Door smartphone en tablet lijkt de rol van muis en toetsenbord uitgespeeld, maar schijn bedriegt. Om een pc te bedienen zijn ze nog altijd onmisbaar en zelf gebruikers van smartphones en vooral tablets grijpen steeds vaker naar deze vertrouwde middelen.

Tip 01: Niet achterhaald

De markt voor muizen en toetsenborden is al jaren behoorlijk saai. De meeste winkels liggen vol met weinig verrassende spullen van slechts een handjevol bekende merken die vooral op de prijs met elkaar concurreren. De behoefte aan een goede muis of een goed toetsenbord is bij pc-kopers niet minder geworden en ook gebruikers van smartphones en tablets grijpen steeds vaker naar deze middelen om echt productief te zijn. De armoede in de winkels maakt wel dat je meer voorbereiding moet stoppen in het kiezen en kopen van jouw ideale muis en toetsenbord. Lees ook: De 11 beste toetsenborden voor je iPad.

©PXimport

Tip 01 De aanschaf van jouw ideale muis of toetsenbord is er niet makkelijker op geworden.

Tip 02: Snoer of snoerloos

Wel of geen snoer, dat is de hamvraag. Hoewel een snoer ouderwets lijkt heeft het zeker ook voordelen. Gamers willen een muis en toetsenbord met snoer omdat die sneller en nauwkeuriger zijn dan een draadloze variant. Een snoer zorgt ook voor voeding waardoor je de muis en toetsenbord nooit hoeft op te laden of te voorzien van nieuwe batterijen. De nieuwste draadloze apparaten zijn wel veel energiezuiniger, zo zeer zelfs dat bijvoorbeeld de Logitech Wireless Illuminated Keyboard K810 voorzien is van achtergrondverlichting en ook snoerloos is. Maar het verschil met een draad blijft.

Gebruik je het toetsenbord niet bij de pc, maar in combinatie met een tablet, dan is snoerloos de enige optie. Hetzelfde geldt wanneer je muis en toetsenbord vooral in de woonkamer gebruikt, bijvoorbeeld om de mediaspeler te bedienen. Lang waren draadloze apparaten duurder dan versies met een snoer, maar dat is nauwelijks nog het geval. Bij de keuze tussen snoer of snoerloos heb je dus meer vrijheid dan ooit, tenzij je een gamer bent.

©PXimport

Tip 02 De Roccat Apuri is eigenlijk voor gamers (maar kan door iedereen gebruikt worden): het voorkomt dat de treklast van het snoer hindert bij het computeren.

Tip 03: Bluetooth of RF

Bij draadloos heb je de keuze tussen bluetooth en RF (Radio Frequency). RF had lang de voorkeur omdat het minder last had van vertraging dan bluetooth, maar met de komst van bluetooth 2.0 is dit verschil verleden tijd. Bluetooth heeft als voordeel dat tablets en notebooks het vaak standaard ondersteunen.

Je hebt dan geen usb-adapter nodig en hoeft geen driver te installeren, wat op een tablet en smartphone niet mogelijk is. Wil je een breed inzetbaar apparaat, kies dan voor bluetooth. Is het echt bedoeld voor de pc, dan is RF een even goede keuze. Logitech heeft een Unifying-adapter waarmee je tot maximaal zes Logitech-muizen, -toetsenborden en andere apparaten via één usb-adapter kunt aansluiten. Dit is vooral handig als er maar weinig usb-poorten vrij zijn.

©PXimport

Tip 03 Met de Unifying-adapter van Logitech kun je tot zes randapparaten tegelijk via deze ene adapter aansluiten.

Muisalternatief: trackball

Een alternatief voor de muis is de trackball. Een trackball is een behuizing met daarin een kogel die kan ronddraaien. De behuizing ligt stil op tafel en door de kogel te draaien, stuur je de muis. Doordat dat trackball zelf niet verplaatst is minder ruimte nodig en ontlast je de arm. Alleen de vingers bewegen. Laat je de kogel los, dan staat de muis direct stil. Trackballs zijn hierdoor populair bij technisch tekenaars die er heel precies mee kunnen werken. Het aanbod is de laatste jaren verminderd, Logitech heeft nog enkele trackballs in zijn aanbod.

Tip 04: Meer knoppen

Een standaardmuis heeft twee knoppen en één scrollwiel. Dat is genoeg voor klikken, dubbelkikken, rechtsklikken en bladeren door grote documenten en webpagina's. Twee extra knoppen om vlot naar de volgende of vorige pagina te gaan in de browser is echter zo handig dat je die niet wilt missen. Hiermee komt het minimaal vereiste aantal knoppen op vier met één scrollwiel. Meer mag, minder liever niet. Let behalve op het aantal vooral ook op waar de knoppen en het scrollwiel geplaatst zijn. Haal de muis liefst uit de verpakking en neem hem in de hand, bij voorkeur in een zithouding. Zijn alle knoppen dan wel even goed bereikbaar? Ook de grootte van je hand speelt een rol. Kortom, testen voor je koopt!

©PXimport

Tip 04 De nieuwe Logitech MX Master heeft 7 knoppen en twee scrollwielen.

Tip 05: Slim scrollwiel

Door aan het scrollwiel te draaien blader je omhoog of omlaag binnen een document of webpagina. Bij de meeste muizen bladert het scrollwiel op één snelheid. Die snelheid kun je instellen, maar het blijft één snelheid. Sommige muizen kunnen wisselen tussen scrollen met een klik waarbij het wiel meteen stopt als je niet draait, en vrij scrollen. Bij vrij scrollen kun je het wiel een flinke draai geven waarna het op hoge snelheid blijft doorscrollen tot jij het afremt. Dit is erg handig in grote documenten. Wisselen tussen scrollen met een klik en vrij scrollen doe je veelal via een kleine knop net achter het scrollwiel. Niet de handigste plek en daarom dat Logitech in zijn MX Master-muis het wisselen automatisch laat gebeuren. Scrol je sneller dan een zelf in te stellen snelheid, dan schakelt de muis automatisch over van stapsgewijs scrollen met klik naar vrij scrollen. Daalt de snelheid, dan schakelt de muis weer terug.

©PXimport

Tip 05 De werking van het scrollwiel kun je in de driversoftware regelen.

Tip 06: Touchmuis

De voorspelling dat aanraakbediening of touch na de tablet ook de pc-besturing zou overnemen is niet uitgekomen. Met de vingers blijkt toch vooral handig bij apparaten die je in de handen hebt. Helemaal aan de pc voorbij gegaan is de touchrevolutie echter niet. Op de Microsoft Touch Mouse zijn de knoppen en het scrollwiel vervangen door een groot aanraakgevoelig oppervlak waarop je ook met meerdere vingers tegelijk bewegingen kunt uitvoeren om nog speciale functies op te roepen.

Touchtechniek is daarnaast ook erg handig om heel dunne muizen te maken, ideaal voor mobiel gebruik. De Logitech Ultrathin Touch Mouse is bijvoorbeeld maar 0,6 centimeter hoog. Niet iedereen zal zo'n lage muis echter prettig vinden. Microsoft bedacht daarom de Arc Touch Mouse, een platte muis die je kunt knikken en die daardoor toch lekker in de hand ligt. Het scrollwiel op de muis is vervangen door een touch-deel dat trilt, zodat het voelt alsof je een echt scrollwiel gebruikt.

©PXimport

Tip 06 Aanraakbediening helpt muizen voor mobiel gebruik heel dun en licht te maken.

Ergonomie

Comfort is één van de factoren in het ontwerp van een muis of toetsenbord en helaas niet altijd de belangrijkste. Veel toetsenborden zijn daardoor helemaal recht, terwijl wanneer je de beide handen voor je op tafel legt, deze nooit recht naast elkaar staan. Een krom toetsenbord met een lichte welving past dan veel beter. Je kunt bij de keuze van toetsenbord en muis kiezen voor een meer ergonomisch ontwerp, dat wil zeggen gericht op comfort en langdurig gezond gebruik.

Vaak kom je dan bij minder bekende merken en modellen uit zoals de verticale muis van Minicute of Evoluent of een knikbaar toetsenbord van Goldtouch. De bekendere merken hebben ook wel ergonomische toetsenborden en muizen in hun aanbod, maar steeds minder. Positieve uitzondering is Microsoft dat enkele gebogen toetsenborden heeft en met de Sculpt Ergonomic Desktop een ook nog eens heel mooie set levert met een gebogen toetsenbord met welving en een muis die je als een honkbal vastpakt.

Tip 07: Muis voor gamers

Met elke muis kun je een computerspel spelen, maar echt gamen doe je het best met een gamingmuis. Een gamingmuis heeft een snoer voor communicatie zonder vertraging en extra knoppen voor extra functies. Net als op het toetsenbord met de Ctrl- en Alt-toets kun je bij een gamingmuis vaak ook combinaties van knoppen gebruiken voor nog meer functionaliteit.

Dit vergt wel enige oefening, maar levert uiteindelijk veel gamewinst op. Gamingmuizen zijn ook gevoeliger dan kantoormuizen. Komt de optische sensor van een gewone kantoormuis vaak maar tot 1.500 dpi, de Logitech G402 Hyperion Fury game-muis haalt moeiteloos 4.000 dpi, en de Logitech G502 Proteus Core en de Roccat Nyth maar liefst 12.000 dpi. Het aantal dpi's is overigens niet alleszeggend, zo combineert de Logitech G402 een 4.000dpi-sensor met een versnellingsmeter en gyroscoop en is daardoor toch uitermate gevoelig. Bij een gamingmuis is de driversoftware erg belangrijk om alle extra's in te stellen en liefst in aparte profielen per spel te bewaren. Bekende merken gamingmuizen zijn Roccat, Razer, ASUS ROG, CM en ook Logitech.

©PXimport

Tip 07 De Roccat Nyth is dé gamemuis van het moment, die volop de strijd met de Razer DeathAdder en Logitech Proteus Core aangaat.

Muismat

Met de overgang naar de muis met een optische sensor, is de muismat in ongebruik geraakt. Helemaal terecht is dat niet, want maar een deel van de muizen beschikt over een optische sensor, zoals de Darkfield-sensor van Logitech of de BlueTrack van Microsoft, die zelfs op gladde en spiegelende oppervlaktes een goed resultaat opleveren. Toch hebben muizen nog steeds baat bij een muismat, het geeft bijvoorbeeld meer precisie. Gamers weten dit maar al te goed, zij gebruiken een muismat!

©PXimport

Er zijn harde en zachte muismatten, van plastic, aluminium, glas of (zoals deze Roccat Taito) textiel op een zachte foam voor veel comfort.

Tip 08: Toetsenbord

Ook bij de toetsenborden zijn er grote verschillen. Het begint bij de keuze tussen snoer of draadloos, dat vooral afhangt van het soort gebruik en de plek. Er zijn steeds meer snoerloze producten, al heeft dit bij een normale pc-setup weinig voordeel. Gamers willen meestal weer alleen met snoer. Let op het aantal toetsen, de indeling, de grootte van de toetsen en de ruimte ertussen.

Veel toetsenborden zijn erg vol, wat meer typfouten oplevert. Of bepaalde functietoetsen zijn ineens maar half zo groot als de lettertoetsen. Hebben de functietoetsen één of twee functies, hoe wissel je daartussen en kun je zelf bepalen welke van de twee de standaardfunctie is? Bij gebruik in donkere omgevingen is achtergrondverlichting handig.

©PXimport

Tip 08 Het Microsoft Wireless Keyboard 2000: goede polssteun en lichte toetsaanslag, helaas ook krap en met halve toetsen aan de bovenkant.

Tip 09: Gamingtoetsenbord

Een gamer kiest niet alleen zijn muis heel bewust, maar ook zijn toetsenbord. Een gamingtoetsenbord heeft vaak achtergrondverlichting en heel veel extra knoppen waar je in de driversoftware zelf een functie aan kunt koppelen. De belangrijkste keuze bij een gamingtoetsenbord is die tussen een mechanisch of niet-mechanisch toetsenbord. En als je kiest voor mechanisch, welke type switches je dan wilt. Mechanische toetsenborden zijn bij gamers populair vanwege de betere respons en doordat de toetsen eerder contact maken.

De respons, wel of geen klik en hoeveel klik, verschilt per type switch onder de toetsen. De bekendste zijn de Cherry MX-switches Brown, Blue, Black en Red, maar bijvoorbeeld Razer heeft eigen Green-switches. Heb je geen voorkeur voor een mechanisch toetsenbord, probeer dan of je uit de voeten kunt met een gewoon toetsenbord op basis van een membraam. Daarbij ligt er een rubber matje onder de toetsen die de aanslag registreert. Dit is voordeliger en minder belastend doordat je de vingers minder nadrukkelijk hoeft op te tillen. Topkeuzes in mechanische toetsenborden zijn de Corsair Vengance K70, de Razer BlackWidow en de Roccat Ryos. Goedkoop zijn ze echter niet.

©PXimport

Tip 09 Het Corsair Gaming K70 gamingtoetsenbord is verkrijgbaar met verschillende Cherry MX-switches die elk een andere mechanische feedback geven.

Tip 10: Tablettoetsenbord

In een paar jaar tijd heeft de tablet zich ontwikkeld tot een product dat we de hele dag meenemen en gebruiken. Een tablet heeft natuurlijk geen toetsenbord en maar weinig mensen typen op een beeldscherm net zo snel en foutloos als op een echt toetsenbord. Er is dan ook een flink aanbod aan toetsenborden voor tablets. De verbinding is altijd draadloos via bluetooth, maar verder zijn er allerlei verschillen.

De Logitech Keys-To-Go is ongekend dun, heeft toch een fijne aanslag, maar blijft helemaal los van de tablet. Het Microsoft Universal Mobile Keyboard is iets dikker en zwaarder, en opengeklapt zet je je tablet of smartphone er rechtop in. Vooral populair is het type toetsenbord dat direct ook als hoes gebruikt kan worden om de tablet te beschermen, zoals een Logitech Protective Case of Protective Shell. Kies wel het model specifiek voor jouw tablet zodat de hoes echt past. Check sowieso bij elk toetsenbord of het werkt met het soort tablet dat je hebt: Apple, Android of Windows.

©PXimport

Tip 10 Een Logitech Type S of Type+ is een standaard, beschermhoes en toetsenbord in één.

Kooptips

Weet je nog niet welke muis of toetsenbord het beste past bij je wensen? Aan de hand van drie kooptips helpen we je een eindje op weg.

Logitech MX Master

Straatprijs: € 89,-

Op zoek naar topmuis met alles erop en eraan? De Logitech MX Master Wireless Mouse combineert een prima vormgeving met een intelligent scrollwiel en een tweede wiel voor horizontaal scrollen. De muis werkt dankzij de optische Darkfield-techniek op elk oppervlak. De muis kan gekoppeld worden aan maximaal drie apparaten en hiertussen eenvoudig wisselen. Eén muis dus voor pc, notebook én tablet of smartphone. Een accuduur van veertig dagen en oplaadtijd van vier minuten voor een hele dag gebruik. De enige beperking is 'slechts' 1600 dpi, dus niet geschikt voor gamers.

©PXimport

Sculpt Ergonomic Desktop

Straatprijs: € 84,90

Last van je polsen na een dag achter de pc of wil je dat juist voorkomen? Investeer dan eens in een ergonomische muis of desktop. Veel ergonomische muizen en toetsenborden zien er duidelijk minder mooi uit, de Sculpt Ergonomic Desktop van Microsoft juist niet. Het toetsenbord heeft een lichte kromming en welving, de handen liggen er heel comfortabel op. De bijbehorende muis werkt op elk oppervlak en is zo vormgegeven dat je deze met een natuurlijke houding vastpakt.

©PXimport

Microsoft Universal Folding Keyboard

Straatprijs: € 99,90

Mobiel werken met een tablet of smartphone en toch een echt toetsenbord? We hebben de Microsoft Universal Folding Keyboard nog niet getest, maar het belooft veel. Compatibel met Apple, Android én Windows, dun, lichtgewicht en opklapbaar en daardoor makkelijk mee te nemen. Je kunt het toetsenbord koppelen aan twee mobiele apparaten en eenvoudig tussen beide wisselen.

©PXimport

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.