ID.nl logo
Tiktok kan miljardenclaim verwachten in Nederland
© Reshift Digital
Huis

Tiktok kan miljardenclaim verwachten in Nederland

Het sociale netwerk TikTok, dat begon onder de naam Musical.ly, is in korte tijd immens populair geworden. Het wordt vooral gebruikt door kinderen die voor de smartphonecamera een dansje doen. Maar die onschuldige associatie lijkt voorgoed verleden tijd. Het bedrijf wordt links en rechts beschuldigd en aangeklaagd. Zo ook in Nederland, met een claim van miljarden euro's. Alles over de TikTok-schadeclaim.

TikTok ligt al jaren onder vuur als het aankomt op privacy. Er is een massaclaim ingediend vanwege de privacyschending van TikTok van jonge gebruikers. In dit artikel leggen je alles hierover uit.

  • Waarom TikTok zo onder vuur ligt
  • Deze partijen claimen de miljardenschade
  • Maakt de rechtszaak kans?
  • Veiligheid en TikTok gaan niet hand-in-hand, lees hiervoor ook Onduidelijkheid over TikTok-hack

TikTok is de afgelopen jaren explosief gegroeid, vooral bij een jonge doelgroep die door sociale netwerken zó wordt begeerd. Met korte snackfilmpjes, waarin vaak dansjes worden gedaan, wordt de aandacht van veel tieners en jongvolwassenen gegrepen én op een verslavende manier vastgehouden. Zo kunnen er immens veel data worden getapt van deze gebruikersgroepen én heb je veel tijd en aandacht om deze gebruikers advertenties te serveren. 

Alleen die die data- en advertentiehonger is gebonden aan regels. Wanneer je gebruikers een kwetsbare doelgroep vormen, zoals jongeren, zijn de regels extra scherp. Je voelt hem al aankomen: hier wringt de schoen.

Hoeveel gebruikers heeft TikTok? Uit onderzoek van NewCom van begin 2021 blijkt dat TikTok enorm groeit. Inmiddels zijn er 1,7 miljoen Nederlandse gebruikers, van wie er 836.000 dagelijks het sociale netwerk bezoeken. Vooral bij kinderen tussen de 15 en 19 jaar groeit het gebruik van TikTok hard, maar ook twintigers weten de site en app steeds vaker te vinden. Onder deze doelgroepen is TikTok Facebook al gepasseerd.

Amerikaans vergrootglas

TikTok ligt al langer onder een vergrootglas. Dat komt met name door de Chinese afkomst van moederbedrijf ByteDance en de spionagezorgen die daarmee samengaan. Sociale media, niet alleen TikTok, hebben een rampzalige reputatie als het aankomt op gebruikersdata verzamelen om de aandacht van gebruikers vast te houden en hen gepersonaliseerde advertenties voor te schotelen. Data die het moederland ongetwijfeld ook interessant vindt en kan opeisen, ongeacht of ByteDance kwade intenties heeft met de data. 

Bovendien is het niet ondenkbaar dat China invloed uitoefent op de inhoud van TikTok. Een clipje waarin aandacht wordt gevraagd voor de bezetting en onderdrukking van Hongkong, Tibet, Taiwan en de Oeigoerse bevolking zal niet zo snel viral gaan via TikTok. Hoewel dit natuurlijk geen problemen zijn die leven onder de erg jonge gebruikersgroep van de app.

De zorgen waren in ieder geval groot genoeg voor de toenmalige Amerikaanse president Trump om TikTok in de ban te doen. Allereerst door overheids- en defensiemedewerkers te verbieden de app te installeren. Later eiste Trump dat de Amerikaanse tak van ByteDance aan een Amerikaans bedrijf verkocht werd, zodat de gebruikersdata niet in China terecht zouden komen.

Allereerst werd de te verkopen boedel aan Microsoft aangeboden, die deal ketste af. Vervolgens kwam Oracle in beeld, waarbij de onderhandelingen in de ijskast werden gezet toen Trump plaatsmaakte voor president Biden. Tijdens een interview op The Code Conference noemde Microsoft-topman Satya Nadella de situatie “het vreemdste project waar ik ooit aan heb gewerkt”. 

Uiteraard was TikTok zeer interessant voor Microsoft, maar de omstandigheden waren bizar. De deadline voor de verkoop werd verplaatst van 12 naar 26 november 2020, vervolgens 4 december en werd ten slotte losgelaten. De verkoop van TikTok stond niet meer op de agenda na de Amerikaanse verkiezingen.

©PXimport

Ondanks alle commotie is TikTok enorm populair, omdat het zo aanstekelijk werkt.

Privacyzorgen in Europa

In Europa spelen er ook grote zorgen omtrent TikTok, maar dan zonder het circus. Het sociale netwerk ligt ook onder een vergrootglas vanwege vermeende dataverzameling en er lopen meerdere onderzoeken, zowel Europabreed als in afzonderlijke landen. Op 22 juli 2021 kreeg TikTok nog een boete opgelegd van 750.000 euro door de Autoriteit Persoonsgegevens. Dat komt omdat de voorwaarden in het Engels waren opgesteld en daardoor niet voor iedereen goed begrijpelijk is. 

Met name omdat dit een jonge doelgroep betreft, wordt het TikTok kwalijk genomen en viel de boete relatief hoog uit. De AP stelt: “Kinderen worden als extra kwetsbare groep gezien in de wetgeving. Zij zijn zich minder bewust van de gevolgen van hun handelen, juist ook bij de verwerking van hun persoonsgegevens door sociale media. Daarom krijgen kinderen extra bescherming van de privacywet.” TikTok biedt inmiddels sinds juli de voorwaarden ook in het Nederlands aan.

De AP heeft verdere onderzoeken naar TikTok overgedragen aan de Ierse privacy-autoriteit, aangezien het sociale netwerk daar sinds kort zijn Europese hoofdkantoor heeft. “We dragen nu verschillende uitkomsten van ons onderzoek over aan de Ierse Autoriteit Persoonsgegevens. Aanvankelijk had TikTok geen hoofdvestiging in Europa en konden wij dit vanuit Nederland oppakken, maar tijdens het onderzoek van de AP heeft TikTok zich definitief gevestigd in Ierland.”

©PXimport

Europese privacyregels zijn een stuk strenger dan de regels in de meeste andere landen.

Massaclaim

Ook de rechter heeft het druk met TikTok. Intussen is er een massaclaim ingediend door de Consumentenbond, die met stichting Take Back Your Privacy naar de rechter is gestapt om een schade van twee miljard euro te verhalen op TikTok. 

De stichting stelt: “TikTok doet alsof kinderen gratis gebruikmaken van de TikTok-app. Maar het gebruik is helemaal niet gratis. TikTok maakt van ‘de gebruiker’ het product. TikTok incasseert jaarlijks miljarden winst door advertentieverkoop. Die advertenties kan TikTok verkopen door de persoonsgegevens van de kinderen te gebruiken die het bedrijf in strijd met de wet verzamelt. Gebruikers worden onvoldoende, onduidelijk en onjuist geïnformeerd over de manier waarop hun persoonsgegevens worden gevangen. Bovendien verzamelt TikTok veel meer gegevens dan nodig is, zonder een geldige grondslag te hebben om dat te doen.”

Arnoud Engelfriet, ICT-jurist bij ICTRecht legt uit hoe deze claim in elkaar steekt: “Allereerst is het onder de AVG simpelweg niet toegestaan om mensen onder de zestien jaar zomaar toe te laten op je sociale mediadienst. TikTok heeft daar nul controle op uitgeoefend en er ook geen restricties of ouderlijk toezicht aan toegevoegd, wat je voor kinderen online wel mag verwachten toch? Daarnaast was volstrekt niet duidelijk wat TikTok allemaal deed met data die het bedrijf van – kwetsbare – kinderen verzamelt, denk aan reclame gericht op pubers of misschien wel beïnvloeding van kwetsbare minderjarigen door sturende algoritmen.”

Wil je ook weten hoe veilig je kind op andere social media is, lees dan ook ons artikel Hoe veilig is je kind op Instagram?

AVG

De AVG (Algemene verordening gegevensbescherming), is een veelbesproken wet die sinds mei 2016 in werking is getreden en sinds mei 2018 wordt nageleefd. Deze wet stelt duidelijk hoe organisaties, of het nu bedrijven, stichtingen, clubs of overheden zijn, om moeten gaan met persoonsgegevens. Dat de wet veel om handen heeft, blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat de Belastingdienst pas in 2024 in staat verwacht te zijn de regels na te kunnen leven.

Engelfriet: “De AVG staat toe een schadeclaim te vragen en ook dat een collectief zoals de Consumentenbond dat namens haar achterban doet.” Toch is zo’n collectieve claim nog zeldzaam. 

“Een belangrijke hobbel in het verleden was dat jarenlang in de wet stond dat collectieve organisaties geen schadeclaims mochten eisen namens hun achterban. Dat was een ernstige handicap voor consumentenclaims, omdat die per stuk maar laag zijn en geen mens dan in z’n eentje gaat procederen. Verder is het bij TikTok natuurlijk zo dat je daar als kind véél zichtbaarder bent voor anderen dan bij je zoekopdrachten of mailen bij Google, bijvoorbeeld.”

Engelfriet benadrukt ook dat ByteDance niet de enige tech-organisatie is met een consumentenclaim aan de broek. Ook Facebook en Oracle moeten mogelijk de portemonnee trekken.

©PXimport

Privacy en social media zijn geen goede combinatie: ook Facebook ontvangt regelmatig boetes en claims.

2.000.000.000 euro

Uiteraard is de schadeclaim niet het enige doel van de aanklagers. Ook moeten de verzamelde gegevens van minderjarige kinderen verwijderd worden en aangetoond worden dat er geen nieuwe data meer verzameld wordt. Door middel van de claim willen ze TikTok dwingen te stoppen met het onrechtmatig handelen. Bytedance’s inkomsten uit TikTok zijn enorm, dus het is niet verwonderlijk dat er hoog wordt ingezet. Waar dat bedrag van twee miljard euro aan schade vandaan komt, blijft echter nog vaag.

Engelfriet: “De bedragen zijn denk ik niet concreet onderbouwd maar ik vind het wel een goed, afschrikwekkend bedrag dat anderen laat zien dat we online privacy voor kinderen serieus nemen in Nederland.”

Kans van slagen?

Engelfriet dicht de Consumentenbond en Take Back Your Privacy goede kansen toe voor de toekenning van een schadeclaim. “De kans lijkt me groot dat ze winnen, hoewel ik dus vraagtekens heb bij het uiteindelijke bedrag. Het valt gewoon niet te ontkennen dat TikTok fout zit, en ik vind het erg jammer dat er niet eerder handhavend is ingegrepen.” 

Bij TikTok zelf zijn ze een andere mening toegedaan. Een woordvoerder reageert desgevraagd: “De privacy en veiligheid van de TikTok-community, met name onze jongste leden, hebben onze hoogste prioriteit. We hebben een uitgebreid beleid en controles geïmplementeerd om gebruikersgegevens te beschermen en vertrouwen op goedgekeurde methoden voor gegevensoverdracht vanuit Europa, zoals standaard contractuele clausules. We zijn van plan om volledig samen te werken met de DPC (Irish Data Protection Commission, red).”

De woordvoerder stelt tevens dat er flink wordt ingezet op bescherming van de jongere doelgroepen. “Privacy en veiligheid zijn topprioriteiten voor TikTok en we hebben stevige beleidslijnen, processen en technologieën om te helpen alle gebruikers te beschermen, en onze tienergebruikers in het bijzonder. We werken samen met experts en veiligheidsorganisaties om dit werk te ondersteunen en hebben toonaangevende stappen gezet om de veiligheid van jongeren op TikTokte bevorderen, zoals het standaard instellen van accounts van gebruikers onder de 16 jaar op privé en ouders in staat stellen om hun account te koppelen aan dat van hun tiener via Family Pairing.”

Miljardenclaims toegestaan
(update 10 november 2022)

De Amsterdamse rechtbank heeft bepaald dat de stichting door mag gaan met met de claims tegen TikTok. Dat meldt het FD. Intussen zijn er naast Take Back Your Privacy meerdere stichtingen aangehaakt, waardoor het geclaimde schadebedrag op is gelopen tot 9 miljard euro.

Wanneer de rechter uitspraak doet over de daadwerkelijke schade is op het moment van schrijven nog niet bekend.

▼ Volgende artikel
Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden
© Tefal
Huis

Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Uitstekend
Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil bereiden. In de test leverde het apparaat goede resultaten met tosti’s en panini’s; de platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en vaatwasserbestendig. Met zijn kleine formaat, snoeropbergsysteem, 700 watt vermogen, maximale temperatuur van 230 graden en voorverwarm-indicator is het toestel praktisch, al is het grillvlak aan de krappe kant en is de temperatuur niet instelbaar. Per saldo is dit een ruimtebesparende keuze voor tostiliefhebbers die graag variëren.

Plus- en minpunten
  • Compact formaat en makkelijk opbergen
  • Goede grill-prestaties
  • Veel uitbreidingsmogelijkheden
  • Opwarmen duurt zo'n 4 minuten
  • Temperatuur niet instelbaar

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Brand je handen niet!

Gebruik een tang om je tosti's te serveren

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.