ID.nl logo
Dit moet je weten over een externe gpu
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Dit moet je weten over een externe gpu

Je laptop is handig, want het is een klein apparaat dat je overal mee naartoe kunt slepen. Helaas hebben de meeste laptops een interne grafische kaart die niet snel genoeg is voor de wat zwaardere grafische toepassingen zoals videobewerking of grafisch intensieve games. Een oplossing is om een externe gpu aan je pc te koppelen. In dit artikel vertellen we hoe dit werkt.

Tip 01: Waarom extern?

Je laptop heeft waarschijnlijk een lichte gpu (graphics processing unit, ook wel grafische kaart of videokaart genoemd), die niet teveel hitte produceert en voldoende in huis heeft voor het weergeven van video’s, spelen van games en het uitvoeren van alle dagelijkse taken. Maar als je zware programma’s gebruikt, vaak werkt met videobewerkingssoftware, of af en toe meerdere grote beeldschermen aan je systeem aansluit, zul je merken dat je ventilators voortdurend aan staan en je systeem langzamer aanvoelt. Allemaal tekenen dat de interne gpu te zwaar wordt belast. In je desktop-pc kun je in zo’n geval de interne gpu van je systeem upgraden, maar dat gaat doorgaans niet met laptops. Immers, in een desktop-pc kun je gewoon een tweede grafische kaart zetten door hem in een pci-express-sleuf te steken, maar bij een laptop is dit niet mogelijk. Het is wel mogelijk om je laptop (of desktop) te voorzien van een externe gpu. Deze kan de interne gpu uitschakelen of de lasten delen. In de meeste gevallen is een externe gpu zinvol als je een laptop als basissysteem gebruikt.

©PXimport

In de meeste gevallen is een externe videokaart zinvol als je een laptop als basissysteem gebruikt

-

Tip 02: Werking externe gpu

Het principe van een externe gpu is heel simpel, je neemt een losse videokaart, bouwt hem in een behuizing en sluit het apparaat aan op je laptop. Een aantal jaar geleden was het enkel voorbehouden aan waaghalzen die losse grafische kaarten in behuizingen schroefden en zelf controllers soldeerden, maar tegenwoordig zijn er losse behuizingen te koop, vind je gespecialiseerde websites en forums waar je alles kunt lezen over de beste gpu’s voor extern gebruik en kun je zelfs kant-en-klare oplossingen kopen. In vrijwel alle behuizingen voor externe gpu’s kun je maximaal één videokaart plaatsen. Er bestaan wel behuizingen voor meerdere gpu’s, maar deze kosten erg veel geld. Hebt je meer videokaarten nodig, dan is het waarschijnlijk slimmer om twee behuizingen te kopen, omdat deze dan beide hun eigen stroomvoorziening hebben. Externe videokaarten slurpen namelijk enorm veel stroom en hebben krachtige ventilators nodig om de temperatuur op peil te houden.

©PXimport

eGPU versus eGFX

Deze twee termen worden vaak door elkaar gehaald. Vaak worden dezelfde producten bedoeld, maar eGFX staat voor external graphics en wordt gebruikt voor een extern apparaat dat grafische processen kan uitvoeren. eGPU staat voor external graphics processing unit en dat kan alleen betrekking hebben op een fysieke grafische kaart. Correct kun je dus zeggen dat er een eGPU in een eGFX zit.

Tip 03: Toepassingen

Voor wie is een externe videokaart nu eigenlijk zinvol? Als je game-ervaringen ophouden bij Mijnenvegen of een potje Patience, dan heb je geen behoefte aan meer grafische rekenkracht. Maar als je games speelt die veel van je gpu vragen – denk aan Far Cry, Final Fantasy of Deus Ex: Mankind Divided, dan volstaat een simpele videokaart niet meer. Voor een spel als Far Cry: New Dawn wordt een gpu met tenminste 4 GB ram aangeraden. In een gemiddelde laptop met geïntegreerde gpu kan dit vaak niet worden vrijgemaakt door het systeem. Op de meeste laptops zal de game wel spelen, maar moet je je systeem tweaken om het maximale uit de interne gpu te halen, en zul je af en toe haperingen in het beeld meemaken. Ook moet je de instellingen van het spel zelf op de minimale belasting instellen en dit betekent dat je niet kunt genieten van de prachtige beelden van de game.

Een andere reden om een externe gpu te nemen is het werken met videobewerkingssoftware. Het renderen gaat met een aparte externe videokaart stukken sneller dan met de interne videokaart, doordat de externe gpu veel krachtiger is. Ook het aansturen van meerdere monitoren belast de grafische kaart. Wil je twee externe 4K-monitoren op een laptop aan kunnen sluiten, dan is dit vrijwel onmogelijk met de meeste interne gpu’s. Bovendien heeft een externe gpu vaak meer aansluitingen om monitoren aan te kunnen sluiten. Ook het gebruik van 4K-monitoren kan een reden zijn voor een externe gpu, als je laptop dit niet ondersteunt.

©PXimport

Een andere reden om een externe gpu te nemen is het werken met videobewerkingssoftware

-

Interne gpu

Bij een interne gpu van een laptop komen twee termen vaak naar voren: geïntegreerde (integrated) gpu of zelfstandige (dedicated) gpu. Een geïntegreerde gpu is onderdeel van de gewone cpu (processor) en is veel minder efficiënt en krachtig dan een zelfstandige gpu. Een geïntegreerde gpu snoept dynamisch geheugen van het totale interne geheugen in je laptop. Een zelfstandige gpu (ofwel losse videokaart) heeft z’n eigen interne geheugen en is dus geen onderdeel van de cpu. Een nadeel van een aparte gpu in je laptop is dat de batterij minder lang meegaat.

©PXimport

Tip 04: Thunderbolt

Een externe gpu sluit je via thunderbolt 3 aan op je laptop (of pc). Thunderbolt 3 is een ultrasnelle verbinding die theoretisch snelheden van 40 Gbit/s kan bereiken. Thunderbolt 3 is overigens de naam van de technologie, de aansluiting die ervoor gebruikt wordt is usb-c. Je computer moet dus een usb-c-poort hebben die de thunderbolt-technologie ondersteunt. Sommige oudere usb-c-poorten doen dit niet, dus check dit voor je tot aankoop van een externe gpu overgaat.

Het is ook belangrijk om precies te weten welke externe videokaart met je systeem werkt. Op de website www.egpu.io vind je veel informatie over allerlei behuizingen, welke gpu’s met welke moederborden en computers werken en hoe je zelf een externe gpu in elkaar kunt zetten. Mac-computers werken alleen met AMD-gpu’s, houd hier rekening mee als je een Apple-product hebt. Aan de softwarekant moet je minstens macOS 10.13.4 draaien. Er zijn ook nog enkele thunderbolt2-behuizingen op de markt te vinden, maar we raden je aan om voor de nieuwere thunderbolt3-optie te gaan. Je kunt een externe gpu ook via andere technologieën aan een laptop verbinden (zoals mini-pci-express, ExpressCard of oudere versies van thunderbolt), maar die zijn vrijwel alleen geschikt voor doe-het-zelfprojecten.

©PXimport

Tip 05: Stroomverbruik

Er zijn twee manieren om aan een externe gpu te komen (drie als we ook een doe-het-zelfoptie meerekenen). De makkelijkste manier is om een kant-en-klare oplossing te kiezen, maar het goedkoopst is om zelf een behuizing te kopen en hierin een losse grafische kaart te installeren. Voordat je een behuizing koopt, is het slim om op de voorheen genoemde website www.egpu.io te verifiëren dat deze behuizing goed samenwerkt met jouw model laptop. Belangrijk bij de aanschaf van een behuizing is dat de voeding krachtig genoeg is om een gpu zonder problemen te kunnen aansturen. Bij de specificaties van een gpu vind je meestal het aantal watt dat een grafische kaart nodig heeft, maar deze is gebaseerd op een gebruik in een desktop-pc. Als je een externe behuizing gebruikt, kloppen deze minimale eisen niet meer. Het is aan te raden om op de website van de fabrikant van de behuizing te kijken welke gpu’s het ondersteunt. Veel fabrikanten hebben meerdere modellen van dezelfde behuizing en vaak zit het verschil in het vermogen van de interne voeding. Sommige behuizingen hebben ook extra poorten aan boord, handig als je bijvoorbeeld randapparatuur wilt aansluiten. Kijk ook naar de breedte van een behuizing: sommige behuizingen zijn niet groot genoeg voor de dikste grafische kaarten.

©PXimport

Bij meerdere modellen van dezelfde behuizing zit het verschil vaak in het vermogen van de interne voeding

-

Tip 06: Sleufbreedte

Een gpu wordt in een behuizing geklikt door hem in een pci-express-sleuf te steken. De breedte van een gpu wordt aangeduid met de term ‘slot width’ oftewel sleufbreedte. Een normale gpu neemt maar één pci-express-sleuf in beslag, maar er zijn genoeg gpu’s die de dubbele ruimte innemen. De kaart zit dan weliswaar maar met één connector vast in de pci-express-sleuf, maar is zo dik dat hij toch twee plekken in neemt. Doordat zo’n kaart zo dik is, kun je de tweede pci-express-sleuf niet gebruiken voor andere kaarten. Sommige kaarten zijn zelfs zo dik dat ze drie sleuven in gebruik nemen. Deze kaarten passen niet in alle externe-gpu-behuizingen, de meeste behuizingen zijn namelijk maar twee sleufbreedtes breed.

Tip 07: Videokaart inbouwen

Zodra je een externe-gpu-behuizing hebt gekozen, is het tijd om een grafische kaart te zoeken. Sommige laptops werken alleen met gpu’s van bepaalde merken samen, we noemden eerder al even het voorbeeld van Apple dat alleen met AMD-gpu’s werkt. De gpu zelf moet natuurlijk krachtig genoeg zijn om render-processen snel af te werken of games vloeiend weer te kunnen geven. Wil je gemakkelijk 4K- of zelfs 8K-video’s kunnen weergeven, wees er dan zeker van dat je gpu dit ondersteunt. Als je meerdere beeldschermen op de externe videokaart wilt aansluiten, check dan even welke aansluitingen de kaart heeft. Je kunt uiteraard adapterkabels gebruiken, maar deze kunnen soms best prijzig zijn. Sommige gpu’s hebben minder aansluitingen en zijn voornamelijk bedoeld om bijvoorbeeld render-processen te versnellen. Je gebruikt de externe gpu dan alleen als werkpaard en niet als hub voor je displays. Het intern grafisch geheugen is belangrijk en in het algemeen geldt: des te meer geheugen, des te makkelijker een gpu video’s op hoge resolutie kan weergeven.

©PXimport

Tip 08: Kant-en-klaar

Wil je niet zelf aan de slag gaan met behuizingen en gpu’s, dan kun je ook kiezen voor een kant-en-klare oplossing. Voor de Mac is er bijvoorbeeld de Blackmagic eGPU, een apparaat dat mede door Apple zelf is ontwikkeld. Hij bestaat uit een behuizing en een gpu, en beide onderdelen zijn perfect op elkaar afgestemd. De gpu is een AMD Radeon Pro 580 met 8 GB geheugen. De externe gpu heeft twee thunderbolt-aansluitingen, eentje sluit je aan op je laptop of desktop-Mac, de andere kunt je gebruiken om een extra beeldscherm op aan te sluiten. De meeste kant-en-klare oplossingen hebben ook nog andere aansluitingen zoals hdmi en usb 3. Een groot nadeel van een kant-en-klaarproduct is dat je de gpu na verloop van tijd niet kunt upgraden, je zit vast aan de gpu die in de behuizing zit.

©PXimport

Een groot nadeel van een kant-en-klaar product is dat je de gpu niet kunt upgraden na verloop van tijd

-

Tip 09: Software

Hoe je het meeste uit je nieuw aangesloten externe videokaart kunt halen, hangt af van welke software je gebruikt en op welk systeem je dit doet. Sommige programma’s kunnen volledig gebruik maken van je externe gpu, andere programma’s kunnen dit niet of maar gedeeltelijk doen. Het is ondoenlijk om hier precies te vertellen welke stappen je moet ondernemen, maar in de meeste gevallen moet je in bijvoorbeeld de video-render-software of game instellen dat de externe gpu bepaalde taken voor zijn rekening moet nemen. Googel naar je combinatie van laptop, software en externe gpu om de beste instellingen voor je systeem te vinden. Naast de website www.egpu.io kun je ook terecht op Reddit of op het forum van NotebookReview. Vergeet voor Windows 10 ook niet de juiste driver te installeren, je vind deze informatie in de handleiding van je externe gpu.

©PXimport

Doe het zelf

Wilt je echt de goedkoopste optie, dan kun je er ook voor kiezen om helemaal zelf je behuizing te maken. Bereid je wel voor op enige research, want je moet dan zelf een voeding aanschaffen en een gpu op een controller-board aansluiten. Meer informatie vind je hier.

©PXimport

Tip 10: Games in de cloud

Eén van de beweegredenen om een externe gpu aan te schaffen, is om beter zware games te kunnen draaien vanaf je laptop. Gaat het je puur om de game-ervaring te verbeteren, dan is er ook een alternatieve optie: games via de cloud draaien. Dit is een vrij nieuw concept en komt erop neer dat een game op een server van een bedrijf wordt gedraaid en dat enkel de videostream van deze server naar je laptop wordt verzonden via het internet. Je draait dus geen software op je eigen systeem. Commando’s die je doet met je toetsenbord, muis en eventuele controller worden via het internet naar de game gestuurd. Een optie voor cloudgebaseerde games is Nvidia GeForce Now. Deze dienst is op dit moment nog in de bètafase, je kunt je hier inschrijven. Je hebt een snelle en betrouwbare internetverbinding nodig. Het bedrijf raadt aan dat je minstens 25 Mbit/s downloadsnelheid moet hebben om games in 1080p op 60fps te kunnen spelen. Je moet je laptop of desktop via ethernetkabel met je router verbinden, of een 5GHz-wifi-router gebruiken. Uiteraard is het handig als je bekabelde controllers gebruikt, want elke vertraging van het signaal is slecht voor de gameplay. Niet alleen Nvidia is bezig met cloudgebaseerde gamediensten, ook Google en Microsoft zullen in de nabije toekomst een dergelijke optie bieden met respectievelijk hun diensten Stadia en xCloud. Sony heeft een vergelijkbaar concept voor PlayStation-titels onder de naam OnLive.

©PXimport

Het is slim om bekabelde controllers te gebruiken: elke vertraging van het signaal is slecht voor de gameplay

-

Kooptips

Uiteraard hebben we weer drie kooptips voor je geselecteerd. Dit zijn prima producten, maar check wel van tevoren of de combinatie van externe gpu en jouw computer geen problemen oplevert. Let op: het gaat hier om de lege behuizingen, je moet dus zelf nog een losse videokaart inbouwen. Sommige behuizingen werken alleen met bepaalde gpu’s samen.

Razer Core X Chroma

Prijs: € 340,- Dit is een van de beste externe-gpu-behuizingen die je op dit moment kunt kopen. Het apparaat heeft vier usb3.0-poorten, een thunderbolt3-aansluiting en je kunt het via de ethernetpoort op je netwerk aansluiten.

Sapphire Gearbox 3

Prijs: € 299,- De Sapphire GearBox is een gunstige externe-gpu-behuizing met een thunderbolt3-poort en twee usb-c-poorten. Het apparaat is perfect geschikt als externe gpu voor gamers en kan meerdere beeldschermen tegelijkertijd aansturen. De interne voeding is 500 watt.

©PXimport

ASUS ROG XG Station 2

Prijs: € 547,- De ASUS ROG XG Station 2 is gericht op gamers en dat zie je aan het design wel af. Misschien niet naar de smaak van iedereen, maar het grote voordeel van de ROG XG Station 2 is dat het apparaat enorm veel poorten biedt en je heel gemakkelijk een gpu kunt installeren.

▼ Volgende artikel
Spinnen in huis? Zo zet (en houd!) je ze buiten
© RHJ - stock.adobe.com
Huis

Spinnen in huis? Zo zet (en houd!) je ze buiten

Het is herfst, en dat betekent spinnen. Niet alleen buiten, maar ook binnen. Daar kun je flink van schrikken. Toch is er geen reden tot paniek. Spinnen zijn juist nuttig: ze vangen muggen, vliegen en andere hinderlijke insecten. Nederlandse spinnen zijn bovendien niet gevaarlijk voor mensen. Wil je ze toch liever niet in huis? Dit kun je doen!

🕷️ Dit artikel in het kort

Spinnen zijn nuttige insecteneters en doen in Nederland mensen geen kwaad. Toch zien we ze vooral in de herfst liever buiten dan binnen. In dit artikel lees je hoe je spinnen vangt, wat je kunt doen om ze te buiten te houden en hoe je de meest voorkomende soorten herkent. Daarnaast kijken we per ruimte in huis naar plekken waar spinnen zich graag verstoppen en wat je daartegen kunt doen. Lees ook: Slim ventileren in de herfst: zo voorkom je vocht en schimmel

Dat je in het najaar meer spinnen ziet, is trouwens logisch. De mannetjesspinnen zijn dan op zoek naar een vrouwtje. Of het nu mannetjes of vrouwtjes zijn, voor allemaal geldt: ze zijn snel, maar niet gevaarlijk. Je kunt ze makkelijk vangen, zolang je maar rustig blijft.

Geen paniek! Vangen en vrijlaten doe je zo

De eenvoudigste methode daarvoor is nog steeds het bekende glas met een stukje stevig papier, bijvoorbeeld een bierviltje. Zet een stevig glas over de spin en schuif er een kartonnetje of papiertje onder. Til het geheel voorzichtig op, houd het goed gesloten en zet de spin buiten op enkele meters van je huis neer. Hoe verder, hoe kleiner de kans dat hij terug naar binnen kruipt.

Er bestaan ook speciale spinnenvangers: lange stelen met zachte borsteltjes of buisjes met een opvangreservoir. Handig als je liever wat afstand bewaart. Oefen eerst even, zodat je zeker weet hoe het werkt. Een spin doorspoelen of bespuiten met insectenspray kun je beter niet doen: er zijn betere, diervriendelijkere manieren om van ze af te komen.

©LeoniekvanderVlietPhotography

Waar komen spinnen binnen?

Spinnen kiezen niet bewust voor jouw woonkamer, maar volgen vaak insecten die aangetrokken worden door licht of warmte. Via kieren langs kozijnen, onder deuren of door ventilatieopeningen vinden ze hun weg naar binnen. Ook via spullen uit de schuur of garage kunnen ze mee naar binnen komen. Door deze routes af te sluiten of te controleren, verklein je de kans dat ze binnen belanden.

Voorkomen is ….

Hieronder lees je wat je in het algemeen kunt doen om insecten en spinnen buiten te houden. Ook kijken we specifiek naar bepaalde ruimtes in je huis.

Algemeen

Inspecteer je hele woning systematisch door langs plintnaden, kozijnen en doorvoeren te lopen. Dicht kieren af en vervang versleten tochtstrips. Plaats fijnmazig rvs-gaas voor ventilatieopeningen en maak ventilatieroosters jaarlijks schoon. Horren monteren voor ramen en deuren scheelt ook al een hoop.

Woonkamer

In de woonkamer trekken lampen vaak insecten aan, en daarmee ook spinnen. Plaats lampen niet direct bij de buitendeur en gebruik eventueel warmere lichtkleuren die minder insecten lokken – wit licht bevat namelijk veel UV- en blauwe componenten, echte insect-magneten. Ruim regelmatig achter kasten en banken op: rommelige hoeken bieden ideale plekken voor webben.

Slaapkamer

Zet bij warm weer het raam open met een hor ervoor. Zo ventileer je goed zonder dat spinnen en insecten naar binnen glippen. Trek ook gordijnen geregeld open en dicht; spinnen houden van rustige, donkere hoekjes.

Badkamer

Door de hoge luchtvochtigheid is de badkamer aantrekkelijk voor insecten en dus voor spinnen. Laat de ruimte goed drogen na het douchen (zet daar bijvoorbeeld de mechanische ventilatie voor aan of zet een raam een stukje open) en haal spinrag direct weg.

Kelder en berging

Dit zijn favoriete plekken voor grote huisspinnen. Ze houden van koelere, vochtige plekken waar ze met rust gelaten worden. Controleer leidingen en kieren, dicht openingen en zorg dat er niet te veel losse spullen op de grond staan.

Ventileren en opruimen helpt

Een goed geventileerd huis is minder aantrekkelijk voor insecten en dus ook voor spinnen. Laat roosters open, zet dagelijks kort ramen tegenover elkaar open voor frisse lucht en maak ventilatieopeningen schoon. Zo zorg je ervoor dat het in huis minder vochtig wordt – en daarmee geef je vliegjes, muggen en andere insecten minder kans.

Oude spinnenwebben kun je eenvoudig weghalen met een plumeau of stofzuiger. Leeg de stofzuigerzak daarna buiten, want een spin kan anders alsnog ontsnappen. Ook lege eizakjes haal je zo weg. Daarmee voorkom je dat er nieuwe generaties in je huis uitkomen.

Van huisspin tot kruisspin: zo herken je ze

Gevaarlijke spinnen? Die komen in Nederland eigenlijk niet voor. Maar dat maakt de angst er niet minder om. Herkennen wat voor spin je ziet, kan dan echt helpen. In september en oktober zie je binnenshuis vooral mannetjes van huisspinnen rondstruinen, terwijl vrouwtjes in hun web blijven. Met een app zoals ObsIdentify (voor Android en iOS) kun je eenvoudig een foto maken en direct zien om welke soort het gaat. Ook de webvorm geeft aanwijzingen: een strak wielweb, een trechter of een slordig matje is vaak soortspecifiek. Door je in de soorten te verdiepen, leer je dat de grote, donkere spinnen in huis simpelweg rondzwervende mannetjes zijn die een partner zoeken. Niets om bang voor te zijn dus!

Top 5 huisspinnen in Nederland

De kruisspin, Araneus diadematus, is jaar in jaar uit de publieksfavoriet én meest geteld; je herkent hem aan het lichte kruis op het achterlijf en het grote wielweb langs schuttingen en raamkozijnen. De grote trilspin, Pholcus phalangioides, hangt met lange poten onder het plafond en trilt heftig bij onraad; je vindt hem vaak in rustige hoekjes binnen. De gewone en grote huisspinnen, Eratigena-soorten, bouwen trechterwebben achter kasten en in kelders. De venstersectorspin, Zygiella x-notata, spant bij ramen een wielweb met een 'hapje' eruit; vaak zie je die in gevelhoeken. De herfsthangmatspin, Metellina segmentata, maakt kleine hangmatwebjes in struiken en rond tuinen en wordt regelmatig bij huizen gezien. De exacte volgorde varieert per jaar en telling, maar deze soorten staan steevast hoog in Nederlandse spinnentellingen.

©Anton Derkach | Iuliia - stock.adobe.com

Veelgestelde vragen over spinnen in huis

Zijn spinnen in Nederland giftig?

De spinnen die je binnenshuis tegenkomt, zoals huisspinnen of trilspinnen, zijn niet gevaarlijk. Ze kunnen hooguit bijten als ze in het nauw komen, maar dat gebeurt zelden en is vergelijkbaar met een muggenprik: een klein rood plekje dat snel verdwijnt. Ook buitenshuis leven er in Nederland geen gevaarlijk giftige spinnen voor mensen.

Kruipen spinnen in je slaap in je mond of oren?

Dit is een hardnekkige mythe. Spinnen zijn schuwe dieren die juist contact met mensen vermijden. Het idee dat ze in je slaap in je mond of oor kruipen is een broodjeaapverhaal. Ze lopen hooguit langs je bed op zoek naar een rustig hoekje, maar hebben geen enkele reden om een mens als schuilplek te gebruiken.

Waarom zie je vooral in de herfst zoveel spinnen?

In nazomer en herfst gaan mannetjes-huisspinnen op zoek naar een vrouwtje. Omdat ze rondzwerven, zie je ze vaker in kamers en gangen lopen. Vrouwtjes blijven meestal in hun web en vallen daardoor minder op. De seizoenspiek heeft dus alles te maken met hun voortplantingscyclus.

Kunnen spinnen eitjes in huis leggen?

Ja, spinnen kunnen in huis eizakjes maken. Meestal gebeurt dat in rustige hoekjes of achter meubels. De jongen verspreiden zich na het uitkomen en veel halen de volwassen leeftijd niet. Door webben en eizakjes regelmatig weg te halen met de stofzuiger, houd je de aantallen eenvoudig onder controle.

Helpt het om spinnen weg te houden met pepermuntolie of azijn?

Er circuleren veel huismiddeltjes die zouden helpen, maar er is weinig bewijs dat spinnen echt wegblijven van bepaalde geuren. Belangrijker is het dichten van kieren, plaatsen van horren en regelmatig opruimen. Dat heeft aantoonbaar meer effect dan een schaaltje azijn of een oliebrandertje.

Kunnen huisspinnen springen of vliegen?

Nee, de huisspinnen die je binnenshuis tegenkomt kunnen niet springen of vliegen. Ze lopen of klimmen via draden. Soms zie je kleine jonge spinnen wel zweven aan een draadje; dat heet 'ballooning'. Dan gebruiken ze een draad als zweeflijn in de wind. Bij volwassen huisspinnen gebeurt dat niet binnenshuis. 

Wat moet ik doen als ik een spin echt niet durf te vangen?

Vraag iemand anders om te helpen of gebruik een lange spinnenvanger waarmee je voldoende afstand houdt. Als dat niet lukt, kun je de deur naar de buitenruimte openen en wachten tot het dier zelf naar buiten trekt. Het belangrijkste is kalm blijven: spinnen zijn sneller bang voor jou dan andersom.

Spinnenvanger nodig?

Kijk, koop en vang
▼ Volgende artikel
Oktober in je tuin: voorbereiden op de winter
© Roland Abel
Huis

Oktober in je tuin: voorbereiden op de winter

In oktober staat de tuin in het teken van de overgang naar de koude maanden. Planten hebben nog steeds zorg nodig en ook het onderhoud vraagt aandacht. Dit is het moment om alles klaar te maken, zodat je tuin de winter goed doorkomt.

In oktober maak je de tuin winterklaar. Sluit de buitenkraan af en berg de tuinslang leeg op. Koop vliesdoek en noppenfolie om kwetsbare planten te beschermen. Plant groenblijvende struiken, winterviolen en bloembollen voor kleur in de donkere maanden. Oogst appels, peren en pompoenen, en zaai veldsla of spinazie. Geef struiken en rozen nog voeding, verwijder zomerbollen uit de grond en snoei rozen, fruitbomen en loofbomen. Werk het gazon af met een laatste maaibeurt en hark het blad weg.

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Bescherm de tuin tegen vorst

Met dalende temperaturen is het belangrijk om alles te beschermen tegen vorstschade. Laat de tuinslang volledig leeglopen en berg hem op, zodat er geen water in achterblijft. Draai vervolgens de buitenkraan dicht. Schaf vliesdoek of noppenfolie aan om gevoelige planten te beschermen zodra het gaat vriezen.

Planten en bollen voor een wintertuin

Wie in de winter ook kleur wil behouden, kan nu groenblijvende varens, lage heesters en kerstrozen planten. Voorjaarsbollen zoals sneeuwklokjes, kievitsbloemen en bosanemonen moeten direct de grond in, omdat ze snel uitdrogen. Ook winterjasmijn of knoflook zijn nu aan de beurt. Bedek de grond daarna met een laag bladeren.

In hangmanden kun je winterviolen, bollen en klimop zetten voor wat extra kleur. Rozen plant je alvast voor het nieuwe seizoen. Tulpen die niet in de grond kunnen overwinteren, zet je in bollenbakken. Andere bloembollen plaats je bij vaste planten die qua kleur en bloeitijd goed bij elkaar passen. Geprepareerde hyacinten zet je in glazen binnen om vroeg van hun bloemen te genieten.

Oogsten in de herfst – én zaaien in de moestuin

Oktober is de maand van de oogst. Peren en appels haal je nu van de boom; maak er moes of taart van. Pompoenen en sierkalebassen zijn ook rijp. Laat altijd een stuk steel zitten, dan blijven ze langer goed. Bewaar ze koel en vorstvrij. In de moestuin zaai je nog veldsla, pluksla of spinazie. Kies wel voor winterharde soorten. Groenten die niet tegen kou kunnen, zoals paksoi, koolrabi, bloemkool en broccoli, oogst je voor de winter.

©encierro - stock.adobe.com

Onderhoud in oktober

Struiken, rozen en hagen hebben nog baat bij wat mest. In de border en moestuin kan eventueel kalk gestrooid worden. Blijf onkruid weghalen zodat het in het voorjaar niet uit de hand loopt. Plantensteunen kunnen de schuur in; maak ze schoon voordat je ze opbergt.

Zomerbollen zoals dahlia's, bloemriet en Abessijnse gladiolen moeten gerooid worden na de eerste nachtvorst. Controleer ook potten en bakken: zorg dat de afwateringsgaten open zijn zodat regenwater goed kan weglopen.

Snoeien in oktober

Ramblerrozen knip je bij door lange scheuten wat in te korten. Oktober is ook geschikt voor het snoeien van berk, esdoorn en kastanje, maar doe dit niet later dan eind november, want de sapstromen van deze bomen komen al vroeg op gang. Appel- en perenbomen kunnen eveneens gesnoeid worden.

©maxbelchenko

Het gazon winterklaar maken

Geef het gras dit najaar nog een laatste beurt. Verticuteer om mos en dood gras te verwijderen en lucht in de bodem te brengen. Maai het gras nog een keer, maar laat het niet te kort worden. Steek de randen bij en hark het gevallen blad weg, zodat het gras niet verstikt onder een bladerdeken en in het voorjaar weer gezond kan uitlopen.