Windows 10 zit boordevol handige tools waarvan je het bestaan misschien helemaal niet kent. In dit artikel zetten we een aantal van dit soort verborgen Windows 10-features voor je op een rij. Wedden dat je er iets aan hebt?

Win+X-menu

Ben je niet zo’n fan van het betegelde startmenu? Je tovert het ouderwetse tekstmenu zo weer tevoorschijn door met de rechtermuisknop op het Windows-pictogram in de linkerbenedenhoek te klikken. Dit menu opent ook met de toetscombinatie Win+X. Daarom wordt dit ook wel het Win+X-menu genoemd. In dit menu ben je sneller bij een aantal locaties dan in het standaardmenu. Tip: Met de kleine, gratis tool Win+X Menu Editor kun je het afgeslankte startmenu verder inrichten met de snelkoppelingen en controlepanelen die je wenst.

Kaomoji

Sinds de Windows 10-update in mei 2019 kun je in een e-mailbericht of in een tekst met één muisklik een kaomoji toevoegen. Kaomoji zijn op tekst gebaseerde emoticons die vanuit Japan naar hier zijn overgewaaid. Het gaat om een techniek om gezichten te maken met tekst, symbolen en interpunctie. Druk op de Windows-toets+Punt en er verschijnt er een uitgebreid menu om emoji toe te voegen. Ze zijn verdeeld in verschillende thema’s. In het tweede tabblad haal je de set kaomoji tevoorschijn. Het derde tabblad bevat symbolen.

©PXimport

Updates pauzeren

Updates uitvoeren is belangrijk. Al is het alleen maar omdat ze het systeem veiliger maken. Maar soms komen die onophoudelijke pop-ups op een slecht moment. Of misschien wil je liever even wachten. Je kunt de updates later downloaden en installeren als je dat beter uitkomt. Ga via Instellingen naar Bijwerken en beveiligen. Daar vind je de knop Updates 7 dagen onderbreken. Je kunt dit vijf keer herhalen om een update maximaal 35 dagen uit te stellen. Wie Windows 10 Pro, Enterprise of Education heeft, kan onder de Geavanceerde opties de updates langer uitstellen, tot maximaal 365 dagen.

Gamemodus

Met de Windows-toets+G open je de gamemodus. Hiermee reserveert het systeem meer systeembronnen voor een game. Tegelijkertijd worden meldingen uitgeschakeld. De zogenaamde Xbox Game Bar verschijnt als een overlay met verschillende panelen die je kunt verslepen.

In de Instellingen past je onder meer je accountgegevens aan. Je kunt hier ook je voorkeuren aangeven, bijvoorbeeld om sneltoetsen te configureren. In het panel Audio kies je het perfecte geluid en wijzig je het geluidsniveau van de game, de chat en de achtergrondapps. Bij Opname kun je gameclips en schermopnamen maken. In het panel Prestaties volg je het fps-gebruik en de geheugen- en processorbelasting.

©PXimport

Knippen en aantekenen

De opvolger van het knipprogramma waarmee je vroeger schermafbeeldingen maakte, heet nu Knippen en aantekenen. Je vindt het programma in het startmenu. Met de knop Nieuw geef je aan of je een schermafbeelding wilt van het hele scherm, een venster, een rechthoekige selectie of een selectie uit de vrije hand. Op de printscreen breng je desgewenst aantekeningen en markeringen aan.

Je haalt deze nieuwkomer eenvoudig op het scherm met de toetscombinatie Win+Shift+S. Daarmee wordt het scherm donkerder en verandert je cursor in een selectiekruisje. De afbeelding die je vervolgens knipt, wordt opgeslagen in het klembord.Je kunt het knipsel als bestand bewaren op de harde schijf.

Klembord en synchronisatie

Via Instellingen / Systeem / Klembord kom je bij de vernieuwingen die het klembord heeft ondergaan. Hier zet je eventueel de optie Klembordgeschiedenis aan, zodat Windows een lijst maakt van items die je hebt geknipt of gekopieerd. Deze mogen niet groter zijn dan 4 MB.

Om de inhoud van de klembordgeschiedenis in te zien, gebruik je de toetscombinatie Windows+V. Items die je niet wilt kwijtraken wanneer je Windows herstart, kun je Vastmaken via de drie puntjes achter ieder item.

In de instellingen van Klembord staat ook de functie Synchroniseren tussen apparaten. Hiermee synchroniseert Windows je klembordgeschiedenis via de cloud met al je pc’s waarmee je bent ingelogd op hetzelfde Microsoft-account.

©PXimport

Licht & donker

De donkere modus is al een tijd beschikbaar voor het startmenu, een aantal apps en items als de taakbalk. Nu kun je ook de donkerste kant van Windows Verkenner zien. Ga naar Instellingen, Persoonlijke instellingen, Kleuren en schakel van Licht naar Donker. Sinds de update in mei 2019 kun je bij de instellingen nu ook kiezen voor een extra licht thema. Wil je de vorige standaard van Windows 10, met een donkere taakbalk en lichte apps? Dan kies je de optie Aangepast.

Daarna stel je de standaard Windows-modus en de standaard app-modus in op Donker. In dit venster kun je ook aangeven of alle titelbalken en vensterranden een bepaalde kleur moeten krijgen.

3D Viewer

De Mixed Reality Viewer is dood, leve de 3D Viewer! Met deze nieuwe tool kun je nu ook 3D-projecten bekijken die zijn gemaakt met Paint 3D of afkomstig zijn uit de Microsoft-bibliotheek. De universele menubalk bedien je met de muis, pen of vinger. Je kunt de verlichtingshoeken, intensiteit, kleuren traploos wijzigen. Het is mogelijk om animaties af te spelen en te onderbreken om zo door frames te bladeren. Met een schakelaar zet je de Mixed Reality-functionaliteit aan. Vanaf dan kun je de apparaatcamera inschakelen en de virtuele objecten in de echte wereld plaatsen.

©PXimport

Delen in directe omgeving

Net als bij Apple kun je met Windows 10 rechtstreeks bestanden uitwisselen met andere apparaten. Controleer eerst of alles goed is ingesteld via Instellingen / Systeem. Selecteer in de linkerkolom Gedeelde ervaringen. Kijk of de functie Met apparaten delen aan staat en selecteer daaronder bij Ik kan delen of ontvangen de optie Iedereen in de buurt. Daarna ga je op de computer waar vandaan je wilt delen naar het Actiecentrum. Het Actiecentrum open je door rechts in de taakbalk op het tekstballonnetje te klikken. Controleer of functie Delen in directe omgeving is ingeschakeld. Doe hetzelfde op de pc waarmee je deelt.

Als alles is ingesteld, aan beide kanten, is het lastige werk gedaan. Nu hoef je alleen nog maar in Windows Verkenner het bestand te selecteren. Gebruik de knop Delen en daarna klik je op de naam van het apparaat dat ontvangt. Degene die het bestand ontvangt, krijgt een melding en kan kiezen tussen Opslaan en openen of Opslaan. Je kunt op dezelfde manier afbeeldingen delen vanuit de fotoapp.

Concentratiehulp

Bent je het zat dat je wordt afgeleid door allerlei meldingen, bliepjes en pop-ups? Op een smartphone zit de knop Niet storen. Ook in Windows 10 heb je een soortgelijke functie. Verwacht echter niet dat de functie Concentratiehulp ook de chat- en andere externe communicatieberichten dempt. Concentratiehulp richt zich uitsluitend op de berichtendienst van Windows.

Ga via Instellingen naar Systeem en klik in de linkerkolom op Concentratiehulp. Standaard staat die uit. Je kunt hem hier aanzetten, maar dan moet je kiezen uit twee opties. Je laat bijvoorbeeld wel de berichten door van mensen die in je prioriteitenlijst staan. Je kunt die lijst ter plekke aanpassen. Daarnaast zijn er meerdere apps die je voorrang kunt geven, zoals Delen in directe omgeving.

Met de tweede optie laat je de agenda-alarmen doorkomen. Hiermee ontvang je geen berichten meer, maar wel de alarmen uit je agenda, zodat je geen afspraken mist. Eenmaal ingesteld zet je Concentratiehulp aan en uit vanuit het Actiecentrum.

©PXimport

Dynamisch vergrendelen

Als je niet wilt dat anderen op je beeldscherm kunnen kijken als je even weggaat, dan gebruik je via Windows+L de schermvergrendeling. Bang om dit te vergeten? Je kunt gebruikmaken van Dynamisch vergrendelen. Hierdoor gaat het scherm op slot als je weggaat met je smartphone op zak.

Je koppelt hiervoor via bluetooth je telefoon aan je pc. Daarna ga je in je computer naar Instellingen / Apparaten en daarna naar Bluetooth. Als de smartphone in de lijst met bluetooth-apparaten staat, weet je dat hij detecteerbaar is. Geef op je smartphone de pincode in die je ontvangt van je computer. Wanneer de koppeling is voltooid, geeft de pc dit aan.

Daarna ga je naar Instellingen / Accounts / Aanmeldingsopties. Scrol naar beneden tot je bij Dynamisch vergrendelen bent. Zet een vinkje bij Toestaan dat Windows automatisch uw apparaat vergrendelt wanneer u niet aanwezig bent. Je kunt ook een smartwatch of een bluetooth-hoofdtelefoon als mobiele sleutel gebruiken. Controleer of het werkt door je telefoon in een andere kamer te leggen.

Slim opslaan

Zonder dat we het door hebben, zijn de map downloads en de prullenbak ruimtevreters. Als je ze niet regelmatig leegmaakt, zitten hier na een tijd een hoop nutteloze bestanden in. Een bestand is pas echt van de harde schijf verdwenen als je de prullenbak effectief hebt leeggemaakt. Omdat mensen nu eenmaal vergeetachtig zijn, is daar de discipline van Windows 10. Via Instellingen / Systeem en dan Opslag configureer je de functie Slim opslaan. Daar geef je aan dat het systeem de bestanden in de Prullenbak en in de map Downloads automatisch moet verwijderen na een bepaalde periode (van 1 tot 60 dagen).

©PXimport

Usb-poorten uitschakelen

Er circuleren verontrustende verhalen over usb-sticks die als geschenk worden weggeven, maar die malware bevatten. Steek daarom nooit een usb-stick zomaar in je pc. Een drastische oplossing om te voorkomen dat huisgenoten dit toch doen, is de usb-poorten tijdelijk uitschakelen in het register. Gebruik hiervoor de toetscombinatie Win+R om het venster Uitvoeren te zien. Daarin typ je regedit om de register-editor te openen.

In de linkerkolom navigeer je naar de map USBSTOR. Daar kom je via het pad: HKEY_LOCAL_MACHINE \ SYSTEM \ CurrentControlSet \ Services \ USBSTOR. Wanneer je die map selecteert, zie je in het rechterdeel het bestand Start. Dubbelklik hierop. Je zult merken dat de Waardegegevens zijn ingesteld op 3 . Wijzig die instelling in 4 en klik op OK om de wijzigingen op te slaan. Sluit de register-editor en start de pc opnieuw op. Je kunt de toegang tot de usb-poorten opnieuw inschakelen door de waardegegevens opnieuw op 3 in te stellen.

Betrouwbaarheidscontrole

De tool die u waarschuwt voor naderend onheil, is niet nieuw, maar vaak wel onbekend. Typ in het zoekvak Betrouwbaarheidscontrole. Je krijgt de gezondindex van je systeem te zien in een schaal van 1 tot 10. Deze monitor komt vooral van pas als je op zoek bent naar de boosdoener die je pc onstabiel maakt.

Je kunt een periode selecteren en op die manier hardware- of softwareproblemen herkennen. Let vooral op de rode x-knopjes, die geven kritieke gebeurtenissen weer zoals applicatie- en Windows-fouten. Wanneer je op een icoontje klikt, licht de monitor de betreffende gebeurtenis toe. Onder de kolom Actie klik je op Technische details om de foutcode te lezen. Soms staat er in de kolom Actie de veelzeggende link Zoeken naar een oplossing.

©PXimport

Na een stevige sportsessie voel je je voldaan. Je bent trots op jezelf dat je het 'weer geflikt' hebt. Maar je sportkleding? Die ruikt allesbehalve fris. Wassen helpt natuurlijk, maar wat doe je als die geur hardnekkig blijft hangen?

Lees ook: Schoenen wassen in de wasmachine, zo doe je dat

Sterke zweetlucht? Natuurazijn!

Om ervoor te zorgen dat de sterke zweetlucht niet in de kleding blijft, gooi je de kleding 15 tot 20 minuten voor het wassen in een bak met koud water en een flinke scheut natuurazijn. De azijn haalt de penetrante geur eruit en verwijdert al wat vuil, maar tast het textiel niet aan. Dit helpt ook bij sportkleding met een oude zweetgeur. Daarna was je de kleding met de wasmachine of met de hand.

Heb je een flinke training gehad en echt geen tijd om je sportkleding voor de volgende wedstrijd te wassen? Je frist je sportkleding tijdelijk op door een plantenspuit te vullen met water en azijn, verhouding: 50/50. Spray het mengsel op het kledingstuk en de zweetgeur is weg. Was de kleding na de wedstrijd wel gelijk.

Was je sportkleding niet te heet!

Waarschijnlijk denk je: hup, wasmachine aan op 60 graden. Maar doe dit liever niet. Sportkleding is meestal gemaakt van speciaal materiaal dat sneller droogt, een ademende eigenschap heeft en vocht afdrijft. Deze stof is vaak delicater dan bij gewone kleding. Daarom is het belangrijk dat je de kleding voorzichtig wast, op maximaal 30 graden. Zet de wasmachine op een sportprogramma of een programma voor synthetische kleding. Een heter programma kan ervoor zorgen dat de sportkleding krimpt en het elastiek aangetast raakt. Check altijd voor het wassen het waslabel voor de specifieke wasinstructies van de kleding.

Keer de kledingstukken binnenstebuiten voordat je ze in de wastrommel gooit. Hiermee bescherm je de opdrukken en kleuren aan de buitenkant van je kleding. Bovendien zitten de bacteriën en dode huidcellen toch aan de binnenkant van je kleding. Prop de wasmachine niet te vol, want dan wordt je sportkleding niet goed gespoeld.

©Oriol Roca

Wel: vloeibaar wasmiddel. Niet: wasverzachter

Voordat je uit gewoonte een flinke scheut wasmiddel in de machine giet omdat je sportkleding zo vies ruikt: even wachten. Te veel wasmiddel zorgt er juist voor dat er zeepresten in de stof achterblijven. En dit zorgt ervoor dat de kleding je dode huidcellen nog beter blijft vasthouden. Het gevolg: nare geurtjes waar niemand blij van wordt. Gebruik het liefst vloeibaar wasmiddel, want de resten van waspoeder blijven vaak achter in kleding. Je mag wel een beetje baking soda in de wasmachine doen, dit neutraliseert de zweetlucht.

Veel mensen gooien het liefst ook nog wat wasverzachter met een geurtje bij de was, maar voor sportkleding is dit niet aan te raden. Wasverzachter legt namelijk een laagje over de vezels en verstopt hierdoor de vezels, waardoor de kleding niet meer goed schoon wordt. Hierdoor ruikt je kleding na een sportsessie juist erger naar zweet. En wasverzachter kan de stof en de elasticiteit ervan aantasten, waardoor de kleding gaat lubberen.

©anetlanda

Vanuit je luie stoel de lampen aanzetten of de temperatuur in huis regelen: smart devices zijn er om het leven nét wat makkelijker te maken. Helaas vormen zulke IoT-apparaten ook een risico voor je privacy. Wil je niet alleen slim, maar ook veilig wonen? Met deze tips voorkom je pottenkijkers in je smart home.

Lees ook: Slimme stekkers – welke modellen zijn echt zuinig?

IoT (Internet of Things) omvat alle huishoudelijke apparaten die met het internet verbonden zijn, zoals slimme lampen, speakers en thermostaten. Zelfs gordijnen, deursloten en koelkasten kunnen tegenwoordig slim worden gemaakt door ze aan een netwerk te koppelen. Om jou als gebruiker zo goed mogelijk te kunnen bedienen, verzamelen IoT-apparaten de hele dag door data die je gedrag en gewoonten in kaart brengen. Ben je tussen negen en drie niet thuis? Dan weet je slimme thermostaat dat de verwarming omlaag moet, zal het beveiligingssysteem in die uren extra alert zijn op bewegingen rondom je huis en gaat je robotstofzuiger aan de slag om je vloer spic en span te maken. 

Ook jij hebt wat te verbergen

Slimme apparaten komen op allerlei manieren aan hun data, bijvoorbeeld via spraakopdrachten ('Hé Alexa, speel jazzmuziek af'), commando's die je in een app geeft en zelfs via sensoren die beweging, licht en temperatuur detecteren. Al die gegevens worden ergens opgeslagen, en het probleem is dat de meesten van ons geen idee hebben wat er met die data gebeurt. Vaak vinden we dat ook helemaal niet zo interessant: we denken immers al snel dat criminelen niets met onze data kunnen. Maar als je denkt dat je niets te verbergen hebt, heb je het mis. Cybercriminelen die toegang krijgen tot je smart home kunnen veel meer dan alleen je lampen bedienen. Ze kunnen je bankgegevens stelen (bijvoorbeeld via een gehackt apparaat dat toegang geeft tot je thuisnetwerk), het alarmsysteem van je woning uitschakelen en persoonlijke gesprekken afluisteren via je slimme speaker – om maar een paar voorbeelden te noemen. Hoe meer slimme apparaten je in huis hebt, hoe groter de kans dat er ergens een datalek ontstaat. Dat wil je natuurlijk voorkomen.

©StockPhotoPro

Er zijn allerlei manieren om je smart home te beschermen tegen pottenkijkers. Als je niet zo technisch aangelegd bent, kunnen zulke tactieken je al snel overweldigen. Daarom houden we het bij een aantal algemene tips die voor iedereen makkelijk uit te voeren zijn en die toch een groot verschil kunnen maken in de beveiliging van je smart home.

Tip 1: Kies voor een betrouwbare fabrikant

Het merk van je slimme apparaten kan veel zeggen over hoe goed deze apparaten van zichzelf beveiligd zijn. Gerenommeerde merken zoals Philips, Homey en Amazon hebben immers een reputatie hoog te houden als het om veiligheid gaat. Bovendien moeten producten van A-merken in Europa aan strenge eisen voldoen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een merkloos model van een Chinese fabrikant. Laat je dus niet verleiden door aantrekkelijke deals terwijl je aan het browsen bent: als ze te mooi lijken om waar te zijn, zijn ze dat waarschijnlijk ook. Als je twijfelt of een merk betrouwbaar is, doe dan eerst uitgebreid onderzoek. Lees onafhankelijke reviews, onderwerp de webshop van het betreffende merk aan een kritische blik en controleer of het merk voldoet aan Europese keurmerken. 

Tip 2: Kies sterke wachtwoorden

Slimme apparaten worden doorgaans geleverd met een standaard wachtwoord waarmee je op de bijbehorende app kunt inloggen. Veilig zijn deze wachtwoorden niet. Sterker nog: een standaard wachtwoord aanhouden is haast net zo onveilig als helemaal geen wachtwoord op je smart device hebben. Het is dus belangrijk dat je het wachtwoord al tijdens de installatie van het product verandert in een unieke en sterke variant. Een sterk wachtwoord bestaat uit letters, cijfers én speciale tekens. Verwerk nooit je naam, geboortedatum of adres in het wachtwoord. Geef ook elk slim apparaat een uniek wachtwoord, zodat je andere apparaten bij een hack veilig zijn. En schakel tweestapsverificatie in als dat kan: hiermee voeg je een extra beveiligingslaag toe, zodat anderen niet zomaar kunnen inloggen als ze je wachtwoord weten. 

Tip 3: Maak gastnetwerken aan 

Je wifi-netwerk is voor criminelen een ware goudmijn. Krijgen criminelen toegang tot je wifi, dan kunnen ze niet alleen alles zien wat jij op het internet doet, maar ze kunnen ook slimme apparaten overnemen die op dat netwerk zijn aangesloten. Het is daarom verstandig om gastnetwerken aan te maken voor je slimme apparaten. Hiermee isoleer je het netwerk van deze apparaten van het hoofdnetwerk, wat de kans op een datalek flink verkleint. Ook verklein je op deze manier het risico dat hackers via een zwak beveiligd slim apparaat toegang krijgen tot bijvoorbeeld je laptop, e-mail of bankzaken op het hoofdnetwerk. 

Ook slim is het uitschakelen van de functie Universal Plug and Play (UPnP) op al je slimme apparaten. Deze functie helpt om via wifi automatisch met andere smart devices te verbinden, maar vergroot ook het risico dat je apparaten van buitenaf toegankelijk worden. 

©TStudious - stock.adobe.com

Tip 4: Houd je apparatuur up-to-date

Wacht je altijd weken of zelfs maanden voordat je een nieuwe software-update op je apparaten uitvoert? Foute boel! Updates hebben niet alleen als doel de functionaliteiten van je slimme apparaten te verbeteren, maar zijn er ook om beveiligingslekken te dichten die in eerdere versies zijn opgemerkt. Download je deze updates niet, dan laat je in feite de digitale achterdeur openstaan voor criminelen. Maak er daarom een gewoonte van om iedere week te checken of er nieuwe updates beschikbaar zijn en download deze dan direct. Het is slechts een kleine moeite die een groot effect kan hebben op je privacy.

Tip 5: Controleer de privacy-instellingen

Slimme apparaten komen doorgaans met standaardinstellingen die toestemming geven om bepaalde gegevens te verzamelen of op te slaan. Dat is vaak gunstig voor de fabrikant, maar als je geen pottenkijkers in huis wilt, is het zaak dat er zo min mogelijk gegevens van jou in de cloud terechtkomen. Gelukkig kun je de privacy-instellingen van je slimme apparaten meestal wijzigen. Zo kun je op veel slimme apparaten instellen dat de opnamegeschiedenis direct verwijderd wordt. Sommige apparaten sturen automatisch gegevens naar de fabrikant voor verbeteringsdoeleinden; ook dit kun je vaak uitschakelen. Zet ook altijd functies uit die je niet gebruikt. Gebruik je de spraakbediening op je slimme speaker niet? Schakel de microfoon dan helemaal uit. Zo verklein je in elk geval de kans dat je wordt afgeluisterd.