Je wilt een nieuwe pc, maar wat moet je kopen? De markt ontwikkelt zich nog altijd erg snel en zelfs de fanatiekste Computer!Totaal lezer kan bij aanschaf een snelle opfriscursus gebruiken over de stand van zaken wat de belangrijke onderdelen betreft. In dit artikel praten we je bij over wat de belangrijke onderdelen en recente ontwikkelingen zijn, en geven we een aantal hapklare gebalanceerde voorbeeldsystemen, waarna je zelf de beste computer kunt uitzoeken.

Het samenstellen van een nieuwe pc begint bij de basis: de processor. De processor is traditioneel de echte motor van je systeem, deze bepaalt grotendeels waar je machine toe in staat is. In ver verleden waren ontwikkelingen op gebied van processors eenvoudig te volgen: elke nieuwe generatie bracht een wat hogere kloksnelheid en was weer wat efficiënter. Gaandeweg werd het een stuk complexer: processors kregen meerdere kernen, kregen Hyperthreading (Intel, afgekort tot HT) of Simultaneous multithreading (AMD, afgekort tot SMT) waardoor ze meerdere taken per kern konden verwerken. En met dit soort technieken waren traditionele specificaties zoals op hoeveel GHz een processor draait weinig informatief over de werkelijke prestaties.

Bijna-monopolie

Sinds ongeveer 2011 had Intel praktisch een monopolie op consumentenprocessors, hierdoor ging de vooruitgang jarenlang weer heel geleidelijk. Een Intel Core i3 had twee cores met Hyperthreading, voldoende voor de meeste basis taken. Een i5 had vier cores en daarmee voldoende kracht voor gamers en ook licht grafisch werk. En een i7 had vier cores met Hyperthreading, nog wat extra rekenkracht voor de veeleisendere creatievelingen.

Een computer ‘met i7-processor’ werd daarmee synoniem voor een zeer capabele computer, en men snapte dat een i7 uit 2016 uiteraard net wat beter was dan een i7 uit 2011. We moeten toegeven: Intel maakte het voor de consument in elk geval begrijpelijk. Perfect was het niet. De consument vertaalde ‘beter’ naar ‘sneller’, terwijl als je een luxere processor dan noodzakelijk gebruikte, dit in werkelijkheid weinig tot niets opleverde. We moeten een processor dus goed afstemmen op het daadwerkelijke gebruik.

Zelf bouwen hoeft niet

2018: De spanning is terug

In 2017 maakte AMD zijn terugkeer als concurrent in de processormarkt. We hebben het in Computer!Totaal veelvuldig over deze AMD Ryzen-processors gehad. Na een jarenlange periode van ‘hetzelfde, maar dan ietsjes sneller’ kwamen er ineens processors op de markt die voor hetzelfde geld veel meer cores leverden. Voor het meest eenvoudige computergebruik valt de meerwaarde van zes of acht cores te betwisten, maar in het huidige door smartphones gedomineerde tijdperk neemt het aantal mensen dat foto- en videobewerking wil doen weer toe. Juist dat soort taken profiteren daadwerkelijk van die extra processorkracht.

©PXimport

Intel komt in beweging

Dat die concurrentie goed is voor de consument bleek eind 2017, toen Intel voor het eerst in jaren besloot om extra rekenkernen aan de nieuwste Core-processors toe te voegen, de achtste generatie inmiddels. Een enorme sprong voor de consument, want de nieuwste Core i3 was daarmee interessanter dan een één jaar oude i5. We benadrukken in het kader ‘Zelf bouwen’ dat kant-en-klare systemen vaak wat oudere onderdelen bevatten. Het zou namelijk jammer zijn als je bij de aanschaf van een nieuwe pc per ongeluk met een oudere en daarmee aanzienlijk minder krachtige processor naar huis gaat.

Ook AMD heeft zijn assortiment onlangs ververst, in de vorm van Ryzen 2, maar sinds de grote sprong van 2017 is die vooruitgang niet zo groot als bij de eerste generatie Ryzen of de huidige achtste generatie Core-processors van Intel.

©PXimport

Wat kies je?

Topmodellen

©PXimport

Moederbord

Ontwikkelingen op gebied van moederborden gaan hand in hand met die van processors. Hoewel voor de geek interessant, zijn de meeste van die ontwikkelingen niet iets waar je specifiek rekening mee hoeft te houden. Belangrijk is of het moederbord voldoet aan wat jij verwacht op je pc aan te sluiten. Heb je bijvoorbeeld veel usb-apparaten of speakers met een optische ingang, dan heb je die aansluitingen nodig. Heb je geen netwerkkabel bij je computer, dan is een model met ingebouwde wifi wel zo handig. De meest significante ontwikkeling hier is de toevoeging van usb 3.1 (gen 2) voor snelle externe ssd’s en de aanwezigheid van usb-c-poorten. Dat veel betere moederborden iets van rgb-leds voor lichteffecten bieden, is een subjectieve meerwaarde en beslist geen revolutie.

Let vooral op dat het moederbord gemaakt is voor de door jou gekozen processor. Zo vereisen de huidige generatie AMD-processors een moederbord met socket AM4 en de huidige generatie Intel-processors socket 1151 v2. Op de site van elke moederbordfabrikant vind je terug welke processors er in passen.

©PXimport

Werkgeheugen

In 2016 waren de prijzen van werkgeheugen lager dan ooit, maar helaas zijn ze sindsdien grofweg verdubbeld. Elk van de tot dusver genoemde processors gebruikt hetzelfde DDR4-geheugen. Met een nuchtere kijk op de prijzen moeten we erkennen dat we praktisch niets te kiezen hebben. Voor de meeste gebruikers is 8 GB ram zowel de minimale als de optimale hoeveelheid geheugen. Gamers, foto- en videobewerkers zullen 16 GB overwegen, als het budget dat toestaat. Meer dan dat is enkel relevant voor zeer veeleisende creatieve professionals. Ook bij geheugen is het zeer raadzaam om de website van de moederbordfabrikant te raadplegen of het door jou uitgezochte geheugen compatibel is met het moederbord. Vooral kopers van AMD Ryzen-systemen dienen daar bij stil te staan. Intel-systemen werken meestal ook goed met geheugen dat niet op de lijst staat. Maar dan nog: meestal is niet altijd. Checken dus.

©PXimport

Koeling niet vergeten?

©PXimport

Videokaart

Vorig jaar en ook dit jaar is er enorm veel aandacht voor cryptomining. Doordat krachtige grafische kaarten enorm geschikt bleken om cryptovaluta mee te ‘minen’ werden deze massaal door cryptominers opgekocht. Dit zorgt al zeker een jaar voor ernstige tekorten en prijsverhogingen voor allerlei grafische kaarten. Normaal gesproken kon je ervan uitgaan dat je voor een bepaald bedrag ieder jaar een nieuwe videokaart kon kopen die tientallen procenten krachtiger was dan zijn voorganger. Maar ook in 2018 tot dusver betaalde je grofweg 20 tot 40 procent meer voor exact dezelfde videokaart van een jaar ervoor. Grote vernieuwingen lijken vooralsnog ook niet voor de deur te staan. AMD teert al een jaar op zijn RX500-serie en Nvidia teert nog wat langer op zijn 10-serie, zoals de GTX 1080. Concreet nieuws over nieuwe producten ontbreekt.

Geruchten gaan dat in het derde kwartaal van dit jaar een stap vooruit wordt gemaakt, maar hoe groot die stap is, moeten blijken. Door de overspannen markt sta je bij de aanschaf voor een eenvoudige maar vervelende keuze: koop een relatief dure videokaart óf stel je aanschaf nog even uit. Als je geen haast hebt en nog even kunt wachten, dan adviseren we om af te wachten hoe de markt zich ontwikkelt. Voor gamers met een full-hd-scherm raden we minimaal aan te mikken op een AMD RX 580 of Nvidia GeForce GTX 1060. Speel je op hogere resoluties, dan is het advies simpel: te krachtige videokaarten bestaan niet. Pak zo veel kracht als je budget toelaat.

©PXimport

Processor met gpu

Niet-gamers hebben het geluk dat een videokaart normaliter helemaal niet nodig is, de meeste processors zijn prima in staat beeld te geven dankzij een geïntegreerde grafische processor. Ook voor lichte foto- en videobewerking kun je normaliter prima zonder. Voor gamers op een strak budget noemen we speciaal de AMD Ryzen 5 2400G. Deze processor levert ruim bovengemiddeld krachtige grafische prestaties. Voor minder dan de helft van wat een losse GTX 1060-videokaart kost, heb je hiermee een processor en videokaart ineen. Het spelen van de zwaarste games kun je hierop vergeten, maar in tegenstelling tot een Intel-processor zonder losse videokaart krijg je hiermee veel games wel goed speelbaar. Dit maakt het wachten op betaalbare videokaarten een stuk aangenamer.

©PXimport

Gpu-geheugen

Opslag

Koop je in 2018 een computer, dan is een ssd een onvermijdelijke aanschaf. Geen ander onderdeel zorgt ervoor dat je computer zo ‘lekker vlot’ aanvoelt. Een ssd met voldoende capaciteit voor al je data is het ideale scenario. De prijs loopt echter sterk op als je veel data hebt of veel games wilt installeren. Een goed alternatief advies is het combineren van een kleinere ssd, een ssd van 240 tot 256 GB is een goede basis, met een harde schijf voor de massaopslag. Ssd’s zijn er in verschillende fysieke formaten waarvan de vertrouwde 2,5inch-schijf en de m.2-ssd tegenwoordig de meest voor de hand liggende keuzes zijn. De compacte m.2-ssd is handig voor in dunne laptops, maar ook moderne moederborden zijn uitgerust met een m.2-slot.

De markt voor harde schijven is praktisch al jaren onveranderd. De maximale capaciteit van een 3,5inch-schijf neemt weliswaar toe, maar de kans dat je een schijf groter dan 1 tot 4 TB in je computer zet, is vrij klein. De keuze die we vandaag maken, is niet significant anders dan jaren geleden. De markt voor ssd’s heeft een onrustige tijd achter de rug en net als bij de markt voor werkgeheugen waren het vooral stijgende prijzen die hun effect hadden op nieuwe computers. Een ontwikkeling die gelukkig weer kerende is.

©PXimport

Voeding

Over het algemeen zijn voedingen zijn in de loop der jaren betrouwbaarder, efficiënter en stiller geworden. Een slechte voeding is funest voor de levensduur van een computer, dus raden we altijd met klem aan om een echte A-kwaliteit voeding aan te schaffen. Maar hoe bepaal je wat een goede voeding is? Helaas is daar geen simpel antwoord op, al willen we wel duidelijk maken dat het opgegeven vermogen helemaal niets zegt over de kwaliteit. Met de meeste recente voedingen van de populairste merken Seasonic, Corsair, Cooler Master, be quiet! en Antec kun je bijna niet misgaan, maar we raden aan toch even reviews te checken. In ons overzicht met voorbeeldconfiguraties noemen we een aantal betrouwbare opties.

Iets waar je op kunt letten is of de voeding modulair of semi-modulair is. Dit betekent dat de kabels alleen aangesloten hoeven te worden wanneer ze daadwerkelijk nodig zijn. Dit voorkomt een kabelkluwen in je pc van kabels die toch niet nodig zijn. Het verschil tussen volledig modulair en semi-modulair is dat bij die laatste de voedingskabel naar het moederbord die je toch altijd nodig hebt wél vast is uitgevoerd.

©PXimport

Behuizing

Als er één onderdeel is waarbij de keuze lastig is, is het wel behuizingen. Kijken we naar de technische ontwikkelingen, dan zijn die redelijk eenvoudig samen te vatten: we zien een enorme toename in gebruik van gehard glas, de ruimte voor dvd-stations is praktisch verleden tijd en het gebruik van de moderne usb-c-aansluiting gaat nog niet zo hard als we eigenlijk zouden willen.

Bij je aanschaf moet je eerst controleren dat de behuizing ruimte biedt aan de door jou uitgezochte onderdelen. De vormfactor (atx, micro-atx, itx) van het moederbord moet in de behuizing passen en er moet ruimte zijn voor jouw gekozen voeding, opslag en koeling. De bij de processor meegeleverde koelingen passen vaak omdat ze niet zo knoepergroot zijn, maar je kunt het altijd checken aan de hand van de specificaties.

Het ontwerp van de behuizing bepaalt de balans tussen koelprestaties en geluidsproductie, waarbij het eerste vooral een overweging is bij heel krachtige systemen. De allergrootste vraag blijft vooral: wat vind jij mooi?

Adviezen

©PXimport

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.