iPadOS 15 en iOS 15 zijn gelanceerd en inmiddels is de eerste kleine (maar broodnodige) update naar versie 15.0.1 achter de rug. Tijd om eens te kijken wat het nieuwe OS écht te bieden heeft. We focussen ons hier op iPadOS, maar veel is ook toepasbaar op iOS.

De lancering van iPadOS 15 (in de rest van dit artikel noemen we iOS 15 niet apart meer, maar bedoelen het wel ook te noemen…) verliep niet bepaald vlekkeloos. De nieuwste versie werd geplaagd door diverse serieuze bugs, waarvan de meest ergerlijke verholpen zijn na de update naar 15.0.1. iPadOS 15 is trouwens veel meer een evolutie dan een revolutie, wat voor serieuze gebruikers erg prettig is. Een van de minder direct in het oog springende maar erg handige nieuwtjes is, dat je veel meer controle hebt over afdrukken. Eindelijk zijn kwaliteit en papierinstellingen beschikbaar, waarmee de iPad (en iPhone) voor serieuze afdruktaken ingezet kunnen worden.

©PXimport

Wel zien we dat dit onderdeel ook nog niet helemaal 100% werkt, bij ons springt de standaard papierinstelling A4 nog wel eens terug naar Enveloppe. Dat vereist enig opletwerk om niet geconfronteerd te worden met een hele berg voor een fractie gevulde pagina’s. Mooier zou geweest zijn als je als gebruiker simpelweg verschillende printprofielen aan kan maken en deze ook bewaard worden. Een ander gekkigheidje is dat de afdrukkwaliteit altijd op Normaal staat, terwijl Hoog ook beschikbaar is. Maar steeds opnieuw geselecteerd dient te worden wat met name bij laserprinters onzin is. Daar ga je gewoon altijd voor Hoog omdat het qua afdruksnelheid meestal niks uitmaakt. Hoe dan ook: de afdrukmogelijkheden zijn beslist een verbetering, maar verdienen nog wel wat polijstwerk.

Safari: even wennen

Safari is volledig op de schop gegaan. Ondanks waarschuwingen van vele beta-testers heeft Apple toch voor een scala aan soms tamelijk drastische vernieuwingen gekozen. Werken met tabbladen zal zonder meer wennen worden. Een andere feature die door Apple de hemel in geprezen werd is ‘pull to refresh’. Ofwel: trek een geopende pagina naar beneden en deze wordt ververst. Helaas blijkt dit tot een ramp te leiden in combinatie met een muis en een toetsenbord. Ben jij bijvoorbeeld in een online app (Google Docs of een CMS) een tekst aan het tikken en scroll je per ongeluk te ver naar boven, dan wordt de pagina ververst. Wat veelal leidt tot verlies van al het getikte materiaal (zeker als er nog niks was opgeslagen). Meest irritante is dat pull to refresh op geen enkele manier uitschakelbaar is en wat ons betreft dus als een bug beschouwd kan worden. Afwachten maar of dat ooit opgelost gaat worden. Voor serieus productiewerk bevelen we je voor nu een alternatieve browser als Brave aan. Daarin kan die optie wél uitgezet worden. Voor de uiteindelijke rendersnelheid van webpagina’s maakt het trouwens niks uit of je een alternatief gebruikt: alle surrogaatbrowsers voor iPadOS maken onder de motorkap namelijk gebruik van de systeembrowser-engine Webkit. Kortom: een overstap is een eitje zonder zorgen.

©PXimport

Snelle notitie

Alleraardigst werkt het nieuwe snelle mini-notitieblaadje. Schuif diagonaal vanuit de rechter onderhoek van je scherm naar linksboven en het kleinood opent. Ideaal om tijdens een telefoongesprek snel wat zaken te noteren. Tik je op Gereed, dan wordt de notitie bewaard en vind je Je snelle notitie terug in de ‘gewone’ app Notities. Het is een van die kleinigheden die ’t gebruik van je iPad of iPhone vereenvoudigen. Al werkt de schuifmethode op die iPad niet om de optie te activeren, daarvoor moet je de ‘snelle notitie’ toevoegen aan het Bedieningspaneel. Dat doe je door de app Instellingen te starten, gevolgd door een tik op Bedieningspaneel links. Tik dan rechts op de groene + voor de optie Snelle notitie. Het bedieningspaneel op je door van rechtsboven in beeld naar beneden te schuiven, alwaar je de net toegevoegde optie dan terugvindt.

©PXimport

Muis en toetsenbord

Zoals te verwachten werkt de iPad ook onder iOS 15 prima met muis en toetsenbord. Minpuntje is echter, dat zodra je gaat tikken er een forse zwevende knoppenbalk onderin beeld verschijnt die niet verwijderbaar is. Wel kun je ‘m kleiner maken door naar links of rechts onder in beeld te slepen; het wordt dan een ding ter grootte van een fors uitgevallen knop. Heel veel apps houden geen rekening met die balk, en websites natuurlijk al helemaal niet. Dat zorgt er soms voor dat de balk over essentiële bedieningselementen ligt wat tot regelmatig heen en weer schuiven leidt. Hopelijk komt ook daar in een komende update een oplossing voor. De balk zou ten minste – net als in voorgaande versies van iPadOS – weg te vegen moeten zijn. An sich tref je er wat aardige maar zeker niet onmisbare opmaakknoppen en een dicteerknopje in aan. Maar die tref je elders in apps en onderdelen ook aan. Mag wat ons betreft allemaal weg, want zit nu vooral in de weg. Wat ook best eens aangepast mag worden is het qua nauwkeurigheid best wat ‘fuzzy’ grijze balletje als muiscursor, dat mag gewoon een bruikbaar pijltje worden.

©PXimport

Widgets

Ook nieuw in iPadOS 15 is dat je voortaan overal widgets kunt plaatsen. Kwestie van een willekeurige app wat langer ingedrukt houden en in het geopende contextmenu voor Wijzig beginscherm kiezen. Tik dan op de + linksboven en voeg widgets toe. Ook nieuw in iPadOS 15 is de appbibliotheek. Die kenden we al van de iPhone en het betreft hier automatisch door iPadOS thematisch geordende apps. Ideaal voor de chaoten die nooit de moeite hebben genomen om zelf apps in thematische mappen te organiseren! Minder noodzakelijk voor een ieder die dat wel gedaan heeft. Je bereikt het paneel met de appbibliotheek door naar het allerlaatste startscherm te vegen (het zit helemaal rechts). Of tik op de nieuwe knop in het dock. Gebruik je de appbibliotheek niet, dan is het alleen maar zonde van de ruimte dat die knop daar zit. Om ‘m te verwijderen start je de app Instellingen. Tik in de kolom links op Beginscherm en dock, om vervolgens rechts de schakelaar Toon appbibliotheek in dock uit te zetten. Nu heb je weer wat extra ruimte in dat dock!

Tekst in afbeeldingen selecteren

Een van de meest genoemde handigheidjes is de mogelijkheid om tekst te selecteren en kopiëren vanuit foto’s en andere afbeeldingen als bijvoorbeeld screenshots. Alleen: die optie staat standaard niet aan! Om dat alsnog voor elkaar te krijgen is het allereerst zaak om als extra taal Engels toe te voegen. Officieel werkt de functie alleen voor bepaalde talen en Nederlands zit daar nog niet bij. Geen nood, want het betekent alleen dat je niet van bijvoorbeeld Japans naar Nederlands kunt vertalen. Maar wel naar Engels of Duits wat in onze contreien veelal geen probleem is. De kopieerfunctie werkt ook gewoon in het Nederlands, mits geactiveerd. Heb je in de app Instellingen de tweede (of derde, vierde etc) taal Engels toegevoegd via Algemeen, Taal en Regio en Voeg taal toe (waarbij je de eerste taal vanzelfsprekend op Nederlands laat staan), dan is het tijd om de verschenen schakelaar Livetekst aan te zetten. Vanaf nu kun je tekst in foto’s selecteren, waarbij de herkenningsgraad verbazingwekkend hoog is. Vaak 100% bij zelfs beroerde resoluties merken we. Ontbreekt de schakelaar, dan ondersteunt jouw (oudere) toestel het trucje helaas niet.

©PXimport

Geheugengebruik

Waar vooral iPad (Pro)-gebruikers gelukkig van gaan worden is het efficiëntere geheugenbeheer in iPadOS 15. Waarbij geldt dat apps veel meer RAM mogen gebruiken dan voorheen. Wat zware foto- en videobewerkingsapps alsmede multitasking een duidelijk merkbare boost geeft en zorgt voor meer stabiliteit.

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.

Standaard is de cloudopslag van Microsoft op alle Windows 11-apparaten ingeschakeld. Maar misschien is OneDrive niet je favoriete cloudplatform en wil je deze pauzeren, uitschakelen of zelfs verwijderen. Op deze manieren doe je dat.

Pauzeren

OneDrive slaat je gegevens op externe servers op. Zorgen over de privacy van je gegevens kan een reden zijn om deze cloudopslag uit te schakelen. Maar ook prestatieproblemen op een ouder systeem of het feit dat je inmiddels de opslaglimiet hebt bereikt, kunnen goede redenen zijn om OneDrive op non-actief te zetten. Via het OneDrive-menu kun je de synchronisatie pauzeren. Klik op de kleine pijl omhoog naast de wifi- en volumeknoppen in de rechterbenedenhoek van het bureaublad om het systeemvak te openen. Selecteer het OneDrive-pictogram en open dan de instellingen via de knop in vorm van het tandwieltje. Hier kun je de optie Synchroniseren onderbreken selecteren. Daarna bepaal je of je OneDrive 2, 8 of 24 uur wilt stopzetten.

Uitschakelen

Het is ook mogelijk om de OneDrive-app volledig uit te schakelen. Uiteraard stopt dan de synchronisatie totdat je de app opnieuw inschakelt of totdat je de pc opnieuw opstart. Klik weer op het OneDrive-pictogram in het systeemvak en open de instellingen. Vervolgens kies je opnieuw Synchroniseren onderbreken. Deze keer selecteer je geen tijdsduur, maar ga je onderaan naar de optie OneDrive afsluiten. Dan verschijnt een pop-upbericht met de vraag of je zeker bent, want dan stopt de synchronisatie en worden er niet langer back-ups in de cloud gemaakt. Klik nogmaals op OneDrive afsluiten om te bevestigen.

Verwijderen

Wil je voorkomen dat deze dienst ooit nog bestanden naar de cloud uploadt, dan kun je OneDrive ook definitief verwijderen. Ga naar het instellingenvenster van Windows. De snelste manier om daar te komen is om Windows-toets+I in te drukken. In het linkermenu klik je op Apps. Daarna selecteer je in het rechterdeel de optie Geïnstalleerde apps. Vervolgens krijg je een lijst van alle apps die op de pc geïnstalleerd zijn. Je kunt naar OneDrive zoeken via de zoekbalk of je scrolt door de alfabetische lijst tot je bij Microsoft OneDrive komt. Klik op de knop met de drie puntjes naast deze app en selecteer Verwijderen. Wanneer de knop Verwijderen er niet is of lichtgrijs is, kun je in de plaats daarvan de optie Wijzigen selecteren en vervolgens kiezen om de app uit te schakelen. Deze blijft dan permanent uitgeschakeld tot je besluit om OneDrive opnieuw in te schakelen.