Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Transmission - Transmissie

Geschikt voor: Windows 10, MacOS, Linux e.a.

The Pirate Bay, ’s werelds grootste torrent-platform, mag dan voor veel Nederlandse internetters officieel niet meer toegankelijk zijn, dat wil niet zeggen dat het downloaden via torrents sterk verminderd is. Dat komt deels omdat er allerlei manieren zijn om de blokkade te omzeilen en deels omdat er heel veel alternatieve bronnen zijn. Aan programma’s om via torrents te kunnen downloaden is dan ook geen gebrek. Een betrekkelijk nieuwe naam tussen dat aanbod is Transmission. Dit programma biedt allerlei interessante functies. Waar je de meeste torrent-clients rechtstreeks bedient op de machine waarop ze staan, kun je Transmission ook aansturen via een web-interface. Dat is ook wel nodig, want naast versies voor de bekende besturingssystemen, kun je Transmission ook downloaden voor verscheidene NAS’en en mediaboxen. Installeer je zo’n versie, dan kun je daarop dus rechtstreeks een torrent binnenhalen. En dat scheelt weer de nodige bestandsoverdracht.

©PXimport

Tip 02: FrostWire - Torrents zoeken

Geschikt voor: Windows 10, MacOS, Linux, Android

Het delen van bestanden door middel van torrents was zeker niet de eerste methode om dit te doen. Ooit was het Gnutella-netwerk heel populair, en een van de bekendste programma’s die daarvan gebruikmaakte, was Limewire. Met de opkomst van torrents pasten de makers van dat product hun software aan en ontwikkelden ze het verder onder de naam FrostWire. Alhoewel beschikbaar voor veel platforms, kun je FrostWire in tegenstelling tot het in tip 1 besproken Transmission niet rechtstreeks op je NAS draaien. Daar staan echter een aantal zaken tegenover die FrostWire toch zeer de moeite waard maken. De belangrijkste daarvan is de mogelijkheid om vanuit het programma in een groot aantal torrent-sites te zoeken. Vaak wordt dezelfde content namelijk via meerdere sites aangeboden, en dankzij de centrale zoekfunctie zie je in één oogopslag welke torrent waarschijnlijk de beste downloadsnelheid geeft. Download je beeld of geluid, dan komt dat automatisch in de bibliotheek van FrostWire terecht en daar kun je het via de ingebouwde mediaspeler direct benaderen. Tot slot kun je uiteraard ook bestanden binnenhalen op de klassieke manier, via torrents of magnet-links.

©PXimport

Tip 03: Universal Media Server - Mediaal

Geschikt voor: Windows 10, MacOS, Linux

We zijn tegenwoordig gewend om van alles en nog wat te streamen. Handig, want het scheelt een hoop fysieke gegevensdragers. Wie naast het commerciële aanbod ook zijn eigen collectie audio- en videobestanden toegankelijk wil maken voor andere apparaten, kan ze bijvoorbeeld op een NAS zetten. Een andere mogelijkheid is om een computer in te zetten als mediaserver. Daarvoor heb je speciale software nodig. Universal Media Server (UMS) is een van de eenvoudigste tools. Wanneer je dit programma hebt geïnstalleerd, herkent het direct andere apparaten in je netwerk die via UPnP of DLNA inhoud kunnen afspelen (zoals een mediaspeler of Xbox). Staat je smart-tv, console of ander apparaat er onverhoopt niet bij, dan vormt dat nog steeds geen probleem als het apparaat ook over een browser beschikt. UMS biedt namelijk ook een webinterface. Wanneer de server eenmaal draait, kun je eenvoudig mappen met mediabestanden aan de bibliotheek toevoegen om te delen, en vanaf dat moment kun je ze op al je apparaten bekijken. Pakt een apparaat een bepaald bestandsformaat niet? Ook geen probleem. UMS kan zelf bestanden converteren en trouwens ook zorgen voor live ondertiteling.

©PXimport

Tip 04: Alternate Chord - Harmonisch

Geschikt voor: Windows 10

Muziek bestaat doorgaans uit drie componenten: ritme, melodie en harmonie, dat laatste meestal in de vorm van akkoorden. Wie zelf muziek wil gaan spelen of maken, moet die akkoorden dan ook leren kennen. Op de gitaar zijn dat allerlei vingerzettingen die je in het begin niet alleen pijn in je gewrichten bezorgen maar ook pijn in je hoofd, omdat het er zo veel zijn om te onthouden. Hier schiet Alternate’s Chord te hulp, en het goede nieuws is dat ook bespelers van toetsinstrumenten er hun voordeel mee kunnen doen. Chord kent tientallen verschillende akkoorden en toonladders voor elk van de twaalf mogelijke grondtonen. Het toont daarbij voor gitaristen de vingerzetting, vaak ook nog in verschillende varianten. Ook geeft Chord de individuele noten aan waaruit het akkoord bestaat, zodat toetsenisten hem kunnen spelen. Om te controleren of je een akkoord goed speelt, kun je Chord vragen het akkoord noot voor noot en als samenklank te spelen. Wie een instrument wil leren spelen, vindt in Chord bovendien een filter om te sorteren op moeilijkheidsgraad, zodat je met de makkelijkste akkoorden kunt beginnen. Ben je wat meer gevorderd, dan kun je de bestaande database uitbreiden met eigen akkoorden.

©PXimport

Tip 05: FBackup - Backup

Geschikt voor: Windows 10

Alhoewel Windows ingebouwde back-upmogelijkheden biedt, zijn er altijd mensen die iets anders willen, bijvoorbeeld omdat ze meer gebruiksgemak zoeken. In die laatste categorie past FBackup zeker. Om te back-uppen met FBackup hoef je slechts vier vragen te beantwoorden: Waar wil je de back-up opslaan? Wat wil je opslaan? Wil je dat gecomprimeerd of niet? Wanneer wil je dat doen? Met die vier antwoorden heb je een back-uptaak gecreëerd die bijvoorbeeld elke dag of elke week automatisch kan worden uitgevoerd. Aan de uitvoering kun je bovendien een actie koppelen, zoals het uitschakelen van de pc.

Natuurlijk willen de makers graag dat je hun commerciële product koopt en dus ontbreken bepaalde mogelijkheden. Voor een overzicht van de verschillen en om te bepalen of FBackup ook echt kan wat je wilt, zie www.fbackup.com/compare.html.

©PXimport

Tip 06: SpleeterGUI - Opsplitsen

Geschikt voor: Windows 10

Karaoke heeft al lange tijd geleden een groot deel van de wereld veroverd en dus wordt ook in ons land volop met instrumentale muziek meegezongen. Om met karaoke aan de gang te kunnen, heb je een songtekst nodig die laat zien wanneer welk woord gezongen moet worden en uiteraard de muziek van het nummer dat je wilt zingen. Deze combinaties zijn volop te koop, maar veelal prijzig. Heb je je favoriete nummer als mp3 op je computer staan, dan kun je ook zelf je eigen instrumentale versie maken door de zang eruit te slopen. Vroeger gebeurde dat door bepaalde toonhoogtes weg te filteren, waardoor het resultaat behoorlijk beroerd was. Het klonk alsof je de muziek door een ouderwetse telefoon hoorde en de zang bleef merkbaar aanwezig. Maar Spleeter pakt het probleem beter aan; met kunstmatige intelligentie. En om wat gemakkelijker mee te kunnen werken, is er SpleeterGUI. De procedure is kinderlijk eenvoudig: sleep het te bewerken audiobestand naar SpleeterGUI en kies vervolgens in hoeveel delen je het wilt opsplitsen (meestal twee: zang en de rest). De klus is daarna snel geklaard en het resultaat is doorgaans zeer indrukwekkend.

©PXimport

Tip 07: Karaoke Lyric Editor - Meezinger

Geschikt voor: Windows 10

In tip 6 kun je lezen hoe je zelf een instrumentaal muziekbestand voor je karaokefeestje. Maar er zijn maar weinig mensen die alle songteksten uit z’n hoofd kennen, en dus is een audiobestand niet compleet zonder bijbehorend tekstbestand dat door de karaokespeler wordt getoond en waarop de tekst die op dat moment moet worden gezongen van kleur verandert. Vaak wordt die tekst opgeslagen in een cdg-bestand. Zo’n bestand lijkt sterk op een ondertitelbestand. Het bevat namelijk op elke regel tijdcodes die aangeven wanneer de tekst in beeld moet komen. Waar je zulke ondertitelbestanden vaak gewoon met Kladblok kunt bewerken, is dat met cdg-bestanden helaas niet het geval. Gelukkig is daar het programma Karaoke Lyric Editor. Hiermee kun je zowel bestaande cdg-bestanden bewerken als geheel nieuwe maken. De songteksten van bestaande nummers kun je vaak wel op internet vinden, en die kun je dan eenvoudig naar de editor kopiëren. Vervolgens moet je (helaas handmatig) de juiste tijdcodes invoeren tijdens het beluisteren van het liedje. Tot slot kun je beeld en geluid samen testen voordat je het cdg-bestand aanmaakt.

©PXimport

Tip 08: FinalCrypt - Versleuteld

Geschikt voor: Windows 10, MacOS, Linux

De oude Romeinen begrepen al dat je boodschappen moet versleutelen als je niet wilt dat ze in verkeerde handen vallen. Ze vonden daarvoor het systeem van de caesarrotatie uit; zet alle letters in een cirkel en schuif ze evenveel plaatsen op. Dit systeem is betrekkelijk eenvoudig te kraken, en dus werden er door de eeuwen heen ingewikkeldere trucs bedacht. De wedloop tussen beveiligers en krakers duurt tot op de dag van vandaag voort.

De sterkste encryptievormen die momenteel standaard worden gebruikt zijn in principe te kraken met behulp van kwantumcomputers (die nog in de kinderschoenen staan). Maar ook daar is echter bij voorbaat al iets op bedacht, in de vorm van de zogeheten One Time Pad-encryptie (OTP). Deze is gegarandeerd onkraakbaar, dus als je data hebt die écht geheim moet blijven, dan is dit dé methode. Het mooiste is dat je deze methode ook gewoon op je eigen bestanden toe kunt passen met het gratis programma FinalCrypt. Alhoewel niet moeilijk in gebruik, is het wel belangrijk hier heel voorzichtig mee om te gaan. Wie zijn encryptiesleutel verliest, krijgt zijn bestanden nooit meer terug. Wees dus gewaarschuwd!

©PXimport

Tip 09: VideoShaper - Conversie

Geschikt voor: Windows 10

Nog altijd lusten niet alle mediaspelers elk bestandsformaat. Zo speelt bijvoorbeeld de Apple TV maar een beperkt aantal bestandstypen af. Wil je je beeldmateriaal dan toch kunnen zien, dan zul je je bestanden moeten converteren. Voor conversie zijn overigens ook wel andere redenen te bedenken. Bijvoorbeeld wanneer je een bestand hebt gedownload in 4K, terwijl je niet over een beeldscherm beschikt dat die resolutie kan tonen. Je bespaart dan veel schijfruimte door het terug te brengen naar bijvoorbeeld 1080p.

Veel conversieprogramma’s zijn behoorlijk complex en vereisen flink wat kennis van de verschillende instellingen. VideoShaper niet. Met dit programma converteer je eenvoudig video’s naar bijvoorbeeld avi, mp4, mkv, vob of wmv. Daarbij kun je – afhankelijk van het formaat – kiezen voor verschillende coderingsmethoden. Standaard laat VideoShaper zaken als beeldverhouding en resolutie ongewijzigd, maar je kunt ook kiezen voor profielen om het bestand via een dvd-speler of iPad te kunnen afspelen, zodat je de specifieke instellingen niet hoeft te kennen. Tot slot kun je een los audiospoor uit video’s halen en bevat het ook een brander zodat je de geconverteerde video’s direct op een schijf (zowel dvd als blu-ray) kunt zetten.

©PXimport

Tip 10: W3Schools - Leerzaam

Geschikt voor: elk systeem

Voor de meeste mensen is de computer een handig gebruiksvoorwerp waarmee je allerlei leuke, nuttige en interessante dingen kunt doen. Maar die ‘dingen’ komen natuurlijk niet uit de lucht vallen, die worden door iemand gemaakt. Veel computerhobbyisten willen dan ook ooit zelf een poging wagen om iets te maken, zoals een programma of een eigen website. Daarvoor is uiteraard wel de nodige kennis nodig van een programmeer- of opmaaktaal.

Wie geen moeite heeft met Engels vindt een perfecte opstap in de online academie van W3Schools. Hier kun je cursussen volgen over een groot aantal computergerelateerde onderwerpen. Wil je serieus aan de slag met het maken van een website, dan kun je bijvoorbeeld alles leren over de codetalen html en css, en opmaakaspecten als kleurgebruik en graphics. Wie nog een stap verder wil gaan, kan lessen volgen over onder meer JavaScript, sql, php en JQuery. En hierna kom je al snel uit bij het ‘echte’ programmeren. Wie daarmee aan de slag wil, vindt op W3Schools lesmateriaal over bijvoorbeeld Python of C++, en zelfs over kunstmatige intelligentie en machine learning.

©PXimport

Tip 11: Run-Command - Commanderen

Geschikt voor: Windows 10

Het startmenu van Windows is een handig ding, maar er is toch wel een aantal programma’s dat je er niet in terug zult vinden. Dat geldt in de eerste plaats voor de meer geavanceerde systeemgereedschappen van Windows, maar bijvoorbeeld ook voor portable programma’s. Natuurlijk kun je programma’s dan altijd nog openen met het commando Uitvoeren, maar dat werkt alleen voor software waar het systeem een pad naartoe kent. Daarnaast weten veel gebruikers niet dat ze – willen ze een programma als administrator uitvoeren – gebruik moeten maken van Ctrl+Shift+Enter in plaats van alleen Enter. Al dat ongemak behoort tot het verleden met het handige Run-Command. In feite biedt dit programma alleen maar een verbeterde versie van de standaard Windows-functie.

Met Run-Command kun je alle programma’s starten die een voor de computer bekend pad hebben (ook als administrator). Het tooltje beschikt daarnaast ook over de mogelijkheid om favorieten te definiëren. Een aantal bekende ‘verstopte’ Windows-gereedschappen staan al in de lijst en daar kun je gemakkelijk andere veelgebruikte programma’s aan toevoegen.

©PXimport

Tip 12: Sandboxie Plus - Geïsoleerd

Geschikt voor: Windows 10

Het draaien van een commercieel programma kán een bepaald risico met zich meebrengen, maar dat geldt zeker voor gratis software. Zelfs als de maker ervan de beste bedoelingen heeft, kan het gebeuren dat de software onvoldoende getest is en daardoor een ongewenst effect op je systeem heeft. Vertrouw je een programma niet helemaal of vind je het risico om een andere reden te groot, dan kun je het in een virtuele omgeving – een zogeheten sandbox – draaien. Wie met Windows 10 Pro of Enterprise werkt, heeft die mogelijkheid standaard. Gebruik je een andere versie van het besturingssysteem, dan kon je het programma in Sandboxie zetten. Op enig moment is dit een opensourceprogramma geworden, en is het verder ontwikkeld tot Sandboxie Plus. Dit handige programma – dat je zelfs portable kunt draaien – stelt je in staat software uit te proberen binnen een beveiligde omgeving. De veranderingen die de te testen software aanbrengt, worden toegepast op een virtueel systeem en dus blijft er niets van achter wanneer je de test stopt.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.