We kennen allemaal de vaste en variabele contracten voor energie. Variabele contracten zijn het meest gangbaar, maar leveranciers dekken zich in met relatief hoge tarieven. Het prijsplafond maakt het dit jaar nog enigszins behapbaar. Tegenwoordig kun je ook voor een dynamisch contract kiezen, waarbij je naast de gebruikelijke opslagen altijd de marktprijs voor energie betaalt. In dit artikel leggen we meer uit over dynamische energiecontracten en wanneer je hier wel (of juist niet) voor zou kunnen kiezen.

Mede door de sterk wisselende energieprijzen kun je momenteel bij geen enkele energieleverancier een vast contract afsluiten. De energieleveranciers wachten daarbij vermoedelijk ook op nieuwe regels over de opzegvergoedingen door toezichthouder ACM. Die vergoedingen zijn nu nog laag, waardoor het risico voor de energieleveranciers te groot wordt om een vaste prijs voor langere tijd af te spreken. Daarom kiezen de meeste mensen noodgedwongen voor een variabel energiecontract.

Maar wist je dat je ook een dynamisch energiecontract kunt afsluiten? Hierbij betaal je eigenlijk steeds de huidige marktprijs voor energie. Het risico van prijsschommelingen ligt dan wel bij jou als afnemer. Daar staat tegenover dat je vaak (maar niet altijd) goedkoper uit bent. Nog niet iedereen is bekend met dit type contract. Daarom zetten we de belangrijkste kenmerken voor je op een rijtje.

Wisselende prijzen

Bij een dynamisch energiecontract betaal je zoals gezegd de marktprijs voor energie. De stroomprijs kan per uur veranderen, afhankelijk van vraag en aanbod. De gasprijs wijzigt per dag. Elke dag om 15.00 uur worden de tarieven voor de volgende dag gepubliceerd, zodat je alvast weet waar je aan toe bent. Bij een variabel contract daarentegen staan de tarieven voor een bepaalde periode vast. Meestal wijzigen deze tarieven twee keer per jaar. Bij onvoorziene marktomstandigheden mogen leveranciers de tarieven echter vaker veranderen. In de praktijk doen ze dat ook – soms zelfs maandelijks.

De tarieven voor stroom kunnen bij een dynamisch contract per uur veranderen.

Hoe wordt de stroomprijs bepaald?

De stroomprijs wordt bepaald door vraag en aanbod. De vraag betreft het gebruik door de industrie en particulieren. Er is vaak een piek rond etenstijd. Bij veel huishoudens gaat de elektrische auto aan de oplader, de inductiekookplaat of oven wordt aangezet en er wordt nog snel een wasje in wasmachine gestopt. Op rustige momenten, bijvoorbeeld ’s nachts, daalt de stroomprijs juist.

Naast de vraag speelt ook het aanbod een rol. Dat hangt af van productie en opwekking. Daarbij is duurzame stroom, die door zonnepanelen en windturbines wordt opgewekt, voordeliger dan stroom die wordt geproduceerd door bijvoorbeeld kolencentrales. Ook dat zie je terug in de prijs. Je kunt de actuele en historische tarieven voor stroom en gas terugzien op onder meer de website van de ANWB.

Op de website van ANWB Energie zijn de actuele energieprijzen in te zien middels een eenvoudige grafiek.

Gratis stroom

Is er volop zon en staat er een harde wind terwijl er relatief weinig vraag is? Dan kan de stroomprijs zelfs negatief worden. Je krijgt dan geld toe voor je verbruik! Door de toeslagen boven op de marktprijs (de energiebelasting en opslag duurzame energie) moet de stroomprijs overigens wel heel ruim negatief worden om er echt aan te verdienen. Dat komt af en toe wel voor, zoals op 23 april 2022, een van de meest extreme voorbeelden. Toen leverde het opladen van je elektrische auto je ongeveer 8 euro op. Omdat de hoeveelheid zonne- en windenergie de komende jaren fors zal toenemen, zal zoiets in de toekomst mogelijk vaker voorkomen. Vooral de productie van windenergie op zee wordt immers fors opgeschroefd.

©Martin Mecnarowski

De productie van windenergie zal de komende jaren flink worden opgeschroefd.

Uitschieters in energieprijzen

De afgelopen maanden is energie heel gunstig geprijsd. De gemiddelde marktprijs (zonder toeslagen) voor stroom ligt over deze januarimaand op 0,12 euro en voor gas 0,80 euro. Het lijkt dus een uitgelezen moment om te profiteren van deze lagere tarieven. Je zit met een dynamisch energiecontract bovendien nergens aan vast. Je kunt altijd overstappen naar een andere aanbieder, soms zelfs zonder opzegtermijn. Wel kun je met een dynamisch energiecontract natuurlijk te maken krijgen met periodes met juist heel hoge tarieven. In de maand augustus 2022 lag de gemiddelde marktprijs (zonder toeslagen) voor stroom bijvoorbeeld rond de 0,50 euro en voor gas rond de 2,50 euro. Dat kan ook in de toekomst weer gebeuren, al word je in 2023 beschermd door het prijsplafond, al is dat met een verbruikslimiet.

Snelle stijgingen

Of een dynamisch energiecontract voor jou interessant is, hangt zodoende vooral af van je gedrag, en in hoeverre je dat kunt aanpassen. Gebruik je vooral stroom in de piekuren? Dan is zo’n contract minder gunstig. Kun je het verbruik ‘sturen’ naar de momenten dat de tarieven laag zijn? Dan kun je optimaal profiteren. Je slaat al een grote slag als je een elektrische auto hebt en zorgt dat je deze oplaadt bij een lage stroomprijs. Daarnaast kun je denken aan het opladen van een thuisaccu, opwarmen van de boiler en het gebruik van huishoudelijke apparaten zoals een wasmachine, wasdroger of vaatwasser in de goedkope uurtjes. En als je een goed geïsoleerd huis hebt, kun je het natuurlijk ook ’s nachts al (elektrisch) voorverwarmen met goedkope stroom. Op momenten dat de stroom duur is, probeer je wat zuiniger te doen.

Verbruik sturen

Of een dynamisch energiecontract voor jou interessant is, hangt zodoende vooral af van je gedrag, en in hoeverre je dat kunt aanpassen. Gebruik je vooral stroom in de piekuren? Dan is zo’n contract minder gunstig. Kun je het verbruik ‘sturen’ naar de momenten dat de tarieven laag zijn? Dan kun je optimaal profiteren. Je slaat al een grote slag als je een elektrische auto hebt, en zorgt dat je deze oplaadt bij een lage stroomprijs. Daarnaast kun je denken aan het opladen van een thuisaccu, opwarmen van de boiler en het gebruik van huishoudelijke apparaten zoals een wasmachine, wasdroger of vaatwasser in de goedkope uurtjes. En als je een goed geïsoleerd huis hebt kun je het natuurlijk ook ’s nachts al (elektrisch) voorverwarmen met goedkope stroom. Op momenten dat de stroom duur is probeer je wat zuiniger te doen.

De meeste leveranciers van dynamische energiecontracten hebben een app waarmee je de energietarieven, je verbruik en de gemaakte kosten nauwgezet kunt volgen.

Voorschotbedragen

De manier van afrekenen verschilt bij aanbieders van dynamisch energiecontracten. Bij sommige aanbieders betaal je achteraf voor je daadwerkelijke verbruik. Je hebt dan meestal lage tarieven in de zomer, maar betaalt wel fors meer in de winter. Andere aanbieders rekenen een voorschot gebaseerd op het verwachte verbruik of ze verrekenen alvast de toeslagen voor dat jaar op maandbasis. Het prijsplafond werkt ook iets anders. In feite werken aanbieders met een gewogen gemiddelde per maand of per jaar, afhankelijk van de aanbieder.

Zonnepanelen

Als je zonnepanelen op het dak hebt, is de manier van verrekenen en salderen wel anders dan je gewend bent. Daardoor kan het minder gunstig uitpakken. Daarover lees je meer in dit artikel. Het komt er in het kort op neer dat je bij een variabel contract je opgewekte energie op jaarbasis één op één (dus tegen hetzelfde tarief) kunt wegstrepen (salderen) tegen de verbruikte stroom. Bij een dynamisch contract krijg je bij het terugleveren de op dat moment geldende stroomprijs uitgekeerd. Dat tarief is mogelijk lager dan het tarief dat je betaalt als je de stroom daadwerkelijk gebruikt. In de praktijk is dat vaak ook zo: de stroom in de zomer is doorgaans goedkoper dan in de winter.

Als je zonnepanelen hebt, pakt een dynamisch contract niet altijd even gunstig uit.

Aanbieders onderling vergelijken

Wil je aanbieders van dynamische energiecontracten onderling vergelijken? De marktprijs voor stroom en gas is voor elke aanbieder gelijk. Daarom kijk je vooral naar de tarieven die wél kunnen verschillen, zoals vastrecht, een vaste prijs per maand die je betaalt voor voor stroom en gas. Ook verschilt per aanbieder de opslag voor stroom per kWh en de opslag voor gas per m3. We zien daar ook best grote verschillen in. Zo is de opslag voor stroom bij Tibber en Zonneplan zo’n tien keer lager dan bij de meeste andere aanbieders.

Toekomst

In de toekomst zullen dynamische energiecontracten steeds gangbaarder worden. Nu komen nog vooral kleine leveranciers als Zonneplan, Tibber, Frank Energie, EasyEnergy, EnergyZero en ANWB met dergelijke energiecontracten. In de toekomst worden ook grote energieleveranciers verplicht om dynamische contracten aan te bieden. Dat zal waarschijnlijk in de nieuwe Energiewet worden opgenomen. Voor eigenaren van zonnepanelen zorgt de salderingsregeling nog voor een lastige afweging. Wel zal de keuze voor een dynamisch contract makkelijker worden als die regeling vanaf 2025 wordt afgebouwd.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Als de zon weer een aantal dagen schijnt, is het moment aangebroken om de barbecue tevoorschijn te halen. Ben je op zoek naar een nieuwe? Wellicht is een elektrische dan iets voor je? Geen last meer van rook, gecontroleerder bakken en beter voor het milieu!

Een elektrische barbecue biedt best wat voordelen ten opzichte van een gewone barbecue. Je hebt bijvoorbeeld geen gedoe met houtskool, een lange opwarmtijd of problemen met wind(richtingen). Je plugt ‘m gewoon in en hij is snel warm, ideaal ook voor spontaan barbecueën. Een ander voordeel is dat de temperatuur nauwkeuriger te regelen is, zodat je eten beter kan worden klaargemaakt en je niet snel bang hoeft te zijn dat de boel verbrandt.

Weber Q 1400

De Weber Q 1400 is een elektrische tafelbarbecue met een robuuste uitstraling en een gietijzeren rooster. Hij warmt snel op en houdt de warmte goed vast, waardoor je eten gelijkmatig gaart en lekker sappig blijft. Met een grilloppervlak van 43 bij 32 cm is er ruimte genoeg om voor 4 tot 6 personen tegelijk te grillen. Schoonmaken gaat makkelijk dankzij de handige vetopvangbak. Het snoer van 1,8 meter geeft wat speelruimte voor gebruik in de tuin of op het balkon. Deze Weber Q 1400 heeft een traploos instelbare temperatuurregeling en de maximale temperatuur ligt rond de 260–290°C.

WMF Lono Master Grill

De WMF Lono Master Grill is een elektrische tafelgrill met twee aparte grillplaten, elk met hun eigen temperatuurregeling. Handig wanneer je bijvoorbeeld vlees en groenten tegelijk wilt klaarmaken, zonder dat de smaken door elkaar lopen. Het grilloppervlak is 50 bij 28 cm, ruim genoeg voor een gezellig etentje met een klein gezelschap. De platen hebben een antiaanbaklaag, waardoor schoonmaken een fluitje van een cent is. De grill ziet er modern uit, met een roestvrijstalen afwerking die stevig en duurzaam aanvoelt. De WMF Lono Master Grill beschikt over vijf temperatuurstanden, waarmee je de warmte per grillplaat kunt instellen.

Outdoorchef CITY Electro 420

De Outdoorchef CITY Electro 420 is een ronde, elektrische barbecue met een stevige driepoot. Hij heeft een grillrooster van bijna 40 cm doorsnee, waardoor je prima kunt koken voor 2 tot 4 personen. De temperatuur kun je instellen in zeven standen, wat fijn is als je nauwkeuriger wilt grillen. Het apparaat heeft een vetopvangschaal die het schoonmaken makkelijker maakt. Hij is niet al te groot en neemt dus weinig plek in, wat ideaal is als je een kleiner terras of balkon hebt. Bovendien voelt de barbecue degelijk aan en kan hij tegen een stootje. De Outdoorchef CITY Electro 420 heeft zeven temperatuurstanden, met een maximale temperatuur tot 300°C.

Gardalux elektrische barbecue 

Deze elektrische barbecue van Gardalux is een eenvoudig model met een grilloppervlak van 37 bij 21 cm. Hij is vooral geschikt voor wie af en toe wil grillen en geen groot apparaat nodig heeft. Met 2000 watt vermogen is hij snel op temperatuur en de vetopvangbak maakt het schoonmaken wat makkelijker. Het is geen uitgesproken luxe model, maar voor deze prijs is het een prima instapmodel voor eenvoudige barbecue-avondjes.

Cadac E-BRAAI

De Cadac E-BRAAI is een moderne, elektrische barbecue met een keramisch gecoat rooster van 38 cm doorsnee. Hij is uitgerust met een digitaal display en kan automatisch de temperatuur regelen tussen 70 en 270 graden. Dat is handig voor wie precies wil weten hoe warm de barbecue is en niet graag gokt. Hij is in ongeveer 4 minuten op temperatuur, zodat je snel kunt beginnen met grillen. Ook het schoonmaken gaat makkelijk door de keramische laag. De Cadac E-BRAAI heeft een digitale temperatuurregeling waarmee je de temperatuur kunt instellen tussen 70°C en 270°C.

Je staat klaar om een foto te maken. Alles klopt: het licht, het moment, je onderwerp. En dan... kaart vol. Of erger: je camera herkent 'm niet eens. Het kiezen van de juiste geheugenkaart is dus heel belangrijk. Maar met al die formaten en capaciteiten kan dat nog best ingewikkeld zijn. In dit artikel lees je hoe je de juiste kaart kiest – eentje die past bij je camera én bij hoe jij fotografeert.

Lees ook: 20 tips om de mooiste foto's te maken met je compactcamera

Welk type past bij jouw camera?

Niet elke kaart past bij elke camera. Het formaat moet kloppen, de snelheid moet aansluiten op wat je ermee doet, en het merk kan het verschil maken tussen probleemloos werken en verlies van data. En dan is er natuurlijk ook nog de capaciteit. Hieronder lees je daar meer over.

Kaartformaat

De ene geheugenkaart is de andere niet. Wat je precies nodig hebt, hangt af van je camera. De meest voorkomende kaartformaten zijn SD (Secure Digital), CompactFlash (CF), XQD en de nieuwere CFexpress-kaarten.

Voor compactcamera's en instapmodel systeemcamera's is SD het meest gebruikte formaat, waarbij je onderscheid maakt tussen SDHC (tot 32GB) en SDXC (boven 32GB). Welke je nodig hebt, check je eenvoudig in je handleiding of via Menu > Instellingen > Geheugenkaart.

Voor professionele systeemcamera's en spiegelreflexen heb je vaak snellere kaarten zoals UHS-II SD-kaarten, XQD of CFexpress nodig, zeker als je 4K-video opneemt of in burst-modus fotografeert.

Snelheid

De snelheidsklasse van een kaart is minstens zo belangrijk als het formaat. Op SD-kaarten vind je aanduiding zoals Class 10, UHS-I of UHS-II, en een getal met een 'U' (bijvoorbeeld U3) of een 'V' (bijvoorbeeld V60). Hoe hoger het getal, hoe sneller de kaart. Voor 4K-video heb je minimaal V30 nodig, terwijl voor 8K-video V60 of V90 wordt aangeraden. Voor het controleren van de compatibiliteit kun je op je camera naar Bestandsinfo gaan en op de INFO-knop drukken terwijl je een foto bekijkt. Hier zie je welke schrijfsnelheid jouw camera gebruikt.

Merk

Merken maken ook verschil. SanDisk, Lexar, Kingston, Sony en Transcend staan goed bekend. Minder bekende kaartjes zijn goedkoper, maar je loopt meer risico op fouten. En een gemiste foto kun je niet terughalen.

Hoeveel opslag heb je nodig?

Dat hangt af van je camera en je manier van fotograferen. Een RAW-bestand van 24 megapixel neemt gemiddeld 30MB in beslag. Een JPEG van dezelfde camera rond de 8MB. En video? Reken voor 4K op zo'n 350MB per minuut. Even rekenen dus: hoeveel foto's of minuten video maak je op een gemiddelde dag? Tel die bij elkaar op en neem daar nog eens de helft extra als veiligheidsmarge.

Wie af en toe foto's maakt met een compactcamera, heeft aan 32GB of 64GB meestal genoeg. Gebruik je een systeemcamera en schiet je in RAW, dan is 128GB een logische keuze. Ga je voor reportages of video-opnames, dan kom je al snel uit op 256GB of meer. Maar: één grote kaart is niet altijd beter dan meerdere kleinere. Mocht er iets misgaan, dan ben je niet meteen álles kwijt.

©Jimmyi23

Dit kan er misgaan – en zo voorkom je dan

Een fout die vaak gemaakt wordt: de kaart verwijderen terwijl de camera nog bezig is met schrijven. Dat kun je zien aan het knipperende lampje. Wacht altijd tot dat uit is voordat je de kaart verwijdert of de camera uitschakelt.

Ga er ook niet vanuit dat geheugenkaarten eindeloos meegaan. Ze hebben een beperkt aantal schrijfcycli. Gebruik je je kaart intensief, dan is vervangen om de twee tot drie jaar verstandig.

Onderhoud verlengt de levensduur. Formatteer je kaart eens per maand via het menu van de camera – niet op je computer. Camera's gebruiken een specifieke bestandsstructuur, en die raakt snel in de war als je via een computer formatteert.

Bewaar je kaarten op een droge plek, bij voorkeur in een beschermend doosje. Houd ze uit de buurt van magnetische velden van bijvoorbeeld speakers of telefoons. Werkt een kaart niet goed? Maak de contactpunten dan schoon met een droge, zachte doek.

©PheelingsMedia

Zekerheid zit in de voorbereiding

Een goede geheugenkaart maakt het verschil tussen zorgeloos fotograferen en frustratie achteraf. Kijk verder dan alleen de opslagcapaciteit. Snelheid, betrouwbaarheid en compatibiliteit met je camera zijn minstens zo belangrijk. Kies voor kwaliteit, stem af op je manier van werken en verzorg je kaart goed. Dan kun je blijven focussen op wat er echt toe doet: het vastleggen van het juiste moment.