ID.nl logo
Chromebook kopen? Hier moet je op letten
© PXimport
Zekerheid & gemak

Chromebook kopen? Hier moet je op letten

Chromebooks staan bij veel mensen bekend als laptops die weinig kunnen. Onterecht, want juist doordat hardware en software op elkaar zijn afgestemd, hoeft een Chromebook minder onder de motorkap te hebben om goed te presteren. De meeste Chromebooks zijn prima in staat om te fungeren als volwaardige privé- of werklaptop. Wij vertellen je waar je bij de aanschaf op moet letten.

Tip 01: Chrome OS

Deze tip heeft niets te maken met een keuze, maar met bewustwording. Het is namelijk belangrijk om te weten dat alle Chromebooks zijn voorzien van Chrome OS, in plaats van Windows. Dit betekent dat installatie en gebruik van Windows-programma’s op een Chromebook niet mogelijk is. Dat hoeft geen enkel probleem te zijn, er zijn namelijk duizenden apps die je kunt downloaden uit de Chrome Webstore en Google Play Store en de kans is groot dat je favoriete programma, of een variant daarop, daar te vinden is. Dat is echter wel iets dat je waarschijnlijk even wilt controleren voor je besluit een Chromebook te kopen. Het zou immers zonde zijn als je een exemplaar koopt om vervolgens tot de ontdekking te komen dat je niet kunt doen wat je wilde.

©PXimport

Tip 02: Omvang

Toen Chromebooks nog maar net op de markt waren, lag de nadruk heel erg op de lage prijs en als gevolg daarvan ging het ook voornamelijk om compacte modellen. Chromebooks zijn nog steeds veel goedkoper dan reguliere laptops, maar tegenwoordig zijn er ook wat duurdere modellen met meer systeemprestaties en ook een grotere omvang. Dat laatste is wel even iets om uit te zoeken, want net als een Windows-laptop of MacBook kan een Chromebook behoorlijk groot zijn. Een te grote laptop is niet prettig als je hem vaak bij je moet dragen, maar een te kleine laptop is niet prettig als je er veel op moet werken. Bekijk dus even goed wat voor display er in zit (hoeveel inch), maar ook wat de daadwerkelijke afmeting van de Chromebook is. Er zijn namelijk steeds meer laptops met een groot display, die zo’n kleine rand om het scherm hebben, dat de afmeting van de laptop tóch meevalt.

©PXimport

Tip 03: Gewicht

In het verlengde van de omvang, is het gewicht ook iets om te bekijken. De meeste Chromebooks hebben geen harde schijf (maar in plaats daarvan een ssd) of optisch station en zijn daardoor al een stuk lichter dan sommige Windows-laptops. Er bestaan echter ook Chromebooks die wél een harde schijf hebben, en het gewicht van schermen en componenten kan sowieso sterk verschillen. Net als bij een te grote laptop, is het meesjouwen van een te zware laptop niet prettig. Je hoeft niet de Chromebook zelf in handen te hebben om dat te testen, bekijk simpelweg wat de laptop die je voor ogen hebt weegt, en neem iets in handen dat ongeveer hetzelfde weegt.

©PXimport

Let goed op aanwezige aansluitingen, dat kan onprettige verrassingen voorkomen

-

Tip 04: Aansluitingen

Wat we zo fijn vinden aan Chromebooks is dat men, ondanks het beperkte prijskaartje, vaak niet bezuinigt op de aansluitingen. Een hdmi- en usb-aansluiting vind je op vrijwel elke Chromebook, de meeste exemplaren hebben een ingebouwde kaartlezer en een enkel exemplaar ook een ingebouwde Ethernetpoort. Maar welke aansluitingen er precies aanwezig zijn, verschilt per merk en model. Soms is er wel hdmi of usb, maar dan met een microstekker, en dat is wel handig om te weten voor je een aanschaf doet. Ook in de usb-poorten zelf zit verschil. Hoeveel usb-poorten zijn er aanwezig, zijn ze van het snelste soort? Is er ook usb-type-c aanwezig, enzovoort. Je wilt immers niet tijdens het werken pas ontdekken dat er niet genoeg poorten zijn om zowel je harde schijf als je externe muis aan te sluiten.

©PXimport

Tip 05: Beeldscherm

De omvang van het beeldscherm hebben we in tip 2 al even besproken, maar het soort beeldscherm is natuurlijk ook van belang. Bevat de Chromebook van je keuze tn-technologie (diepe zwarte kleuren, hoge verversingssnelheid) of ips-technologie (grotere kijkhoek, betere kleurechtheid)? Is het mat of juist niet, hoe hoog is de helderheid (zodat je er buiten ook goed op kunt zien)? Wat is de maximale resolutie? Full hd? Of 4K (op het moment van schrijven nog slechts aangekondigd)? En is zo’n superhoge resolutie belangrijk voor je, of zie je het verschil nauwelijks. Dit zijn dingen die deels met specificaties af te vangen zijn, maar in alle eerlijkheid raden we je liever aan om naar de winkel te gaan en het beeldscherm met eigen ogen te bekijken. Je zult er toch flink wat uren naar moeten kijken en dan moet het wel een beeldscherm zijn dat je prettig vindt.

©PXimport

Tip 06: Aanraakscherm

Een beeldscherm is niet altijd alleen om naar te kijken, in steeds meer gevallen is het ook interactief. We zien steeds meer Chromebooks met een aanraakscherm, wat handig is als je niet de hele dag je muis wilt gebruiken. Daar zeggen we wel direct bij: staar je niet blind op een aanraakscherm. Zo’n scherm is eigenlijk pas handig als je een Chromebook hebt die je helemaal om kunt klappen, zodat je van de laptop een tablet maakt. In dit geval is het toetsenbord niet in beeld en is het aanraakscherm je enige optie. Is je Chromebook niet omklapbaar, dan is het aanraakscherm wat ons betreft weinig efficiënt en zonde om extra voor te betalen.

©PXimport

Er komen waarschijnlijk steeds meer Chromebook-tablets met los te koppelen toetsenbord

-

Tip 07: Detachable screen

Dit is voor Nederland nog een klein beetje toekomstmuziek, maar we verwachten komend jaar een flink aantal Chromebooks met ‘detachable screens’. Dit zijn Chromebooks waarvan de systeemhardware zich niet in de body maar in het schermdeel bevindt. Dat levert een Chromebook-tablet op met los te koppelen toetsenbord, in plaats van een Chromebook-laptop met vast – en eventueel omklapbaar - scherm. Qua opzet dus te vergelijken met de Microsoft Surface Pro, maar dan als Chromebook in plaats van Windows-computer. Op het moment van schrijven was van dit type Chromebook alleen de HP Chromebook X2 in Nederland verkrijgbaar, maar er komen ongetwijfeld meer bij. Dus als dit concept je aanspreekt is het misschien een idee om een aankoop nog een half jaartje uit te stellen voor meer keuze en waarschijnlijk lagere prijzen.

©PXimport

Tip 08: Opslagcapaciteit

In een artikel over Windows-laptops zou opslagcapaciteit wat ons betreft een breekpunt zijn. Een Chromebook afrekenen op z’n opslagcapaciteit zou echter niet eerlijk zijn. Chromebooks zijn juist ontwikkeld met het oog op online opslag, zodat een grote harde schijf of dure ssd niet noodzakelijk is. Het is daarbij goed om te weten dat Google de eigenaar van een Chromebook gratis 100 GB opslagcapaciteit geeft in Google Drive, naast de standaard opslagcapaciteit die het bedrijf aanbiedt via de clouddienst. Desalniettemin is het natuurlijk wel fijn als je ook lokaal wat zaken op kunt slaan (al was het alleen maar om Netflix-films en series te downloaden, iets wat met een Chromebook wel kan en met een Windows-laptop niet). De opslagcapaciteit van Chromebooks loopt nogal uiteen. We zien Chromebooks met 32 GB opslagcapaciteit, maar ook met 256 GB, en zelfs meer dan een TB, al zit daar dan een reguliere harde schijf ingebouwd. Denk voor je overgaat tot een aankoop goed na of je vaak offline bent (waarbij je dus geen toegang hebt tot cloud-opslag) en of je andere redenen kunt verzinnen waarom offline opslag belangrijk voor je is. Als blijkt dat dat niet zo is, kun je veel geld besparen door voor weinig opslagcapaciteit te gaan.

©PXimport

Tip 09: CPU en geheugen

Ook rekenkracht is voor een Chromebook minder relevant dan voor een Windows-laptop, maar helemaal onbelangrijk willen we het niet noemen. Zo mag je aannemen dat een Chromebook met een Intel Celeron-processor en 4 GB geheugen, aanzienlijk minder krachtig is dan een laptop met een Intel Core i5-processor met 8 GB geheugen, en dat verschil zul je ook terugzien in het prijskaartje. Het blijft lastig, zéker als het om een Chromebook gaat, om te bepalen welke processor nu precies zorgt voor welke prestaties. Onze ervaring is dat een Chromebook met een prijs tot ongeveer zeshonderd euro vooral bedoeld is voor basale zaken, als internet, mail, tekstverwerking enzovoort. Chromebooks boven dat bedrag zijn meestal krachtig genoeg om ook andere zaken, zoals fotobewerking en lichte games aan te kunnen. Boven de duizend euro kun je ook gaan denken aan videobewerking.

©PXimport

Tip 10: Videokaart

De processor en het geheugen bepalen in grote mate hoeveel je met je Chromebook kunt doen, maar als het gaat om grafische applicaties, zoals games en videobewerking, dan is de ingebouwde videokaart van groot belang. We kunnen helaas niet een specifieke videokaart noemen die je in staat zal stellen tot videobewerking, sterker nog, zelfs het onderscheid tussen een afzonderlijke videokaart en een geïntegreerde chip op het moederbord is niet doorslaggevend. Het handigste om te doen is bekijken welke videokaart de Chromebook van je keuze aan boord heeft, en met Google zoeken wat de mogelijkheden zijn van die kaart. Dit loont echt de moeite, want er zijn soms Chromebooks die je verrassen en waarmee je voor een redelijke prijs meer kunt dan met modellen van de concurrentie.

©PXimport

Tip 11: Batterij

Tot slot, wat ons betreft één van de belangrijkste afwegingen: de capaciteit van de batterij. Die verschilt bij Chromebooks gigantisch. Er zijn heel veel Chromebooks met een batterij die het zo’n 12 tot 14 uur uithoudt, alvorens opgeladen te moeten worden. Er zijn echter ook negatieve uitschieters, die het maar vier uur uithouden. Dat hoeft niet erg te zijn. Als je je laptop voornamelijk thuis aan het stroom gebruikt, zal de capaciteit van de batterij niet zo boeiend zijn. Mocht je de Chromebook vaak onderweg gaan gebruiken, dan is 8 tot 10 uur toch wel het minste dat je van het apparaat mag verwachten.

©PXimport

Kooptips

Er zijn weinig producten die qua prijs en prestaties zo uiteenlopen als Chromebooks. We hebben daarom ook drie verschillende soorten voor je op een rij gezet: een instapmodel, een model uit het middensegment, en een model uit de topklasse. Soort: Lenovo N23 Chromebook 80YS005JNH Prijs: € 229,- Het is onvoorstelbaar dat je tegenwoordig voor 229 euro een complete laptop kunt kopen, maar deze N23 van Lenovo bewijst dat dat toch echt geen fictie is. Het display is met een omvang van 11,6 inch natuurlijk wél echt heel klein, en de Celeron processor en 4 GB geheugen geven je niet heel veel rekenkracht. Dat maakt deze Chromebook echter juist ideaal voor bijvoorbeeld in de schoolbanken, want de laptop is vederlicht (1350 gram) en de batterij gaat maar liefst tien (!) uur mee. Soort: Acer Chromebook 15 CB515-1HT-P9M1 Prijs: € 569,- Wie niet teveel wil betalen, maar wel een Chromebook wil met wat kracht onder de motorkap, kan bij dit model van Acer terecht. Een ips-display (full-hd) van maar liefst 15 inch, en aan boord een Intel Pentium quadcore-processor, 8 GB geheugen en 64 GB opslagcapaciteit. Zwaar gamen en video monteren kun met deze laptop niet, maar verder hoef je je niet in te houden. Een ideale tussenoplossing. Soort: Acer Chromebook Spin 13 CP713-1WN-866Q Prijs: € 1199,- Hoewel het aanraakscherm van deze omklapbare Acer Chromebook wat aan de kleine kant is (13,5) inch, blinkt deze laptop uit op het gebied van prestaties. Aan boord heeft deze Chromebook een krachtige Intel Core i7 quadcore-processor en maar liefst 16 GB geheugen. De resolutie van het ips-beeldscherm is quad-hd, oftewel 2256 x 1504 pixels. Een prima Chromebook voor games, foto- en videobewerking, maar bestel dan wel een extra harde schijf, want met 128 GB kom je niet zo heel ver.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt
© qwartm
Huis

Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Wil je dat je diepvriesproducten zo lang mogelijk vers blijven en je je vriezer niet steeds hoeft te ontdooien? Dan is het belangrijk dat je vriezer efficiënt koelt, zodat er zo min mogelijk ijsvorming in het vriesvak ontstaat. Dit artikel vertelt je hoe je dat voor elkaar krijgt. • Het instellen van de juiste temperatuur • Slim invriezen • Goed vullen (maar niet te vol) • Regelmatig ontdooien • De condensor schoonmaken

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Handig: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.

▼ Volgende artikel
Android-smartphone zónder Google? Zo doe je dat
© ltyuan - stock.adobe.com
Huis

Android-smartphone zónder Google? Zo doe je dat

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

In dit artikel laten we zien hoe je een Android-smartphone in kunt stellen zonder gebruik te maken van Google:

• Installeer LineageOS for microG • Configureer microG • Zorg ervoor dat je pushnotificaties kunt ontvangen • Installeer Local GSM Location zodat apps locatiegegevens kunnen opvragen • Installeer apps via F-Droid en Aurora Store

Mag het iets minder rigoureus? Lees dan: Ontsnap aan Googles ecosysteem

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

Alternatieven voor LineageOS/microG

/e/OS Zo is /e/OS op dezelfde combinatie van LineageOS met microG gebaseerd, maar voegt daar nog een privacygerichte standaardconfiguratie aan toe. Je kunt /e/OS zelf installeren op een ondersteunde telefoon, of een telefoon bij Murena kopen met /e/OS voorgeïnstalleerd. De /e/ Foundation, die /e/OS ontwikkelt, sponsort sinds 2020 de ontwikkeling van microG.   Calyxos Ook Calyxos richt zich op privacybewuste gebruikers. Het heeft microG aan boord en komt met toepassingen zoals de chat-app Signal en Organic Maps, dat kaarten van OpenStreetMap gebruikt. Het ondersteunt wel minder telefoons dan de eerdergenoemde oplossingen, voornamelijk Pixel-telefoons van Google.

GrapheneOS GrapheneOS richt zich op hetzelfde publiek, maar doet dat zonder microG. In plaats daarvan kun je Google Play Services in een afgescheiden sandbox draaien voor de apps die dat nodig hebben. Het besturingssysteem ondersteunt alleen tien Google Pixel-apparaten.

Met /e/OS heb je een Android-systeem zonder Google en een privacygerichte standaardconfiguratie.

Klinkt het als te veel moeite?

De keuze in Android-smartphones is reuze

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

Geen Google, wel Apple?

Met een iPhone heb je niets te maken met het Google-ecosysteem

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.

Watch on YouTube