Met LineageOS als alternatief voor je standaard Android-versie blaas je een afgedankte smartphone of tablet nieuw leven in, ook als die door de fabrikant zelf allang niet meer wordt ondersteund. Het kan ook een verbetering voor de bestaande toestelsoftware met zich meebrengen. Hoe jeLineageOS installeren kunt, lees je hier.

Dat fabrikanten laks zijn met updates voor Android is een veelgehoorde klacht. Gelukkig is er voor veel toestellen een alternatief, namelijk LineageOS. Dat is een Android-variant, die ook wel een custom rom heet. LineageOS is gratis, opensource, vrij van bloatware, maar met veel aanpassingsmogelijkheden. Het systeem draait doorgaans snel en stabiel. De installatie vereist wat technische kennis en er zitten wat kleine risico’s aan vast, zoals het verlies van de fabrieksgarantie, maar als een toestel sowieso niet meer wordt ondersteund met updates of veiligheidsupdates, is dat niet zo’n probleem.

Het risico op het onbruikbaar maken van een toestel door een ander besturingssysteem erop te zetten is in de praktijk erg klein. En het zogeheten rooten van een toestel, een handeling die custom roms met zich meebrengen, is geen eis. We raden het zelfs af, want je loopt het risico dat apps, zoals die van banken, niet goed meer werken.

LineageOS is behalve voor verouderde toestellen ook ideaal als je ontevreden bent over de standaardsoftware, of als je die niet vertrouwt, bijvoorbeeld door het privacybeleid van de fabrikant. Voor dit artikel gebruiken we een ongeveer 2,5 jaar oude OnePlus 5T die standaard het besturingssysteem OxygenOS kent: Android in een ander jasje. LineageOS blijkt voor dit merk, maar ook voor HTC, Xiaomi en Samsung, een populaire optie, zoals uit statistieken blijkt.

Enig vooronderzoek is nodig om te zien of LineageOS in jouw geval redding kan brengen. De beschikbaarheid vind je terug op de wiki van LineageOS. Minder populaire toestellen of oudere toestellen vallen soms buiten de boot, maar een niet-officiële release óf ander alternatief kan dan nog een uitweg zijn. Al zijn die minder goed gecontroleerd en minder vertrouwd.

Voordat je begint

Met de installatie van een nieuw besturingssysteem verdwijnen alle gegevens die op de telefoon staan. Stel daarom eerst alles veilig: foto’s en video’s liggen voor de hand, maar denk ook aan een WhatsApp back-up. De optie voor een volledige back-up op Google Drive zit in die app zelf. Die kun je na de overstap op LineageOS dan weer terugzetten. Bedenk ook dat je een tijdje bezig bent aan de installatie en daarna het terugzetten van de gegevens. Het toestel kun je al die tijd niet gebruiken. Begin ook altijd met een volle accu.

Zorg vooral dat je precies de juiste (vaak toestelspecifieke) onderdelen downloadt. Dan beperk je de risico’s. Gebruik je een officiële editie van LineageOS, houd dan ook de instructies voor dat toestel op de website van LineageOS erbij, zodat je weet of er bijvoorbeeld uitzonderingen zijn op de instructies uit dit artikel.

©PXimport

De te zetten stappen zijn in grote lijnen hetzelfde, maar ze verschillen per toestel in de details van het proces. Kom je wat vreemds tegen, dan is een speurtocht via Google soms onvermijdelijk. We geven zoveel mogelijk tips voor toestellen waarop het proces afwijkend gaat. De eerste stap is altijd het zogenaamde unlocken van het toestel, of om precies te zijn: de bootloader. Dat onderdeel zorgt ervoor dat het juiste besturingssysteem start bij het aanzetten van de telefoon. Ontgrendelen maakt de weg vrij om een zogeheten custom recovery op de telefoon te zetten.

De recovery is bij Android een aparte omgeving waar je via een bepaalde opdracht of toetscombinatie in kunt komen, en waarmee je onder meer een back-up kunt maken of wijzigingen aanbrengt in de systeempartitie. Hiervandaan zet je ook LineageOS op de smartphone. De populairste custom recovery is TWRP en die installeren en gebruiken we hier ook.

Met TWRP maken we een volledige back-up van de belangrijkste partities, om een weg terug te hebben als LineageOS niet bevalt. Ook zetten we vanuit TWRP zowel LineageOS als een pakket met Google-apps, dat niet standaard in LineageOS zit, op de smartphone.

Bootloader ontgrendelen

Van vrijwel elk toestel is de bootloader te ontgrendelen. Dat is zelfs een wettelijke eis. Wel is dat vaak een handeling waarmee je de fabrieksgarantie op de telefoon verliest. Hoe unlocken moet gebeuren, verschilt per toestel. Bij onze OnePlus 5T, maar ook toestellen van Google, kun je Android Debug Bridge (adb) en fastboot gebruiken. Met adb stuur je onder meer opdrachten en bestanden naar de smartphone, terwijl fastboot het schrijven naar partities op het toestel mogelijk maakt.

Bij andere fabrikanten moet je voor het unlocken van de bootloader specifieke instructies volgen. Google is hierbij je beste vriend. Vaak moet je je eerst (gratis) registreren en akkoord gaan met de voorwaarden. Het op de telefoon zetten van de programmatuur zelf gaat vervolgens veelal via fastboot. Een uitzondering is Samsung: hier wordt Odin of het opensource-alternatief Heimdall gebruikt.

Adb downloaden en gebruiken

De hulpjes adb en fastboot die we voor de OnePlus 5T nodig hebben, zitten in de zogeheten software development kit (sdk) voor Android. Je kunt het volledige ontwikkelpakket Android Studio installeren, maar de SDK Platform Tools zijn al voldoende. Adb downloaden kan hier voor Windows, Mac en Linux. Pak het zip-bestand uit naar bijvoorbeeld c:\, waarna de tools in c:\platform-tools komen staan.

Voor adb heb je ook nog geschikte drivers nodig. Voor Windows kun je een universele driver downloaden. Je kunt bij andere besturingssystemen een toestelspecifieke driver opzoeken.

©PXimport

©PXimport

Ook op het toestel is nog een handeling nodig voor toegang via adb: het aanzetten van de zogenaamde usb-foutopsporing. Ga hiervoor op het toestel naar Instellingen, Over de telefoon. Tik herhaaldelijk op het Buildnummer tot de melding verschijnt dat je ontwikkelaar bent. Er komt dan een extra menu, meestal bij onder Instellingen, Systeem, Ontwikkelaarsopties. Zet daarin de optie USB-foutopsporing aan. Zet indien aanwezig ook de optie OEM-ontgrendeling aan. Daarmee sta je in feite het unlocken van de bootloader toe, zonder deze daadwerkelijk al te ontgrendelen. Sluit nu het toestel aan op de pc via usb.

Ontgrendel je toestel en sta in het pop-upvenster toegang tot usb-foutopsporing toe, eventueel met de optie Altijd toestaan vanaf deze computer aangevinkt.

Smartphone unlocken

We kunnen het toestel nu gaan ontgrendelen. Klik binnen Windows 10 op Start en zoek naar de Opdrachtprompt. Ga met cd c:\platform-tools naar de map met de tools en geef de opdracht adb devices. Je ziet nu een identificatienummer met daarachter device. Je kunt nu de telefoon in de zogeheten fastboot-modus starten met adb reboot bootloader. Je toestel laat op het scherm een bevestiging zien. Je kunt de modus ook starten met een (toestelafhankelijke) toetscombinatie. Voor ons toestel moeten we de knop volume omhoog ingedrukt houden tijdens het aanzetten.

Controleer op de pc met het commando fastboot devices dat het apparaat is gevonden en in fastboot-mode staat en ontgrendel nu het toestel met de opdracht fastboot oem unlock. Lees de waarschuwing op je toestel, bevestig met de op het scherm aangegeven toetscombinatie het unlocken en start het toestel opnieuw op. Op dit moment begin je weer met een schoon toestel. Doorloop de configuratie, maar sla desgewenst de meeste stappen over, de details zijn op dit moment niet belangrijk.

©CIDimport

Custom recovery flashen

Nu de bootloader is vrijgegeven, kunnen we de custom recovery TWRP op de smartphone zetten. Ga naar de TWRP-site en zoek de juiste variant van TWRP op voor het toestel. Download het .img-bestand en kopieer het naar de map waarin c:\platform-tools staat. Je moet het toestel nu weer in fastboot-mode starten. Dat gaat het snelst via de toetscombinatie voor je toestel of door voorgaande stappen weer te doorlopen. Dus: het opnieuw aanzetten van de usb-foutopsporing, aansluiten op de pc via usb, toegang accorderen en de opdracht adb reboot bootloader geven in de opdrachtprompt.

Is de telefoon in fastboot-mode gestart, dan ga je verder met (in ons voorbeeld) fastboot flash recovery twrp-3.3.1-0-dumpling.img. Vervang de bestandsnaam zo nodig door die van je TWRP. Selecteer met de volumetoets de optie Power off, zodat het toestel uit wordt gezet. Nu moet je alert zijn: veel toestellen, waaronder de OnePlus 5T, overschrijven de custom recovery bij de eerste ‘normale’ opstartactie. Daarom moet je direct als eerste die custom recovery starten met de toestelspecifieke toetscombinatie.

Voor de OnePlus 5T moet je daarvoor de knop volume omlaag ingedrukt houden tijdens het aanzetten. Hierna verschijnt TWRP en blijft de tool ook in het vervolg actief. Lukt het niet, dan kun je TWRP weer flashen zoals hiervoor uitgelegd en het opnieuw proberen.

Bestanden naar toestelopslag kopiëren

Maak voordat je verdergaat een back-up, zodat je later eventueel terug kunt naar de oorspronkelijke software. Ga hiervoor in TWRP naar Backup. Accepteer de voorgestelde partities Boot, System en Data en start de back-up, die na ongeveer een minuut klaar is. Haal de usb-kabel even los en sluit deze weer aan, zodat de back-up zichtbaar wordt op je pc in de map TWRP, Backups. Belangrijk is dat je de inhoud van die map kopieert naar de pc, want de interne opslag wordt overschreven bij het flashen van LineageOS!

We blijven in TWRP en sluiten de telefoon aan op de pc, zodat we de toestelopslag kunnen benaderen. Hier zetten we via Windows het imagebestand voor LineageOS op de telefoon dat we via download.lineageos.org downloaden. Kopieer het zip-bestand (zonder uit te pakken!) naar een toestelmap, bijvoorbeeld Download. Kopieer ook het zip-bestand met het pakketje Google-apps (zie kader hieronder). Voor root-toegang kun je ook nog een zip-bestand genaamd LineageOS SU Addon downloaden via download.lineageos.org/extras en deze kopiëren.

©CIDimport

Flashen van LineageOS

Na alle voorbereidingen zijn we klaar om LineageOS op het toestel te zetten. Hiervoor gaan we eerst het toestel opschonen. Ga in TWRP terug naar het hoofdmenu en kies Wipe. Standaard worden de partities Data, Cache en Dalvik gewist. Ga weer naar het hoofdmenu en kies Install. Blader naar de map met de zip-bestanden, in ons geval de map Download, en tik het zip-bestand van LineageOS aan. Kies dan Add more Zips en tik het zip-bestand met Google-apps aan. Voeg als laatste eventueel de root-add-on toe. Start het flashen met een veegbeweging over Swipe to confirm Flash. Tik als het klaar is op Wipe Cache/Dalvik. Herstart dan het toestel. Dat duurt de eerste keer wat langer.

Daarna staat LineageOS voor je klaar met de bekende installatiehulp van Android. Hierna kun je LineageOS helemaal naar je hand zetten. Installeer bijvoorbeeld een alternatief voor de standaard Trebuchet-launcher, zoals Nova Launcher. Bekijk ook de uitgebreide opties voor beveiliging en privacy onder Instellingen, Beveiliging en locatie, Trust. Hier kun je via Privacybescherming zelfs nauwkeurig instellen welke rechten apps krijgen. En werk LineageOS regelmatig bij, dat gaat eenvoudig via Instellingen, Systeem. Veel plezier met je toestel, dat nu weer een hele poos mee kan!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).