We kennen allemaal de vaste en variabele contracten voor energie. Variabele contracten zijn het meest gangbaar, maar leveranciers dekken zich in met relatief hoge tarieven. Het prijsplafond maakt het dit jaar nog enigszins behapbaar. Tegenwoordig kun je ook voor een dynamisch contract kiezen, waarbij je naast de gebruikelijke opslagen altijd de marktprijs voor energie betaalt. In dit artikel leggen we meer uit over dynamische energiecontracten en wanneer je hier wel (of juist niet) voor zou kunnen kiezen.

Mede door de sterk wisselende energieprijzen kun je momenteel bij geen enkele energieleverancier een vast contract afsluiten. De energieleveranciers wachten daarbij vermoedelijk ook op nieuwe regels over de opzegvergoedingen door toezichthouder ACM. Die vergoedingen zijn nu nog laag, waardoor het risico voor de energieleveranciers te groot wordt om een vaste prijs voor langere tijd af te spreken. Daarom kiezen de meeste mensen noodgedwongen voor een variabel energiecontract.

Maar wist je dat je ook een dynamisch energiecontract kunt afsluiten? Hierbij betaal je eigenlijk steeds de huidige marktprijs voor energie. Het risico van prijsschommelingen ligt dan wel bij jou als afnemer. Daar staat tegenover dat je vaak (maar niet altijd) goedkoper uit bent. Nog niet iedereen is bekend met dit type contract. Daarom zetten we de belangrijkste kenmerken voor je op een rijtje.

Wisselende prijzen

Bij een dynamisch energiecontract betaal je zoals gezegd de marktprijs voor energie. De stroomprijs kan per uur veranderen, afhankelijk van vraag en aanbod. De gasprijs wijzigt per dag. Elke dag om 15.00 uur worden de tarieven voor de volgende dag gepubliceerd, zodat je alvast weet waar je aan toe bent. Bij een variabel contract daarentegen staan de tarieven voor een bepaalde periode vast. Meestal wijzigen deze tarieven twee keer per jaar. Bij onvoorziene marktomstandigheden mogen leveranciers de tarieven echter vaker veranderen. In de praktijk doen ze dat ook – soms zelfs maandelijks.

Hoe wordt de stroomprijs bepaald?

De stroomprijs wordt bepaald door vraag en aanbod. De vraag betreft het gebruik door de industrie en particulieren. Er is vaak een piek rond etenstijd. Bij veel huishoudens gaat de elektrische auto aan de oplader, de inductiekookplaat of oven wordt aangezet en er wordt nog snel een wasje in wasmachine gestopt. Op rustige momenten, bijvoorbeeld ’s nachts, daalt de stroomprijs juist.

Naast de vraag speelt ook het aanbod een rol. Dat hangt af van productie en opwekking. Daarbij is duurzame stroom, die door zonnepanelen en windturbines wordt opgewekt, voordeliger dan stroom die wordt geproduceerd door bijvoorbeeld kolencentrales. Ook dat zie je terug in de prijs. Je kunt de actuele en historische tarieven voor stroom en gas terugzien op onder meer de website van de ANWB.

Gratis stroom

Is er volop zon en staat er een harde wind terwijl er relatief weinig vraag is? Dan kan de stroomprijs zelfs negatief worden. Je krijgt dan geld toe voor je verbruik! Door de toeslagen boven op de marktprijs (de energiebelasting en opslag duurzame energie) moet de stroomprijs overigens wel heel ruim negatief worden om er echt aan te verdienen. Dat komt af en toe wel voor, zoals op 23 april 2022, een van de meest extreme voorbeelden. Toen leverde het opladen van je elektrische auto je ongeveer 8 euro op. Omdat de hoeveelheid zonne- en windenergie de komende jaren fors zal toenemen, zal zoiets in de toekomst mogelijk vaker voorkomen. Vooral de productie van windenergie op zee wordt immers fors opgeschroefd.

©Martin Mecnarowski

Uitschieters in energieprijzen

De afgelopen maanden is energie heel gunstig geprijsd. De gemiddelde marktprijs (zonder toeslagen) voor stroom ligt over deze januarimaand op 0,12 euro en voor gas 0,80 euro. Het lijkt dus een uitgelezen moment om te profiteren van deze lagere tarieven. Je zit met een dynamisch energiecontract bovendien nergens aan vast. Je kunt altijd overstappen naar een andere aanbieder, soms zelfs zonder opzegtermijn. Wel kun je met een dynamisch energiecontract natuurlijk te maken krijgen met periodes met juist heel hoge tarieven. In de maand augustus 2022 lag de gemiddelde marktprijs (zonder toeslagen) voor stroom bijvoorbeeld rond de 0,50 euro en voor gas rond de 2,50 euro. Dat kan ook in de toekomst weer gebeuren, al word je in 2023 beschermd door het prijsplafond, al is dat met een verbruikslimiet.

Snelle stijgingen

Of een dynamisch energiecontract voor jou interessant is, hangt zodoende vooral af van je gedrag, en in hoeverre je dat kunt aanpassen. Gebruik je vooral stroom in de piekuren? Dan is zo’n contract minder gunstig. Kun je het verbruik ‘sturen’ naar de momenten dat de tarieven laag zijn? Dan kun je optimaal profiteren. Je slaat al een grote slag als je een elektrische auto hebt en zorgt dat je deze oplaadt bij een lage stroomprijs. Daarnaast kun je denken aan het opladen van een thuisaccu, opwarmen van de boiler en het gebruik van huishoudelijke apparaten zoals een wasmachine, wasdroger of vaatwasser in de goedkope uurtjes. En als je een goed geïsoleerd huis hebt, kun je het natuurlijk ook ’s nachts al (elektrisch) voorverwarmen met goedkope stroom. Op momenten dat de stroom duur is, probeer je wat zuiniger te doen.

Verbruik sturen

Of een dynamisch energiecontract voor jou interessant is, hangt zodoende vooral af van je gedrag, en in hoeverre je dat kunt aanpassen. Gebruik je vooral stroom in de piekuren? Dan is zo’n contract minder gunstig. Kun je het verbruik ‘sturen’ naar de momenten dat de tarieven laag zijn? Dan kun je optimaal profiteren. Je slaat al een grote slag als je een elektrische auto hebt, en zorgt dat je deze oplaadt bij een lage stroomprijs. Daarnaast kun je denken aan het opladen van een thuisaccu, opwarmen van de boiler en het gebruik van huishoudelijke apparaten zoals een wasmachine, wasdroger of vaatwasser in de goedkope uurtjes. En als je een goed geïsoleerd huis hebt kun je het natuurlijk ook ’s nachts al (elektrisch) voorverwarmen met goedkope stroom. Op momenten dat de stroom duur is probeer je wat zuiniger te doen.

Voorschotbedragen

De manier van afrekenen verschilt bij aanbieders van dynamisch energiecontracten. Bij sommige aanbieders betaal je achteraf voor je daadwerkelijke verbruik. Je hebt dan meestal lage tarieven in de zomer, maar betaalt wel fors meer in de winter. Andere aanbieders rekenen een voorschot gebaseerd op het verwachte verbruik of ze verrekenen alvast de toeslagen voor dat jaar op maandbasis. Het prijsplafond werkt ook iets anders. In feite werken aanbieders met een gewogen gemiddelde per maand of per jaar, afhankelijk van de aanbieder.

Zonnepanelen

Als je zonnepanelen op het dak hebt, is de manier van verrekenen en salderen wel anders dan je gewend bent. Daardoor kan het minder gunstig uitpakken. Daarover lees je meer in dit artikel. Het komt er in het kort op neer dat je bij een variabel contract je opgewekte energie op jaarbasis één op één (dus tegen hetzelfde tarief) kunt wegstrepen (salderen) tegen de verbruikte stroom. Bij een dynamisch contract krijg je bij het terugleveren de op dat moment geldende stroomprijs uitgekeerd. Dat tarief is mogelijk lager dan het tarief dat je betaalt als je de stroom daadwerkelijk gebruikt. In de praktijk is dat vaak ook zo: de stroom in de zomer is doorgaans goedkoper dan in de winter.

©tong2530 - stock.adobe.com

Aanbieders onderling vergelijken

Wil je aanbieders van dynamische energiecontracten onderling vergelijken? De marktprijs voor stroom en gas is voor elke aanbieder gelijk. Daarom kijk je vooral naar de tarieven die wél kunnen verschillen, zoals vastrecht, een vaste prijs per maand die je betaalt voor voor stroom en gas. Ook verschilt per aanbieder de opslag voor stroom per kWh en de opslag voor gas per m3. We zien daar ook best grote verschillen in. Zo is de opslag voor stroom bij Tibber en Zonneplan zo’n tien keer lager dan bij de meeste andere aanbieders.

Toekomst

In de toekomst zullen dynamische energiecontracten steeds gangbaarder worden. Nu komen nog vooral kleine leveranciers als Zonneplan, Tibber, Frank Energie, EasyEnergy, EnergyZero en ANWB met dergelijke energiecontracten. In de toekomst worden ook grote energieleveranciers verplicht om dynamische contracten aan te bieden. Dat zal waarschijnlijk in de nieuwe Energiewet worden opgenomen. Voor eigenaren van zonnepanelen zorgt de salderingsregeling nog voor een lastige afweging. Wel zal de keuze voor een dynamisch contract makkelijker worden als die regeling vanaf 2025 wordt afgebouwd.

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).