ID.nl logo
Hoe vind je de fitnesstracker die bij je past?
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Hoe vind je de fitnesstracker die bij je past?

Een nieuwe uitvinding is de fitnesstracker al lang niet meer, er zijn inmiddels waarschijnlijk meer modellen beschikbaar dan er sportieve activiteiten zijn. Maar juist dat maakt de zoektocht naar de juiste fitnesstracker niet eenvoudig. Gelukkig is er een aantal specifieke dingen waar je op kunt letten. Wij zetten ze voor je op een rijtje, zodat je precies de tracker vindt die bij je past.

Tip 01: Prijs

De prijs van een product speelt natuurlijk altijd een rol als het om gadgets gaat, toch willen we dit aspect als het gaat om fitnesstrackers even specifiek noemen, omdat de prijzen hiervan gigantisch uiteenlopen. Zo heb je al een fitnesstracker voor een euro of twaalf, terwijl je er met gemak ook meer dan achthonderd euro voor kunt neertellen. De reden voor dit immense verschil is het aantal functies aan boord. Het ene apparaat is weinig meer dan een stappenteller, het andere model is een geavanceerdere fitnesstracker, terwijl het duurste model een complete smartwatch is. Van tevoren moet je je twee dingen bedenken: wat wil je maximaal betalen voor het apparaat, en wat zijn de functies die je absoluut nodig hebt. Houd je tijdens het shoppen ook echt aan deze twee eisen, want we garanderen je dat je je anders laat overhalen tot de aankoop van een superdure fitnesstracker met voor jou overbodige functies.

©PXimport

Tip 02: Doel

In de vorige tip hadden we het al even over besluiten waar je de fitnesstracker precies voor nodig hebt. Zo zijn er fitnesstrackers die alleen maar bijhouden hoeveel stappen je op een dag zet. Wanneer je alleen voor deze functie gaat, zal de tracker vrij goedkoop zijn, voornamelijk omdat deze functie op alle, ook geavanceerdere, apparaten zit. Er zijn ook fitnesstrackers die je kunt instellen om veel meer zaken te meten, zoals hoe je presteert tijdens het hardlopen, zwemmen of fietsen, maar bijvoorbeeld ook op de loopband in een sportschool. Wees reëel wanneer je besluit wat hierin belangrijk is, want het is echt zonde als je een tracker koopt met functies die je toch niet gebruikt. Bovendien hebben die vele functies ook nog invloed op de batterij, waarover je meer leest in tip 6.

©PXimport

Tip 03: Afmeting

Er zijn fitnesstrackers die je als een sierlijke armband om je pols kunt dragen, maar er zijn ook trackers die, in de vorm van een flinke smartwatch, een behoorlijk statement vormen. Houd er rekening mee dat je dit apparaat in principe draagt om sportgegevens bij te houden en dat je het misschien helemaal niet prettig vindt om een groot ding om je pols te hebben. Daarentegen heb je misschien juist geen zin om te stoppen met bewegen om iets op je fitnesstracker te kunnen lezen, en dan is het juist wel belangrijk dat het schermpje daar groot genoeg voor is. Stel je in ieder geval voor hoe het is om te sporten met de fitnesstracker die je in gedachten hebt, en vraag jezelf af tegen welke problemen je aan zou kunnen lopen.

©PXimport

Gebruik je de fitnesstracker als smartwatch, dan is een kleurendisplay wellicht interessant

-

Tip 04: Display

De beslissing die je op het vlak van het scherm neemt, is er eentje die je absoluut in je portemonnee zult voelen. De goedkopere fitnesstrackers hebben nauwelijks een display, zij tonen de gegevens via led op een donker oppervlak. Wil je echter een groter display, bijvoorbeeld omdat je het apparaat graag bedient via het scherm en niet via knopjes aan de zijkant, dan is dat ook een optie. Voor een groter display betaal je echter wel meer. Vervolgens sta je voor de keuze of dat scherm zwart-wit mag zijn of dat je liever een kleurenscherm hebt. Ga je het apparaat alleen voor sporten gebruiken, dan heeft een kleurendisplay waarschijnlijk geen meerwaarde, maar als je de fitnesstracker ook wilt gebruiken als smartwatch, dan is het misschien wel interessant om daar extra geld voor neer te tellen. Overigens hebben niet alle fitnesstrackers met een groot display automatisch een aanraakscherm, dus let ook daarop!

©PXimport

Tip 05: Gebruiksvriendelijk

Wil je de fitnesstracker bedienen met je vingers of vind je het, wanneer je bezig bent, juist fijn om dat met je stem te doen? Een belangrijke afweging, want lang niet alle fitnesstrackers ondersteunen stembesturing. Daarbij is het altijd belangrijk om te bekijken of de interface prettig is om te bedienen, iets dat je alleen maar kunt ontdekken door even naar een winkel te gaan en een tijdje te ‘spelen’ met de fitnesstracker. Je hebt dan snel genoeg door of het iets is dat je prettig vindt of niet. Ook de compatibiliteit is belangrijk: werkt de fitnesstracker goed met je Android-smartphone of met je iPhone? En wat als je een smartphone hebt met het eigen besturingssysteem van Huawei, hoe goed werken deze twee apparaten dan samen? Vergaande samenwerking tussen de fitnesstracker en je smartphone is niet altijd nodig, maar het is wel zo makkelijk als je je prestaties kunt synchroniseren met je smartphone, zodat je die gegevens ook later nog kunt inzien, kunt delen via social media of kunt opslaan in je eigen logboek.

©PXimport

Tip 06: Batterij

Misschien wil je een fitnesstracker boordevol functies die alles kan bijhouden wat jij je kunt bedenken, met daarnaast een lekker groot aanraakscherm in kleur. Het kan allemaal, maar besef dan ook dat zo’n apparaat binnen een dag zonder stroom komt te zitten. Zo red je het met een Fitbit Aspire (zie kooptips) vijf dagen zonder opladen, maar deze fitnesstracker heeft dan ook nagenoeg geen scherm en weinig geavanceerde functies. Een Apple Watch is een fantastische fitnesstracker boordevol functies, die niet eens allemaal met sporten te maken hebben. Die kun je een dag lang intens gebruiken, maar daarna moet je hem toch echt aan de oplader leggen. Denk je je te gaan storen aan het feit dat je je fitnesstracker elke nacht aan de oplader moet leggen, dan ben je wellicht beter af met een model met minder functies. Denk met name over dit onderdeel heel goed na, want batterijfrustraties kunnen je plezier van de tracker echt behoorlijk vergallen.

©PXimport

Sta je nog helemaal aan het begin van je fit journey, dan is een gps niet per se nodig

-

Tip 07: Gps

Ben je iemand die veel buiten hardloopt, dan is de kans groot dat je wilt weten hoe goed je het daar hebt gedaan. En dat betekent dat je informatie wilt hebben over de afstand die je hebt afgelegd, hoe snel je was op bepaalde stukken en op welke stukken in je juist aan snelheid hebt ingeboet en waar je dus nog aan moet werken. Deze informatie verkrijg je alleen nauwkeurig als je fitnesstracker over een ingebouwde gps beschikt. Wel is het voor zulke activiteiten z’n geld dubbel en dwars waard. Sta je nog helemaal aan het begin van je fit journey en is het ook voldoende als je weet hoeveel stappen je hebt gezet en hoeveel calorieën je daarmee ongeveer hebt verbrand, dan is een gps niet nodig, waarmee je weer de nodig euro’s bespaart.

©PXimport

Tip 08: Duurzaamheid

Als je je fitnesstracker voornamelijk gaat gebruiken in de sportschool, dan kan er natuurlijk weinig mee gebeuren. Wel wil je dan nog steeds een tracker die stootbestendig is, want een ongelukje zit tenslotte in een klein hoekje, maar verder hoeft het apparaat niet bestand te zijn tegen extreme weersomstandigheden. Maar ben je een buitensporter, dan is het belangrijk dat je fitnesstracker waterdicht is en daarnaast ook tegen een beetje viezigheid kan. Bedenk je wel dat een fitnesstracker die tegen regen kan, niet automatisch ook geschikt is om onder de douche te dragen. Let dus bij het kiezen van je fitnesstracker op de waterdichtheid als je geen zin hebt om de tracker af te doen tijdens het douchen. Duurzaamheid heeft ook betrekking op hoe lang je het apparaat kunt updaten. Zo kon je de eerste generatie Apple Watches al vrij snel niet meer updaten, terwijl het een peperduur apparaat was. Duik dus ook even de geschiedenis in van het merk dat je voor ogen hebt.

©PXimport

Tip 09: Hartslag

Steeds meer fitnesstrackers hebben ook de beschikking over een ingebouwde hartslagmeter. Weet wel dat zo’n hartslagmeter, in tegenstelling tot wat soms gedacht wordt, geen hartaanval kan voorspellen. Wel is een hartslagmeter heel handig om in de gaten te houden wat je hart doet tijdens het sporten. Zo kun je ervoor zorgen dat je je optimale hartslag behoudt om je vetverbranding te maximaliseren, of voorkomen dat je hartslag gierend uit de bocht vliegt. In alle eerlijkheid hebben we gemerkt dat een hartslagmeter, als de nieuwigheid eraf is, alleen nog maar gebruikt wordt door de écht fanatieke sporters die graag alle data in de gaten houden. Dus denk goed na of je deze functie ook echt gaat gebruiken.

©PXimport

De vraag die je jezelf moet blijven stellen: ga ik die functie echt gebruiken?

-

Tip 10: Extra’s

Er zijn nog veel meer extra’s die een fitnesstracker kan bevatten. De basis hebben we besproken, maar je kunt ook denken aan functies als het monitoren van je slaapritme, virtuele beloningen wanneer je actief bent, reminders wanneer je een tijdje niet actief bent, een sociaal aspect (het opnemen tegen anderen), enzovoort. Ook zijn er trackers waarmee je contactloos kunt betalen, wat natuurlijk niets met sporten te maken heeft, maar wel heel handig kan zijn als je toch al een apparaat om je pols hebt. Voor elke functie valt iets te zeggen, maar de vraag die je jezelf moet blijven stellen is: het is mooi, maar ga ik het écht gebruiken? Badges ter beloning zijn tof, maar ben jij iemand die daar meer door gaat sporten? En precies daarom verwijzen we je terug naar tip 1: besluit eerst wat je echt nodig hebt, en begeef je daarna pas in de wereld van fitnesstrackers.

©PXimport

Kooptips

Het is onmogelijk om een representatieve weergave te verstrekken van wat er allemaal beschikbaar is op het gebied van fitnesstrackers. We laten je drie apparaten zien, een zeer betaalbare, eentje uit het middensegment en een zeer prijzige (en daarmee ook zeer uitgebreide).

Soort: Beurer AS91

Prijs: € 17,99 Deze activitytracker van Beurer is hét bewijs dat je geen vermogen hoeft neer te tellen om in het bezit te komen van een fitnesstracker. Heel veel meet de tracker niet, verder dan het aantal stappen, de afgelegde afstand, het calorieverbruik en de duur van de activiteit kun je niet vastleggen. Het display is (logischerwijs) erg klein, maar wel spatwaterdicht. Kortom, het is niet de meest uitgebreide fitnesstracker, maar is meer dan voldoende als je alleen basale activiteiten wilt kunnen meten.

Soort: Fitbit Charge 3

Prijs: € 109,- Heb je iets meer over voor je fitnesstracker, dan is de Fitbit Charge 3 een absolute aanrader. Nog steeds niet peperduur, maar heeft wel een degelijk scherm en de mogelijkheid om allerhande zaken te meten, zoals hartslag, slaapritme, snelheid en trappen, naast de activiteiten die de Beurer ook meet. Het toestel is waterdicht, en je kunt er ook berichten van je smartphone op ontvangen.

Soort: Apple Watch Series 5 40mm

Prijs: € 449,- We zullen de eerste zijn om toe te geven dat meer dan vierhonderd euro veel te veel geld is voor een fitnesstracker. Toch willen we de Apple Watch hier noemen, omdat het in de basis een (zeer uitgebreide) smartwatch is, maar ook een uitgebreide range aan fitnessfuncties heeft. Als je op zoek bent naar een smartwatch die ook dienstdoet als fitnesstracker, dan is de Apple Watch echt een fantastisch apparaat. Het meet alles wat je je maar kunt bedenken (vanaf serie 6 waarschijnlijk zelfs de zuurstofgraad in je bloed), heeft een gps, hartslagmeter en valdetectie (er wordt alarm geslagen als je valt). Maar dat mag natuurlijk ook wel voor dat prijskaartje.

▼ Volgende artikel
Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt
© Leonid Iastremskyi
Energie

Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt

Veel mensen denken dat een luchtreiniger vooral nuttig is in het voorjaar en de zomer, als het pollenseizoen in …uhm volle bloei staat. Maar ook – of juist – in de herfst is zo’n apparaat een echte hulp voor een gezonder binnenklimaat in huis. Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel.

Dit artikel in het kort

Een luchtreiniger doet meer dan alleen pollen, rook en huisstofmijt uit de lucht halen. Zeker in de herfst, als we minder ventileren, helpt hij de lucht in beweging te houden, allergenen te verminderen en de luchtkwaliteit op peil te houden. In dit artikel lees je wat er verandert zodra het kouder wordt, hoe je het effect van je luchtreiniger vergroot met slim ventileren en waar je op let bij gebruik en plaatsing voor een stabieler binnenklimaat.

Lees ook: Schimmel in je badkamer? Zo kom je er voor eens en altijd vanaf!

Open deur: minder ventilatie = minder frisse lucht

Waar in de zomer ramen en deuren openstaan, houden we in de herfst juist alles vaker dicht. Dat houdt de warmte binnen, maar doordat de lucht minder goed circuleert blijven vocht, stof en geuren langer hangen. In badkamers, keukens en woonkamers met goed sluitende kozijnen merk je dat direct: de lucht voelt wat bedompter aan en ruikt sneller muf. Een luchtreiniger helpt dat te voorkomen door fijnstof, pollen en andere kleine deeltjes actief uit de lucht te filteren. Zo blijft het binnenklimaat merkbaar frisser, ook wanneer de ramen dicht blijven.

Luchtfiltering uitgelegd

De meeste luchtreinigers gebruiken een HEPA-filter dat microscopisch kleine deeltjes opvangt. Sommige modellen combineren dat met een koolstoffilter dat geuren en vluchtige stoffen neutraliseert. Zo verdwijnt niet alleen stof, maar ook kookluchtjes en sigarettenrook sneller uit de ruimte. Een goed HEPA-filter verwijdert tot 99,97 procent van de deeltjes van 0,3 micrometer of groter, waaronder fijnstof, pollen en schimmelsporen.

Minder allergieklachten

Wie gevoelig is voor huisstofmijt of schimmelsporen, merkt dat klachten vaak toenemen in de herfst. Dat komt doordat vocht en temperatuur in huis precies de omstandigheden bieden waarin deze allergenen goed gedijen. Een luchtreiniger helpt door de lucht continu in beweging te houden en allergenen te vangen. Wat je wel moet weten: schimmelsporen worden door een filter grotendeels uit de lucht gehaald, maar de bron – vaak vochtige muren of slecht geventileerde ruimtes – moet je nog steeds aanpakken. Zonder die bronbestrijding blijft het probleem terugkomen. Een luchtreiniger helpt dus vooral bij de symptomen, niet bij de oorzaak.

De ideale stand

Laat de luchtreiniger liever langdurig op lage stand draaien dan af en toe kort op volle kracht. Zo blijft de luchtkwaliteit stabiel. Veel luchtreinigers meten zelf de luchtkwaliteit met sensoren en schakelen automatisch een tandje bij als dat nodig is. Op lage stand gebruiken ze meestal 20 tot 40 watt, vergelijkbaar met een ledlamp.

©Philips

Ventileren en luchtvochtigheid

Een luchtreiniger is geen vervanger voor ventilatie. Ventileren blijft nodig om koolstofdioxide, vocht en geur af te voeren. Wie de ramen regelmatig openzet en daarnaast een luchtreiniger laat draaien, houdt de lucht zowel vers als schoon. De luchtreiniger pakt de fijne stofdeeltjes aan, terwijl ventilatie zorgt dat nieuwe zuurstof binnenkomt.

In de herfst speelt ook de luchtvochtigheid een rol. Door de verwarming kan de lucht binnen te droog worden, en daar doet een luchtreiniger weinig aan. Wil je het binnenklimaat prettig houden, combineer hem dan met een luchtbevochtiger.

De beste plek om je luchtreiniger neer te zetten

Zet de luchtreiniger niet in een hoek, maar vrij in de kamer zodat lucht rondom het apparaat kan circuleren. In de buurt van een deur of raam werkt vaak het best. Zet hem niet op de grond, maar juist wat hoger – bijvoorbeeld op een kast of bijzettafel. Zo zuivert hij de lucht op borsthoogte (dus de hoogte waarop je lucht inademt) beter en verdeelt hij de schone lucht gelijkmatig door de ruimte.

Betere lucht, beter binnenklimaat

Een luchtreiniger is geen wondermiddel, maar wel een apparaat dat in de herfst meer doet dan veel mensen denken. Hij haalt stof, pollen en schimmelsporen uit de lucht, helpt muffe geur te voorkomen en ondersteunt de ventilatie in huis. Zeker in goed geïsoleerde woningen, waar de lucht snel stil komt te staan, merk je het verschil. De lucht voelt frisser aan, je ademt prettiger en het binnenklimaat blijft in balans – precies wat je nodig hebt in het seizoen waarin we het liefst binnen blijven.



Minder stof = een beter binnenklimaat

Heb jij al een plumeau in huis?
▼ Volgende artikel
Privacygevoelige gegevens verwijderen uit foto's en bestanden
© ID.nl
Huis

Privacygevoelige gegevens verwijderen uit foto's en bestanden

Mediabestanden, zoals foto’s, audio en diverse documenten, bevatten vaak extra informatie over het bestand zelf, de zogeheten metadata. Niet al die gegevens hoeven natuurlijk voor iedereen leesbaar te zijn. Hoe pas je die gegevens aan, en kun je ze ook helemaal verwijderen?

Wat gaan we doen?

We laten je zien hoeveel informatie er in je foto’s, muziek en documenten verstopt zit. Je ontdekt hoe je die metadata zelf kunt bekijken, wissen of juist aanvullen – met slimme tools en praktische ingrepen.

Metadata betekent letterlijk gegevens over gegevens. Het gaat namelijk om informatie die iets over het bestand zelf zegt, maar geen deel uitmaakt van de hoofdinhoud. Bij foto’s kan dit bijvoorbeeld de opnamedatum zijn, maar ook de locatie, cameramodel en instellingen. Muziekbestanden bevatten dan weer gegevens zoals titel, artiest, album, jaartal, albumhoes en songteksten. In video’s vind je informatie terug zoals gebruikte software, resolutie en lengte. Ook in pdf’s en Office-documenten als pdf zitten vaak extra data, zoals auteursnaam, aanmaakdatum en revisies.

Metadata zijn vaak erg handig. Je kunt je vakantiefoto’s bijvoorbeeld automatisch sorteren op locatie of datum, en als fotoliefhebber kun je instellingen zoals iso of sluitertijd analyseren. In muziekbestanden toont je mediaspeler alle informatie in de afspeellijst (inclusief gesynchroniseerde lyrics) en kun je snel tracks per genre of jaar terugvinden. Bij documenten zie je naast de auteur onder meer ook wanneer het bestand is aangemaakt en welke revisies zijn doorgevoerd.

Metadata bevatten vaak interessante informatie over een bestand.

Waarom bewerken?

Metadata zijn dus zeker handig, maar soms bevatten ze informatie die je liever niet deelt of die simpelweg niet klopt. Denk aan foto’s die je online plaatst: je wilt dan meestal geen locatiegegevens meegeven zoals je thuisadres. En misschien ook liever niet welk toestel je gebruikt of dat je bewerkingen hebt uitgevoerd. Anderzijds wil je voor archiveringsdoelen misschien nog trefwoorden toevoegen of locatiegegevens invoeren bij foto’s die je binnenshuis nam.

In veel muziekbestanden zitten onjuiste tags, zoals verkeerd gespelde album- of artiestnamen. Of je wilt ontbrekende albumhoezen of lyrics aanvullen, of extra tags toevoegen om je collectie beter te structureren per jaar, genre of tracknummer.Bij documenten kan het juist gaan om het verbergen van de auteur of doorgevoerde aanpassingen, of om het wissen van revisies met gevoelige inhoud. Soms wil je ook bepaalde metadata eenduidiger gebruiken in meerdere bestanden, bijvoorbeeld voor professionele doeleinden.

De meeste smartphones en camera’s leggen standaard ook de gps-coördinaten van je foto’s vast.

Locatiegegevens in foto's

Laten we starten met foto’s en in het bijzonder met locatiegegevens, want deze kunnen voor veel gebruikers belangrijk zijn. De kans is groot dat je smartphone deze informatie standaard bewaart bij elke foto. Je kunt dit controleren en aanpassen. Op Android open je de camera-app, tik je op het tandwielpictogram voor Instellingen, zoek je naar Locatie opslaan, GPS-tags of Geotagging en schakel je de functie uit. Op sommige toestellen kun je ook instellen dat telkens eerst om je toestemming wordt gevraagd.

Op een iPhone open je Instellingen en ga je naar Privacy en beveiliging. Tik op Locatievoorzieningen, scrol naar Camera en kies Nooit of Vraag volgende keer of wanneer ik deel, om telkens zelf te beslissen.

Bij de meeste digitale fotocamera’s werkt het net zo. Ze gebruiken een gps-module of bluetooth met je smartphone om locatiegegevens toe te voegen. Via het menu kun je deze functie ook hier uitschakelen.

Je kunt in Android via de camera-app aangeven dat je de locatie (niet) wilt opslaan.

Metadata foto’s

Om de vaak talrijke metadata van foto’s gestructureerd te bewaren en weer te geven, zijn er in de loop der jaren verschillende metadata-frameworks ontstaan. Het eerste dat echt als standaard doorbrak, was EXIF (EXchangeable Image File format). Vrijwel alle digitale camera’s en smartphones voegen dit automatisch toe, met informatie zoals datum, tijd, gps-coördinaten, cameramerk en diafragma. Om gebruikers ook zelf metadata te laten toevoegen, werd eind vorige eeuw het IPTC-IIM-formaat ontwikkeld (International Press Telecommunications Council - Information Interchange Model), voor gegevens zoals copyright en beschrijvende tags. Hierop volgden nog diverse uitbreidingen.

Begin deze eeuw lanceerde Adobe XMP (eXtensible Metadata Platform), vooral bedoeld voor metadata tijdens fotobewerking. Deze worden ook opgeslagen in het fotobestand zelf of in een apart xmp-bestand (een sidecar genoemd). Alles bij elkaar is dit dus behoorlijk complex, vooral omdat er in één foto metadata van deze drie frameworks tegelijk kunnen voorkomen.

Locatie aanpassen

Sommige apps en diensten verwijderen locatiegegevens automatisch uit foto’s. WhatsApp bijvoorbeeld stript standaard alle metadata. Toch is het veiliger om gevoelige informatie vooraf zelf te wissen. Op een iPhone doe je dat vanuit de Foto’s-app: selecteer de foto, tik op het info-icoon of veeg omhoog. Je ziet een kaart met locatie, en via Pas aan kun je de locatie wijzigen of instellen op Geen locatie. Met Voeg een locatie toe kun je ook zelf gegevens toevoegen. Op Android is dit wat lastiger. Google Foto’s biedt geen optie om locatiegegevens te verwijderen of aan te passen als die al in de EXIF-metadata zitten. Zelf locatiegegevens toevoegen kan wel, maar slechts beperkt. Externe apps bieden dan meer mogelijkheden.

Photo Metadata Remover geeft je de mogelijkheid om een of meerdere foto’s tegelijk te strippen van locatie en andere metadata. Je kiest de bronmap en de doellocatie voor de opgeschoonde bestanden. Wil je metadata wijzigen in plaats van verwijderen, dan gebruik je een gratis app als Photo EXIF Editor - Metadata. Open een fotomap, selecteer een foto en je ziet een reeks EXIF-tags, zoals Geolocation, Captured time, Aperture en Exposure time. Tik op een tag om deze aan te passen. Bij Geolocation krijg je een kaart te zien waarop je een nieuwe locatie aanduidt, die je bevestigt met het vinkje en het diskette-icoontje.

Losse bestanden in XnView

Het is prettiger om de metadata van je foto’s op je pc te bewerken. In beperkte mate kan dat via Verkenner: klik met rechts op een foto, kies Eigenschappen, open het tabblad Details en beweeg je muis over de kolom Waarde om te zien welke items je kunt aanpassen. Voor meer mogelijkheden zijn er gratis externe tools beschikbaar. We denken bijvoorbeeld aan de uitgebreide opdrachtregeltool ExifTool, de flexibele fotobeheerder XnView MP of het Adobe Lightroom-alternatief darktable.Hier focussen we op de handigste functies binnen XnView MP. Start de tool (ook als portable versie beschikbaar) en open een foto via het menu Bestand of de ingebouwde bestandsbrowser. Icoontjes op de miniatuur tonen welke metadata aanwezig zijn (xmp, ipct-iim en exif). Helemaal onderaan vind je het tabblad Info met de metadata op aparte tabbladen. Op het tabblad Kaart bekijk je de locatie. Controleer in het menu Beeld of alle gewenste opties bij Info panelen zijn aangevinkt.

In het menu Metagegevens kies je bij Opschonen welke soorten metadata je wilt verwijderen. Andere opties, die geen verdere toelichting behoeven, zijn GPS-gegevens bewerken en Tijdstempel wijzigen. Met IPTC bewerken en XMP bewerken pas je metadata aan via meerdere tabbladen. Klik hier op Schrijven om je wijzigingen toe te passen. In het Info-paneel zul je merken dat veel aanpassingen tegelijk op zowel ITPC-IIM- als XMP-niveau doorgevoerd worden.

Je kunt metadata verwijderen, maar ook zelf bewerken in XnView MP.

Batch-aanpassingen in XnView

Met XnView MP kun je metadata ook in meerdere foto’s tegelijk aanpassen of verwijderen. Open Hulpmiddelen / Reeks converteren (Ctrl+U) en voeg bestanden of een hele map toe met Bestanden toevoegen of Map toevoegen. Ga daarna naar het tabblad Acties, klik op Actie toevoegen, kies Metagegevens en selecteer een optie als IPTC-IMM/XMP, Metagegevens wissen of XMP. We gaan even uit van deze laatste. Vul de tagvelden die verschijnen naar wens in.

Op het tabblad Uitvoer bepaal je waar de gewijzigde bestanden terechtkomen (dit hoeft zeker niet de bronmap te zijn). Bevestig met Converteren om de aangepaste metadata op te slaan in de geselecteerde foto’s. Je controleert dit via het Info-paneel op het tabblad XMP (onder meer bij het onderdeel dc). Op vergelijkbare manier kun je ook IPTC-IIM-metadata aan meerdere foto’s toevoegen of aanpassen.

Je kunt metadata in één keer ook in meerdere fotobestanden toevoegen.

Metadata in audio

Net als bij foto’s kunnen ook audiobestanden metadata opslaan, in verschillende headers en op uiteenlopende manieren. Het bekendste formaat is ID3 (voornamelijk bij mp3), met informatie als titel, artiest, album, genre en jaar. De latere versie, ID3v2, ondersteunt ook songteksten, albumhoezen en eigen velden. Andere populaire formaten zijn APE en Vorbis Comments, onder meer gebruikt bij FLAC- en OGG-bestanden.

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende praktische redenen om metadata in audiobestanden aan te passen of toe te voegen. Twee uitstekende en gratis tools hiervoor zijn TagScanner en Mp3tag. We nemen deze laatste als voorbeeld. Laat je niet afschrikken door de naam: de tool ondersteunt verschillende audio- en metadataformaten, waaronder de drie hierboven genoemde.

De metadata van een mp3-bestand kan onder andere de albumhoes bevatten die getoond wordt als je het bestand afspeelt.

Losse bestanden in Mp3tag

Download en installeer Mp3tag onder Windows (eventueel als portable versie) en start de app. Sleep een audiobestand naar het hoofdvenster en selecteer het. In het linkerdeelvenster zie je de metadata zoals Titel, Artiest, Album en Jaar. In de kolom Tag verneem je het type metadata, bijvoorbeeld Vorbis Comment, ID3v2.4 of APE. Je past de metadata aan door in een tagveld te klikken en de inhoud te wijzigen of aan te vullen. Klik met rechts op het veld met het cd-icoon, kies Cover toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Gebruik Bestand / Tag opslaan (Ctrl+S) om je wijzigingen te bewaren.

Je kunt ook metadata ophalen via online databases. Mp3tag ondersteunt standaard drie bronnen: freedb (of beter: opvolger gnudb, aangezien freedb niet langer operationeel is), Discogs en MusicBrainz. Deze opties vind je in het menu Tagbronnen. Bij het eerste gebruik van Discogs meld je je aan met een gratis account en autoriseer je Mp3tag met een code. Voor MusicBrainz en freedb is dat niet nodig, al vul je voor freedb wel bij voorkeur een (willekeurig) e-mailadres in via Bestand / Opties bij Tagbronnen / Freedb (de overige gegevens kun je ongewijzigd laten). Je kunt nu allerlei metadata, inclusief coverart, opvragen via deze bronnen.

Je kunt metadata handmatig aanpassen, maar ook online bronnen ter hulp roepen.

Batch-aanpassingen in Mp3tag

Soms wil je metadata van meerdere muziekbestanden tegelijk aanpassen of toevoegen, bijvoorbeeld nummers van dezelfde cd. Dat kan ook in Mp3tag: sleep een map met nummers naar het hoofdvenster of open die via Bestand / Map toevoegen. Selecteer de bestanden die je tegelijk wilt aanpassen; met Ctrl+A selecteer je alles. In het linkerdeelvenster verschijnt dan standaard <houden> bij tagvelden die al ingevuld zijn. Laat je <houden> staan, dan wijzigt Mp3tag dat veld niet. Klik je op het pijlknopje, dan kun je <wissen> kiezen om het veld te legen, een bestaande tag selecteren of zelf iets invoeren. Bevestig ook hier met Ctrl+S om je wijzigingen op te slaan.

Je kunt metadata ook automatisch laten invullen op basis van bestandsnamen. Die bevatten soms bruikbare informatie terwijl de metatags zelf leeg zijn. Selecteer de juiste bestanden en kies Converteren / Bestandsnaam - Tag. Pas het veld Formattering aan zodat het overeenkomt met de structuur van je bestandsnamen, bijvoorbeeld %track% - %artist% - %title%. Onderaan zie je de overeenkomende tags. Klik op Voorbeeld en bevestig met OK. Het omgekeerde kan trouwens ook, via Tag - Bestandsnaam.

Stel je metadata samen op basis van de bestandsnamen (of omgekeerd).

Metadata in documenten

Niet alleen mediabestanden bevatten metadata, dit geldt net zo goed voor ‘gewone’ documenten. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn bij het ordenen, zoals op auteur of trefwoorden, en bij het archiveren en zoeken. We beperken ons hier tot twee populaire formaten: pdf en docx. Om de metadata van een pdf te bekijken, open je die in een gratis applicatie als Adobe Acrobat Reader. Klik met rechts op het document en kies Document properties (Ctrl+D). Op het tabblad Description kun je tags invullen zoals Title, Author, Subject en Keywords.

Voor docx-bestanden kun je Verkenner gebruiken: klik met rechts op het bestand, kies Eigenschappen en blader op het tabblad Details door de metadata. Je kunt dit uiteraard ook rechtstreeks in Microsoft Word doen: open het document, ga naar Bestand, kies Info en klik op Alle eigenschappen weergeven.

Ook vanuit Verkenner kun je allerlei metadata van (bijvoorbeeld) docx-bestanden bekijken.

Documenten bewerken

Bij docx-bestanden kun je metadata niet alleen bekijken, maar vaak ook aanpassen, zowel via Verkenner als in Word. Beweeg je muiscursor over een veld en verschijnt er een kader, dan kun je de inhoud wijzigen of wissen. Wil je meerdere metadata tegelijk verwijderen, dan kies je beter een andere aanpak. Dit kan via het tabblad

Details in het eigenschappenvenster van het bestand. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. In het dialoogvenster staat standaard ingesteld dat er een kopie wordt gemaakt zonder eigenschappen, maar je kunt ook de optie De volgende eigenschappen uit dit bestand verwijderen kiezen. Vink dan de gewenste metadata aan of klik op Alles selecteren, en bevestig met OK.

Je kunt ook bewerken vanuit Word: ga naar Bestand, kies Info en klik op Controleren op problemen / Document controleren. Laat alle onderdelen aangevinkt en klik op Controleren. Vervolgens kies je Alles verwijderen bij de onderdelen die je uit het document wilt halen. Rond af met Sluiten.

Vanuit Word kun je aangeven welke extra elementen, waaronder metadata, je uit het document wilt verwijderen.

PDF-bestanden bewerken

Voor het gratis bewerken van metadata in een pdf-bestand gebruik je bijvoorbeeld PDF24 Creator. Start de tool na installatie. In de toolbox onderaan zie je onder meer de knoppen Remove PDFMetadata en Edit PDF metadata. Sleep een of meerdere pdf’s naar het venster. Met de eerste knop verwijder je alle metadata in één keer, met de tweede pas je velden aan zoals Title, Author, Subject en Keywords. Je kunt hiermee helaas geen eigen metadata toevoegen.

Dat kan wel met een zeldzame gratis (online-)tool zoals Sejda. Klik op Change metadata (ook Remove all metadata is hier beschikbaar), vul de gewenste velden in of klik op + Add new field, en geef een naam en waarde op. Bevestig met Add Field en Update PDF Metadata, en download de aangepaste pdf. Je kunt deze eigen velden bekijken met Acrobat Reader, via Document properties op het tabblad Custom.

PDF24 bevat een indrukwekkende toolbox voor pdf-bewerkingen, waaronder verwijderen en aanpassen van metadata.