Bij fotografie is de stand van de zon soms erg belangrijk. Een specifieke schaduwval kan een foto maken of breken. En dan zijn er ook nog het gouden en blauwe uur. Met de app Solar Watch ben je altijd op de hoogde van de zonstand. Dit kun je er allemaal mee.

Meer serieuze fotografen en professionals moeten vaak met van alles en nog wat rekening houden tijdens hun ‘fotosafari’s’. Een van die dingen is schaduw. Stel je moet als makelaar – om maar wat te noemen – een pand fotograferen. Dan komt dat natuurlijk het best tot z’n recht als het niet net in een donkere schaduw staat, dat maakt een object al snel een stuk onaantrekkelijker. Bovendien lijkt het dan of je als toekomstige bewoner wellicht altijd in het donker zit. ‘Want anders was die foto immers wel op een ander tijdstip gemaakt, toch?’. 

Nu kun je zelf in je eigen omgeving en misschien zelfs een flink deel van de stad waar je onderdeel van uitmaakt grofweg inschatten waar wanneer zaken in het zonnetje staan. Dat wordt al snel anders als je in vreemde omgevingen beland. Dan komt de app Solar Watch voor iOS en iPadOS prima van pas. Je kunt er bijvoorbeeld prima op zien wanneer welke kant van een beoogde straat in ’t zonnetje staat (of juist niet als je nou net schaduw nodig hebt). Ook de shaduwval is ermee te achterhalen.

Tabel ontdekken

Start de app en je ziet een tabel geldig voor jouw locatie. Vrees niet: de ‘droge’ tabel kan desgewenst straks door een kaartprojectie vervangen worden. Komen we zo op terug. Eerst toch even naar die tabel kijken, want daar zijn wel degelijk interessante dingen in te vinden! 

Ten eerste zie je de verschillende soorten schemeringsmomenten. Belangrijk zijn zonder meer zonsop- en ondergang. Mocht je een foto daarvan willen scoren, dan zit je met die tijdstippen gewapend alvast op de eerste rang. Mits je zorgt voor vrij zicht naar het oosten of westen. 

©PXimport

Gouden uur

Dan is er het Golden hour, waar je twee keer per dag van kunt profiteren: in de ochtend na zonsopgang en in de avond voor zonsondergang. In de ochtend kun je vaak schitterende skylinefoto’s schieten in het wat ‘kouder’ aandoende gouden uur dan. Ook perfect voor straatbeelden in grote steden en dergelijke. Ook geldt dat het ochtend-gouden uur ideaal is voor winterse opnamen: sneeuw, ijzel enzovoort zijn dan nog niet gesmolten door oplopende temperaturen.

Het gouden uur voor zonsondergang levert vaak meer ‘opgewarmde’ plaatjes op. Ook bruikbaar voor net genoemde doelen, maar zeker ook voor warm aandoende taferelen op een al even warme zomerdag. Mogelijk minder geschikt voor winterse taferelen, zeker als de temperatuur overdag waarden boven nul heeft aangetikt.

Wil je overigens van welk gouden uur ook kunnen genieten dan is een liefst flink wolkenloze hemel wel noodzakelijk. Een dik grijs wolkendek en er valt niks spannends te beleven.

Blauwe uren

De blauwe uren zijn minder afhankelijk van een heldere lucht (al maakt het ’t vaak net wat mooier). Ze beginnen na zonsondergang (of wat voor zonsopgang). Het blauwige licht van de lucht zorgt dan voor veel levendiger avondfoto’s. Het zijn de momenten waarop straatverlichting, neonreclame’s, kantoor- en huisverlichting al aan zijn gegaan, maar er ook nog altijd een donkerblauwe waas in de lucht waarneembaar is. Burgerlijke schemering (en soms een stukje nautische schemering) zijn de uren die je moet hebben in dat geval. 

Wil je tot slot zo’n kort mogelijke schaduw in je foto’s om wat voor reden dan ook, dan heb je het hoogste punt dat de zon bereikt nodig. In de tabel vind je dat terug als Meridiaan. Vanzelfsprekend is het precieze moment oneindig kort, maar in je foto merk je niet veel van een kwartier voor of na de meridiaan. Kortom: gewapend met deze kennis én de tabel uit Solar Watch kun je al flink wat beslissingen nemen.

©PXimport

Kaart, satelliet en 3D

Voor maanfotografen is de knop Maan in de knoppenbalk onderin nog interessant, je kunt er de stand- en fase van de maan mee terugvinden. Ook is er een verder doorlopende maandkalender en worden onder de knop Kalender bijzondere verschijnselen als een supermaan of maansverduistering (al dan niet gedeeltelijk) aangegeven. 

Nu wordt het tijd voor de meer interessante optie die Solar Watch te bieden heeft: een projectie van de zon (en maan) op een kaart. Tik op de kaartknop en je ziet je eigen locatie. Middels de zoekknop kun je een locatie zoeken. In de standaard (en wat ons betreft meest handige) kaartweergave – gewoon recht van boven – zie je de zonnestand (of tik op de maan voor een maanstand) in een boog. Veeg je vinger over de grafiek onder de kaart en je ziet precies waar de zon staat. En daarmee ook welke gebouwen in de schaduw staan en welke niet. 

Handig hierbij is de satellietweergave, die geeft een net wat meer realistisch beeld. Ook kun je dan zien of er mogelijk nog gebouwen voor jouw gewenste object staan. Omdat de app Apple Maps gebruikt, zijn er in Europa nog vrij weinig steden die in 3D getekend worden op de kaart terug te vinden. In het geval van Amerikaanse steden is er wél het een en ander aan 3D te vinden, wat het nóg weer makkelijker maakt om je fotopositie (en tijdstip) te vinden. 

Let daarbij wel op dat de shaduwen die zichtbaar zijn in de 3D-kaart of satellietfoto niet veranderen bij het wijzigen van ’t tijdstip! Dat kan ook niet, want die foto’s zijn nou eenmaal gemaakt op een bepaalde tijd en er zijn dus vast ingebakken schaduwen te zien. Je daar niet door laten afleiden dus.

©PXimport

AR, kijk om je heen

Een laatste aardigheidje is de AR-knop. Druk je daarop, dan zie je een live-beeld van de plek waar je staat. Met daarop geprojecteerd een ‘zonneboog’ (of maanboog, naar wens), wellicht even ‘rondkijken’ om ‘m te vinden. Hier op kun je zien waar de zon precies staat op een bepaald tijdstip, geprojecteerd in real-time op de omgeving. Dat is bijvoorbeeld handig voor interieurfotografie, zo weet je precies wanneer het zonnetje op een mooie manier naar binnen schijnt. 

De al genoemde maanfotografen kunnen hun statief en camera alvast opstellen op een plek waar ze zo lang mogelijk vrij zicht hebben op onze kazige nabuur. Al met al een verdraaid handige app om altijd op je telefoon of tablet bij de hand te hebben. Misschien relatief zinloos voor de jachtige stedentrips waar je afhankelijk bent van een programma aan activiteiten, maar ideaal voor als je vrij kunt rondlopen. Plan voor vertrek de plekken die je in het voor jou mooiste licht wilt fotograferen en je komt thuis met foto’s die net weer wat aantrekkelijker zijn!

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!

Denk jij erover na om van zorgverzekering te wisselen? Dat moet je nu in actie komen! Wil je niet alleen een lagere premie, maar ook nog eens een cashback? Stap dan over via CashbackXL. Je bespaart dan namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Je hebt dus nog een paar dagen de tijd. Redenen genoeg om dat te doen: veel mensen vinden de premie bij hun huidige verzekeraar te hoog, of ze houden hun aanvullende verzekeringen eens goed tegen het licht en besluiten dat het wel wat minder kan. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.