritering van belangrijke datastromen. Beide modellen hebben een 6000 mAh-batterij en ondersteunen de eigen SuperVooc-snellaadtechnologie.

Updates tot zes jaar

De Reno14 Series draait op Android 15 met ColorOS 15. Oppo belooft vijf grote ColorOS-updates en zes jaar beveiligingspatches, wat de gebruiksduur van de toestellen flink moet verlengen. Met functies als de 'Trinity Engine' en 'Luminous Rendering Engine' zijn vloeiende animaties en stabiele prestaties een belangrijk aandachtspunt.

De Reno14 Series is zoals gezegd per direct verkrijgbaar. De Reno14 5G kost 649 euro voor de versie met 512 GB opslag en 599 euro voor 256 GB. De Reno14 FS 5G met 512 GB opslag kost 449 euro, terwijl de Reno14 F 5G met 256 GB voor 399 euro al beschikbaar is. Oppo biedt tot 28 september verschillende introductiebundels aan, waaronder draadloze oordopjes en snelladers bij aankoop van een toestel.

Heb je een ingenieus ontwerp in gedachten, maar geen 3D-printer in huis? Geen probleem, want er zijn steeds meer manieren om objecten te laten printen zonder zelf apparatuur te bezitten. Online printdiensten nemen je werk uit handen, terwijl je alleen een digitaal bestand hoeft aan te leveren. Of je nu een sleutelhanger ontwerpt of een uniek cadeautje voor een verjaardag, 3D-printen biedt talloze mogelijkheden. Bovendien kun je putten uit uitgebreide digitale bibliotheken met kant-en-klare modellen.

Het printen van ruimtelijke objecten is makkelijker dan ooit, zelfs zonder eigen 3D-printer. Er is namelijk een groeiend aanbod van onlineplatforms en webshops dat het fysieke printproces voor hun rekening neemt, terwijl jij enkel een digitaal ontwerp aanlevert. Daardoor is 3D-printen niet langer alleen weggelegd voor techfanaten of bedrijven. Het volstaat om een geschikt 3D-model te hebben in een gangbaar bestandstype, zoals STL, OBJ of STEP, en je kunt direct aan de slag. De rest van het printproces kun je uitbesteden aan professionele printservices, zodat je altijd verzekerd bent van hoge kwaliteit. Zo kunnen hobbyisten, studenten en ondernemers gemakkelijk experimenteren met 3D-technologie. Het maakt niet uit of je een miniatuur voor bordspellen, een vervangend onderdeel voor een huishoudelijk apparaat of een gepersonaliseerd sierobject wilt maken. Je regelt alles met een paar simpele online handelingen.

Een ontwerp vinden of zelf maken

De eerste stap bij 3D-printen zonder eigen printer is het vinden of ontwerpen van een geschikt model. Online zijn er miljoenen gratis en betaalde ontwerpen beschikbaar, die je vrij kunt downloaden en gebruiken. Platformen als Thingiverse en MyMiniFactory staan bol van de creaties van hobbyisten en professionals. Via de zoekfunctie typ je bijvoorbeeld ‘phone holder’ (telefoonhouder), waarna je talloze varianten vindt die direct te printen zijn. Heb je liever iets unieks? Dan kun je zelf aan de slag met ontwerpprogramma’s met een intuïtieve interface, waarmee je een 3D-bestand genereert (zie het kader ‘Zelf 3D-modellen maken’). Zo heb je de basis voor je zelfgemaakte 3D-project klaar. Het kost uiteraard wat meer moeite dan kiezen voor een ontwerp van iemand anders, maar zelf ontwerpen is wel een stuk leuker en niet in de laatste plaats leerzamer.

Op sites zoals Thingiverse staan talloze leuke en praktische ontwerpen die je kunt downloaden.

Online printservices: zo werkt het

Als je eenmaal een bestand hebt, kun je het uploaden naar een online printservice. Er is keuze uit vele aanbieders, bijvoorbeeld 3DLabs en 3D Print Portaal. Je gaat naar de website en uploadt simpelweg het bestand vanaf je computer. De dienst controleert of je model printbaar is en toont vervolgens de geschatte kosten. Die kosten hangen af van materiaal, afmetingen en complexiteit. Wil je bijvoorbeeld een prototype in kunststof? Dan kies je in het materiaalmenu voor PLA of ABS en vink je de gewenste kleur aan. Ook metalen zoals staal of messing zijn soms mogelijk, maar die opties liggen prijstechnisch hoger. Heb je de instellingen gevonden? Dan rond je de bestelling af zoals je bij een reguliere webshop winkelt. De levertijd varieert van een paar dagen tot weken. Zo heb je in een handomdraai een professioneel geprint object in huis, zonder zelf technische apparatuur te hoeven bezitten. Het hele proces is daardoor uiterst laagdrempelig en snel geregeld.

Bij het aanleveren van je 3D-model is het belangrijk om te weten welke bestandstypen de printservice accepteert. STL is veruit de meest gangbare standaard. Het bevat de geometrie van je ontwerp in de vorm van kleine driehoekige vlakken. Daarnaast is OBJ populair omdat het extra informatie kan bevatten, zoals kleur- of textuurdetails. Er bestaan ook formaten als STEP, 3MF en AMF, maar niet elke aanbieder ondersteunt deze. Kijk op de website van de aanbieder ook of er aanvullende eisen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de wanddikte van je ontwerp.

Het gebruik van een 3D-printservice is vaak heel eenvoudig.

 Keuze uit materialen en afwerking

Niet alleen de technologie achter 3D-printen is divers, ook de materiaalkeuzes zijn talrijk. Voor de meeste beginnende gebruikers volstaan de eerder genoemde kunststoffen zoals PLA en ABS (zie kader ‘De meest gebruikte materialen’). PLA is biologisch afbreekbaar en relatief eenvoudig te printen, terwijl ABS sterker en iets hittebestendiger is. Zoek je een chique uitstraling? Dan kun je kiezen voor harsgebaseerde prints, gemaakt met lasers (SLA) of lcd-technologie. Het resulterende oppervlak is zeer glad, ideaal voor gedetailleerde miniaturen of sieraden. Daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om met metalen te werken, hoewel dit vaak duurder uitvalt. Als je een model in metaal bestelt, wordt het in meerdere stappen gefreesd, gegoten of gesinterd, afhankelijk van de aanbieder. Na het printen kan een object extra nabewerkt worden, bijvoorbeeld door schuren, polijsten of zelfs verven. Sommige onlinediensten bieden deze nabewerking als extra optie aan. In de menu’s kies je dan voor afwerkingen als Polished of Painted en geef je eventueel een gewenste kleur op. Zo bepaal je zelf hoe je uiteindelijke ontwerp eruit komt te zien, zonder eigen apparatuur in huis.

©stockphoto-graf - stock.adobe.com

PLA-filament is in eindeloos veel kleuren op rollen verkrijgbaar.

Kosten en planning in de hand houden

Wanneer je een 3D-object laat printen via een onlinedienst, is het verstandig om vooraf je budget en tijdsplanning te bepalen. De prijs wordt meestal berekend op basis van volume en materiaalkeuze. Een simpel plastic figuurtje kost bijvoorbeeld maar een paar euro, terwijl een groot metalen voorwerp in de honderden euro’s kan lopen. Doe een paar proefuploads met verschillende materialen en controleer de gepresenteerde prijs om een idee te krijgen van de mogelijkheden. Let ook op eventuele opstartkosten per bestelling. Sommige platformen rekenen een vast tarief voor elke nieuwe opdracht, ongeacht het formaat. Om transportkosten te beperken, kun je bestellingen combineren of meerdere exemplaren in één keer laten printen. Daarnaast is het slim om te checken hoelang de productie en verzending duren. Voor belangrijke deadlines is het verstandig om wat extra speling in te bouwen, zeker als je nog nabewerking wilt uitvoeren of het object elders moet laten afwerken. Zo voorkom je teleurstellingen, zowel financieel als qua timing, en houd je de kosten en planning beter onder controle.

©ANDREY RADCHENKO

3D-printen in metaal is aanzienlijk kostbaarder dan printen in kunststof.

Van idee tot realiteit met handige voorbeelden

Stel, je wilt een vervangende knop voor je keukenmachine ontwerpen. Om te beginnen meet je de diameter van de as, de hoogte van de originele knop en andere relevante maten met een schuifmaat. Daarna start je je ontwerpsoftware en maak je een cilinder met dezelfde afmetingen. Vervolgens ‘boor’ je een gat in het midden, iets groter dan de as. Je voorziet de buitenzijde van ribbels voor extra grip door simpelweg in je 3D-programma meerdere verticale vlakken toe te voegen. Vervolgens exporteer je het model. Upload je ontwerp naar een printservice en pas de materiaalinstellingen aan. Hierdoor krijg je direct zicht op de prijs. Ben je tevreden? Dan plaats je de bestelling en wacht je tot het pakketje arriveert. Een ander voorbeeld is het printen van gepersonaliseerde sieraden. Upload een eigen 3D-ontwerp, kies een metaal of metaalfinish en laat de aanbieder de rest regelen. Zo wordt 3D-printen iets tastbaars. Creatieve mogelijkheden zijn eindeloos, voor hobby, werk en studie.

©Studio Peace - stock.adobe.com

Meten is weten, dat geldt zeker voor het nauwkeurig namaken van vervangende onderdelen.

Verwacht geen wonderen

Als laatste is het belangrijk om je verwachtingen realistisch te houden. 3D-prints zien er over het algemeen net wat minder strak en glad uit dan in een fabriek of door een professional vervaardigde producten. Bekijk ook altijd de reviews van een printservice en controleer of ze ervaring hebben met het materiaal dat je wilt gebruiken. Blaas je ontwerp niet onnodig op, want hoe groter het is, hoe hoger de kosten en de kans op printfouten. Zorg dat je ontwerp fysiek stabiel staat, zonder overbodige uitsteeksels die kunnen breken. Een handige tip is om bij twijfel eerst een kleinere testversie te laten printen en die vervolgens aan te passen in de configuratietool, waarin je bijvoorbeeld de afmetingen eenvoudig aanpast. Zo zie je of het model overeenkomt met wat je in gedachten had, zonder direct de hoofdprijs te betalen. Voor speciale projecten met verfijnde details, zoals sieraden of miniaturen, is het raadzaam te informeren naar de resolutie en laaghoogte. Vaak kun je deze waarden instellen in de bestelmodule. Door daar goed op te letten, verbeter je de kwaliteit enorm. Zo haal je het beste uit je online 3D-printervaring.

Eigen prints zijn vrijwel altijd net wat minder strak dan in serie gemaakte producten, wat hier goed te zien is.

Meer controle

Met de juiste voorbereidingen, zoals een goed bestandstype en kennis van verschillende materialen, en door gebruik te maken van online printservices, kun je snel en voordelig aan de slag. Wil je nóg meer controle? Dan loont het om software te verkennen en op termijn eventueel zelf een 3D-printer aan te schaffen. Uiteindelijk is 3D-printen voor iedereen toegankelijk, zolang je maar de juiste stappen volgt.