Je wilt een nieuwe pc, maar wat moet je kopen? De markt ontwikkelt zich nog altijd erg snel en zelfs de fanatiekste Computer!Totaal lezer kan bij aanschaf een snelle opfriscursus gebruiken over de stand van zaken wat de belangrijke onderdelen betreft. In dit artikel praten we je bij over wat de belangrijke onderdelen en recente ontwikkelingen zijn, en geven we een aantal hapklare gebalanceerde voorbeeldsystemen, waarna je zelf de beste computer kunt uitzoeken.

Het samenstellen van een nieuwe pc begint bij de basis: de processor. De processor is traditioneel de echte motor van je systeem, deze bepaalt grotendeels waar je machine toe in staat is. In ver verleden waren ontwikkelingen op gebied van processors eenvoudig te volgen: elke nieuwe generatie bracht een wat hogere kloksnelheid en was weer wat efficiënter. Gaandeweg werd het een stuk complexer: processors kregen meerdere kernen, kregen Hyperthreading (Intel, afgekort tot HT) of Simultaneous multithreading (AMD, afgekort tot SMT) waardoor ze meerdere taken per kern konden verwerken. En met dit soort technieken waren traditionele specificaties zoals op hoeveel GHz een processor draait weinig informatief over de werkelijke prestaties.

Bijna-monopolie

Sinds ongeveer 2011 had Intel praktisch een monopolie op consumentenprocessors, hierdoor ging de vooruitgang jarenlang weer heel geleidelijk. Een Intel Core i3 had twee cores met Hyperthreading, voldoende voor de meeste basis taken. Een i5 had vier cores en daarmee voldoende kracht voor gamers en ook licht grafisch werk. En een i7 had vier cores met Hyperthreading, nog wat extra rekenkracht voor de veeleisendere creatievelingen.

Een computer ‘met i7-processor’ werd daarmee synoniem voor een zeer capabele computer, en men snapte dat een i7 uit 2016 uiteraard net wat beter was dan een i7 uit 2011. We moeten toegeven: Intel maakte het voor de consument in elk geval begrijpelijk. Perfect was het niet. De consument vertaalde ‘beter’ naar ‘sneller’, terwijl als je een luxere processor dan noodzakelijk gebruikte, dit in werkelijkheid weinig tot niets opleverde. We moeten een processor dus goed afstemmen op het daadwerkelijke gebruik.

Zelf bouwen hoeft niet

2018: De spanning is terug

In 2017 maakte AMD zijn terugkeer als concurrent in de processormarkt. We hebben het in Computer!Totaal veelvuldig over deze AMD Ryzen-processors gehad. Na een jarenlange periode van ‘hetzelfde, maar dan ietsjes sneller’ kwamen er ineens processors op de markt die voor hetzelfde geld veel meer cores leverden. Voor het meest eenvoudige computergebruik valt de meerwaarde van zes of acht cores te betwisten, maar in het huidige door smartphones gedomineerde tijdperk neemt het aantal mensen dat foto- en videobewerking wil doen weer toe. Juist dat soort taken profiteren daadwerkelijk van die extra processorkracht.

©PXimport

Intel komt in beweging

Dat die concurrentie goed is voor de consument bleek eind 2017, toen Intel voor het eerst in jaren besloot om extra rekenkernen aan de nieuwste Core-processors toe te voegen, de achtste generatie inmiddels. Een enorme sprong voor de consument, want de nieuwste Core i3 was daarmee interessanter dan een één jaar oude i5. We benadrukken in het kader ‘Zelf bouwen’ dat kant-en-klare systemen vaak wat oudere onderdelen bevatten. Het zou namelijk jammer zijn als je bij de aanschaf van een nieuwe pc per ongeluk met een oudere en daarmee aanzienlijk minder krachtige processor naar huis gaat.

Ook AMD heeft zijn assortiment onlangs ververst, in de vorm van Ryzen 2, maar sinds de grote sprong van 2017 is die vooruitgang niet zo groot als bij de eerste generatie Ryzen of de huidige achtste generatie Core-processors van Intel.

©PXimport

Wat kies je?

Topmodellen

©PXimport

Moederbord

Ontwikkelingen op gebied van moederborden gaan hand in hand met die van processors. Hoewel voor de geek interessant, zijn de meeste van die ontwikkelingen niet iets waar je specifiek rekening mee hoeft te houden. Belangrijk is of het moederbord voldoet aan wat jij verwacht op je pc aan te sluiten. Heb je bijvoorbeeld veel usb-apparaten of speakers met een optische ingang, dan heb je die aansluitingen nodig. Heb je geen netwerkkabel bij je computer, dan is een model met ingebouwde wifi wel zo handig. De meest significante ontwikkeling hier is de toevoeging van usb 3.1 (gen 2) voor snelle externe ssd’s en de aanwezigheid van usb-c-poorten. Dat veel betere moederborden iets van rgb-leds voor lichteffecten bieden, is een subjectieve meerwaarde en beslist geen revolutie.

Let vooral op dat het moederbord gemaakt is voor de door jou gekozen processor. Zo vereisen de huidige generatie AMD-processors een moederbord met socket AM4 en de huidige generatie Intel-processors socket 1151 v2. Op de site van elke moederbordfabrikant vind je terug welke processors er in passen.

©PXimport

Werkgeheugen

In 2016 waren de prijzen van werkgeheugen lager dan ooit, maar helaas zijn ze sindsdien grofweg verdubbeld. Elk van de tot dusver genoemde processors gebruikt hetzelfde DDR4-geheugen. Met een nuchtere kijk op de prijzen moeten we erkennen dat we praktisch niets te kiezen hebben. Voor de meeste gebruikers is 8 GB ram zowel de minimale als de optimale hoeveelheid geheugen. Gamers, foto- en videobewerkers zullen 16 GB overwegen, als het budget dat toestaat. Meer dan dat is enkel relevant voor zeer veeleisende creatieve professionals. Ook bij geheugen is het zeer raadzaam om de website van de moederbordfabrikant te raadplegen of het door jou uitgezochte geheugen compatibel is met het moederbord. Vooral kopers van AMD Ryzen-systemen dienen daar bij stil te staan. Intel-systemen werken meestal ook goed met geheugen dat niet op de lijst staat. Maar dan nog: meestal is niet altijd. Checken dus.

©PXimport

Koeling niet vergeten?

©PXimport

Videokaart

Vorig jaar en ook dit jaar is er enorm veel aandacht voor cryptomining. Doordat krachtige grafische kaarten enorm geschikt bleken om cryptovaluta mee te ‘minen’ werden deze massaal door cryptominers opgekocht. Dit zorgt al zeker een jaar voor ernstige tekorten en prijsverhogingen voor allerlei grafische kaarten. Normaal gesproken kon je ervan uitgaan dat je voor een bepaald bedrag ieder jaar een nieuwe videokaart kon kopen die tientallen procenten krachtiger was dan zijn voorganger. Maar ook in 2018 tot dusver betaalde je grofweg 20 tot 40 procent meer voor exact dezelfde videokaart van een jaar ervoor. Grote vernieuwingen lijken vooralsnog ook niet voor de deur te staan. AMD teert al een jaar op zijn RX500-serie en Nvidia teert nog wat langer op zijn 10-serie, zoals de GTX 1080. Concreet nieuws over nieuwe producten ontbreekt.

Geruchten gaan dat in het derde kwartaal van dit jaar een stap vooruit wordt gemaakt, maar hoe groot die stap is, moeten blijken. Door de overspannen markt sta je bij de aanschaf voor een eenvoudige maar vervelende keuze: koop een relatief dure videokaart óf stel je aanschaf nog even uit. Als je geen haast hebt en nog even kunt wachten, dan adviseren we om af te wachten hoe de markt zich ontwikkelt. Voor gamers met een full-hd-scherm raden we minimaal aan te mikken op een AMD RX 580 of Nvidia GeForce GTX 1060. Speel je op hogere resoluties, dan is het advies simpel: te krachtige videokaarten bestaan niet. Pak zo veel kracht als je budget toelaat.

©PXimport

Processor met gpu

Niet-gamers hebben het geluk dat een videokaart normaliter helemaal niet nodig is, de meeste processors zijn prima in staat beeld te geven dankzij een geïntegreerde grafische processor. Ook voor lichte foto- en videobewerking kun je normaliter prima zonder. Voor gamers op een strak budget noemen we speciaal de AMD Ryzen 5 2400G. Deze processor levert ruim bovengemiddeld krachtige grafische prestaties. Voor minder dan de helft van wat een losse GTX 1060-videokaart kost, heb je hiermee een processor en videokaart ineen. Het spelen van de zwaarste games kun je hierop vergeten, maar in tegenstelling tot een Intel-processor zonder losse videokaart krijg je hiermee veel games wel goed speelbaar. Dit maakt het wachten op betaalbare videokaarten een stuk aangenamer.

©PXimport

Gpu-geheugen

Opslag

Koop je in 2018 een computer, dan is een ssd een onvermijdelijke aanschaf. Geen ander onderdeel zorgt ervoor dat je computer zo ‘lekker vlot’ aanvoelt. Een ssd met voldoende capaciteit voor al je data is het ideale scenario. De prijs loopt echter sterk op als je veel data hebt of veel games wilt installeren. Een goed alternatief advies is het combineren van een kleinere ssd, een ssd van 240 tot 256 GB is een goede basis, met een harde schijf voor de massaopslag. Ssd’s zijn er in verschillende fysieke formaten waarvan de vertrouwde 2,5inch-schijf en de m.2-ssd tegenwoordig de meest voor de hand liggende keuzes zijn. De compacte m.2-ssd is handig voor in dunne laptops, maar ook moderne moederborden zijn uitgerust met een m.2-slot.

De markt voor harde schijven is praktisch al jaren onveranderd. De maximale capaciteit van een 3,5inch-schijf neemt weliswaar toe, maar de kans dat je een schijf groter dan 1 tot 4 TB in je computer zet, is vrij klein. De keuze die we vandaag maken, is niet significant anders dan jaren geleden. De markt voor ssd’s heeft een onrustige tijd achter de rug en net als bij de markt voor werkgeheugen waren het vooral stijgende prijzen die hun effect hadden op nieuwe computers. Een ontwikkeling die gelukkig weer kerende is.

©PXimport

Voeding

Over het algemeen zijn voedingen zijn in de loop der jaren betrouwbaarder, efficiënter en stiller geworden. Een slechte voeding is funest voor de levensduur van een computer, dus raden we altijd met klem aan om een echte A-kwaliteit voeding aan te schaffen. Maar hoe bepaal je wat een goede voeding is? Helaas is daar geen simpel antwoord op, al willen we wel duidelijk maken dat het opgegeven vermogen helemaal niets zegt over de kwaliteit. Met de meeste recente voedingen van de populairste merken Seasonic, Corsair, Cooler Master, be quiet! en Antec kun je bijna niet misgaan, maar we raden aan toch even reviews te checken. In ons overzicht met voorbeeldconfiguraties noemen we een aantal betrouwbare opties.

Iets waar je op kunt letten is of de voeding modulair of semi-modulair is. Dit betekent dat de kabels alleen aangesloten hoeven te worden wanneer ze daadwerkelijk nodig zijn. Dit voorkomt een kabelkluwen in je pc van kabels die toch niet nodig zijn. Het verschil tussen volledig modulair en semi-modulair is dat bij die laatste de voedingskabel naar het moederbord die je toch altijd nodig hebt wél vast is uitgevoerd.

©PXimport

Behuizing

Als er één onderdeel is waarbij de keuze lastig is, is het wel behuizingen. Kijken we naar de technische ontwikkelingen, dan zijn die redelijk eenvoudig samen te vatten: we zien een enorme toename in gebruik van gehard glas, de ruimte voor dvd-stations is praktisch verleden tijd en het gebruik van de moderne usb-c-aansluiting gaat nog niet zo hard als we eigenlijk zouden willen.

Bij je aanschaf moet je eerst controleren dat de behuizing ruimte biedt aan de door jou uitgezochte onderdelen. De vormfactor (atx, micro-atx, itx) van het moederbord moet in de behuizing passen en er moet ruimte zijn voor jouw gekozen voeding, opslag en koeling. De bij de processor meegeleverde koelingen passen vaak omdat ze niet zo knoepergroot zijn, maar je kunt het altijd checken aan de hand van de specificaties.

Het ontwerp van de behuizing bepaalt de balans tussen koelprestaties en geluidsproductie, waarbij het eerste vooral een overweging is bij heel krachtige systemen. De allergrootste vraag blijft vooral: wat vind jij mooi?

Adviezen

©PXimport

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.