Wie iets wil vastleggen, grijpt ook nu nog bijna altijd als eerste naar pen en papier. En dat terwijl we het schrijven met een pen al bijna hadden verleerd. Elke computer komt met een toetsenbord en kan niets beginnen met handgeschreven aantekeningen. Maar dat gaat veranderen: de pen maakt een comeback. Steeds meer apparaten kunnen met een smartpen overweg. Toetsenbord aan de kant... ga lekker schrijven!

Tip 01: Pen of toetsenbord

Schrijven doen we dagelijks, iedereen. Even een krabbeltje, een briefje, aantekeningen op school, notulen van een vergadering – het kan allemaal ook op de computer maar gaat met pen en papier zoveel natuurlijker. Bovendien heb je met pen en papier veel meer vrijheid: even een pijl om twee tekstdelen met elkaar te verbinden, een tekening als verduidelijking bij een moeilijke tekst of abstracte schetsen van een saaie bijeenkomst. Hoeveel moeite fabrikanten ook doen om het perfecte toetsenbord te ontwikkelen, de behoefte om gewoon met een pen te schrijven is nooit weggegaan. En het kan weer. Steeds meer smartphones, tablets en ook pc’s, kunnen overweg met een pen en handgeschreven input.

©PXimport

Tip 02: De juiste pen

Pen en smartphone of tablet moeten goed samenwerken. Koop je ze samen zoals bij een Samsung Galaxy Note of Microsoft Surface Pro, dan is goede samenwerking verzekerd, net als bij de Apple Pencil. Die laatste moet je weliswaar apart kopen maar alleen Apple maakt hem en alleen voor de iPad Pro. Lastiger wordt het zonder een vast koppeltje. Zo levert grafisch specialist Wacom alternatieve pennen voor sommige Samsung Note-toestellen en Samsung Tab-tablets én zelfs voor de iPad mini, de iPad 3 en 4 en de iPad Air 1, allemaal iPads die helemaal niet gemaakt zijn om met een pen te gebruiken. Is er voor jouw tablet of smartphone geen bijbehorende pen, dan kun je kijken of er zo’n alternatieve oplossing is. Maar let er wel goed op dat die echt compatibel is met het merk én model van jouw smartphone of tablet. Houd er verder altijd rekening mee dat de pen waarschijnlijk minder nauwkeurig werkt dan een tablet met een specifieke eigen pen, en dat de pen alleen werkt in bepaalde apps. Wacom heeft op zijn website van elke pen een omschrijving staan voor welke apps hij geschikt is.

©PXimport

Tip 03: Op echt papier

Schrijf je liever op papier dan op het gladde oppervlak van een smartphone of tablet, maar wil je toch ook wel graag al je aantekeningen en krabbels digitaliseren, dan kan dat. De Neo Smartpen combineert het beste van twee werelden, zowel oud als nieuw. Het is samen met de Livescribe-pen de bekendste ‘digitaal-papier-oplossing’. Terwijl je schrijft op papier, gewoon met inkt, verschijnt alles wat je schrijft en tekent ook digitaal op je smartphone of tablet. Live! Om dit mogelijk te maken zit in de punt van de pen behalve de gewone schrijfkop ook een camera die de beweging van de pen over het papier registreert en die informatie realtime doorgeeft aan de via bluetooth verbonden smartphone of tablet. De app op de smartphone of tablet gebruikt die informatie om de tekst of tekening direct te reproduceren.

Het geheim van Neo

©PXimport

Tip 04: Organiseren

Voor synchronisatie met de Neo Smartpen installeer je uit de Apple App Store of Google Play de app Neo Notes. Daarna koppel je de smartpen en je kunt beginnen. Open een notitieblok met digitaal papier en zodra je gaat schrijven of tekenen, verschijnt de tekst of tekening ook in de app. In de app kun je de notities bewerken, aanvullen, opmaken, kopiëren, delen en noem maar op. Digitaal heeft toch wel veel voordelen. Behalve zichtbare bewerkingen kun je de notities voorzien van tags zodat je ze met elkaar kunt verbinden of later gemakkelijk terug kunt vinden, ook als ze in verschillende boekjes staan.

Ook kun je losse aantekeningen uit verschillende notitieblokken samenvoegen in een nieuw boek of blok door een of meer pagina’s te selecteren en dan te kopiëren. Van elke notitie en zelfs elk woord weet Neo Notes bovendien wanneer en waar je het hebt geschreven, en ook op die kenmerken kun je dus zoeken. In de Activiteitenagenda zie je een mooi overzicht van alles wat je hebt geschreven. Wil je het maken van een notitie als een filmpje afspelen, dan kan dat ook! Wanneer je vooraf Voice Memo activeert, dan kun je ook nog eens terugluisteren wat er tijdens het schrijven te horen was.

©PXimport

Tip 05: Geen muis of cloud

De Neo Smartpen is uitsluitend geschikt voor het maken en digitaliseren van aantekeningen met behulp van echt papier. De pen is dus niet geschikt als muis: je kunt hem niet gebruiken voor andere apps of even een foto mee bewerken. De pen werkt alleen in Neo Notes – met kleine uitstapjes naar notitieprogramma’s als Evernote. Wat ook ontbreekt is de cloud. De aantekeningen van de Neo Smartpen staan alleen op de smartphone of tablet waaraan de pen op dat moment is gekoppeld. Aantekeningen worden niet gesynchroniseerd met andere apparaten waarop je de app hebt geïnstalleerd en je kunt ze ook niet online teruglezen of bekijken. Volgens Marcel Goulmy van www.schrijfop.nl, dat de Neo Smartpen N2 in Nederland verkoopt, wordt hier wel aan gewerkt. De nadruk bij de ontwikkeling van de pen lag vooral op het maken van echte aantekeningen. Ook zonder dat je een smartphone of tablet in de buurt hebt, kun je de Neo Smartpen gebruiken, de pen kan tot duizend pagina’s tekst opslaan en deze later met de app synchroniseren.

©PXimport

Tip 06: Zelf papier printen

Behoefte aan even een paar kladpapiertjes? Notitieblok vol en nog geen nieuwe? Geen nood, het papier voor de Neo Smartpen kun je ook zelf printen. Liefst wel op een laserprinter, dat werkt het beste. Op www.schrijfop.nl vind je onder Schrijven / Neo Smarpen / Ncode PDF een vijftal pdf’s om te downloaden. Elke pdf is een set van vijftig pagina’s digitaal papier in één bepaald formaat. Je kunt kiezen uit blanco, lijntjes, ruitjes en puntjes, allemaal staand. Lijntjes-papier is ook liggend verkrijgbaar. Downloaden, openen in een pdf-programma zoals Adobe PDF Reader en afdrukken maar! Ook voor deze papieren geldt: wanneer je een tweede keer dezelfde set gebruikt, moet je eerst de vorige afsluiten in de Neo Notes-app.

©PXimport

Tip 07: Eigen pen

Heb je een tablet met een bijbehorende pen, dan kun je die natuurlijk gebruiken om notities te maken. De pen is voor de tablet of smartphone dan gelijk aan de vinger voor het touchscreen. Start je een tekenapp of een notitie-app die ook geschikt is voor handgeschreven invoer, dan kun je lekker aan de slag met de pen. In de app-stores vind je diverse apps van fabrikanten die ook tablets met pen maken, waarmee je kunt schrijven en/of tekenen. Bovendien zijn er ook apps die op elk platform aanwezig zijn, zoals Evernote en OneNote en tegenwoordig zelfs Word, Excel en PowerPoint. De laatste drie kunnen alle overweg met pen-input op iOS en Android en, als je een Surface Pro-tablet hebt, ook gewoon op Windows 10.

De pen kun je overigens ook gebruiken zoals je de muis bij je computer gebruikt: om apps te starten, door schermen te scrollen en nog veel meer. Wat je op een touchscreen met je vingers kunt doen, kun je ook met zo’n pen.

©PXimport

Handschriftherkenning

©PXimport

Tip 08: Presenteren 2.0

Behalve voor het maken van handgeschreven notities is een tablet met een pen (of de Neo Smartpen) erg leuk bij het presenteren. In plaats van ‘death by PowerPoint’ volgt de zaal nu geboeid je verhaal wanneer je live je verhaal onderbouwt met lijstjes en tekeningen. Een andere mogelijkheid: bereid je presentatie voor in de vorm van enkele aansprekende foto’s en schrijf daar tijdens de presentatie je opmerkingen bij. Om het beeld voor iedereen zichtbaar te maken, stream je het beeld van je smartphone/tablet live naar een Apple TV of Chromecast. Of je verbindt het apparaat via een verloopkabel met de projector of het scherm aan de wand.

Om met de Neo Smartpen te presenteren, download en print je het papier in liggende modus van www.schrijfop.nl. Het formaat ervan komt prima overeen met dat van een projector of beeldscherm. Gebruik je alle opties om de tekeningen en tekst aantrekkelijk te maken – zoals kleurgebruik en het live tekenen van flowcharts – dan maak je je presentatie een stuk levendiger!

©PXimport

Tip 09: Webpagina’s kopiëren

Een pen is natuurlijk bij uitstek een creatief instrument. Maar dat betekent niet dat je echt alles zelf moet maken. Hergebruik is zeker op een tablet of smartphone juist erg gemakkelijk. Vaak is er wel een programma of browserplug-in waarmee je bijvoorbeeld snel (delen van) een webpagina kunt kopiëren naar een notitieprogramma om daar samen met je eigen aantekeningen te bewaren.

Voor Chrome is er bijvoorbeeld OneNote Webclipper. Die vind je in de extensie-database van Chrome door op OneNote te zoeken. Installeer de extensie via Toevoegen aan Chrome. Klik vervolgens op Clip to OneNote en selecteer het deel van de webpagina dat je wilt overnemen in OneNote. Je kunt kiezen voor de Volledige pagina of een deel, kies dan voor Regio. Met de pen kun je dan het gebied selecteren dat je wilt kopiëren. Laat de pen los en het knipsel wordt opgenomen in OneNote. Daar kun je er je eigen aantekeningen aan toevoegen.

©PXimport

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.