Chromebooks staan bij veel mensen bekend als laptops die weinig kunnen. Onterecht, want juist doordat hardware en software op elkaar zijn afgestemd, hoeft een Chromebook minder onder de motorkap te hebben om goed te presteren. De meeste Chromebooks zijn prima in staat om te fungeren als volwaardige privé- of werklaptop. Wij vertellen je waar je bij de aanschaf op moet letten.

Tip 01: Chrome OS

Deze tip heeft niets te maken met een keuze, maar met bewustwording. Het is namelijk belangrijk om te weten dat alle Chromebooks zijn voorzien van Chrome OS, in plaats van Windows. Dit betekent dat installatie en gebruik van Windows-programma’s op een Chromebook niet mogelijk is. Dat hoeft geen enkel probleem te zijn, er zijn namelijk duizenden apps die je kunt downloaden uit de Chrome Webstore en Google Play Store en de kans is groot dat je favoriete programma, of een variant daarop, daar te vinden is. Dat is echter wel iets dat je waarschijnlijk even wilt controleren voor je besluit een Chromebook te kopen. Het zou immers zonde zijn als je een exemplaar koopt om vervolgens tot de ontdekking te komen dat je niet kunt doen wat je wilde.

©PXimport

Tip 02: Omvang

Toen Chromebooks nog maar net op de markt waren, lag de nadruk heel erg op de lage prijs en als gevolg daarvan ging het ook voornamelijk om compacte modellen. Chromebooks zijn nog steeds veel goedkoper dan reguliere laptops, maar tegenwoordig zijn er ook wat duurdere modellen met meer systeemprestaties en ook een grotere omvang. Dat laatste is wel even iets om uit te zoeken, want net als een Windows-laptop of MacBook kan een Chromebook behoorlijk groot zijn. Een te grote laptop is niet prettig als je hem vaak bij je moet dragen, maar een te kleine laptop is niet prettig als je er veel op moet werken. Bekijk dus even goed wat voor display er in zit (hoeveel inch), maar ook wat de daadwerkelijke afmeting van de Chromebook is. Er zijn namelijk steeds meer laptops met een groot display, die zo’n kleine rand om het scherm hebben, dat de afmeting van de laptop tóch meevalt.

©PXimport

Tip 03: Gewicht

In het verlengde van de omvang, is het gewicht ook iets om te bekijken. De meeste Chromebooks hebben geen harde schijf (maar in plaats daarvan een ssd) of optisch station en zijn daardoor al een stuk lichter dan sommige Windows-laptops. Er bestaan echter ook Chromebooks die wél een harde schijf hebben, en het gewicht van schermen en componenten kan sowieso sterk verschillen. Net als bij een te grote laptop, is het meesjouwen van een te zware laptop niet prettig. Je hoeft niet de Chromebook zelf in handen te hebben om dat te testen, bekijk simpelweg wat de laptop die je voor ogen hebt weegt, en neem iets in handen dat ongeveer hetzelfde weegt.

©PXimport

Tip 04: Aansluitingen

Wat we zo fijn vinden aan Chromebooks is dat men, ondanks het beperkte prijskaartje, vaak niet bezuinigt op de aansluitingen. Een hdmi- en usb-aansluiting vind je op vrijwel elke Chromebook, de meeste exemplaren hebben een ingebouwde kaartlezer en een enkel exemplaar ook een ingebouwde Ethernetpoort. Maar welke aansluitingen er precies aanwezig zijn, verschilt per merk en model. Soms is er wel hdmi of usb, maar dan met een microstekker, en dat is wel handig om te weten voor je een aanschaf doet. Ook in de usb-poorten zelf zit verschil. Hoeveel usb-poorten zijn er aanwezig, zijn ze van het snelste soort? Is er ook usb-type-c aanwezig, enzovoort. Je wilt immers niet tijdens het werken pas ontdekken dat er niet genoeg poorten zijn om zowel je harde schijf als je externe muis aan te sluiten.

©PXimport

Tip 05: Beeldscherm

De omvang van het beeldscherm hebben we in tip 2 al even besproken, maar het soort beeldscherm is natuurlijk ook van belang. Bevat de Chromebook van je keuze tn-technologie (diepe zwarte kleuren, hoge verversingssnelheid) of ips-technologie (grotere kijkhoek, betere kleurechtheid)? Is het mat of juist niet, hoe hoog is de helderheid (zodat je er buiten ook goed op kunt zien)? Wat is de maximale resolutie? Full hd? Of 4K (op het moment van schrijven nog slechts aangekondigd)? En is zo’n superhoge resolutie belangrijk voor je, of zie je het verschil nauwelijks. Dit zijn dingen die deels met specificaties af te vangen zijn, maar in alle eerlijkheid raden we je liever aan om naar de winkel te gaan en het beeldscherm met eigen ogen te bekijken. Je zult er toch flink wat uren naar moeten kijken en dan moet het wel een beeldscherm zijn dat je prettig vindt.

©PXimport

Tip 06: Aanraakscherm

Een beeldscherm is niet altijd alleen om naar te kijken, in steeds meer gevallen is het ook interactief. We zien steeds meer Chromebooks met een aanraakscherm, wat handig is als je niet de hele dag je muis wilt gebruiken. Daar zeggen we wel direct bij: staar je niet blind op een aanraakscherm. Zo’n scherm is eigenlijk pas handig als je een Chromebook hebt die je helemaal om kunt klappen, zodat je van de laptop een tablet maakt. In dit geval is het toetsenbord niet in beeld en is het aanraakscherm je enige optie. Is je Chromebook niet omklapbaar, dan is het aanraakscherm wat ons betreft weinig efficiënt en zonde om extra voor te betalen.

©PXimport

Tip 07: Detachable screen

Dit is voor Nederland nog een klein beetje toekomstmuziek, maar we verwachten komend jaar een flink aantal Chromebooks met ‘detachable screens’. Dit zijn Chromebooks waarvan de systeemhardware zich niet in de body maar in het schermdeel bevindt. Dat levert een Chromebook-tablet op met los te koppelen toetsenbord, in plaats van een Chromebook-laptop met vast – en eventueel omklapbaar - scherm. Qua opzet dus te vergelijken met de Microsoft Surface Pro, maar dan als Chromebook in plaats van Windows-computer. Op het moment van schrijven was van dit type Chromebook alleen de HP Chromebook X2 in Nederland verkrijgbaar, maar er komen ongetwijfeld meer bij. Dus als dit concept je aanspreekt is het misschien een idee om een aankoop nog een half jaartje uit te stellen voor meer keuze en waarschijnlijk lagere prijzen.

©PXimport

Tip 08: Opslagcapaciteit

In een artikel over Windows-laptops zou opslagcapaciteit wat ons betreft een breekpunt zijn. Een Chromebook afrekenen op z’n opslagcapaciteit zou echter niet eerlijk zijn. Chromebooks zijn juist ontwikkeld met het oog op online opslag, zodat een grote harde schijf of dure ssd niet noodzakelijk is. Het is daarbij goed om te weten dat Google de eigenaar van een Chromebook gratis 100 GB opslagcapaciteit geeft in Google Drive, naast de standaard opslagcapaciteit die het bedrijf aanbiedt via de clouddienst. Desalniettemin is het natuurlijk wel fijn als je ook lokaal wat zaken op kunt slaan (al was het alleen maar om Netflix-films en series te downloaden, iets wat met een Chromebook wel kan en met een Windows-laptop niet). De opslagcapaciteit van Chromebooks loopt nogal uiteen. We zien Chromebooks met 32 GB opslagcapaciteit, maar ook met 256 GB, en zelfs meer dan een TB, al zit daar dan een reguliere harde schijf ingebouwd. Denk voor je overgaat tot een aankoop goed na of je vaak offline bent (waarbij je dus geen toegang hebt tot cloud-opslag) en of je andere redenen kunt verzinnen waarom offline opslag belangrijk voor je is. Als blijkt dat dat niet zo is, kun je veel geld besparen door voor weinig opslagcapaciteit te gaan.

©PXimport

Tip 09: CPU en geheugen

Ook rekenkracht is voor een Chromebook minder relevant dan voor een Windows-laptop, maar helemaal onbelangrijk willen we het niet noemen. Zo mag je aannemen dat een Chromebook met een Intel Celeron-processor en 4 GB geheugen, aanzienlijk minder krachtig is dan een laptop met een Intel Core i5-processor met 8 GB geheugen, en dat verschil zul je ook terugzien in het prijskaartje. Het blijft lastig, zéker als het om een Chromebook gaat, om te bepalen welke processor nu precies zorgt voor welke prestaties. Onze ervaring is dat een Chromebook met een prijs tot ongeveer zeshonderd euro vooral bedoeld is voor basale zaken, als internet, mail, tekstverwerking enzovoort. Chromebooks boven dat bedrag zijn meestal krachtig genoeg om ook andere zaken, zoals fotobewerking en lichte games aan te kunnen. Boven de duizend euro kun je ook gaan denken aan videobewerking.

©PXimport

Tip 10: Videokaart

De processor en het geheugen bepalen in grote mate hoeveel je met je Chromebook kunt doen, maar als het gaat om grafische applicaties, zoals games en videobewerking, dan is de ingebouwde videokaart van groot belang. We kunnen helaas niet een specifieke videokaart noemen die je in staat zal stellen tot videobewerking, sterker nog, zelfs het onderscheid tussen een afzonderlijke videokaart en een geïntegreerde chip op het moederbord is niet doorslaggevend. Het handigste om te doen is bekijken welke videokaart de Chromebook van je keuze aan boord heeft, en met Google zoeken wat de mogelijkheden zijn van die kaart. Dit loont echt de moeite, want er zijn soms Chromebooks die je verrassen en waarmee je voor een redelijke prijs meer kunt dan met modellen van de concurrentie.

©PXimport

Tip 11: Batterij

Tot slot, wat ons betreft één van de belangrijkste afwegingen: de capaciteit van de batterij. Die verschilt bij Chromebooks gigantisch. Er zijn heel veel Chromebooks met een batterij die het zo’n 12 tot 14 uur uithoudt, alvorens opgeladen te moeten worden. Er zijn echter ook negatieve uitschieters, die het maar vier uur uithouden. Dat hoeft niet erg te zijn. Als je je laptop voornamelijk thuis aan het stroom gebruikt, zal de capaciteit van de batterij niet zo boeiend zijn. Mocht je de Chromebook vaak onderweg gaan gebruiken, dan is 8 tot 10 uur toch wel het minste dat je van het apparaat mag verwachten.

©PXimport

Kooptips

©PXimport

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.