Met LineageOS als alternatief voor je standaard Android-versie blaas je een afgedankte smartphone of tablet nieuw leven in, ook als die door de fabrikant zelf allang niet meer wordt ondersteund. Het kan ook een verbetering voor de bestaande toestelsoftware met zich meebrengen. Hoe jeLineageOS installeren kunt, lees je hier.

Dat fabrikanten laks zijn met updates voor Android is een veelgehoorde klacht. Gelukkig is er voor veel toestellen een alternatief, namelijk LineageOS. Dat is een Android-variant, die ook wel een custom rom heet. LineageOS is gratis, opensource, vrij van bloatware, maar met veel aanpassingsmogelijkheden. Het systeem draait doorgaans snel en stabiel. De installatie vereist wat technische kennis en er zitten wat kleine risico’s aan vast, zoals het verlies van de fabrieksgarantie, maar als een toestel sowieso niet meer wordt ondersteund met updates of veiligheidsupdates, is dat niet zo’n probleem.

Het risico op het onbruikbaar maken van een toestel door een ander besturingssysteem erop te zetten is in de praktijk erg klein. En het zogeheten rooten van een toestel, een handeling die custom roms met zich meebrengen, is geen eis. We raden het zelfs af, want je loopt het risico dat apps, zoals die van banken, niet goed meer werken.

LineageOS is behalve voor verouderde toestellen ook ideaal als je ontevreden bent over de standaardsoftware, of als je die niet vertrouwt, bijvoorbeeld door het privacybeleid van de fabrikant. Voor dit artikel gebruiken we een ongeveer 2,5 jaar oude OnePlus 5T die standaard het besturingssysteem OxygenOS kent: Android in een ander jasje. LineageOS blijkt voor dit merk, maar ook voor HTC, Xiaomi en Samsung, een populaire optie, zoals uit statistieken blijkt.

Enig vooronderzoek is nodig om te zien of LineageOS in jouw geval redding kan brengen. De beschikbaarheid vind je terug op de wiki van LineageOS. Minder populaire toestellen of oudere toestellen vallen soms buiten de boot, maar een niet-officiële release óf ander alternatief kan dan nog een uitweg zijn. Al zijn die minder goed gecontroleerd en minder vertrouwd.

Voordat je begint

Met de installatie van een nieuw besturingssysteem verdwijnen alle gegevens die op de telefoon staan. Stel daarom eerst alles veilig: foto’s en video’s liggen voor de hand, maar denk ook aan een WhatsApp back-up. De optie voor een volledige back-up op Google Drive zit in die app zelf. Die kun je na de overstap op LineageOS dan weer terugzetten. Bedenk ook dat je een tijdje bezig bent aan de installatie en daarna het terugzetten van de gegevens. Het toestel kun je al die tijd niet gebruiken. Begin ook altijd met een volle accu.

Zorg vooral dat je precies de juiste (vaak toestelspecifieke) onderdelen downloadt. Dan beperk je de risico’s. Gebruik je een officiële editie van LineageOS, houd dan ook de instructies voor dat toestel op de website van LineageOS erbij, zodat je weet of er bijvoorbeeld uitzonderingen zijn op de instructies uit dit artikel.

©PXimport

De te zetten stappen zijn in grote lijnen hetzelfde, maar ze verschillen per toestel in de details van het proces. Kom je wat vreemds tegen, dan is een speurtocht via Google soms onvermijdelijk. We geven zoveel mogelijk tips voor toestellen waarop het proces afwijkend gaat. De eerste stap is altijd het zogenaamde unlocken van het toestel, of om precies te zijn: de bootloader. Dat onderdeel zorgt ervoor dat het juiste besturingssysteem start bij het aanzetten van de telefoon. Ontgrendelen maakt de weg vrij om een zogeheten custom recovery op de telefoon te zetten.

De recovery is bij Android een aparte omgeving waar je via een bepaalde opdracht of toetscombinatie in kunt komen, en waarmee je onder meer een back-up kunt maken of wijzigingen aanbrengt in de systeempartitie. Hiervandaan zet je ook LineageOS op de smartphone. De populairste custom recovery is TWRP en die installeren en gebruiken we hier ook.

Met TWRP maken we een volledige back-up van de belangrijkste partities, om een weg terug te hebben als LineageOS niet bevalt. Ook zetten we vanuit TWRP zowel LineageOS als een pakket met Google-apps, dat niet standaard in LineageOS zit, op de smartphone.

Bootloader ontgrendelen

Van vrijwel elk toestel is de bootloader te ontgrendelen. Dat is zelfs een wettelijke eis. Wel is dat vaak een handeling waarmee je de fabrieksgarantie op de telefoon verliest. Hoe unlocken moet gebeuren, verschilt per toestel. Bij onze OnePlus 5T, maar ook toestellen van Google, kun je Android Debug Bridge (adb) en fastboot gebruiken. Met adb stuur je onder meer opdrachten en bestanden naar de smartphone, terwijl fastboot het schrijven naar partities op het toestel mogelijk maakt.

Bij andere fabrikanten moet je voor het unlocken van de bootloader specifieke instructies volgen. Google is hierbij je beste vriend. Vaak moet je je eerst (gratis) registreren en akkoord gaan met de voorwaarden. Het op de telefoon zetten van de programmatuur zelf gaat vervolgens veelal via fastboot. Een uitzondering is Samsung: hier wordt Odin of het opensource-alternatief Heimdall gebruikt.

Adb downloaden en gebruiken

De hulpjes adb en fastboot die we voor de OnePlus 5T nodig hebben, zitten in de zogeheten software development kit (sdk) voor Android. Je kunt het volledige ontwikkelpakket Android Studio installeren, maar de SDK Platform Tools zijn al voldoende. Adb downloaden kan hier voor Windows, Mac en Linux. Pak het zip-bestand uit naar bijvoorbeeld c:\, waarna de tools in c:\platform-tools komen staan.

Voor adb heb je ook nog geschikte drivers nodig. Voor Windows kun je een universele driver downloaden. Je kunt bij andere besturingssystemen een toestelspecifieke driver opzoeken.

©PXimport

©PXimport

Ook op het toestel is nog een handeling nodig voor toegang via adb: het aanzetten van de zogenaamde usb-foutopsporing. Ga hiervoor op het toestel naar Instellingen, Over de telefoon. Tik herhaaldelijk op het Buildnummer tot de melding verschijnt dat je ontwikkelaar bent. Er komt dan een extra menu, meestal bij onder Instellingen, Systeem, Ontwikkelaarsopties. Zet daarin de optie USB-foutopsporing aan. Zet indien aanwezig ook de optie OEM-ontgrendeling aan. Daarmee sta je in feite het unlocken van de bootloader toe, zonder deze daadwerkelijk al te ontgrendelen. Sluit nu het toestel aan op de pc via usb.

Ontgrendel je toestel en sta in het pop-upvenster toegang tot usb-foutopsporing toe, eventueel met de optie Altijd toestaan vanaf deze computer aangevinkt.

Smartphone unlocken

We kunnen het toestel nu gaan ontgrendelen. Klik binnen Windows 10 op Start en zoek naar de Opdrachtprompt. Ga met cd c:\platform-tools naar de map met de tools en geef de opdracht adb devices. Je ziet nu een identificatienummer met daarachter device. Je kunt nu de telefoon in de zogeheten fastboot-modus starten met adb reboot bootloader. Je toestel laat op het scherm een bevestiging zien. Je kunt de modus ook starten met een (toestelafhankelijke) toetscombinatie. Voor ons toestel moeten we de knop volume omhoog ingedrukt houden tijdens het aanzetten.

Controleer op de pc met het commando fastboot devices dat het apparaat is gevonden en in fastboot-mode staat en ontgrendel nu het toestel met de opdracht fastboot oem unlock. Lees de waarschuwing op je toestel, bevestig met de op het scherm aangegeven toetscombinatie het unlocken en start het toestel opnieuw op. Op dit moment begin je weer met een schoon toestel. Doorloop de configuratie, maar sla desgewenst de meeste stappen over, de details zijn op dit moment niet belangrijk.

©CIDimport

Custom recovery flashen

Nu de bootloader is vrijgegeven, kunnen we de custom recovery TWRP op de smartphone zetten. Ga naar de TWRP-site en zoek de juiste variant van TWRP op voor het toestel. Download het .img-bestand en kopieer het naar de map waarin c:\platform-tools staat. Je moet het toestel nu weer in fastboot-mode starten. Dat gaat het snelst via de toetscombinatie voor je toestel of door voorgaande stappen weer te doorlopen. Dus: het opnieuw aanzetten van de usb-foutopsporing, aansluiten op de pc via usb, toegang accorderen en de opdracht adb reboot bootloader geven in de opdrachtprompt.

Is de telefoon in fastboot-mode gestart, dan ga je verder met (in ons voorbeeld) fastboot flash recovery twrp-3.3.1-0-dumpling.img. Vervang de bestandsnaam zo nodig door die van je TWRP. Selecteer met de volumetoets de optie Power off, zodat het toestel uit wordt gezet. Nu moet je alert zijn: veel toestellen, waaronder de OnePlus 5T, overschrijven de custom recovery bij de eerste ‘normale’ opstartactie. Daarom moet je direct als eerste die custom recovery starten met de toestelspecifieke toetscombinatie.

Voor de OnePlus 5T moet je daarvoor de knop volume omlaag ingedrukt houden tijdens het aanzetten. Hierna verschijnt TWRP en blijft de tool ook in het vervolg actief. Lukt het niet, dan kun je TWRP weer flashen zoals hiervoor uitgelegd en het opnieuw proberen.

Bestanden naar toestelopslag kopiëren

Maak voordat je verdergaat een back-up, zodat je later eventueel terug kunt naar de oorspronkelijke software. Ga hiervoor in TWRP naar Backup. Accepteer de voorgestelde partities Boot, System en Data en start de back-up, die na ongeveer een minuut klaar is. Haal de usb-kabel even los en sluit deze weer aan, zodat de back-up zichtbaar wordt op je pc in de map TWRP, Backups. Belangrijk is dat je de inhoud van die map kopieert naar de pc, want de interne opslag wordt overschreven bij het flashen van LineageOS!

We blijven in TWRP en sluiten de telefoon aan op de pc, zodat we de toestelopslag kunnen benaderen. Hier zetten we via Windows het imagebestand voor LineageOS op de telefoon dat we via download.lineageos.org downloaden. Kopieer het zip-bestand (zonder uit te pakken!) naar een toestelmap, bijvoorbeeld Download. Kopieer ook het zip-bestand met het pakketje Google-apps (zie kader hieronder). Voor root-toegang kun je ook nog een zip-bestand genaamd LineageOS SU Addon downloaden via download.lineageos.org/extras en deze kopiëren.

©CIDimport

Flashen van LineageOS

Na alle voorbereidingen zijn we klaar om LineageOS op het toestel te zetten. Hiervoor gaan we eerst het toestel opschonen. Ga in TWRP terug naar het hoofdmenu en kies Wipe. Standaard worden de partities Data, Cache en Dalvik gewist. Ga weer naar het hoofdmenu en kies Install. Blader naar de map met de zip-bestanden, in ons geval de map Download, en tik het zip-bestand van LineageOS aan. Kies dan Add more Zips en tik het zip-bestand met Google-apps aan. Voeg als laatste eventueel de root-add-on toe. Start het flashen met een veegbeweging over Swipe to confirm Flash. Tik als het klaar is op Wipe Cache/Dalvik. Herstart dan het toestel. Dat duurt de eerste keer wat langer.

Daarna staat LineageOS voor je klaar met de bekende installatiehulp van Android. Hierna kun je LineageOS helemaal naar je hand zetten. Installeer bijvoorbeeld een alternatief voor de standaard Trebuchet-launcher, zoals Nova Launcher. Bekijk ook de uitgebreide opties voor beveiliging en privacy onder Instellingen, Beveiliging en locatie, Trust. Hier kun je via Privacybescherming zelfs nauwkeurig instellen welke rechten apps krijgen. En werk LineageOS regelmatig bij, dat gaat eenvoudig via Instellingen, Systeem. Veel plezier met je toestel, dat nu weer een hele poos mee kan!

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een smartphone met een dunne schermrand was jaren geleden nogal prijzig, tegenwoordig vind je ze voor een schappelijke prijs. Wij hebben vijf randloze telefoons voor minder dan 350 euro voor je weten te vinden.

Ramdloze smartphones, ook wel toestellen met een zogeheten full-screen- of edge-to-edge- display genoemd, winnen de laatste jaren steeds meer aan populariteit – en dat is niet zonder reden. Door het minimaliseren van de schermranden hebben deze telefoons een strak en modern design, waarbij het scherm nagenoeg de volledige voorkant van het toestel beslaat. Dit zorgt voor een luxe uitstraling. Bovendien maken fabrikanten optimaal gebruik van de beschikbare ruimte, waardoor zelfs compacte toestellen een groter schermoppervlak kunnen bieden. Voor gebruikers betekent dit een betere balans tussen draagbaarheid en functionaliteit. Daarnaast zijn veel randloze smartphones uitgerust met moderne technologieën zoals in-display vingerafdrukscanners en geavanceerde gezichtsscanners.

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G is een middenklasse smartphone met een helder 6,6-inch Super AMOLED-scherm, een 50 MP hoofdcamera en een krachtige Exynos 1380-processor. Het toestel biedt 5G-connectiviteit en een batterijduur die gemakkelijk een dag meegaat. Met Samsung's One UI 6.1 en een strakke ontwerp is dit een uitstekende keuze voor gebruikers die op zoek zijn naar een betrouwbare en stijlvolle smartphone.

Motorola Edge 40

De Motorola Edge 40 beschikt over een 6,55-inch pOLED-scherm met een verversingssnelheid van 144 Hz, wat zorgt voor vloeiende beelden. Het toestel is uitgerust met een MediaTek Dimensity 8020-processor en een 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie. Dankzij de 68W TurboPower-snellader is de 4400 mAh-batterij snel opgeladen. Het slanke, randloze ontwerp met afgeronde hoeken maakt dit een toestel met een premium uiterlijk.

Nothing Phone (2a)

De Nothing Phone (2a) valt op door zijn unieke, transparante ontwerp en LED-notificatieverlichting en de mogelijkheid om afzonderlijke onderdelen makkelijk te vervangen. Het toestel heeft een 6,7-inch AMOLED-scherm, een MediaTek Dimensity 7200 Pro-processor en een dubbele 50 MP camera-opstelling. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 45W snelladen biedt deze smartphone goede preraties.

Xiaomi Redmi Note 13 Pro+ 5G

De Redmi Note 13 Pro+ 5G van Xiaomi is uitgerust met een 6,67-inch AMOLED-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz en een resolutie van 1,5K. Het toestel beschikt over een 200 MP hoofdcamera, een MediaTek Dimensity 7200-Ultra-processor en een 5000 mAh-batterij die 120W snelladen ondersteunt. Door het randloze ontwerp en de krachtige specificaties is deze telefoon een uitstekende keuze voor fotografie-enthousiastelingen.

Google Pixel 7a

De Google Pixel 7a biedt een prettige Android-ervaring met regelmatige updates en een uitstekende camera. Het toestel heeft een 6,1-inch OLED-scherm, een Google Tensor G2-processor en een 64 MP hoofdcamera. Met functies zoals Real Tone en Night Sight levert de Pixel 7a indrukwekkende foto's, zelfs bij weinig licht. De telefoon heeft vooral aan de bovenzijde een smalle rand en de cameralens zit daarbij mooi in het display verwerkt. De compacte vormfactor maakt dit toestel ideaal voor gebruikers die een handzame smartphone zoeken.

Automatisch wasmiddel doseren is een functie die steeds vaker voorkomt op moderne wasmachines. Handig, want je hoeft niet meer zelf af te meten hoeveel wasmiddel je nodig hebt. Maar hoe werkt het precies, wat zijn de voordelen en waar moet je op letten?

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Wat is automatisch wasmiddel doseren?

Automatisch doseren betekent dat de wasmachine zelf bepaalt hoeveel wasmiddel en wasverzachter nodig is voor elke wasbeurt. Dit gebeurt met behulp van sensoren die onder meer kijken naar het gewicht van de was, de textielsoort en soms ook hoe vuil het wasgoed is. Je vult de reservoirs één keer met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter. De machine gebruikt bij elke wasbeurt precies de hoeveelheid die nodig is. Je hoeft dus niet meer voor elke wasbeurt te meten of te gokken of met wasmiddel te knoeien.

Hoe goed werkt automatisch doseren?

In de praktijk werkt automatische dosering over het algemeen goed. Vooral bij normaal bevuilde was levert het een schone was op zonder overdosering. De sensoren stemmen de hoeveelheid nauwkeurig af op de lading. Wel zijn er verschillen tussen systemen. Bij sommige merken kun je bijvoorbeeld zelf de dosering nog bijstellen als je merkt dat de was niet fris genoeg wordt of dat er juist zeepresten achterblijven. Bij sterk bevuilde was of speciale stoffen (zoals sportkleding of babykleding) kan het zijn dat je alsnog handmatig wilt doseren of een ander type wasmiddel nodig hebt.

©AEG

AutoDose van AEG.

Voordelen van automatische dosering

Het grootste voordeel is gemak: je vult één keer het reservoir en daarna hoef je er wekenlang niet naar om te kijken. Daarnaast helpt automatische dosering bij het besparen van wasmiddel. Veel mensen gebruiken onbewust te veel, wat niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook zorgt voor zeepresten in kleding en de machine. Verder voorkom je slijtage aan je kleding. Te veel wasmiddel kan stoffen aantasten en zorgt ervoor dat kleding minder lang mooi blijft.

Nadelen van automatische dosering

Niet alles is positief. Automatisch doseren werkt alleen met vloeibaar wasmiddel. Waspoeder of capsules kun je niet gebruiken. Daarnaast moet je erop letten dat je de juiste soort wasmiddel kiest. Sommige systemen werken niet goed met dikkere of schuimende middelen.

Een ander aandachtspunt is geur: omdat je het reservoir lang gebruikt, kan dat na verloop van tijd een muffe geur afgeven. Regelmatig schoonmaken en niet te lang wachten met bijvullen helpt dat voorkomen.

Bij sommige systemen kun je niet zelf bepalen welk vak je voor welk type wasmiddel gebruikt, of kun je geen speciaal wasmiddel apart instellen (bijvoorbeeld voor witte was of wol). Dat maakt je wat beperkter in je mogelijkheden.

©AEG

Hoe vaak moet je bijvullen?

Dat hangt af van de capaciteit van het reservoir en hoe vaak je wast. Gemiddeld gaat een volle tank tussen de 20 en 40 wasbeurten mee. Sommige machines geven een seintje als het wasmiddel bijna op is, bij andere moet je het zelf in de gaten houden.

Welk wasmiddel werkt het best?

Gebruik altijd vloeibaar wasmiddel. Veel fabrikanten raden hun eigen merk aan (zoals bijvoorbeeld Miele UltraPhase). In de praktijk werken veel gangbare A-merken ook goed, zolang ze niet te dik of sterk schuimend zijn. Vermijd ecologische of geconcentreerde wasmiddelen die speciaal zijn ontwikkeld voor handmatige dosering, tenzij het systeem ze aankan. Bij sommige merken slimme wasmachines (zoals Bosch en Siemens) kun je met de app de barcode op je eigen wasmiddelen scannen. De app stuurt dan informatie over de concentratie van je wasmiddel en de waterhardheid automatisch door naar de wasmachine, zodat echt altijd de juiste dosering wordt gebruikt.

Test een wasmiddel een tijdje en kijk hoe de machine reageert: blijft er schuim achter, wordt de was goed schoon, ruikt het fris? Zo ontdek je wat het beste werkt voor jouw situatie.

©Miele

Miele UltraPhase-flacons.

Van i-DOS tot SmartDosing

In onderstaande tabel zie je wat de benaming voor het automatisch-doseersysteem is bij de grootste wasmachine-merken.

Conclusie

Automatische dosering maakt wassen makkelijker en voorkomt verspilling van wasmiddel. Vooral bij regelmatig gebruik is het een handige functie die tijd bespaart en je kleding beschermt. De werking hangt af van het merk en type wasmiddel dat je gebruikt. Kies daarom een machine die bij jouw wasgedrag past (tip: bij (web)winkels die wasmachines verkopen kun je modellen makkelijk met elkaar vergelijken) en experimenteer met verschillende vloeibare wasmiddelen om de beste combinatie te vinden.