Wie iets wil vastleggen, grijpt ook nu nog bijna altijd als eerste naar pen en papier. En dat terwijl we het schrijven met een pen al bijna hadden verleerd. Elke computer komt met een toetsenbord en kan niets beginnen met handgeschreven aantekeningen. Maar dat gaat veranderen: de pen maakt een comeback. Steeds meer apparaten kunnen met een smartpen overweg. Toetsenbord aan de kant... ga lekker schrijven!

Tip 01: Pen of toetsenbord

Schrijven doen we dagelijks, iedereen. Even een krabbeltje, een briefje, aantekeningen op school, notulen van een vergadering – het kan allemaal ook op de computer maar gaat met pen en papier zoveel natuurlijker. Bovendien heb je met pen en papier veel meer vrijheid: even een pijl om twee tekstdelen met elkaar te verbinden, een tekening als verduidelijking bij een moeilijke tekst of abstracte schetsen van een saaie bijeenkomst. Hoeveel moeite fabrikanten ook doen om het perfecte toetsenbord te ontwikkelen, de behoefte om gewoon met een pen te schrijven is nooit weggegaan. En het kan weer. Steeds meer smartphones, tablets en ook pc’s, kunnen overweg met een pen en handgeschreven input.

©PXimport

Tip 02: De juiste pen

Pen en smartphone of tablet moeten goed samenwerken. Koop je ze samen zoals bij een Samsung Galaxy Note of Microsoft Surface Pro, dan is goede samenwerking verzekerd, net als bij de Apple Pencil. Die laatste moet je weliswaar apart kopen maar alleen Apple maakt hem en alleen voor de iPad Pro. Lastiger wordt het zonder een vast koppeltje. Zo levert grafisch specialist Wacom alternatieve pennen voor sommige Samsung Note-toestellen en Samsung Tab-tablets én zelfs voor de iPad mini, de iPad 3 en 4 en de iPad Air 1, allemaal iPads die helemaal niet gemaakt zijn om met een pen te gebruiken. Is er voor jouw tablet of smartphone geen bijbehorende pen, dan kun je kijken of er zo’n alternatieve oplossing is. Maar let er wel goed op dat die echt compatibel is met het merk én model van jouw smartphone of tablet. Houd er verder altijd rekening mee dat de pen waarschijnlijk minder nauwkeurig werkt dan een tablet met een specifieke eigen pen, en dat de pen alleen werkt in bepaalde apps. Wacom heeft op zijn website van elke pen een omschrijving staan voor welke apps hij geschikt is.

©PXimport

Tip 03: Op echt papier

Schrijf je liever op papier dan op het gladde oppervlak van een smartphone of tablet, maar wil je toch ook wel graag al je aantekeningen en krabbels digitaliseren, dan kan dat. De Neo Smartpen combineert het beste van twee werelden, zowel oud als nieuw. Het is samen met de Livescribe-pen de bekendste ‘digitaal-papier-oplossing’. Terwijl je schrijft op papier, gewoon met inkt, verschijnt alles wat je schrijft en tekent ook digitaal op je smartphone of tablet. Live! Om dit mogelijk te maken zit in de punt van de pen behalve de gewone schrijfkop ook een camera die de beweging van de pen over het papier registreert en die informatie realtime doorgeeft aan de via bluetooth verbonden smartphone of tablet. De app op de smartphone of tablet gebruikt die informatie om de tekst of tekening direct te reproduceren.

Het geheim van Neo

©PXimport

Tip 04: Organiseren

Voor synchronisatie met de Neo Smartpen installeer je uit de Apple App Store of Google Play de app Neo Notes. Daarna koppel je de smartpen en je kunt beginnen. Open een notitieblok met digitaal papier en zodra je gaat schrijven of tekenen, verschijnt de tekst of tekening ook in de app. In de app kun je de notities bewerken, aanvullen, opmaken, kopiëren, delen en noem maar op. Digitaal heeft toch wel veel voordelen. Behalve zichtbare bewerkingen kun je de notities voorzien van tags zodat je ze met elkaar kunt verbinden of later gemakkelijk terug kunt vinden, ook als ze in verschillende boekjes staan.

Ook kun je losse aantekeningen uit verschillende notitieblokken samenvoegen in een nieuw boek of blok door een of meer pagina’s te selecteren en dan te kopiëren. Van elke notitie en zelfs elk woord weet Neo Notes bovendien wanneer en waar je het hebt geschreven, en ook op die kenmerken kun je dus zoeken. In de Activiteitenagenda zie je een mooi overzicht van alles wat je hebt geschreven. Wil je het maken van een notitie als een filmpje afspelen, dan kan dat ook! Wanneer je vooraf Voice Memo activeert, dan kun je ook nog eens terugluisteren wat er tijdens het schrijven te horen was.

©PXimport

Tip 05: Geen muis of cloud

De Neo Smartpen is uitsluitend geschikt voor het maken en digitaliseren van aantekeningen met behulp van echt papier. De pen is dus niet geschikt als muis: je kunt hem niet gebruiken voor andere apps of even een foto mee bewerken. De pen werkt alleen in Neo Notes – met kleine uitstapjes naar notitieprogramma’s als Evernote. Wat ook ontbreekt is de cloud. De aantekeningen van de Neo Smartpen staan alleen op de smartphone of tablet waaraan de pen op dat moment is gekoppeld. Aantekeningen worden niet gesynchroniseerd met andere apparaten waarop je de app hebt geïnstalleerd en je kunt ze ook niet online teruglezen of bekijken. Volgens Marcel Goulmy van www.schrijfop.nl, dat de Neo Smartpen N2 in Nederland verkoopt, wordt hier wel aan gewerkt. De nadruk bij de ontwikkeling van de pen lag vooral op het maken van echte aantekeningen. Ook zonder dat je een smartphone of tablet in de buurt hebt, kun je de Neo Smartpen gebruiken, de pen kan tot duizend pagina’s tekst opslaan en deze later met de app synchroniseren.

©PXimport

Tip 06: Zelf papier printen

Behoefte aan even een paar kladpapiertjes? Notitieblok vol en nog geen nieuwe? Geen nood, het papier voor de Neo Smartpen kun je ook zelf printen. Liefst wel op een laserprinter, dat werkt het beste. Op www.schrijfop.nl vind je onder Schrijven / Neo Smarpen / Ncode PDF een vijftal pdf’s om te downloaden. Elke pdf is een set van vijftig pagina’s digitaal papier in één bepaald formaat. Je kunt kiezen uit blanco, lijntjes, ruitjes en puntjes, allemaal staand. Lijntjes-papier is ook liggend verkrijgbaar. Downloaden, openen in een pdf-programma zoals Adobe PDF Reader en afdrukken maar! Ook voor deze papieren geldt: wanneer je een tweede keer dezelfde set gebruikt, moet je eerst de vorige afsluiten in de Neo Notes-app.

©PXimport

Tip 07: Eigen pen

Heb je een tablet met een bijbehorende pen, dan kun je die natuurlijk gebruiken om notities te maken. De pen is voor de tablet of smartphone dan gelijk aan de vinger voor het touchscreen. Start je een tekenapp of een notitie-app die ook geschikt is voor handgeschreven invoer, dan kun je lekker aan de slag met de pen. In de app-stores vind je diverse apps van fabrikanten die ook tablets met pen maken, waarmee je kunt schrijven en/of tekenen. Bovendien zijn er ook apps die op elk platform aanwezig zijn, zoals Evernote en OneNote en tegenwoordig zelfs Word, Excel en PowerPoint. De laatste drie kunnen alle overweg met pen-input op iOS en Android en, als je een Surface Pro-tablet hebt, ook gewoon op Windows 10.

De pen kun je overigens ook gebruiken zoals je de muis bij je computer gebruikt: om apps te starten, door schermen te scrollen en nog veel meer. Wat je op een touchscreen met je vingers kunt doen, kun je ook met zo’n pen.

©PXimport

Handschriftherkenning

©PXimport

Tip 08: Presenteren 2.0

Behalve voor het maken van handgeschreven notities is een tablet met een pen (of de Neo Smartpen) erg leuk bij het presenteren. In plaats van ‘death by PowerPoint’ volgt de zaal nu geboeid je verhaal wanneer je live je verhaal onderbouwt met lijstjes en tekeningen. Een andere mogelijkheid: bereid je presentatie voor in de vorm van enkele aansprekende foto’s en schrijf daar tijdens de presentatie je opmerkingen bij. Om het beeld voor iedereen zichtbaar te maken, stream je het beeld van je smartphone/tablet live naar een Apple TV of Chromecast. Of je verbindt het apparaat via een verloopkabel met de projector of het scherm aan de wand.

Om met de Neo Smartpen te presenteren, download en print je het papier in liggende modus van www.schrijfop.nl. Het formaat ervan komt prima overeen met dat van een projector of beeldscherm. Gebruik je alle opties om de tekeningen en tekst aantrekkelijk te maken – zoals kleurgebruik en het live tekenen van flowcharts – dan maak je je presentatie een stuk levendiger!

©PXimport

Tip 09: Webpagina’s kopiëren

Een pen is natuurlijk bij uitstek een creatief instrument. Maar dat betekent niet dat je echt alles zelf moet maken. Hergebruik is zeker op een tablet of smartphone juist erg gemakkelijk. Vaak is er wel een programma of browserplug-in waarmee je bijvoorbeeld snel (delen van) een webpagina kunt kopiëren naar een notitieprogramma om daar samen met je eigen aantekeningen te bewaren.

Voor Chrome is er bijvoorbeeld OneNote Webclipper. Die vind je in de extensie-database van Chrome door op OneNote te zoeken. Installeer de extensie via Toevoegen aan Chrome. Klik vervolgens op Clip to OneNote en selecteer het deel van de webpagina dat je wilt overnemen in OneNote. Je kunt kiezen voor de Volledige pagina of een deel, kies dan voor Regio. Met de pen kun je dan het gebied selecteren dat je wilt kopiëren. Laat de pen los en het knipsel wordt opgenomen in OneNote. Daar kun je er je eigen aantekeningen aan toevoegen.

©PXimport

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.