ID.nl logo
Zo kies je de beste slimme thermostaat uit
© PXimport
Energie

Zo kies je de beste slimme thermostaat uit

We zitten midden in het stookseizoen en de verwarming zorgt ervoor dat het binnen nog steeds comfortabel is. Minder fijn is wellicht dat je nog steeds thuiskomt in een koud huis. De verwarming aanzetten als je niet thuis bent, is zonde. Een slimme thermostaat kan je mogelijk helpen omdat je hiermee de verwarming kunt inschakelen vlak voordat je naar huis gaat. Wat zijn de dingen die je moet weten voordat je zo’n slimme thermostaat aanschaft?

Vermoedelijk weet je wel wat een slimme thermostaat is, toch behoeft de term slim in dit verband wel enige nadere uitleg. Veel normale (klok)thermostaten kun je onmogelijk dom noemen, want ook daar zit vaak behoorlijk wat intelligentie in de vorm van zelflerende opwarming in. Hiermee leert de thermostaat hoe snel het huis opwarmt en zorgt de thermostaat ervoor dat het huis daadwerkelijk warm is op het ingestelde tijdstip.

Het slimme aspect van slimme thermostaten zit vooral in de internetverbinding. Die maakt functionaliteit mogelijk zoals bediening met je smartphone, ook buitenshuis. Dat laatste is erg handig, want hiermee kun je de verwarming alvast aanzetten als je naar huis gaat. En als geofencing ondersteund wordt, kan dat zelfs automatisch. Daarnaast zorgt bediening via de smartphone of pc ervoor dat het klokprogramma veel eenvoudiger is in te stellen dan bij een klokthermostaat met een klein schermpje.

De meeste slimme thermostaten vertrouwen voor het programmeren volledig op de app of webomgeving. Toch zijn er uitzonderingen, want bijvoorbeeld de Nest, Honeywell Lyric T6 en Toon kun je ook programmeren via de thermostaat zelf. De Nest biedt een zelflerend klokprogramma dat zichzelf programmeert op basis van handmatige temperatuurveranderingen. Niet iedereen is hier enthousiast over, maar je kunt dat zelflerende klokprogramma uitschakelen.

Samenwerking

Slim zit hem eveneens in het feit dat de thermostaat onderdeel van een breder systeem kan zijn, in ieder geval de platformen van Google, Amazon of Apple, eventueel aangevuld met een online-koppeldienst als IFTTT. De koppeling met de grote platformen maakt dat je de verwarming met spraakopdrachten kunt besturen. Integratie met een eigen domoticasysteem kan bij sommige producten via een api, maar de verschillen zijn groot. Controleer dus voor aankoop of dat wat je wil mogelijk is.

Geheel lokale besturing (dus zonder internetverbinding) is ook bij een koppeling via een api vaak niet mogelijk. De afhankelijkheid van een api die loopt via de servers van de fabrikant, heeft natuurlijk ook als gevolg dat het aan de fabrikant is of deze blijft werken. Iets dat eigenaren van een Nest merkten toen Google stopte met het Works with Nest-programma en de bijbehorende api.

©PXimport

Maandelijkse kosten?

Een internetverbinding maakt een hoop extra dingen mogelijk, maar wellicht ook iets waar je misschien niet op zit te wachten: abonnementskosten. Bij veel fabrikanten valt dat gelukkig mee. Soms worden voor een thermostaat maandelijkse kosten gerekend die dienen als afbetaling, bijvoorbeeld via een energieleverancier. Maar er kunnen ook abonnementskosten zijn als je de thermostaat zelf aanschaft. Het extreemste voorbeeld is de Eneco Toon die zonder abonnement van 4,50 euro per maand alle slimme functionaliteit verliest. Tado vereist het abonnement Auto-Assist (2,99 euro per maand of 24,99 euro per jaar) voor bepaalde functionaliteit, zoals geheel automatische geofencing. Dat was voorheen anders; Tado is met de introductie van de V3+ overgegaan van een model waarbij je alle functionaliteit direct kreeg naar het abonnementsmodel voor bepaalde functionaliteit. Wel kun je de Tado ook zonder abonnement gewoon via de app bedienen.

©PXimport

Modulerende aansturing

Een cv-ketel gebruik gas om het water in het verwarmingssysteem op te warmen. Oude cv-ketels zetten simpelweg de brander vol aan of vol uit. De aansturing hiervoor is niet meer dan twee contacten kortsluiten: een aan/uit-regeling. Moderne cv-ketels zijn voorzien van een modulerende brander waarbij het mogelijk is om op een lager energiezuiniger pitje te branden voor een lagere watertemperatuur.

Om dit optimaal aan te sturen, dient zo’n ketel gecombineerd te worden met een geschikte modulerende thermostaat. Zo’n thermostaat kan behalve doorgeven dat de verwarming aan moet, ook doorgeven dat dit in combinatie met een lagere watertemperatuur mag. Een lagere temperatuur spaart niet alleen energie, maar zorgt ook voor een constantere warmte omdat de zogenoemde overshoot, waarbij het na het inschakelen van de verwarming even té warm is, meestal wordt voorkomen. Een modulerende verwarming betekent vaak dat de ketel langdurig op een laag pitje brandt om de temperatuur constant te houden. Dat verbruikt toch minder gas dan de ketel af en toe op vol vermogen te laten branden.

Verschillende protocollen

De meeste slimme thermostaten zijn zowel geschikt voor de simpele aan/uit-regeling als een geavanceerdere modulerende regeling. Bij dat laatste is een extra complicatie dat hier verschillende protocollen voor zijn.

OpenTherm is het bekendste aansturingsprotocol en wordt door veel thermostaten én cv-ketels ondersteunt. Sommige fabrikanten gebruiken (voor een deel van de ketels) echter een eigen protocol, zoals Nefit Bosch, Atag en Vaillant. Soms biedt een ketelfabrikant een optionele OpenTherm-convertor die het merk-specifieke protocol vertaalt naar OpenTherm. Is zo’n convertor niet beschikbaar, dan dien je voor modulerende aansturing de slimme thermostaat van het merk zelf te gebruiken of een slimme thermostaat die met het juiste protocol overweg kan. Tado kan bijvoorbeeld overweg met OpenTherm, Vaillant eBus en Nefit EMS, maar de meeste niet merk-eigen thermostaten spreken alleen OpenTherm. Wil je per se een bepaalde thermostaat gebruiken, dan kun je op de meeste cv-ketels eventueel de aan/uit-aansturing gebruiken.

De meeste slimme thermostaten zijn geschikt voor zowel aan/uit en modulerende aansturing. Een uitzondering is Netatmo die alleen aan/uit-regeling ondersteunt. Soms biedt een fabrikant fysiek aparte varianten, zoals in het geval van de Honeywell Round Connected en Evohome. Controleer voor aanschaf dus goed welke aansturing jouw cv-ketel en de beoogde slimme thermostaat gebruikt.

©PXimport

Installeren

Het installeren van een slimme thermostaat is doorgaans geen ingewikkelde klus, al kan een ketelmodule het net wat gecompliceerder maken. De meeste thermostaten zijn met een twee-aderige draad aangesloten op het verwarmingssysteem. Bij sommige thermostaten is het echt alleen een kwestie van de oude van de muur afhalen en de nieuwe aan de muur hangen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij Tado en Netatmo die hun voeding uit batterijen halen.

Veel slimme thermostaten vereisen echter een aparte ketelmodule die ook als voeding voor de thermostaat dient, bijvoorbeeld omdat ze een verlicht scherm hebben of omdat wifi in de thermostaat zelf is ingebouwd. De draad vanuit de woonkamer moet dan in plaats van direct op de cv-ketel op de ketelmodule worden aangesloten. Die ketelmodule moet op zijn beurt dan weer op de cv-ketel en vaak ook op de netspanning worden aangesloten. Dat is dus een ingrijpender klusje, omdat je vaak de kap van de cv-ketel moet afhalen om bij de aansluitingen voor de draden te komen. De Nest Learning Thermostat, Honeywell Lyric T6, ThermoSmart en Toon maken gebruik van een dergelijke ketelmodule. Heb je geen draad van je meetruimte naar je cv-ketel, dan kun je veel thermostaten ook in combinatie met een draadloze ketelmodule gebruiken. Kom je er niet uit, dan kun je het beste een installateur vragen om de thermostaat voor je te installeren.

©PXimport

Energiebesparing?

Fabrikanten van slimme thermostaten schermen graag met cijfers en onderzoeken waaruit blijkt dat je met hun slimme thermostaat veel energie en dus geld kunt besparen. Hoewel die claims niet geheel uit de lucht komen vallen, moet je je wel realiseren dat een eventuele energiebesparing vooral voortkomt uit gedrag. Oftewel, als je met je ‘domme’ thermostaat al optimaal stookgedrag vertoont, dan zul je met een slimme thermostaat geen energie besparen. Verwarmen is immers geen magie: het opwekken van een bepaalde hoeveelheid warmte kost een bepaalde hoeveelheid energie en daarmee geld. In de praktijk zul je echter ook situaties tegenkomen waarbij de temperatuur ‘s nachts of bij het verlaten van het huis niet verlaagd wordt of waarbij een klokthermostaat gebruikt wordt die een programma afdraait dat niet (langer) past bij het leefpatroon. In dat geval kan een slimme thermostaat weldegelijk energie besparen. Als extra motivatie geven sommige slimme thermostaten je inzage in je stookgedrag, zodat je mogelijk bewuster met je verwarming omgaat.

Slimme radiatorknop

Sommige slimme thermostaten zoals Tado, Netatmo, Honeywell EvoHome, Bosch en Itho Daalderop kun je uitbreiden met slimme radiatorknoppen om zoneregeling mogelijk te maken. Slimme radiatorknoppen zijn ook een interessant product voor stads- of blokverwarming zonder centrale kamerthermostaat. Tado en Netatmo verkopen voor die variant van stads- of blokverwarming een startset zonder centrale kamerthermostaat. Je kunt overigens ook slimme radiatorknoppen kopen die onderdeel zijn van een ander slim systeem zoals de Eve Thermo of Devolo radiatorthermostaat. Dergelijke losstaande knoppen zijn in de doorsnee situatie in Nederland waarbij een eigen cv-ketel voor de warmteproductie zorgt, niet geschikt. Er moet immers een verbinding met de cv-ketel zijn om de warmtevraag te starten. Voor de eerder genoemde variant van stads- of blokverwarming, waarbij er altijd warm water naar een radiator stroomt, zijn dergelijk knoppen wel te gebruiken. Maar er zijn ook situaties waarin stads- of blokverwarming wel gebruikmaakt van een normale kamerthermostaat.

Een nadeel van een slimme radiatorknop is dat ze werken op batterijen en we in de praktijk gemerkt hebben dat de baterijen sneller leeg zijn dan fabrikanten beloven. Zorg er daarom voor dat je altijd genoeg batterijen in huis hebt.

©PXimport

Zoneregeling

In combinatie met een eigen cv-ketel maakt een slimme radiatorknop zoneregeling mogelijk waarmee je de temperatuur per kamer kunt regelen. Dit is bijvoorbeeld een oplossing voor het probleem dat het boven koud blijft omdat de verwarming niet aanslaat als het beneden bij de thermostaat warm is.

Een slimme radiatorknop lost dit probleem op doordat er vanaf de knop een warmtevraag gedaan kan worden. Zoneverwarming heeft echter alleen zin als je al je radiatoren, inclusief de ruimte waar de normale wandthermostaat hangt, van slimme radiatorknoppen voorziet, anders is het onmogelijk om specifieke kamers wel en niet te verwarmen. Eventueel kun je in onbelangrijke kamers geen slimme radiatorknop installeren, maar in de referentieruimte bij de normale wandthermostaat moet dat wel. Je wilt immers voorkomen dat ruimtes onnodig worden verwarmd of zelfs te warm worden.

Ga je zelf knoppen plaatsen, voorzie minimaal één radiator (bijvoorbeeld op de gang) dan niet van een dergelijke knop en zorg dat deze altijd openstaat. Er moet namelijk een mogelijkheid voor doorstroming van het water zijn als toevallig alle knoppen gesloten zijn en de pomp van de cv draait. Een installateur kan hiervoor ook een bypass in het systeem plaatsen. Zoneverwarming is met een prijs vanaf zo’n 70 euro per knop al snel een hele investering. Wellicht overbodig om te melden, maar zoneverwarming zorgt voor meer comfort en daarom waarschijnlijk voor een wat hoger energieverbruik.

Heb je gedeeltelijk vloerverwarming, dan raden we je aan om een installateur om advies te vragen voordat je slimme radiatorknoppen voor radiatoren aanschaft. Een combinatie als vloerverwarming beneden en radiatoren boven bevat van zichzelf al meerdere zones en dit kan op verschillende manieren aangelegd zijn. Een installateur kan je vertellen op welke manier je eventueel slimme radiatorknoppen kunt gebruiken.

©PXimport

Slimme radiatorknop plaatsen

Of je zonder aanpassingen slimme radiatorknoppen op je radiatoren kunt plaatsen, hangt af van je huidige radiatorkranen. Dat moeten zogenaamde thermostatische radiatorkranen zijn die je herkent aan het feit dat je de knop eraf kunt halen en dan een indrukbaar pinnetje ziet. Er zijn verschillende varianten, eventueel heb je een (soms meegeleverde) adapter nodig om de knop te plaatsen. Heb je momenteel thermostatische radiatorknoppen (met een cijfer van 1 t/m 5), dan kun je ervan uitgaan dat je thermostatische kranen hebt. Heb je radiatorknoppen die je simpelweg open of dicht draait, dan is de kans groot dat je systeem niet van thermostatische radiatorkranen is voorzien (al zijn er wel normale draaiknoppen voor radiatorkranen, die zijn dan vaak in de woonkamer geplaatst). In dat geval zul je behalve de knop ook de kraan zelf moeten vervangen en dat is ingrijpender omdat dan het water (deels) uit het systeem moet. Kies dan direct voor een maat die je zonder adapter kunt gebruiken, meestal is dat M30.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Last van slakken in de tuin? Met deze 8 tips kom je van ze af
© Chalermphol
Huis

Last van slakken in de tuin? Met deze 8 tips kom je van ze af

Wie een tuin heeft, heeft er gegarandeerd last van: slakken. Ze zijn vooral actief in de avonduren en als het heeft geregend. En dat doet het nogal eens in Nederland... Wil je voorkomen dat ze je bloemen en planten kapotvreten? In dit artikel vind je 8 tips die je daarbij kunnen helpen.


Na het lezen van dit artikel weet je: 🐌 Wanneer je het meest last hebt van slakken in je tuin 🐌 Wat je kunt doen om slakken te voorkomen 🐌 Wat je kunt doen om slakken (milieuvriendelijk) te bestrijden 🐌 Wat je níet moet doen tegen slakken in de tuin

Lees ook: Mieren in huis? 11 tips om ervan af te komen

Niet elke slak in je tuin is direct een plaag. Sterker nog, veel soorten laten je planten volledig met rust. Huisjesslakken voeden zich bijvoorbeeld met dode bladeren, algen en schimmels, en helpen zo mee aan het opruimen van tuinafval. De meeste schade aan je planten wordt veroorzaakt door naaktslakken. Die eten levende bladeren en kunnen, zeker bij vochtig weer, flink huishouden. Sommige grote soorten eten per dag zelfs de helft van hun eigen gewicht.

Wanneer zie je vooral slakken in je tuin?

Slakken worden actief zodra de temperatuur oploopt. Vaak is dat al in februari of maart, vooral na een zachte winter. Dan komen ze uit hun winterslaap en gaan op zoek naar voedsel. Hun aantal piekt in het voorjaar, zakt in de zomer iets terug en neemt in het najaar opnieuw toe voordat ze weer in winterslaap gaan. Slakken zijn vooral 's avonds actief en mijden koude omstandigheden. Ook vocht speelt een grote rol: hoe natter het seizoen, hoe aantrekkelijker de tuin voor slakken wordt.

©Dieter Hawlan

Wat kun je doen om slakken te voorkomen?

Voorkomen is beter dan bestrijden. Met een paar eenvoudige maatregelen kun je de kans op slakkenoverlast flink verkleinen.

Bewerk de bodem in het voorjaar

Door in de lente de grond om te woelen met een schoffel maak je overwinterende slakken kapot en breng je slakkeneitjes naar de oppervlakte. Die drogen uit of worden opgegeten door vogels. Zo houd je de nieuwe generatie slakken kleiner.

Kies voor planten die slakken links laten liggen

Niet alle planten staan op het menu van slakken. Op inheemse soorten zoals bosanemoon, wilde akelei, vingerhoedskruid, ooievaarsbek, varens en viooltjes zijn ze niet dol. Ook houden ze niet van sterk geurende kruiden zoals tijm en bieslook.

Zorg voor een open en zonnige tuin

Slakken mijden warme en droge plekken. Hoe meer zon je tuin vangt en hoe droger de bodem, hoe kleiner de kans dat slakken zich er thuis voelen.

Sproei bij voorkeur in de ochtend

Slakken houden van vocht. Sproei je in de avond, dan blijft de tuin de hele nacht vochtig. Door 's ochtends water te geven, droogt de bodem overdag op en wordt de tuin minder aantrekkelijk voor slakken.

Slakken op een diervriendelijke manier bestrijden

Toch overlast? Dan zijn er manieren om slakken te weren zonder dat je daarvoor direct hoeft te grijpen naar chemische middelen.

Zet kwetsbare planten niet naast de composthoop

Slakken houden van vochtige plekken, zoals de composthoop, maar ook tuinafval of stapels tegels. Zet daar dus geen kwetsbare planten bij in de buurt. Maak er verder een gewoonte van om tuinafval zo snel mogelijk op te ruimen.

Gebruik natuurlijke barrières

Bescherm planten door er materialen omheen te strooien waar slakken niet graag overheen kruipen, zoals fijngestampte eierschalen, koffiedik, sparrennaalden, cacaodoppen of schelpen. Heb je een hond? Dan liever geen cacaodoppen; die zijn namelijk giftig voor honden.

©Aygul Bulté

Gebruik kippengaas met fijne mazen als barrière rond grotere planten. Vouw dit tot ongeveer 25 centimeter hoog en wikkel het om de stam. Voor jonge planten kun je een stuk plastic fles gebruiken: snijd de boven- en onderkant eraf, steek de fles een centimeter of vijf in de grond en vouw de bovenste rand om. Met dat laatste creëer je een extra hindernis.

Lok natuurlijke slakkenvijanden je tuin in

Egels, vogels, spitsmuizen en kikkers eten graag slakken. Zorg voor schuilplekken met struiken, takken of een natuurlijke vijver. Je kunt ook aaltjes inzetten (die kun je gewoon online bestellen): kleine wormpjes die naaktslakken ondergronds aanpakken. Wel belangrijk: de bodem moet dan voldoende vochtig zijn.

Alle slakken verzamelen!

Controleer planten regelmatig en verwijder slakken handmatig. Je kunt ze ook lokken met een halve sinaasappel, rabarberbladeren of vochtig karton. Haal ze 's ochtends weg en zet ze minstens een kilometer verderop weer uit.

©epiximages

Wat kun je beter niet doen tegen slakken?

Op alle slakken zout leggen – je kent de uitdrukking vast wel. Maar in de tuin is dat beslist geen goed idee. Slakken kunnen namelijk niet tegen zout; het is zelfs dodelijk voor ze. Het strooien van zout is niet alleen extreem dieronvriendelijk, maar ook wettelijk verboden. Bovendien tast zout de bodem aan en kan het leiden tot verzilting van het grondwater, wat schadelijk is voor planten en het milieu.

Een andere vaak genoemde methode is het ingraven van een bakje bier. De geur trekt slakken aan, waarna ze in het bakje kruipen en verdrinken. Hoewel dit effectief is, is ook deze manier van bestrijden allesbehalve diervriendelijk.

Bestrijdingsmiddelen tegen slakken

Er bestaan chemische bestrijdingsmiddelen tegen slakken, maar die zijn vaak schadelijk voor andere dieren en het milieu. Wil je toch een bestrijdingsmiddel omdat je met bovenstaande tips nog steeds veel slakkenoverlast hebt? Gebruik dan alleen een middel met een Ctgb-toelating. Je herkent die aan een registratiecode die begint met 'NL', 'EU' of eindigt op een 'N'.

Dat een middel is toegestaan, betekent nog niet dat het milieuvriendelijk is. Sommige stoffen zijn bij verkeerd gebruik zelfs schadelijk voor het grondwater, de bodem of andere dieren dan waar het tegen wordt gebruikt. Gif is gif, zelfs als er termen als 'plantaardig', 'natuurlijk' of 'milieuvriendelijk' op het etiket staan. Laat je daarom niet misleiden door dit soort claims, maar lees altijd de kleine lettertjes op het etiket van een bestrijdingsmiddel

▼ Volgende artikel
Professionele fonts zonder prijskaartje: gebruik Google Fonts
© wektorygrafika - stock.adobe.com
Huis

Professionele fonts zonder prijskaartje: gebruik Google Fonts

Waarschijnlijk staat er een massa lettertypes op je pc, maar soms wil je voor een project een meer uitgebalanceerde typografie. Er zijn genoeg websites die allerlei lettertypes aanbieden, maar vaak merk je dat die fonts toch niet professioneel ogen en dat bepaalde lettertekens zelfs niet beschikbaar zijn. Dan komt Google Fonts in beeld, met een enorme bibliotheek kwaliteitsletters waaruit je gratis een keuze kunt maken.

In dit artikel laten we zien hoe je Google Fonts gebruikt om professionele lettertypes te vinden:

  • Bekijk de gratis professionele fonts via fonts.google.com
  • Filter op taal, stijl, leesbaarheid en stemming met slimme zoekopties
  • Krijg de HTML- en CSS-code om een Google Font in je website te embedden
  • Voeg fonts rechtstreeks toe aan Google Docs, Sheets en Slides
  • Download fonts als ttf-bestand om te gebruiken in Word, PowerPoint en andere Office-programma’s
  • Sluit fonts in bij je Office-documenten zodat ontvangers exact jouw opmaak zien

Lees ook: Van breed tot smal: de letterafstand in Word bepaal je zo

Tip 1 Fonts en lettertypes

Google Fonts heeft stormenderhand de wereld van de typografie veroverd. De tijd dat alle websites met dezelfde twaalf lettertypes werden gemaakt ligt ver achter ons. Volgens Typewolf, dat de trends op vlak van typografie volgt, zijn vier van de tien populairste webfonts afkomstig van Google. Oorspronkelijk is Google Fonts een uitgebreide verzameling van lettertypes die speciaal zijn ontworpen voor gebruik op het web. Toch kun je deze lettertypes ook gebruiken voor onlinetoepassingen als Google Docs of Canva, en zelfs voor offline desktopapplicaties zoals Microsoft Word of PowerPoint.

We gebruiken hier de termen ‘lettertype’ en ‘font’ door elkaar. Hoewel ze zeker aan elkaar verwant zijn, is er wel een verschil. Arial, Helvetica en Times New Roman zijn bekende lettertypes. Een font is de combinatie van het lettertype en de manier hoe het wordt gebruikt, zoals de stijl en de grootte. Helvetica Light Italic is een font. Een lettertype is meer dan een manier om tekst weer te geven. Het bepaalt voor een groot deel de sfeer en de uitstraling van het project.

Op het moment van schrijven staan er 1796 lettertypefamilies in de bibliotheek.

Tip 2 Veel is niet genoeg

Een van de belangrijkste voordelen van Google Fonts is dat je ze gratis mag gebruiken voor zowel persoonlijke als commerciële projecten. Je hoeft je dus geen zorgen te maken over dure lettertype-licenties. Bovendien wordt de collectie regelmatig bijgewerkt met nieuwe kwaliteitsletters en verbeteringen aan bestaande lettertypes. Ten slotte is er een grote ondersteunende community van ontwerpers en ontwikkelaars met tutorials en forums.

Ga naar https://fonts.google.com. Er wordt gevraagd om in te loggen met je Google-account of om een nieuw account aan te maken. Het zal je opvallen dat er ontzettend veel lettertypes zijn. Laat je niet intimideren door het overweldigende aanbod. Er zijn slimme manieren om snel geweldige lettertypes te vinden die bij je project passen. Aan de linkerkant zie je het vak Preview. Typ hier een zin of een stukje tekst dat Google Fonts zal overnemen om de lettertypes te presenteren. Doe je dat niet, dan gebruikt Google Fonts gewoon een eigen standaardzin. Daaronder staat een schuifje waarmee je de lettergrootte van de voorbeeldtekst regelt.

In het vak Preview typ je een stukje tekst als proefzin.

Dol op letters?

Zo maak je je eigen font!

Tip 3 Aanbod bekijken

Wanneer je op de overzichtspagina komt, kun je door de bibliotheek scrollen en een preview bekijken van iedere lettertypefamilie. Bijna elk lettertype is verkrijgbaar in verschillende stijlen en diktes, zoals extra vet (bold of heavy) en cursief (italic). Dit staat bekend als een lettertypefamilie.

Als je tijdens het scrollen het overzicht verliest, dan klik je op het pijltje in de rechterbenedenhoek van het scherm om terug te gaan naar het begin van de resultatenlijst. Aan de hand van twee knoppen bepaal je hoe de fonts op het scherm verschijnen. Je kunt ze bekijken in een raster, waarbij je de fonts in verschillende fiches ziet of je overloopt ze in de lijstweergave. Bovendien kun je de resultaten sorteren in Trending, Most popular, Newest en Name. Met de laatste keuze krijg je ze in alfabetische volgorde. Dit helpt, maar het blijft overrompelend en na een tijdje lijken de lettertypes allemaal op elkaar.

Je kunt het aanbod in rastervorm bekijken.

Voordelen

Het aanbod in de bibliotheek groeit iedere maand. Google Fonts omvatte begin 2025 maar liefst 1790 font-families. Hierbinnen vind je alles van klassiek tot modern. Sommige online-fontbanken nemen het niet zo nauw met de leesbaarheid. Zo’n speciaal lettertype mag er dan wel opvallend uitzien, maar het is niet toegankelijk. De leesbaarheid is nu juist het basiscriterium van Google Fonts. Slecht leesbare tekst zorgt ervoor dat lezers en bezoekers sneller afhaken en dat wil je natuurlijk voorkomen. De lettertypes van Google Fonts zijn veilig te gebruiken en werken naadloos in alle browsers, op verschillende apparaten en in alle besturingssystemen. Op die manier weet je dat de webpagina er bij iedereen consistent en professioneel uit ziet. Ten slotte worden deze lettertypes gehost op supersnelle servers van Google. Dat betekent dat webprojecten die deze fonts gebruiken snel zullen laden.

Google Fonts is streng wat betreft de leesbaarheid van de aangeboden lettertypes.

Tip 4 Filters opbouwen

Om het aanbod behapbaar te maken, moet je de bibliotheek vanuit de linkerkant filteren. Begin met de taalinstelling. Eerst kies je het schrift. Het schrift dat je op dit moment leest, is het Latijnse schrift. Hoewel het Frans, Duits, Noors en Portugees hun eigen lettertekens hebben, valt dat allemaal onder Latijns. Google Fonts ondersteunt vrijwel alle schriftsystemen, zoals Cyrillisch, Arabisch, Koreaans en meer … Daarna selecteer je de taal, bijvoorbeeld Dutch. De filters die je toepast, worden gecombineerd. Dat kun je bovenaan de pagina volgen. Het is de bedoeling dat je filters combineert om uiteindelijk bij een beperkte set interessante voorstellen te komen. Om een filter te verwijderen klik je op het x-teken naast de naam van de filter. Met Clear all verwijder je alle filters die je hebt vastgelegd.

De filters die je toepast, worden samengevoegd.

Tip 5 Filteren op uiterlijk

Wil je afgaan op het gevoel dat een lettertype bij je oproept, dan klik je het criterium Feeling open en dan maak je een keuze uit achttien stijlen zoals: Business, Calm, Vintage, Childlike, Sophisticated, Stiff … Daaronder staat nog een reeks stijlen onder de noemer Appearance en dan kies je tussen Wood type, Monospaced, Medieval en meer.

Er is ook een filter om kalligrafische lettertypes te vinden. En dan zijn er de filters Serif en Sans Serif. Serif-lettertypen of schreefletters worden gekenmerkt door een klein lijntje aan het einde van een streek in elke letter. Sans serif is Frans voor schreefloos. Een letterteken waarbij zulke dwarsstreepjes staan (bijvoorbeeld Times), noemen we een schreeflettertype of een serif-lettertype. Een lettertype zonder dwarsstreepjes, zoals Arial, noemen we een schreefloos lettertype of een sans serif-lettertype. Er is ook een rubriek Technology en Seasonal. In die laatste groep vind je bijvoorbeeld de Valentijns-, Halloween en kerstlettertypes. Met het schuifje Properties specifieer het aantal stijlen dat je wilt zien.

Pas verschillende filters toe om de resultaten te beperken.

Tip 6 Type tester en Glyphs

Er is ook een zoekvak waar je via de naam een lettertype kunt vinden. Klik op een gevonden lettertype om alle opties te bekijken. Die bestaan uit vijf tabs: Specimen, Type tester, Glyphs, About en License. In Specimen kun je de lettergrootte aanpassen door middel van een schuifje. Interessanter is het tabblad Type tester, waar je de verschillende Heading-stijlen kunt bekeken en waar het zelfs mogelijk is om de kleur van het lettertype aan te passen. Glyphs toont een rooster waarin alle letters, cijfers en symbolen staan die in dit lettertype aanwezig zijn. Bij About en License lees je meer informatie over de designer en over het aantal websites dat dit lettertype ondertussen gebruikt.

//06-googlefonts.png/

Je kunt schakelen tussen de lichte en donkere weergave.

Tip 7 Insluiten in een site

Om een Google Font toe te voegen aan je website, begin je bij de pagina met de lettertypedetails. Dan gebruik je de knop Get font en vervolgen ga je voor de optie Get embed code. Bovenaan in de rechterbalk krijg je de code om in de heading van het html-bestand te plakken. In het vak Embed code in the <head> of your html klik je op de knop Copy code. Zoek de <head>-sectie van je html-document en plak de code die je net hebt gekopieerd. Vervolgens moet je nog aanduiden welke css-stijl je wilt koppelen aan het gekozen lettertype. Dus kopieer je ook de css-regels in de pagina van Google Font. En daarna open je het css-bestand van de webpagina met een teksteditor en plak je de gekopieerde css-regel in een sectie.

Je krijgt de code om die in de head-sectie en de css van je website te plakken.

Tip 8 Google Docs

Google Fonts zit geïntegreerd in Google Docs. Dat betekent dat je daar heel snel ieder lettertype van de bibliotheek kunt toepassen. Wanneer je een document opmaakt, kun je via het vak Lettertype een van de inmiddels geïnstalleerde lettertypes selecteren. Om rechtstreeks in de bibliotheek van Google Fonts te duiken, kies je in het lettertype-menu de optie Meer lettertypen. Dan opent een selectiescherm waar je de bekende filters van Google Fonts toepast.

Eerst krijg je een selectie van populaire Google Fonts. Je selecteert een schrift, een taal, een stijl en sorteert op populariteit, alfabetisch, op datum van toevoeging of trends. Het lettertype dat je op die manier selecteert, wordt in de kolom Mijn lettertypen toegevoegd, zodat je het voortaan kunt gebruiken in Google Docs. Het is mogelijk om een toegevoegd Google Fonts-lettertype te verwijderen door op het kruisje achter de naam van het lettertype te klikken. Op die manier maak je de lijst korter. Je kunt geen systeemfonts of lettertypes van Google Docs verwijderen, maar wel de lettertypes die je vanuit Google Fonts hebt geïmporteerd. De rechtstreekse koppeling tussen Google Fonts werkt trouwens op dezelfde manier met Google Spreadsheets en Google Presentaties.

Alle Google Fonts kun je rechtstreeks aanspreken in Google Docs.

Extensis Fonts: nog gemakkelijker

Het is sinds juni 2024 niet meer mogelijk om zelf lettertypes toe te voegen aan Google Fonts, zodat je ze bijvoorbeeld zou kunnen gebruiken in Google Docs, omdat deze online toepassing speciale webbased fonts gebruiken. Wel interessant is een third-party add-on waarmee je nog makkelijker schakelt in Google Fonts. Terwijl je in Google Docs bent, kies je in het menu Uitbreidingen de opdracht Add-ons / Add-ons toevoegen. Zo kom je in Google Workspace Marketplace. Typ in het zoekvak Extensis Fonts. Selecteer de add-on en klik dan op Installeren. Doorloop de korte installatieprocedure.

Je kunt Extensis Fonts zowel aanspreken in Google Documenten als in Google Presentaties via het menu Uitbreidingen. Eenmaal actief krijg je toegang tot alle Google Fonts via de rechterzijbalk waar ook de filters en de sorteermogelijkheden staan. De toegankelijkheid tot Google Fonts verloopt door de toevoeging veel vlotter en alle namen staan al in het lettertype van het font. Onderaan regel je de grootte van de weergave. Je selecteert een stukje tekst in het document en dan klik je op het lettertype in de zijbalk. De tekst zal automatisch het geselecteerde lettertype overnemen en in het lijstje lettertypes van Google Docs zal de nieuwkomer ook te zien zijn.

De gratis add-on Extensis Fonts maakt het nog gemakkelijker om de Google Fonts in Google Docs te gebruiken.

Tip 9 In Office toepassen

Nu je weet hoe je een leuk lettertype in de bibliotheek van Google vindt, is het niet moeilijk om deze lettertypes te gebruiken in Microsoft Word of een andere Office-applicatie. Nadat je het perfecte font hebt gevonden in Google Fonts, klik je in de rechterbovenhoek op de knop Get font. In plaats dat je Get embed code selecteert, gebruik je de optie Download all. Hierdoor komt er een zip-bestand in de map Downloads van je computer terecht. Dubbelklik op dit zip-bestand om dit uit te pakken en daarna klik je op het bestand dat eindigt op .ttf, de afkorting van True Type Font-file. Je Windows-computer zal eerst een voorvertoning tonen van het geselecteerde lettertype. Klik op de knop Installeren boven deze voorvertoning. Eenmaal geïnstalleerd zul je dit nieuwe lettertype in Word terugvinden in het dropdown-menu onder het blokje Lettertype. Mocht je Microsoft Word al geopend hebben, dan moet je het programma wellicht eerst even herstarten.

Op de Mac dubbelklik je ook op het zipje in de map Downloads om het archief te extraheren. Daarna klik je met de rechtermuisknop op .ttf-bestand en in het contextueel menu ga je voor de opdracht Openen met Lettertypecatalogus. Daar zul je merken dat het nieuwe lettertype klaarstaat om geïnstalleerd te worden. Het enige wat je moet doen, is op de knop Installeer lettertype klikken.

Klik op de knop Installeren om het lettertype aan het lokaal systeem toe te voegen.

PowerPoint

Op dezelfde manier als bij tip 9 voeg je Google Fonts toe aan Microsoft PowerPoint en Microsoft Excel. Is het je al opgevallen dat veel PowerPoint-presentaties hetzelfde aanvoelen? Het heeft onder andere te maken met het lettertype Calibri, het standaardlettertype van Office. Blijkbaar veranderen veel gebruikers dit niet. Onnodig te zeggen dat deze vorm saaiheid in de hand werkt en dat is op zich sowieso een probleem bij veel PowerPoint-presentaties. Vandaar de uitspraak ‘Killed by PowerPoint’. Laat je inspireren door Google Fonts voor je presentatie.

Gebruik Google Fonts om je presentaties meer variatie te geven.

Tip 10 Embedden

Wanneer je een nieuw lettertype toevoegt aan een Word-document of een PowerPointpresentatie en je dat document naar iemand anders stuurt, dan weet je nooit zeker of de ontvanger de inhoud zal zien zoals jij hem hebt opgemaakt. Als je bijvoorbeeld een Google Font-lettertype hebt gebruikt dat de ander niet op zijn computer heeft staan, dan krijgt de ontvanger een ander lettertype te zien. Om dit probleem te voorkomen, kun je zowel in Word als in PowerPoint de gebruikte lettertypes insluiten, ofwel embedden.

Hierdoor zal het document wel een beetje groter worden, maar je weet dan wel zeker dat de ander de opmaak ziet zoals jij die hebt bedoeld. Om een lettertype in te sluiten, klik je in het lint op Bestand en dan op Opties. In het geopende venter klik je links op Opslaan en rechts schakel je de optie Lettertypen in het bestand insluiten in. Wanneer je heel veel lettertypes hebt gebruikt, kun je de optie daaronder activeren: Alleen in het document gebruikte tekens insluiten. Hierdoor worden alleen de echt gebruikte lettertekens mee opgeslagen.

Soms is handig om de gebruikte lettertypes in het document in te sluiten.

Watch on YouTube